حصیر در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها
HeydariBot (بحث | مشارکتها) جز (وظیفهٔ شمارهٔ ۵) |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) |
||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
}} | }} | ||
==مقدمه== | == مقدمه == | ||
*زندان<ref>بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۴۶.</ref> و جایی که فرد در آن محصور می‌شود<ref>خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۳، ص۱۱۳.</ref>. از ریشه "حَصْر" به معنای [[محدودیت]] و تنگنا<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۲، ص۲۳۲.</ref>. | * زندان<ref>بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۴۶.</ref> و جایی که فرد در آن محصور می‌شود<ref>خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۳، ص۱۱۳.</ref>. از ریشه "حَصْر" به معنای [[محدودیت]] و تنگنا<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۲، ص۲۳۲.</ref>. | ||
*{{متن قرآن|وَجَعَلْنَا جَهَنَّمَ لِلْكَافِرِينَ حَصِيرًا}}<ref>«و دوزخ را زندان کافران قرار داده‌ایم» سوره اسراء، آیه ۸.</ref> | *{{متن قرآن|وَجَعَلْنَا جَهَنَّمَ لِلْكَافِرِينَ حَصِيرًا}}<ref>«و دوزخ را زندان کافران قرار داده‌ایم» سوره اسراء، آیه ۸.</ref> | ||
* [[تشبیه]] [[جهنم]] به زندان [[تشبیه]] به محسوس است تا [[انذار]] و هشدار آن [[عینی]] و واقعی‌تر گردد. در مجموعه [[آیات قرآنی]] که [[تاریخ]] اُمم قبل و [[ظهور]] و زوال آنان یاد شده (مانند [[بنی‌اسرائیل]])، در کنار [[عذاب‌های دنیوی]] (نظیر [[سلطه]] [[اقوام]] دیگر بر آنها و [[قتل عام]] و [[کشتار]] و [[تخریب]] [[شهرها]] و ابنیه آنها)، [[وعده]] [[عذاب اخروی]] {{متن قرآن|عَسَى رَبُّكُمْ أَنْ يَرْحَمَكُمْ وَإِنْ عُدْتُمْ عُدْنَا وَجَعَلْنَا جَهَنَّمَ لِلْكَافِرِينَ حَصِيرًا}}<ref>«باشد که پروردگارتان بر شما بخشایش آورد و اگر (به نافرمانی) بازگردید ما نیز باز می‌گردیم و دوزخ را زندان کافران قرار داده‌ایم» سوره اسراء، آیه ۸.</ref> ذکر شده است<ref>سیدمحمدحسین طباطبایی، المیزان، ج۱۳، ص۴۱.</ref>. این نکته مهم دلالت بر درهم‌آمیختگی [[دنیا]] و [[آخرت]] در گفتمان [[سیاسی]] [[قرآن]] است؛ مانند [[قتل]] [[مؤمن]] که [[قرآن کریم]] برای آن دو [[کیفر]] [[تعیین]] کرده است؛ یکی [[دنیایی]]: {{متن قرآن|كُتِبَ عَلَيْكُمُ الْقِصَاصُ فِي الْقَتْلَى}}<ref>«قصاص کشتگان بر شما مقرّر شده است» سوره بقره، آیه۱۷۸.</ref> و دیگری [[آخرتی]]: {{متن قرآن|وَمَنْ يَقْتُلْ مُؤْمِنًا مُتَعَمِّدًا فَجَزَاؤُهُ جَهَنَّمُ خَالِدًا فِيهَا}}<ref>«و هر کس مؤمنی را به عمد بکشد کیفر او دوزخ است که در آن جاودانه خواهد بود و خداوند بر او خشم می‌گیرد و لعنت می‌فرستد و برای او عذابی سترگ آماده می‌کند» سوره نساء، آیه ۹۳.</ref>.<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص:۲۳۰.</ref> | * [[تشبیه]] [[جهنم]] به زندان [[تشبیه]] به محسوس است تا [[انذار]] و هشدار آن [[عینی]] و واقعی‌تر گردد. در مجموعه [[آیات قرآنی]] که [[تاریخ]] اُمم قبل و [[ظهور]] و زوال آنان یاد شده (مانند [[بنی‌اسرائیل]])، در کنار [[عذاب‌های دنیوی]] (نظیر [[سلطه]] [[اقوام]] دیگر بر آنها و [[قتل عام]] و [[کشتار]] و [[تخریب]] [[شهرها]] و ابنیه آنها)، [[وعده]] [[عذاب اخروی]] {{متن قرآن|عَسَى رَبُّكُمْ أَنْ يَرْحَمَكُمْ وَإِنْ عُدْتُمْ عُدْنَا وَجَعَلْنَا جَهَنَّمَ لِلْكَافِرِينَ حَصِيرًا}}<ref>«باشد که پروردگارتان بر شما بخشایش آورد و اگر (به نافرمانی) بازگردید ما نیز باز می‌گردیم و دوزخ را زندان کافران قرار داده‌ایم» سوره اسراء، آیه ۸.