فرهنگ زیارت (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۴۲: | خط ۴۲: | ||
{{ستون-شروع|4}} | {{ستون-شروع|4}} | ||
===فرهنگ [[زیارت]]=== | ===فرهنگ [[زیارت]]=== | ||
*[[زیارت]] | *[[زیارت]] (قلمروِ دل و وادیِ [[محبت]])؛ | ||
* | * [[عشق]] (معمار [[جان]] و [[جهان]])؛ | ||
* | * [[محبت]] پشتوانه [[زیارت]])؛ | ||
*[[زیارت]] | *[[زیارت]] (زمینه‌ساز معرفت و محبت)؛ | ||
* | * [[فیض حضور]] و [[کیمیای نظر]]؛ | ||
*قطره و دریا؛ | * قطره و دریا؛ | ||
*واسطه | *[[واسطه فیض]]؛ | ||
*نمونه‌های تاریخی؛ | * نمونه‌های تاریخی؛ | ||
*راز قداست | *راز [[قداست]] [[آثار]]؛ | ||
*سیره سَلَفِ | *[[سیره سلف صالح|سیره سَلَفِ صالح]]؛ | ||
*پیشینه و | *[[پیشینه زیارت|پیشینه]] و [[مشروعیت زیارت]]. | ||
===نقش تربیتی | ===[[نقش تربیتی زیارت]]=== | ||
*اشاره؛ | *اشاره؛ | ||
*در برابر آینه؛ | *در برابر آینه؛ | ||
* | *[[حد کمال|حد]] و [[مرز کمال]]؛ | ||
*خویشاوندی معنوی و | *[[خویشاوندی معنوی]] و [[خویشاوندی فرهنگی|فرهنگی]]؛ | ||
*توجه به | *[[توجه به خدا]]؛ | ||
*تقرب به | *[[تقرب به خدا]]؛ | ||
* | *[[تحول روحی]]؛ | ||
*توبه و | *[[توبه]] و [[گناه‌زدایی]]؛ | ||
*پا به پای عالمان | *پا به پای [[عالمان]] [[فرزانه]]؛ | ||
#علامه | #[[علامه امینی]]؛ | ||
#امام | #[[امام خمینی]]؛ | ||
#علامه | #[[علامه طباطبایی]]؛ | ||
#میرزای شیرازی. | #[[میرزای شیرازی]]. | ||
===[[زیارت]] و فلسفه یاد و احیاگری=== | ===[[زیارت]] و [[فلسفه یاد]] و [[احیاگری]]=== | ||
*اشاره؛ | *اشاره؛ | ||
*[[حق]] | *[[حق شهید|حق شهدای]] [[آل‌محمد]]{{عم}})؛ | ||
* | *[[دعبل]] ([[احیاگر]] [[آل‌رسول]])؛ | ||
*نقش [[زیارت]] در عصر خفقان و خشونت؛ | *نقش [[زیارت]] در عصر خفقان و خشونت؛ | ||
*برگ‌های سیاهِ تاریخ؛ | *برگ‌های سیاهِ تاریخ؛ | ||
* | *[[شعر]] ([[ذکر]] و [[زیارت]])؛ | ||
* | *[[رابطه با خدا|رابطه‌ها]] ([[دیدارها]]، [[ذکرها]])؛ | ||
*مدایح و مراثی. | *[[مدایح]] و [[مراثی]]. | ||
=== | ===[[حج]] ([[میعاد]] در [[سرزمین موعود]]=== | ||
*اشاره؛ | *اشاره؛ | ||
*زائر دیارِ | *[[زائر]] (دیارِ یار)؛ | ||
* | *[[مکه]] (تربتِ برگزیده)؛ | ||
*[[زیارت]] | *[[زیارت]] [[حج]] و [[ادب باطنی]]؛ | ||
* | *[[مکه]] (سرزمین خاطره‌ها ...)؛ | ||
