امام مهدی چند غیبت داشتهاند؟ (پرسش): تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
خط ۵: | خط ۵: | ||
| تصویر = 7626626268.jpg | | تصویر = 7626626268.jpg | ||
| اندازه تصویر = 200px | | اندازه تصویر = 200px | ||
| | | مدخل بالاتر = [[مهدویت]] / [[ غیبت امام مهدی]] | ||
| مدخل اصلی | | مدخل اصلی = [[کلیات غیبت امام مهدی]] | ||
| | | مدخل وابسته = ؟ | ||
| پاسخدهنده = | | پاسخدهنده = | ||
| پاسخدهندگان = [[سید جعفر موسوینسب]] ؛ [[بهروز محمدی]] ؛ [[نویسندگان کتاب «آفتاب مهر»]] ؛ [[نویسندگان کتاب «نگین آفرینش»]] | | پاسخدهندگان = [[سید محمد صدر]] ؛ [[سید جعفر موسوینسب]] ؛ [[بهروز محمدی]] ؛ [[ابراهیم شفیعی سروستانی]] ؛ [[نویسندگان کتاب «آفتاب مهر»]] ؛ [[نویسندگان کتاب «نگین آفرینش»]] | ||
}} | }} | ||
'''[[امام مهدی]]{{ع}} چند [[غیبت]] داشتهاند؟''' یکی از پرسشهای مرتبط به بحث '''[[مهدویت (پرسش)|مهدویت]]''' است که میتوان با عبارتهای متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤالهای مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی '''[[مهدویت]]''' مراجعه شود. | '''[[امام مهدی]]{{ع}} چند [[غیبت]] داشتهاند؟''' یکی از پرسشهای مرتبط به بحث '''[[مهدویت (پرسش)|مهدویت]]''' است که میتوان با عبارتهای متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤالهای مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی '''[[مهدویت]]''' مراجعه شود. | ||
خط ۱۷: | خط ۱۸: | ||
== پاسخ نخست== | == پاسخ نخست== | ||
[[پرونده:1368171.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[سید محمد صدر]]]] | |||
::::::آیت الله شهید '''[[سید محمد صدر]]''' در کتاب ''«[[تاریخ غیبت کبری (کتاب)|تاریخ غیبت کبری]]»'' در اینباره گفته است: | |||
::::::«بدون شک [[حضرت مهدی]] {{ع}} دو گونه [[غیبت]] داشته است و این از عقاید روشن مذهب شیعه، و بلکه از مسلمات و بدیهیاتی است که تردیدبردار نیست. برخی از دانشمندان اهل سنت نیز در این مسأله با [[شیعیان]] همفکری دارند. | |||
::::::در متون حدیثی هر دو گروه [[شیعه]] و سنی روایاتی در این باره وارد شده است. | |||
::::::سید برزنجی<ref>الاشاعة لا شراط الساعه، ۹۲.</ref> از حضرت ابا عبد الله الحسین {{ع}} روایت کرده است که آن حضرت فرموده است: برای صاحب این امر ([[حضرت مهدی]] {{ع}}) دو [[غیبت]] است که یکی از آن دو بهقدری به درازا کشد که برخی گویند وی مرده است، و گروهی گویند او از بین رفته است. بر جایگاه و محل سکونتش نه از اولیاء و نه از دیگران، بجز آن کس که عهدهدار کارهای شخصی آن حضرت میباشد، کسی آگاه نیست. و نعمانی<ref>غیبت نعمانی، ۱۷۰.</ref> در کتاب خویش از [[اسحاق بن عمار]] آورده که وی گفته است: از حضرت [[امام صادق|جعفر بن محمد الصادق]] {{ع}} شنیدم که میفرمود: برای [[قائم]] دو [[غیبت]] است که یکی طولانی و دیگری کوتاه است. در یکی جایگاه حضرت را فقط [[شیعیان]] مخصوص میدانند و در دیگری مکانش را بجز خدمتگزار ویژهاش کسی نمیداند. و همو<ref>غیبت نعمانی، ۱۷۱.