توسل در کلام اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۱۴ اوت ۲۰۱۹، ساعت ۱۰:۵۳

این یک مقالهٔ خرد است. می‌توانید با گسترش آن به امامت‌پدیا کمک کنید.

اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث توسل است. "توسل" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل توسل (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

مقدمه

به معنای آن است که در پیشگاه خدا، موجود گرانمایه‌ای را برای اجابت خواسته مشروع، واسطه قرار دهند. تأثیر واسطه از خود او نیست؛ بلکه از خدا است^[۱].
توسل، در حقیقت، استعانت از خدا است نه از واسطه. وساطتِ واسطه میان خالق و مخلوق، نشان از جایگاه والای او در پیشگاه خالق دارد. بیشترینه مذاهب اسلامی توسل را با شرایطی ویژه پذیرفته‌اند. در این میان، فرقه وهابیه، که بیشتر اعتقادات خود را از ابن تیمیه حنبلی برگرفته است، به سختی با توسل مخالف است^[۲]. ابن تیمیه توسل به پیامبر (ص) و صالحان را- پس از مرگ آنها- به هیچ روی برنتافته است^[۳]. در برابر، شیعه توسل را به ذات، مقام و حرمت پیامبر (ص) و اولیای الهی (ع) در حیات و ممات آنان جایز و پسندیده شمرده است^[۴]^[۵].
مهمترین دلایل شیعه بر جواز توسل عبارت‌اند از: آیات قرآن^[۶]، روایات اهل بیت (ع)^[۷]، روایات اهل سنت^[۸] و سیره عملی مسلمانان^[۹]^[۱۰].
گونه‌های توسل عبارت‌اند از: توسل به اسماء و صفات خدا^[۱۱]، توسل به قرآن کریم^[۱۲]، توسل به پیامبر (ص)^[۱۳]، توسل به امامان معصوم (ع)^[۱۴]، توسل به اعمال صالح^[۱۵]، توسل به علما و شهدا^[۱۶] و توسل به مؤمنان و فرشتگان^[۱۷]^[۱۸].

منابع

فرهنگ شیعه

جستارهای وابسته

پانویس

با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:

↑ فرهنگ شیعه، ص 209.
↑ دائرةالمعارف تشیع‌، ۱۴۴.
↑ الفتاوی الکبری‌، ۱/ ۳۵۱.
↑ توسل یا استمداد از ارواح مقدسه‌، ۸۳- ۸۴.
↑ فرهنگ شیعه، ص 209.
↑ ﴿ وَمَا أَرْسَلْنَا مِن رَّسُولٍ إِلاَّ لِيُطَاعَ بِإِذْنِ اللَّهِ وَلَوْ أَنَّهُمْ إِذ ظَّلَمُواْ أَنفُسَهُمْ جَاؤُوكَ فَاسْتَغْفَرُواْ اللَّهَ وَاسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لَوَجَدُواْ اللَّهَ تَوَّابًا رَّحِيمًا﴾؛ سوره نساء، آیه ۶۴؛ ﴿ أُوْلَئِكَ الَّذِينَ يَدْعُونَ يَبْتَغُونَ إِلَى رَبِّهِمُ الْوَسِيلَةَ أَيُّهُمْ أَقْرَبُ وَيَرْجُونَ رَحْمَتَهُ وَيَخَافُونَ عَذَابَهُ إِنَّ عَذَابَ رَبِّكَ كَانَ مَحْذُورًا ﴾؛ سوره اسراء، آیه ۵۷.
↑ به عنوان نمونه: نهج‌البلاغه‌، خطبه ۱۰۶.
↑ به عنوان نمونه: صحیح البخاری‌، ۵- ۷/ ۱۰۳؛ سنن ابن ماجه‌، ۱/ ۲۵۶.
↑ وفاء الوفاء، ۳- ۴/ ۱۳۷۶؛ وهابیت‌، مبانی فکری و کارنامه عملی‌، ۲۳۸- ۲۴۳.
↑ فرهنگ شیعه، ص 209.
↑ به عنوان نمونه ر.ک: مفاتیح الجنان‌، "دعای جوشن کبیر"/ ۵۹۴.
↑ نهج‌البلاغة، خطبه ۱۷۶.
↑ ﴿ وَمَا أَرْسَلْنَا مِن رَّسُولٍ إِلاَّ لِيُطَاعَ بِإِذْنِ اللَّهِ وَلَوْ أَنَّهُمْ إِذ ظَّلَمُواْ أَنفُسَهُمْ جَاؤُوكَ فَاسْتَغْفَرُواْ اللَّهَ وَاسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لَوَجَدُواْ اللَّهَ تَوَّابًا رَّحِيمًا﴾؛ سوره نساء، آیه ۶۴؛ الإقبال بالأعمال الحسنة، ۳/ ۱۲۷.
↑ عیون اخبار الرضا، ۲/ ۵۸.
↑ میزان الحکمة، ۲/ ۱۴۷۵.
↑ الخصال‌، ۱۵۶.
↑ بحارالأنوار، ۸/ ۵۸.
↑ فرهنگ شیعه، ص 209.

