کتاب مبین در حدیث: تفاوت میان نسخه‌ها
| خط ۳: | خط ۳: | ||
== [[روایات]] و "[[امام مبین]]"== | == [[روایات]] و "[[امام مبین]]"== | ||
دربارۀ امام مبین روایات مختلفی وارد شده است که برخی از آنها امام مبین را بر [[امیرالمؤمنین]] {{ع}} تطبیق کرده‌اند مانند: | دربارۀ امام مبین روایات مختلفی وارد شده است که برخی از آنها امام مبین را بر [[امیرالمؤمنین]] {{ع}} تطبیق کرده‌اند مانند: | ||
# [[امام باقر]] {{ع}} فرمودند: "وقتی آیۀ {{متن قرآن|وَكُلَّ شَيْءٍ أَحْصَيْنَاهُ فِي إِمَامٍ مُبِينٍ}} نازل گشت، دو تن برخاسته پرسیدند: ای [[رسول خدا]] آن [[تورات]] است؟ فرمود: نه. پرسیدند: [[انجیل]] است؟ فرمود: نه. پرسیدند: [[قرآن]] است؟ فرمود: نه. در این هنگام امیرالمؤمنین {{ع}} تشریف آوردند. پس رسول خدا {{صل}} فرمود: او، این است، همانا او امامی است که [[خداوند تبارک و تعالی]] [[علم]] همه چیز را در او احصاء فرموده است"<ref>{{متن حدیث|عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ الْبَاقِرِ {{ع}}قَالَ لَمَّا نَزَلَتْ هَذِهِ الْآیَةُ عَلَی رَسُولِ اللَّهِ صوَ کُلَّ شَیْءٍ أَحْصَیْناهُ فِی إِمامٍ مُبِینٍ قَامَ رَجُلَانِ مِنْ مَجْلِسِهِمَا فَقَالا یَا رَسُولَ اللَّهِ هُوَ التَّوْرَاةُ قَالَ لَا قَالا فَهُوَ الْإِنْجِیلُ قَالَ لَا قَالا فَهُوَ الْقُرْآنُ قَالَ لَا قَالَ فَأَقْبَلَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ عَلِیُّ بْنُ أَبِی طَالِبٍ {{ع}}فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صهُوَ هَذَا إِنَّهُ الْإِمَامُ الَّذِی أَحْصَی اللَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی فِیهِ عِلْمَ کُلِّ شَیْءٍ}}؛ شیخ صدوق، محمد بن علی، امالی، ص۱۷۰.</ref>.<ref>ر. ک: [[سید حبیب بخارایی‌زاده|بخارایی‌زاده، سید حبیب]]، [[علم غیب امامان از نگاه عقل کتاب و سنت (پایان‌نامه)|علم غیب امامان از نگاه عقل کتاب و سنت]]، ص۱۳۱ و ۱۳۲؛ [[سید محمد نجفی یزدی|نجفی یزدی، سید محمد]]، [[پیشگویی‌های امیرالمؤمنین علی بن اب‍ی طال‍ب (کتاب)|پیشگویی‌های امیرالمؤمنین علی بن اب‍ی طال‍ب]]، ص۲۶ و ۲۷.</ref> | # [[امام باقر]] {{ع}} فرمودند: "وقتی آیۀ {{متن قرآن|وَكُلَّ شَيْءٍ أَحْصَيْنَاهُ فِي إِمَامٍ مُبِينٍ}} نازل گشت، دو تن برخاسته پرسیدند: ای [[رسول خدا]] آن [[تورات]] است؟ فرمود: نه. پرسیدند: [[انجیل]] است؟ فرمود: نه. پرسیدند: [[قرآن]] است؟ فرمود: نه. در این هنگام امیرالمؤمنین {{ع}} تشریف آوردند. پس رسول خدا {{صل}} فرمود: او، این است، همانا او امامی است که [[خداوند تبارک و تعالی]] [[علم]] همه چیز را در او احصاء فرموده است"<ref>{{متن حدیث|عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ الْبَاقِرِ {{ع}}قَالَ لَمَّا نَزَلَتْ هَذِهِ الْآیَةُ عَلَی رَسُولِ اللَّهِ صوَ کُلَّ شَیْءٍ أَحْصَیْناهُ فِی إِمامٍ مُبِینٍ قَامَ رَجُلَانِ مِنْ مَجْلِسِهِمَا فَقَالا یَا رَسُولَ اللَّهِ هُوَ التَّوْرَاةُ قَالَ لَا قَالا فَهُوَ الْإِنْجِیلُ قَالَ لَا قَالا فَهُوَ الْقُرْآنُ قَالَ لَا قَالَ فَأَقْبَلَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ عَلِیُّ بْنُ أَبِی طَالِبٍ {{ع}}فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صهُوَ هَذَا إِنَّهُ الْإِمَامُ الَّذِی أَحْصَی اللَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی فِیهِ عِلْمَ کُلِّ شَیْءٍ}}؛ شیخ صدوق، محمد بن علی، امالی، ص۱۷۰.</ref>.<ref>ر.ک: [[سید حبیب بخارایی‌زاده|بخارایی‌زاده، سید حبیب]]، [[علم غیب امامان از نگاه عقل کتاب و سنت (پایان‌نامه)|علم غیب امامان از نگاه عقل کتاب و سنت]]، ص۱۳۱ و ۱۳۲؛ [[سید محمد نجفی یزدی|نجفی یزدی، سید محمد]]، [[پیشگویی‌های امیرالمؤمنین علی بن اب‍ی طال‍ب (کتاب)|پیشگویی‌های امیرالمؤمنین علی بن اب‍ی طال‍ب]]، ص۲۶ و ۲۷.</ref> | ||
# در [[خطبه غدیریه]] [[رسول اکرم]] {{صل}} فرمودند: "ای [[مردم]]، هیچ [[علمی]] نیست مگر آنکه [[خداوند]] در من احصاء نموده است و همه علم من در [[امام]] [[متقیان]] احصاء شده و هیچ علمی نیست مگر آنکه من به [[علی]] آموختم و او امام مبین است"<ref>{{متن حدیث|مَعَاشِرَ النَّاسِ مَا مِنْ عِلْمٍ إِلَّا وَ قَدْ أَحْصَاهُ اللَّهُ فِیَ وَ کُلُ عِلْمٍ عَلِمْتُ فَقَدْ أَحْصَیْتُهُ فِی إِمَامِ الْمُتَّقِینَ وَ مَا مِنْ عِلْمٍ إِلَّا عَلَّمْتُهُ عَلِیّاً وَ هُوَ الْإِمَامُ الْمُبِین}}؛ طبرسی، احمد بن علی، احتجاج، ج ۱، ص۶۰.</ref>.<ref>ر. ک: [[سید حبیب بخارایی‌زاده|بخارایی‌زاده، سید حبیب]]، [[علم غیب امامان از نگاه عقل کتاب و سنت (پایان‌نامه)|علم غیب امامان از نگاه عقل کتاب و سنت]]، ص۱۳۱ و ۱۳۲؛ [[سید محمد نجفی یزدی|نجفی یزدی، سید محمد]]، [[پیشگویی‌های امیرالمؤمنین علی بن اب‍ی طال‍ب (کتاب)|پیشگویی‌های امیرالمؤمنین علی بن اب‍ی طال‍ب]]، ص۲۶ و ۲۷.</ref> | # در [[خطبه غدیریه]] [[رسول اکرم]] {{صل}} فرمودند: "ای [[مردم]]، هیچ [[علمی]] نیست مگر آنکه [[خداوند]] در من احصاء نموده است و همه علم من در [[امام]] [[متقیان]] احصاء شده و هیچ علمی نیست مگر آنکه من به [[علی]] آموختم و او امام مبین است"<ref>{{متن حدیث|مَعَاشِرَ النَّاسِ مَا مِنْ عِلْمٍ إِلَّا وَ قَدْ أَحْصَاهُ اللَّهُ فِیَ وَ کُلُ عِلْمٍ عَلِمْتُ فَقَدْ أَحْصَیْتُهُ فِی إِمَامِ الْمُتَّقِینَ وَ مَا مِنْ عِلْمٍ إِلَّا عَلَّمْتُهُ عَلِیّاً وَ هُوَ الْإِمَامُ الْمُبِین}}؛ طبرسی، احمد بن علی، احتجاج، ج ۱، ص۶۰.