</ref> از [[ابراهیم بن عمر الکناسی]] نقل کرده است که وی گوید: از [[امام باقر|حضرت باقر]] {{ع}} شنیدم که میفرمود: صاحب این امر را دو [[غیبت]] است. و نیز<ref>همان کتاب، ۱۷۲- ۱۷۳.</ref> از [[ابو بصیر]] روایت کند که گوید: خدمت [[امام صادق|حضرت صادق]] {{ع}} عرض کردم که [[امام باقر]] {{ع}} میفرمود که برای [[قائم آل محمد]] {{عم}} دو [[غیبت]] است که یکی از دیگری طولانیتر است. فرمود: آری ... این روایت را طبرسی نیز در کتاب اعلام الوری<ref>ص ۴۱۶.</ref> نقل کرده است. و همچنین [[نعمانی]] از [[محمد بن مسلم ثقفی]] روایت کرده است که میگوید: از [[امام باقر|حضرت باقر]] {{ع}} شنیدم که میفرمود: برای [[قائم]] دو [[غیبت]] است که در یکی از آنها چنین گفته میشود که آن حضرت از بین رفته و معلوم نیست در کدام درهای به سر میبرد<ref>غیبت نعمانی، ۱۷۳. اینگونه کلمات نه بدان معنی است که مکان زندگی حضرت در بیابانها و درهها است بلکه کنایه از انکار مردم نسبت به وجود حضرت است که چون دوران غیبت طولانی میشود مردم به شک و تردید افتاده و میگویند: پس او کجا است؟! در کدام کوه و دشت به سر میبرد و در حرکت است؟</ref> و نیز<ref>غیبت نعمانی، ۱۷۳.</ref> از [[مفضل بن عمر]] نقل میکند که از [[امام صادق|حضرت صادق]] {{ع}} شنیدم که میفرمود: برای صاحب این امر دو [[غیبت]] است. در یکی به سوی خانواده خود بر میگردد و در دیگری گفته میشود که از دنیا رفته و معلوم نیست در کدام درهای ناپدید شده است. | |||
::::::[[شیخ طوسی]]<ref>غیبت شیخ، ۹۰.</ref> از [[حازم بن حبیب]] از [[امام صادق|حضرت صادق]] {{ع}} این روایت را نقل کرده است که حضرت به او فرمود: ای حازم برای صاحب این امر دو [[غیبت]] است، در دومی آشکار میشود، اگر کسی نزد تو آمد و گفت که دستش را از روی خاک قبر او تکانیده باور مکن و از او مپذیر. این بود نمونهای از روایات و اخبار بسیاری که در این زمینه رسیده است و برای اثبات تاریخی این مسأله کافی است»<ref>[[تاریخ غیبت کبری (کتاب)|تاریخ غیبت کبری]]، ص۱۶، ۱۷.</ref>. | |||
==پاسخهای دیگر== | |||
{{یادآوری پاسخ}} | |||
{{جمع شدن|۱. مرتضی مطهری؛}} | |||
[[پرونده:600.jpg|بندانگشتی|right|100px|[[مرتضی مطهری]]]] | [[پرونده:600.jpg|بندانگشتی|right|100px|[[مرتضی مطهری]]]] | ||
::::::آقای '''[[بهروز محمدی]]''' در کتاب ''«[[چلچراغ حکمت ج۱۰ (کتاب)|مهدویت]]»'' (ج۱۰ ''«[[چلچراغ حکمت ج۱۰ (کتاب)|چلچراغ حکمت]]»''؛ برگرفته از آثار [[شهید مطهری]]) در اینباره گفته است: | ::::::آقای '''[[بهروز محمدی]]''' در کتاب ''«[[چلچراغ حکمت ج۱۰ (کتاب)|مهدویت]]»'' (ج۱۰ ''«[[چلچراغ حکمت ج۱۰ (کتاب)|چلچراغ حکمت]]»''؛ برگرفته از آثار [[شهید مطهری]]) در اینباره گفته است: | ||
خط ۲۲: | خط ۳۳: | ||
::::::[[غیبت صغرا]] نزدیک به هفتاد سال به طول انجامید بعضی [[غیبت]] را از هنگام ولادت میدانند؛ چرا که در آن دوران هم [[امام مهدی]]{{ع}} حضور آنچنانی نداشت. در این دوران [[امام مهدی]]{{ع}} به واسطۀ نایبان خاص خود، یعنی [[عثمان بن سعید]]، [[محمد بن عثمان بن سعید]]، [[حسین بن روح نوبختی]]، و [[علی بن محمد سمری]] با شیعیان ارتباط داشته و به مسائل و مشکلات شیعیان رسیدگی میکرد و بدینسان شیعیان آمادگی ورود به