*خاطره‌های شکوهمند؛ | *خاطره‌های شکوهمند؛ | ||
* | *[[مدینه]] ([[شهر پیامبر]])؛ | ||
*تاریخ | *[[تاریخ]] مجسم [[صدر اسلام]]؛ | ||
*مزارهای | *[[مزارهای مدینه]]؛ | ||
*بر درگه و آستان | *بر درگه و آستان [[احمد]]؛ | ||
*پیوند | *پیوند [[حج]] و [[زیارت]] با [[رهبری]]؛ | ||
* | *[[حج]] ([[عبادت سیاسی|عبادتی سیاسی]])؛ | ||
* | *[[تمامیت حج]] و [[دیدار با امام]]؛ | ||
* | *[[حضور امام در حج]]؛ | ||
*[[ولایت]] | *[[ولایت]] ([[روح حج]])؛ | ||
* | *[[حج زنده]] و [[حج سازنده|سازنده]]؛ | ||
*منصب | *[[منصب امیر الحاج]]؛ | ||
*وضعیتِ امروز. | *وضعیتِ امروز. | ||
===[[زیارت]] ائمه شیعه=== | ===[[زیارت]] ائمه شیعه=== | ||
*اشاره؛ | *اشاره؛ | ||
*[[زیارت]] در حیات و | *[[زیارت]] در [[حیات]] و [[ممات]]؛ | ||
*[[زیارت]] | *[[زیارت]] ([[تجدید میثاق با امام]])؛ | ||
* | *[[پیام ائمه]] و [[مکتب زیارت]])؛ | ||
* | *[[نجف]] (کوی [[ولایت]])؛ | ||
* | *[[کوفه]] (در گذرگاه [[تاریخ]])؛ | ||
*شناسنامه | *شناسنامه [[نجف]]؛ | ||
*[[زیارت]] | *[[زیارت علی]] ([[بیعت با حق]])؛ | ||
*[[زیارت]] | *[[زیارت]] ([[احیای حق مکتوم]])؛ | ||
* | *[[مواقع زیارت حضرت امیر]]؛ | ||
*کعبه [[ولایت]]؛ | *[[کعبه]] [[ولایت]])؛ | ||
* | *[[کربلا]] ([[قبله]] [[عشق]])؛ | ||
*[[زیارت]] | *[[زیارت کربلا]]؛ | ||
*رمز این همه تأکید؛ | *رمز این همه تأکید؛ | ||
* | *[[شهادت]] (سنگ را بوسیدنی کرد)؛ | ||
* | *[[تربت]] (پیوند [[خاک]] و [[خون]])؛ | ||
* | *[[فرات]] ([[آب حیات]])؛ | ||
*تربت الهام‌بخش سیدالشهدا{{ع}}؛ | *[[تربت]] الهام‌بخش [[سیدالشهدا]]{{ع}})؛ | ||
* | *[[کربلا]] (پایگاه [[انقلاب]])؛ | ||
*کعبه یا | *[[کعبه]] یا [[کربلا]]؟ | ||
*[[زیارت]] | *[[زیارت کربلا]] در [[تاریخ معاصر]])؛ | ||
*کاروان‌های پیاده | *[[کاروان‌های پیاده عراق]]؛ | ||
*با راهیانِ | *با راهیانِ [[کربلا]]؛ | ||
*رژیم | *[[رژیم بعث]] و [[زائران کربلا]]؛ | ||
*نهضت پیاده‌روی | *[[نهضت]] [[پیاده‌روی اربعین]]؛ | ||
*آغاز حرکت؛ | *آغاز حرکت؛ | ||
* | *پیش به‌سوی [[حرم حسینی]]؛ | ||
* | *[[شهادت‌طلبان]]؛ | ||
*رویارویی تن و تانک؛ | *رویارویی تن و تانک؛ | ||
*رسیدن به | *رسیدن به [[کربلا]]؛ | ||
* | *[[کاظمین]] (جلوه [[مظلومیت]])؛ | ||
* | *[[سامرا]] ([[حرم]] دو [[خورشید]]). | ||