</ref>.<ref>ر.ک: [[سید حبیب بخارایی‌زاده|بخارایی‌زاده، سید حبیب]]، [[علم غیب امامان از نگاه عقل کتاب و سنت (پایان‌نامه)|علم غیب امامان از نگاه عقل کتاب و سنت]]، ص۱۳۱ و ۱۳۲؛ [[سید محمد نجفی یزدی|نجفی یزدی، سید محمد]]، [[پیشگویی‌های امیرالمؤمنین علی بن اب‍ی طال‍ب (کتاب)|پیشگویی‌های امیرالمؤمنین علی بن اب‍ی طال‍ب]]، ص۲۶ و ۲۷.</ref> | ||
# [[عمار بن یاسر]] می‌‌گوید: در یکی از جنگ‌ها با امیرالمؤمنین {{ع}} بودم که به سرزمین مورچگان رسیدیم، آن [[زمین]] پر از مورچه بود، گفتم: یا [[امیرالمؤمنین]] {{ع}} [[فکر]] می‌کنی از [[خلق]] [[خداوند]] کسی هست که تعداد این مورچه‌ها را بداند؟ حضرت فرمود: "آری ای [[عمار]]، من مردی را می‌شناسم که تعداد آنها را می‌داند و می‌داند چند عدد از آنها نر و چند عدد از آنها ماده است! گفتم: کیست؟ فرمود: ای عمار آیا در [[سوره یس]] نخوانده‌ای: {{متن قرآن|وَكُلَّ شَيْءٍ أَحْصَيْنَاهُ فِي إِمَامٍ مُبِينٍ}} عرض کردم: آری ای مولای من، خوانده‌ام. فرمود: منم آن [[امام مبین]]".<ref>ر. ک: [[سید محمد نجفی یزدی|نجفی یزدی، سید محمد]]، [[پیشگویی‌های امیرالمؤمنین علی بن اب‍ی طال‍ب (کتاب)|پیشگویی‌های امیرالمؤمنین علی بن اب‍ی طال‍ب]]، ص۲۶ و ۲۷.</ref> | # [[عمار بن یاسر]] می‌‌گوید: در یکی از جنگ‌ها با امیرالمؤمنین {{ع}} بودم که به سرزمین مورچگان رسیدیم، آن [[زمین]] پر از مورچه بود، گفتم: یا [[امیرالمؤمنین]] {{ع}} [[فکر]] می‌کنی از [[خلق]] [[خداوند]] کسی هست که تعداد این مورچه‌ها را بداند؟ حضرت فرمود: "آری ای [[عمار]]، من مردی را می‌شناسم که تعداد آنها را می‌داند و می‌داند چند عدد از آنها نر و چند عدد از آنها ماده است! گفتم: کیست؟ فرمود: ای عمار آیا در [[سوره یس]] نخوانده‌ای: {{متن قرآن|وَكُلَّ شَيْءٍ أَحْصَيْنَاهُ فِي إِمَامٍ مُبِينٍ}} عرض کردم: آری ای مولای من، خوانده‌ام. فرمود: منم آن [[امام مبین]]".<ref>ر.ک: [[سید محمد نجفی یزدی|نجفی یزدی، سید محمد]]، [[پیشگویی‌های امیرالمؤمنین علی بن اب‍ی طال‍ب (کتاب)|پیشگویی‌های امیرالمؤمنین علی بن اب‍ی طال‍ب]]، ص۲۶ و ۲۷.</ref> | ||
# [[امام صادق]] {{ع}} فرمودند: "من می‌دانم هر آنچه را که در [[آسمان‌ها]] و زمین است و می‌دانم هر آنچه را که در [[بهشت]] و [[جهنّم]] است و می‌دانم آنچه را که بوده و خواهد بود"؛ سپس مکثی کرد و مشاهده نمود که این [[سخن]] بر شنوندگان بزرگ جلوه کرده است؛ لذا فرمودند: "من این امور را از [[کتاب خدا]] دانسته‌ام؛ [[خدای عزّ و جلّ]] فرموده که در آن است بیان هر چیزی"، باز فرمودند: "[[خداوند متعال]] می‌فرماید: {{متن قرآن|وَمَا مِنْ غَائِبَةٍ فِي السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ إِلَّا فِي كِتَابٍ مُبِينٍ}}؛ سپس فرمود: {{متن قرآن|ثُمَّ أَوْرَثْنَا الْكِتَابَ الَّذِينَ اصْطَفَيْنَا مِنْ عِبَادِنَا}} و ما هستیم آن [[برگزیدگان خدا]] که این کتاب را به [[میراث]] به ما داده است که در آن است بیان هر چیزی"<ref>ر. ک: [[احد ایمانی|ایمانی، احد]]، وبگاه بهترین سخن ها.