عصر [[غیبت کبرا]] را یافتند. | ::::::[[غیبت صغرا]] نزدیک به هفتاد سال به طول انجامید بعضی [[غیبت]] را از هنگام ولادت میدانند؛ چرا که در آن دوران هم [[امام مهدی]]{{ع}} حضور آنچنانی نداشت. در این دوران [[امام مهدی]]{{ع}} به واسطۀ نایبان خاص خود، یعنی [[عثمان بن سعید]]، [[محمد بن عثمان بن سعید]]، [[حسین بن روح نوبختی]]، و [[علی بن محمد سمری]] با شیعیان ارتباط داشته و به مسائل و مشکلات شیعیان رسیدگی میکرد و بدینسان شیعیان آمادگی ورود به عصر [[غیبت کبرا]] را یافتند. | ||
::::::پس از مرحلۀ [[غیبت صغرا]]، از سال ۳۲۹ [[غیبت کبرای]] حضرت آغاز گردید. که ارتباط [[امام]] با مردم در همین حد نیز قطع شد و مردم مواظف بودند، در امور خود به نایبان عام آن حضرت (فقیهان جامع شرایط) رجوع کنند. این مقطع زمانی، میدان بزرگترین آزمایشهای انسانها و غربال مؤمنان بوده و مردم نیز در این دروان افزون بر تکالیف شرعی، تکالیفی دارند که مهمترین آنها [[انتظار فرج]] است<ref>یادداشتهای ج۹، ص۳۹۵.</ref>. آنگاه که مشیت الهی با ظهور [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} تحقق گیرد، امام از پس پردۀ غیبت به در خواهد آمد»<ref>[[چلچراغ حکمت ج۱۰ (کتاب)| چلچراغ حکمت ج۱۰]]، ص۳۳، ۳۴.</ref>. | ::::::پس از مرحلۀ [[غیبت صغرا]]، از سال ۳۲۹ [[غیبت کبرای]] حضرت آغاز گردید. که ارتباط [[امام]] با مردم در همین حد نیز قطع شد و مردم مواظف بودند، در امور خود به نایبان عام آن حضرت (فقیهان جامع شرایط) رجوع کنند. این مقطع زمانی، میدان بزرگترین آزمایشهای انسانها و غربال مؤمنان بوده و مردم نیز در این دروان افزون بر تکالیف شرعی، تکالیفی دارند که مهمترین آنها [[انتظار فرج]] است<ref>یادداشتهای ج۹، ص۳۹۵.</ref>. آنگاه که مشیت الهی با ظهور [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} تحقق گیرد، امام از پس پردۀ غیبت به در خواهد آمد»<ref>[[چلچراغ حکمت ج۱۰ (کتاب)| چلچراغ حکمت ج۱۰]]، ص۳۳، ۳۴.</ref>. | ||
{{پایان جمع شدن}} | |||
{{جمع شدن|۲. آیتالله حکیم؛}} | |||
{{جمع شدن| | |||
[[پرونده:11518.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[سید منذر حکیم]]]] | [[پرونده:11518.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[سید منذر حکیم]]]] | ||
::::::آیتالله '''[[سید منذر حکیم]]'''، در مقاله ''«[[غیبت حضرت مهدی (مقاله)|غیبت حضرت مهدی]]»'' در اینباره گفته است: | ::::::آیتالله '''[[سید منذر حکیم]]'''، در مقاله ''«[[غیبت حضرت مهدی (مقاله)|غیبت حضرت مهدی]]»'' در اینباره گفته است: | ||
خط ۳۱: | خط ۴۱: | ||
{{پایان جمع شدن}} | {{پایان جمع شدن}} | ||
{{جمع شدن| | {{جمع شدن|۳. سید جعفر موسوینسب؛}} | ||
[[پرونده:13681056.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[سید جعفر موسوینسب]]]] | [[پرونده:13681056.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[سید جعفر موسوینسب]]]] | ||