===تحلیل محتوایی زیارتنامهها=== | ===تحلیل محتوایی [[زیارتنامهها]]=== | ||
*ادب | *[[ادب کلام]] در محضر امام]]؛ | ||
*محتوای | *محتوای [[زیارتنامهها]]؛ | ||
#زیارتنامه و اعلام مواضع؛ | #[[زیارتنامه]] و اعلام مواضع؛ | ||
#سلام‌ها و | #[[سلام‌ها]] و [[لعن‌ها]]؛ | ||
#[[ولایت]] و | #[[ولایت]] و [[برائت]]؛ | ||
#پیوند | #[[پیوند مکتبی]]؛ | ||
# | # خط [[جهاد]] و [[شهادت]]؛ | ||
#[[زیارت]] و | #[[زیارت]] و [[بیعت]]؛ | ||
#[[زیارت]] و | #[[زیارت]] و [[شهادت‌طلبی]]؛ | ||
#خونخواهی شهدای | #[[خونخواهی شهدای کربلا]]؛ | ||
#در رکاب [[امام مهدی]]{{ع}}؛ | #در رکاب [[امام مهدی]]{{ع}})؛ | ||
#نگاه مجموعه‌ای به [[امامان]]؛ | #نگاه مجموعه‌ای به [[امامان]])؛ | ||
#مفهوم | #مفهوم [[فدا]]؛ | ||
#گواهی دادن به ایمان و | #[[گواهی دادن به ایمان]] و [[گواهی دادن به فضیلت|فضیلت]]؛ | ||
#شاهد گرفتن بر ایمان و [[ولایت]]. | #[[شاهد گرفتن بر ایمان]] و [[شاهد گرفتن بر ولایت|ولایت]]. | ||
===ادب و | ===[[ادب زیارت|ادب]] و [[آداب زیارت]]=== | ||
*ادب ظاهری و باطنی؛ | *[[ادب زیارت|ادب]] ظاهری و باطنی؛ | ||
# | # [[غسل زیارت]]؛ | ||
#لباس تمیز و آراستگی و | #[[لباس تمیز]] و [[آراستگی]] و [[خوشبویی]]؛ | ||
#وقار و | #[[وقار]] و [[طمأنینه]]؛ | ||
#خضوع و | #[[خضوع]] و [[خشوع]]؛ | ||
#ذکر و تکبیر و | #[[ذکر]] و [[تکبیر]] و [[تسبیح]]؛ | ||
#اذن | #[[اذن دخول]]؛ | ||
#عتبه | #[[عتبه بوسی]]؛ | ||
#حضور در کنار قبر و بوسیدن | #[[حضور در کنار قبر]] و [[بوسیدن ضریح]]؛ | ||
#ادب نسبت به قبر | #[[ادب نسبت به قبر مطهر]]؛ | ||
#پرهیز از حرف‌های بیهوده و کارهای | #[[پرهیز از حرف‌های بیهوده]] و [[پرهیز از کارهای لغو|کارهای لغو]؛ | ||
#خواندن [[زیارت]] | #[[خواندن زیارت]] [[زیارت مأثور|مأثور]]؛ | ||
#دعا و تلاوت و | #[[دعا]] و [[تلاوت قرآن|تلاوت]] و [[عبادت]] (کنار [[قبر]])؛ | ||
#تکریم خادمان و کمک به | #[[تکریم خادمان امام|تکریم خادمان]] و [[کمک به فقیران]]؛ | ||
#[[زیارت]] | #[[زیارت وداع]] و [[زیارت خداحافظی|خداحافظی]]. | ||
===کلام آخر=== | ===کلام آخر=== | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
نسخهٔ ۸ نوامبر ۲۰۱۸، ساعت ۰۶:۵۷
متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.