</ref>. | # [[امام صادق]] {{ع}} فرمودند: "من می‌دانم هر آنچه را که در [[آسمان‌ها]] و زمین است و می‌دانم هر آنچه را که در [[بهشت]] و [[جهنّم]] است و می‌دانم آنچه را که بوده و خواهد بود"؛ سپس مکثی کرد و مشاهده نمود که این [[سخن]] بر شنوندگان بزرگ جلوه کرده است؛ لذا فرمودند: "من این امور را از [[کتاب خدا]] دانسته‌ام؛ [[خدای عزّ و جلّ]] فرموده که در آن است بیان هر چیزی"، باز فرمودند: "[[خداوند متعال]] می‌فرماید: {{متن قرآن|وَمَا مِنْ غَائِبَةٍ فِي السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ إِلَّا فِي كِتَابٍ مُبِينٍ}}؛ سپس فرمود: {{متن قرآن|ثُمَّ أَوْرَثْنَا الْكِتَابَ الَّذِينَ اصْطَفَيْنَا مِنْ عِبَادِنَا}} و ما هستیم آن [[برگزیدگان خدا]] که این کتاب را به [[میراث]] به ما داده است که در آن است بیان هر چیزی"<ref>ر.ک: [[احد ایمانی|ایمانی، احد]]، وبگاه بهترین سخن ها.</ref>. | ||
== منابع == | == منابع == | ||
نسخهٔ ۱۸ نوامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۰:۲۴
این مدخل زیرشاخهٔ بحث کتاب مبین است. کتاب مبین از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: کتاب مبین در حدیث - کتاب مبین در کلام اسلامی - پرسش مرتبط نداردروایات و "امام مبین"
دربارۀ امام مبین روایات مختلفی وارد شده است که برخی از آنها امام مبین را بر امیرالمؤمنین (ع) تطبیق کرده‌اند مانند:
- امام باقر (ع) فرمودند: "وقتی آیۀ
وَكُلَّ شَيْءٍ أَحْصَيْنَاهُ فِي إِمَامٍ مُبِينٍ
نازل گشت، دو تن برخاسته پرسیدند: ای رسول خدا آن تورات است؟ فرمود: نه. پرسیدند: انجیل است؟ فرمود: نه. پرسیدند: قرآن است؟ فرمود: نه. در این هنگام امیرالمؤمنین (ع) تشریف آوردند. پس رسول خدا (ص) فرمود: او، این است، همانا او امامی است که خداوند تبارک و تعالی علم همه چیز را در او احصاء فرموده است"[۱].[۲] - در خطبه غدیریه رسول اکرم (ص) فرمودند: "ای مردم، هیچ علمی نیست مگر آنکه خداوند در من احصاء نموده است و همه علم من در امام متقیان احصاء شده و هیچ علمی نیست مگر آنکه من به علی آموختم و او امام مبین است"[۳].[۴]