::::::حجت الاسلام و المسلمین '''[[سید جعفر موسوینسب]]'''، در کتاب ''«[[دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان (کتاب)|دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان]]»'' در اینباره گفته است: | ::::::حجت الاسلام و المسلمین '''[[سید جعفر موسوینسب]]'''، در کتاب ''«[[دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان (کتاب)|دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان]]»'' در اینباره گفته است: | ||
خط ۴۵: | خط ۵۵: | ||
{{پایان جمع شدن}} | {{پایان جمع شدن}} | ||
{{جمع شدن| | {{جمع شدن|۴. آقای دکتر شفیعی سروستانی؛}} | ||
[[پرونده:13681061.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[ابراهیم شفیعی سروستانی]]]] | [[پرونده:13681061.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[ابراهیم شفیعی سروستانی]]]] | ||
::::::آقای دکتر '''[[ابراهیم شفیعی سروستانی]]'''، در کتاب ''«[[پرسش از موعود (کتاب)|پرسش از موعود]]»'' در اینباره گفته است: | ::::::آقای دکتر '''[[ابراهیم شفیعی سروستانی]]'''، در کتاب ''«[[پرسش از موعود (کتاب)|پرسش از موعود]]»'' در اینباره گفته است: | ||
خط ۵۵: | خط ۶۵: | ||
{{پایان جمع شدن}} | {{پایان جمع شدن}} | ||
{{جمع شدن| | {{جمع شدن|۵. نویسندگان کتاب «آفتاب مهر»؛}} | ||
[[پرونده:1402.jpg|100px|right|بندانگشتی|]] | [[پرونده:1402.jpg|100px|right|بندانگشتی|]] | ||
::::::نویسندگان کتاب ''«[[آفتاب مهر ج۱ (کتاب)|آفتاب مهر]]»'' در اینباره گفتهاند: | ::::::نویسندگان کتاب ''«[[آفتاب مهر ج۱ (کتاب)|آفتاب مهر]]»'' در اینباره گفتهاند: | ||
خط ۶۸: | خط ۷۸: | ||
{{پایان جمع شدن}} | {{پایان جمع شدن}} | ||
{{جمع شدن| | {{جمع شدن|۶. نویسندگان کتاب [[نگین آفرینش ج۱ (کتاب)|نگین آفرینش]]؛}} | ||
[[پرونده:991395.jpg|بندانگشتی|100px|right|]] | [[پرونده:991395.jpg|بندانگشتی|100px|right|]] | ||
::::::نویسندگان کتاب ''«[[نگین آفرینش ج۱ (کتاب)|نگین آفرینش]]»'' در این باره گفتهاند: | ::::::نویسندگان کتاب ''«[[نگین آفرینش ج۱ (کتاب)|نگین آفرینش]]»'' در این باره گفتهاند: | ||
خط ۱۰۱: | خط ۱۱۱: | ||
[[رده:پرسشهای مهدویت]] | [[رده:پرسشهای مهدویت]] | ||
[[رده:پرسشهای مهدویت]] | [[رده:پرسشهای مهدویت]] | ||
[[رده:( | [[رده:(اخ): پرسشهایی با ۷ پاسخ]] | ||
[[رده:( | [[رده:(اخ): پرسشهای مهدویت با ۷ پاسخ]] |
نسخهٔ ۲۷ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۰:۵۵
امام مهدی چند غیبت داشتهاند؟ | |
---|---|
موضوع اصلی | بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت |
مدخل بالاتر | مهدویت / غیبت امام مهدی |
مدخل اصلی | کلیات غیبت امام مهدی |
مدخل وابسته | ؟ |
امام مهدی(ع) چند غیبت داشتهاند؟ یکی از پرسشهای مرتبط به بحث مهدویت است که میتوان با عبارتهای متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤالهای مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.
عبارتهای دیگری از این پرسش
پاسخ نخست
- آیت الله شهید سید محمد صدر در کتاب «تاریخ غیبت کبری» در اینباره گفته است:
- «بدون شک حضرت مهدی (ع) دو گونه غیبت داشته است و این از عقاید روشن مذهب شیعه، و بلکه از مسلمات و بدیهیاتی است که تردیدبردار نیست. برخی از دانشمندان اهل سنت نیز در این مسأله با شیعیان همفکری دارند.