| فرهنگ زیارت | |
|---|---|
 | |
| زبان | فارسی |
| نویسنده | جواد محدثی |
| موضوع | زیارت ، آداب و رسوم |
| مذهب | [[شیعه]][[رده:کتاب شیعه]] |
| ناشر | [[:رده:انتشارات انتشارات مشعر|انتشارات انتشارات مشعر]][[رده:انتشارات انتشارات مشعر]] |
| محل نشر | تهران، ایران |
| سال نشر | ۱۳۹۰ ش |
| شابک | ۹۷۸-۹۶۴-۵۴۰-۰۰۶-۴ |
فرهنگ زیارت، کتابی است که با زبان فارسی به ابعاد زیارت می‌پردازد. پدیدآورندهٔ این اثر جواد محدثی است و انتشارات مشعر نشر آن را به عهده داشته است.[۱]
دربارهٔ کتاب
در معرفی این کتاب آمده است: «در این نوشتار، ابتدا به بحث درباره چرایی زیارت و حکمتهای نهفته در آن پرداخته شده و رابطه زیارت با محبت و معرفت اهل بیت(ع)، بیان گردیده است. نگارنده با استناد به آیات قرآن، روایات معصومین(ع)، سیره پیامبر اسلام(ص) و سیره سلف صالح، به تبیین قداست و مشروعیت زیارت پرداخته و نقش تربیتی و آثار و برکات معنوی آن را، برشمرده است. وی زیارت را احیاگری یاد بزرگان دین و معصومین(ع) دانسته و نقش آن را در عصر خفقان و خشونت امویان و عباسیان در معرفی چهره اهل بیت(ع) و مظلومیت ایشان، مورد تاکید قرار داده است. نویسنده، زیارت حج و ابعاد عبادی، معنوی، سیاسی و اجتماعی آن را نیز بیان کرده و زیارت امامان شیعه در عتبات عالیات و پاداش اخروی آن‌ها را نیز، بررسی کرده و تحلیلی از محتوای برخی از زیارتنامهها، به‌عمل آورده است.»[۲]
فهرست کتاب
فرهنگ زیارت
- زیارت (قلمروِ دل و وادیِ محبت)؛
- عشق (معمار جان و جهان)؛
- محبت پشتوانه زیارت)؛
- زیارت (زمینه‌ساز معرفت و محبت)؛
- فیض حضور و کیمیای نظر؛
- قطره و دریا؛
- واسطه فیض؛
- نمونه‌های تاریخی؛
- راز قداست آثار؛
- سیره سَلَفِ صالح؛
- پیشینه و مشروعیت زیارت.
نقش تربیتی زیارت
- اشاره؛
- در برابر آینه؛
- حد و مرز کمال؛
- خویشاوندی معنوی و فرهنگی؛
- توجه به خدا؛
- تقرب به خدا؛
- تحول روحی؛
- توبه و گناه‌زدایی؛
- پا به پای عالمان فرزانه؛
زیارت و فلسفه یاد و احیاگری
- اشاره؛
- حق شهدای آل‌محمد(ع))؛
- دعبل (احیاگر آل‌رسول)؛
- نقش زیارت در عصر خفقان و خشونت؛
- برگ‌های سیاهِ تاریخ؛
- شعر (ذکر و زیارت)؛
- رابطه‌ها (دیدارها، ذکرها)؛
- مدایح و مراثی.
حج (میعاد در سرزمین موعود
- اشاره؛
- زائر (دیارِ یار)؛
- مکه (تربتِ برگزیده)؛
- زیارت حج و ادب باطنی؛
- مکه (سرزمین خاطره‌ها ...)؛
- خاطره‌های شکوهمند؛
- مدینه (شهر پیامبر)؛
- تاریخ مجسم صدر اسلام؛
- مزارهای مدینه؛
- بر درگه و آستان احمد؛
- پیوند حج و زیارت با رهبری؛
- حج (عبادتی سیاسی)؛
- تمامیت حج و دیدار با امام؛
- حضور امام در حج؛
- ولایت (روح حج)؛
- حج زنده و سازنده؛
- منصب امیر الحاج؛
- وضعیتِ امروز.