- عمار بن یاسر می‌‌گوید: در یکی از جنگ‌ها با امیرالمؤمنین (ع) بودم که به سرزمین مورچگان رسیدیم، آن زمین پر از مورچه بود، گفتم: یا امیرالمؤمنین (ع) فکر می‌کنی از خلق خداوند کسی هست که تعداد این مورچه‌ها را بداند؟ حضرت فرمود: "آری ای عمار، من مردی را می‌شناسم که تعداد آنها را می‌داند و می‌داند چند عدد از آنها نر و چند عدد از آنها ماده است! گفتم: کیست؟ فرمود: ای عمار آیا در سوره یس نخوانده‌ای: وَكُلَّ شَيْءٍ أَحْصَيْنَاهُ فِي إِمَامٍ مُبِينٍ عرض کردم: آری ای مولای من، خوانده‌ام. فرمود: منم آن امام مبین".[۵]
- امام صادق (ع) فرمودند: "من می‌دانم هر آنچه را که در آسمان‌ها و زمین است و می‌دانم هر آنچه را که در بهشت و جهنّم است و می‌دانم آنچه را که بوده و خواهد بود"؛ سپس مکثی کرد و مشاهده نمود که این سخن بر شنوندگان بزرگ جلوه کرده است؛ لذا فرمودند: "من این امور را از کتاب خدا دانسته‌ام؛ خدای عزّ و جلّ فرموده که در آن است بیان هر چیزی"، باز فرمودند: "خداوند متعال می‌فرماید: وَمَا مِنْ غَائِبَةٍ فِي السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ إِلَّا فِي كِتَابٍ مُبِينٍ؛ سپس فرمود: ثُمَّ أَوْرَثْنَا الْكِتَابَ الَّذِينَ اصْطَفَيْنَا مِنْ عِبَادِنَا و ما هستیم آن برگزیدگان خدا که این کتاب را به میراث به ما داده است که در آن است بیان هر چیزی"[۶].
منابع
پانویس
- ↑ «عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ الْبَاقِرِ (ع)قَالَ لَمَّا نَزَلَتْ هَذِهِ الْآیَةُ عَلَی رَسُولِ اللَّهِ صوَ کُلَّ شَیْءٍ أَحْصَیْناهُ فِی إِمامٍ مُبِینٍ قَامَ رَجُلَانِ مِنْ مَجْلِسِهِمَا فَقَالا یَا رَسُولَ اللَّهِ هُوَ التَّوْرَاةُ قَالَ لَا قَالا فَهُوَ الْإِنْجِیلُ قَالَ لَا قَالا فَهُوَ الْقُرْآنُ قَالَ لَا قَالَ فَأَقْبَلَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ عَلِیُّ بْنُ أَبِی طَالِبٍ (ع)فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صهُوَ هَذَا إِنَّهُ الْإِمَامُ الَّذِی أَحْصَی اللَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی فِیهِ عِلْمَ کُلِّ شَیْءٍ»؛ شیخ صدوق، محمد بن علی، امالی، ص۱۷۰.
- ↑ ر.ک: بخارایی‌زاده، سید حبیب، علم غیب امامان از نگاه عقل کتاب و سنت، ص۱۳۱ و ۱۳۲؛ نجفی یزدی، سید محمد، پیشگویی‌های امیرالمؤمنین علی بن اب‍ی طال‍ب، ص۲۶ و ۲۷.
- ↑ «مَعَاشِرَ النَّاسِ مَا مِنْ عِلْمٍ إِلَّا وَ قَدْ أَحْصَاهُ اللَّهُ فِیَ وَ کُلُ عِلْمٍ عَلِمْتُ فَقَدْ أَحْصَیْتُهُ فِی إِمَامِ الْمُتَّقِینَ وَ مَا مِنْ عِلْمٍ إِلَّا عَلَّمْتُهُ عَلِیّاً وَ هُوَ الْإِمَامُ الْمُبِین»؛ طبرسی، احمد بن علی، احتجاج، ج ۱، ص۶۰.
- ↑ ر.ک: بخارایی‌زاده، سید حبیب، علم غیب امامان از نگاه عقل کتاب و سنت، ص۱۳۱ و ۱۳۲؛ نجفی یزدی، سید محمد، پیشگویی‌های امیرالمؤمنین علی بن اب‍ی طال‍ب، ص۲۶ و ۲۷.
- ↑ ر.ک: نجفی یزدی، سید محمد، پیشگویی‌های امیرالمؤمنین علی بن اب‍ی طال‍ب، ص۲۶ و ۲۷.
- ↑ ر.ک: ایمانی، احد، وبگاه بهترین سخن ها.