[1] فرهنگ شیعه، ص 209.

[2] دائرةالمعارف تشیع‌، ۱۴۴.

[3] الفتاوی الکبری‌، ۱/ ۳۵۱.

[4] توسل یا استمداد از ارواح مقدسه‌، ۸۳- ۸۴.

[5] فرهنگ شیعه، ص 209.

[6] ﴿ وَمَا أَرْسَلْنَا مِن رَّسُولٍ إِلاَّ لِيُطَاعَ بِإِذْنِ اللَّهِ وَلَوْ أَنَّهُمْ إِذ ظَّلَمُواْ أَنفُسَهُمْ جَاؤُوكَ فَاسْتَغْفَرُواْ اللَّهَ وَاسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لَوَجَدُواْ اللَّهَ تَوَّابًا رَّحِيمًا﴾؛ سوره نساء، آیه ۶۴؛ ﴿ أُوْلَئِكَ الَّذِينَ يَدْعُونَ يَبْتَغُونَ إِلَى رَبِّهِمُ الْوَسِيلَةَ أَيُّهُمْ أَقْرَبُ وَيَرْجُونَ رَحْمَتَهُ وَيَخَافُونَ عَذَابَهُ إِنَّ عَذَابَ رَبِّكَ كَانَ مَحْذُورًا ﴾؛ سوره اسراء، آیه ۵۷.

[7] به عنوان نمونه: نهج‌البلاغه‌، خطبه ۱۰۶.

[8] به عنوان نمونه: صحیح البخاری‌، ۵- ۷/ ۱۰۳؛ سنن ابن ماجه‌، ۱/ ۲۵۶.

[9] وفاء الوفاء، ۳- ۴/ ۱۳۷۶؛ وهابیت‌، مبانی فکری و کارنامه عملی‌، ۲۳۸- ۲۴۳.

[10] فرهنگ شیعه، ص 209.

[11] به عنوان نمونه ر.ک: مفاتیح الجنان‌، "دعای جوشن کبیر"/ ۵۹۴.

[12] نهج‌البلاغة، خطبه ۱۷۶.

[13] ﴿ وَمَا أَرْسَلْنَا مِن رَّسُولٍ إِلاَّ لِيُطَاعَ بِإِذْنِ اللَّهِ وَلَوْ أَنَّهُمْ إِذ ظَّلَمُواْ أَنفُسَهُمْ جَاؤُوكَ فَاسْتَغْفَرُواْ اللَّهَ وَاسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لَوَجَدُواْ اللَّهَ تَوَّابًا رَّحِيمًا﴾؛ سوره نساء، آیه ۶۴؛ الإقبال بالأعمال الحسنة، ۳/ ۱۲۷.

[14] عیون اخبار الرضا، ۲/ ۵۸.

[15] میزان الحکمة، ۲/ ۱۴۷۵.

[16] الخصال‌، ۱۵۶.

[17] بحارالأنوار، ۸/ ۵۸.

[18] فرهنگ شیعه، ص 209.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

[۱۲]

[۱۳]

[۱۴]

[۱۵]

[۱۶]

[۱۷]

[۱۸]

@@ خط ۲: / خط ۲: @@
 {{شیعه}}
 <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
-: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث '''[[اسماء الهی]]''' است. "'''[[بصیر]]'''" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
+: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث '''[[توسل]]''' است. "'''[[توسل]]'''" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
 <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
 : <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[توسل در قرآن]] | [[توسل در حدیث]] | [[توسل در نهج البلاغه]] | [[توسل در معارف دعا و زیارات]] | [[توسل در کلام اسلامی]] | [[توسل در اخلاق اسلامی]]</div>