</ref> ذکر شده است<ref>سیدمحمدحسین طباطبایی، المیزان، ج۱۳، ص۴۱.</ref>. این نکته مهم دلالت بر درهم‌آمیختگی [[دنیا]] و [[آخرت]] در گفتمان [[سیاسی]] [[قرآن]] است؛ مانند [[قتل]] [[مؤمن]] که [[قرآن کریم]] برای آن دو [[کیفر]] [[تعیین]] کرده است؛ یکی [[دنیایی]]: {{متن قرآن|كُتِبَ عَلَيْكُمُ الْقِصَاصُ فِي الْقَتْلَى}}<ref>«قصاص کشتگان بر شما مقرّر شده است» سوره بقره، آیه۱۷۸.</ref> و دیگری [[آخرتی]]: {{متن قرآن|وَمَنْ يَقْتُلْ مُؤْمِنًا مُتَعَمِّدًا فَجَزَاؤُهُ جَهَنَّمُ خَالِدًا فِيهَا}}<ref>«و هر کس مؤمنی را به عمد بکشد کیفر او دوزخ است که در آن جاودانه خواهد بود و خداوند بر او خشم می‌گیرد و لعنت می‌فرستد و برای او عذابی سترگ آماده می‌کند» سوره نساء، آیه ۹۳.</ref>.<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص:۲۳۰.</ref> | ||
نسخهٔ ۲۴ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۲۳:۴۳
این مدخل زیرشاخهٔ بحث حرج است. حرج از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: حصیر در قرآن - حصیر در حدیث - حصیر در فقه سیاسی - پرسش‌های مرتبطمقدمه
- زندان[۱] و جایی که فرد در آن محصور می‌شود[۲]. از ریشه "حَصْر" به معنای محدودیت و تنگنا[۳].
- ﴿وَجَعَلْنَا جَهَنَّمَ لِلْكَافِرِينَ حَصِيرًا﴾[۴]
- تشبیه جهنم به زندان تشبیه به محسوس است تا انذار و هشدار آن عینی و واقعی‌تر گردد. در مجموعه آیات قرآنی که تاریخ اُمم قبل و ظهور و زوال آنان یاد شده (مانند بنی‌اسرائیل)، در کنار عذاب‌های دنیوی (نظیر سلطه اقوام دیگر بر آنها و قتل عام و کشتار و تخریب شهرها و ابنیه آنها)، وعده عذاب اخروی ﴿عَسَى رَبُّكُمْ أَنْ يَرْحَمَكُمْ وَإِنْ عُدْتُمْ عُدْنَا وَجَعَلْنَا جَهَنَّمَ لِلْكَافِرِينَ حَصِيرًا﴾[۵] ذکر شده است[۶]. این نکته مهم دلالت بر درهم‌آمیختگی دنیا و آخرت در گفتمان سیاسی قرآن است؛ مانند قتل مؤمن که قرآن کریم برای آن دو کیفر تعیین کرده است؛ یکی دنیایی: ﴿كُتِبَ عَلَيْكُمُ الْقِصَاصُ فِي الْقَتْلَى﴾[۷] و دیگری آخرتی: ﴿وَمَنْ يَقْتُلْ مُؤْمِنًا مُتَعَمِّدًا فَجَزَاؤُهُ جَهَنَّمُ خَالِدًا فِيهَا﴾[۸].[۹]
منابع
پانویس
- ↑ بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۴۶.
- ↑ خلیل بن احمد فراهیدی، کتاب العین، ج۳، ص۱۱۳.
- ↑ حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۲، ص۲۳۲.
- ↑ «و دوزخ را زندان کافران قرار داده‌ایم» سوره اسراء، آیه ۸.
- ↑ «باشد که پروردگارتان بر شما بخشایش آورد و اگر (به نافرمانی) بازگردید ما نیز باز می‌گردیم و دوزخ را زندان کافران قرار داده‌ایم» سوره اسراء، آیه ۸.
- ↑ سیدمحمدحسین طباطبایی، المیزان، ج۱۳، ص۴۱.
- ↑ «قصاص کشتگان بر شما مقرّر شده است» سوره بقره، آیه۱۷۸.
- ↑ «و هر کس مؤمنی را به عمد بکشد کیفر او دوزخ است که در آن جاودانه خواهد بود و خداوند بر او خشم می‌گیرد و لعنت می‌فرستد و برای او عذابی سترگ آماده می‌کند» سوره نساء، آیه ۹۳.
- ↑ نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص:۲۳۰.