- در متون حدیثی هر دو گروه شیعه و سنی روایاتی در این باره وارد شده است.
- سید برزنجی[۱] از حضرت ابا عبد الله الحسین (ع) روایت کرده است که آن حضرت فرموده است: برای صاحب این امر (حضرت مهدی (ع)) دو غیبت است که یکی از آن دو بهقدری به درازا کشد که برخی گویند وی مرده است، و گروهی گویند او از بین رفته است. بر جایگاه و محل سکونتش نه از اولیاء و نه از دیگران، بجز آن کس که عهدهدار کارهای شخصی آن حضرت میباشد، کسی آگاه نیست. و نعمانی[۲] در کتاب خویش از اسحاق بن عمار آورده که وی گفته است: از حضرت جعفر بن محمد الصادق (ع) شنیدم که میفرمود: برای قائم دو غیبت است که یکی طولانی و دیگری کوتاه است. در یکی جایگاه حضرت را فقط شیعیان مخصوص میدانند و در دیگری مکانش را بجز خدمتگزار ویژهاش کسی نمیداند. و همو[۳] از ابراهیم بن عمر الکناسی نقل کرده است که وی گوید: از حضرت باقر (ع) شنیدم که میفرمود: صاحب این امر را دو غیبت است. و نیز[۴] از ابو بصیر روایت کند که گوید: خدمت حضرت صادق (ع) عرض کردم که امام باقر (ع) میفرمود که برای قائم آل محمد (ع) دو غیبت است که یکی از دیگری طولانیتر است. فرمود: آری ... این روایت را طبرسی نیز در کتاب اعلام الوری[۵] نقل کرده است. و همچنین نعمانی از محمد بن مسلم ثقفی روایت کرده است که میگوید: از حضرت باقر (ع) شنیدم که میفرمود: برای قائم دو غیبت است که در یکی از آنها چنین گفته میشود که آن حضرت از بین رفته و معلوم نیست در کدام درهای به سر میبرد[۶] و نیز[۷] از مفضل بن عمر نقل میکند که از حضرت صادق (ع) شنیدم که میفرمود: برای صاحب این امر دو غیبت است. در یکی به سوی خانواده خود بر میگردد و در دیگری گفته میشود که از دنیا رفته و معلوم نیست در کدام درهای ناپدید شده است.
- شیخ طوسی[۸] از حازم بن حبیب از حضرت صادق (ع) این روایت را نقل کرده است که حضرت به او فرمود: ای حازم برای صاحب این امر دو غیبت است، در دومی آشکار میشود، اگر کسی نزد تو آمد و گفت که دستش را از روی خاک قبر او تکانیده باور مکن و از او مپذیر. این بود نمونهای از روایات و اخبار بسیاری که در این زمینه رسیده است و برای اثبات تاریخی این مسأله کافی است»[۹].
پاسخهای دیگر
۱. مرتضی مطهری؛ |
---|
|
۲. آیتالله حکیم؛ |
---|
|
۳. سید جعفر موسوینسب؛ |
---|
|
۴. آقای دکتر شفیعی سروستانی؛ |
---|
در اینجا به چند روایت که در این زمینه وارد شده است اشاره میکنیم:
|
۵. نویسندگان کتاب «آفتاب مهر»؛ |
---|
|
۶. نویسندگان کتاب نگین آفرینش؛ |
---|
|
پرسشهای وابسته
منبعشناسی جامع مهدویت
پانویس
- ↑ الاشاعة لا شراط الساعه، ۹۲.
- ↑ غیبت نعمانی، ۱۷۰.
- ↑ غیبت نعمانی، ۱۷۱.
- ↑ همان کتاب، ۱۷۲- ۱۷۳.
- ↑ ص ۴۱۶.
- ↑ غیبت نعمانی، ۱۷۳. اینگونه کلمات نه بدان معنی است که مکان زندگی حضرت در بیابانها و درهها است بلکه کنایه از انکار مردم نسبت به وجود حضرت است که چون دوران غیبت طولانی میشود مردم به شک و تردید افتاده و میگویند: پس او کجا است؟! در کدام کوه و دشت به سر میبرد و در حرکت است؟
- ↑ غیبت نعمانی، ۱۷۳.