زیارت ائمه شیعه
- اشاره؛
- زیارت در حیات و ممات؛
- زیارت (تجدید میثاق با امام)؛
- پیام ائمه و مکتب زیارت)؛
- نجف (کوی ولایت)؛
- کوفه (در گذرگاه تاریخ)؛
- شناسنامه نجف؛
- زیارت علی (بیعت با حق)؛
- زیارت (احیای حق مکتوم)؛
- مواقع زیارت حضرت امیر؛
- کعبه ولایت)؛
- کربلا (قبله عشق)؛
- زیارت کربلا؛
- رمز این همه تأکید؛
- شهادت (سنگ را بوسیدنی کرد)؛
- تربت (پیوند خاک و خون)؛
- فرات (آب حیات)؛
- تربت الهام‌بخش سیدالشهدا(ع))؛
- کربلا (پایگاه انقلاب)؛
- کعبه یا کربلا؟
- زیارت کربلا در تاریخ معاصر)؛
- کاروان‌های پیاده عراق؛
- با راهیانِ کربلا؛
- رژیم بعث و زائران کربلا؛
- نهضت پیاده‌روی اربعین؛
- آغاز حرکت؛
- پیش به‌سوی حرم حسینی؛
- شهادت‌طلبان؛
- رویارویی تن و تانک؛
- رسیدن به کربلا؛
- کاظمین (جلوه مظلومیت)؛
- سامرا (حرم دو خورشید).
تحلیل محتوایی زیارتنامهها
- ادب کلام در محضر امام]]؛
- محتوای زیارتنامهها؛
- زیارتنامه و اعلام مواضع؛
- سلام‌ها و لعن‌ها؛
- ولایت و برائت؛
- پیوند مکتبی؛
- خط جهاد و شهادت؛
- زیارت و بیعت؛
- زیارت و شهادت‌طلبی؛
- خونخواهی شهدای کربلا؛
- در رکاب امام مهدی(ع))؛
- نگاه مجموعه‌ای به امامان)؛
- مفهوم فدا؛
- گواهی دادن به ایمان و فضیلت؛
- شاهد گرفتن بر ایمان و ولایت.
ادب و آداب زیارت
- ادب ظاهری و باطنی؛
- غسل زیارت؛
- لباس تمیز و آراستگی و خوشبویی؛
- وقار و طمأنینه؛
- خضوع و خشوع؛
- ذکر و تکبیر و تسبیح؛
- اذن دخول؛
- عتبه بوسی؛
- حضور در کنار قبر و بوسیدن ضریح؛
- ادب نسبت به قبر مطهر؛
- پرهیز از حرف‌های بیهوده و [[پرهیز از کارهای لغو|کارهای لغو]؛
- خواندن زیارت مأثور؛
- دعا و تلاوت و عبادت (کنار قبر)؛
- تکریم خادمان و کمک به فقیران؛
- زیارت وداع و خداحافظی.
کلام آخر
دربارهٔ پدیدآورنده
حجت الاسلام و المسلمین جواد محدثی (متولد ۱۳۳۱ ش، آذربایجان شرقی)، تحصیلات حوزوی خود را نزد اساتیدی همچون حضرات آیات: ابراهیم امینی، حسین وحید خراسانی، حسن حسن‌زاده آملی و محمد تقی مصباح یزدی پیگیری کرد. کارشناس مذهبی صدا و سیما، همکاری با آموزش و پرورش، سپاه پاسداران و دفتر تبلیغات اسلامی در زمینه‌های فرهنگی، مدرس دانشگاه علامه طباطبایی، دانشکده شهید محلاتی سپاه، دانشگاه امیر کبیر، مدرسه عالی علوم کاشان، جامعة الزهرا(س) و مدرسه علمیه رسالت از جمله فعالیت‌های وی است.
او علاوه بر تدریس در حوزه و دانشگاه تا کنون چندین جلد کتاب و مقاله به رشتهٔ تحریر درآورده است. «حکمتهای فاطمی»، «امامت و اهل بیت(ع)»، «امام علی و هنر»، «امام مهدی و سیره نبوی(ص)»، «کربلا کعبه دل‌ها»،«مرجعیت دینی و علمی اهل بیت» «خون خدا»، «سیره اخلاقی و رفتاری پیامبر اعظم» و «تاریخ سیاسی ائمه(ع)» برخی از این آثار است.[۳]