- ↑ غیبت شیخ، ۹۰.
- ↑ تاریخ غیبت کبری، ص۱۶، ۱۷.
- ↑ یادداشتهای ج۹، ص۳۹۵.
- ↑ چلچراغ حکمت ج۱۰، ص۳۳، ۳۴.
- ↑ همان، ص ۳۱-۴۳
- ↑ ر.ک: لطف الله صافی گلپایگانی، منتخب الأثر في الأمام الثاني عشراعي في مخ الأثر في الأمام الثاني عشر (ع)، فصل دوم، باب های ۲۶، ۲۹، ۳۲ ، ۳۳ ۳۸ و ۴۷؛ فصل نهم، باب او فصل دهم، باب ۵
- ↑ حکیم، سید منذر، غیبت حضرت مهدی، ص:۱۶۱ - ۱۶۲.
- ↑ ر.ک: محمد رضا حکیمى، خورشید مغرب،(دفتر نشر فرهنگ اسلامى)، ص ۴۲ و ۴۳.
- ↑ علامه مجلسى قدّس سرّه، بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۱۵۵.
- ↑ دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان، ص۱۸۳، ۱۸۴.
- ↑ محمد بن حسن طوسی (شیخ طوسی)، کتاب الغیبه، تهران، مکتبه نینوی الحدیثه، بی تا، ص ۲۶۱.
- ↑ فضل بن حسن طبرسی، إعلام الوری بأعلام الهدی، چاپ اول، قم، مؤسسه آل البیت (ع) لإحیاء التراث، ۱۴۱۷ ه.ق، ج ۲، ص ۲۵۹.
- ↑ محمد بن ابراهیم نعمانی، کتاب الغیبه، تهران، مکتبة الصدوق، بیتا، صص ۱۷۱ و ۱۷۲.
- ↑ محمد بن ابراهیم نعمانی، کتاب الغیبه، تهران، مکتبة الصدوق، بیتا، ص۱۷۳.
- ↑ محمد بن ابراهیم نعمانی، کتاب الغیبه، تهران، مکتبة الصدوق، بیتا، ص ۱۷۴.
- ↑ شفیعی سروستانی؛ ابراهیم، پرسش از موعود، ص ۱۱-۱۳.
- ↑ حضرت مهدی(ع) فرمود: " أَمَّا الْحَوَادِثُ الْوَاقِعَةُ فَارْجِعُوا فِيهَا إِلَى رُوَاةِ حَدِيثِنَا فَإِنَّهُمْ حُجَّتِي عَلَيْكُمْ وَ أَنَا حُجَّةُ اللَّهِ عَلَيْهِم "؛ اما در حوادثی که پیش میآید، به راویان حدیث ما مراجعه کنید؛ زیرا آنان حجت من بر شمایند..»، بحارالانوار، ج۵۳، ص۱۸۱.
- ↑ آفتاب مهر، ج۱، ص ۱۳۲-۱۳۳.
- ↑ متن نامهها –که به توقیعات مشهور است- در کتابهای علمای شیعه موجود است؛ از جمله: بحار الانوار، ج ۵۳، باب ۳۱، ص ۱۵۰ – ۱۹۷.
- ↑ غیبت طوسی، ح ۳۱۹، ص ۳۵۷.
- ↑ غیبت طوسی، فصل ۶، ح ۳۱۷، ص ۳۵۵.
- ↑ یبت طوسی، فصل ۶، ح ۳۶۵، ص ۳۹۵.
- ↑ " وَ أَمَّا الْحَوَادِثُ الْوَاقِعَةُ فَارْجِعُوا فِيهَا إِلَى رُوَاةِ حَدِيثِنَا فَإِنَّهُمْ حُجَّتِي عَلَيْكُمْ وَ أَنَا حُجَّةُ اللَّهِ عَلَيْهِم"؛ کمال الدین و تمام النعمة، ج ۲، باب ۴۵، ح ۳، ص۲۳۶.
- ↑ احتجاج، ج ۱، ح ۱۱، ص ۱۵.
- ↑ بالادستان، محمد امین؛ حائریپور، محمد مهدی؛ یوسفیان، مهدی، نگین آفرینش، ج۱، ص ۱۰۱ - ۱۰۵.