توسل در فقه اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مدخل مرتبط | {{مدخل مرتبط | ||
| موضوع مرتبط = توسل | | موضوع مرتبط = توسل | ||
| خط ۶: | خط ۵: | ||
| پرسش مرتبط = | | پرسش مرتبط = | ||
}} | }} | ||
{{شیعه}} | |||
== مقدمه == | == مقدمه == | ||
[[توسل]] عبارت است از وسیله جستن جهت [[تقرّب به خداوند متعال]] که در [[قرآن کریم]] بدان امر شده است. {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَابْتَغُوا إِلَيْهِ الْوَسِيلَةَ وَجَاهِدُوا فِي سَبِيلِهِ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ}}<ref>«ای مؤمنان! از خداوند پروا کنید و به سوی او راه جویید و در راه او جهاد کنید باشد که رستگار گردید» سوره مائده، آیه ۳۵.</ref> وسیله، چیزی است که [[متوسل]] شونده با آن به مقصود خود دست مییابد. | [[توسل]] عبارت است از وسیله جستن جهت [[تقرّب به خداوند متعال]] که در [[قرآن کریم]] بدان امر شده است. {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَابْتَغُوا إِلَيْهِ الْوَسِيلَةَ وَجَاهِدُوا فِي سَبِيلِهِ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ}}<ref>«ای مؤمنان! از خداوند پروا کنید و به سوی او راه جویید و در راه او جهاد کنید باشد که رستگار گردید» سوره مائده، آیه ۳۵.</ref> وسیله، چیزی است که [[متوسل]] شونده با آن به مقصود خود دست مییابد. | ||
نسخهٔ ۱۲ مهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۰۸:۱۰
این مدخل زیرشاخهٔ بحث توسل است. توسل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: توسل در قرآن - توسل در حدیث - توسل در نهج البلاغه - توسل در کلام اسلامی - توسل در معارف و سیره حسینی - توسل در معارف دعا و زیارات - توسل در معارف و سیره سجادی - توسل در حقوق اسلامی - توسل در فقه اسلامی - پرسش مرتبط ندارد| شیعه |
|---|
مقدمه
توسل عبارت است از وسیله جستن جهت تقرّب به خداوند متعال که در قرآن کریم بدان امر شده است. ﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَابْتَغُوا إِلَيْهِ الْوَسِيلَةَ وَجَاهِدُوا فِي سَبِيلِهِ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ﴾[۱] وسیله، چیزی است که متوسل شونده با آن به مقصود خود دست مییابد.
انواع وسیله
آنچه که موجب تقرّب بنده به خداوند گردد ـ که در قرآن از آن به «باب» نیز تعبیر شده است ﴿وَأْتُوا الْبُيُوتَ مِنْ أَبْوَابِهَا﴾[۲] ـ وسیله شمرده می‌شود؛ از اعمال صالح گرفته تا اسماء الهی، معصومان(ع)، عالمان ربّانی، مؤمنان کامل و آنچه نزد خداوند دارای قداست و عظمت است، مانند قرآن کریم و تربت سید الشهداء(ع). [۳]
حکم
توسل به آنچه که از نظر شرع یا عقل موجب تقرّب به خداوند میگردد ـ به‌ویژه توسل به رسول خدا(ص) و ائمّه اطهار(ع) بخصوص امام زمان ـ امری مطلوب و مستحب [۴] و مورد توصیه قرآن کریم است. ﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَابْتَغُوا إِلَيْهِ الْوَسِيلَةَ وَجَاهِدُوا فِي سَبِيلِهِ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ﴾[۵]، ﴿لَيْسَ عَلَيْكُمْ جُنَاحٌ أَنْ تَبْتَغُوا فَضْلًا مِنْ رَبِّكُمْ فَإِذَا أَفَضْتُمْ مِنْ عَرَفَاتٍ فَاذْكُرُوا اللَّهَ عِنْدَ الْمَشْعَرِ الْحَرَامِ وَاذْكُرُوهُ كَمَا هَدَاكُمْ وَإِنْ كُنْتُمْ مِنْ قَبْلِهِ لَمِنَ الضَّالِّينَ﴾[۶] در روایاتِ رسیده از ائمّه(ع) آمده است: مراد از ﴿الْوَسِيلَةَ﴾ در آیه شریفه ﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَابْتَغُوا إِلَيْهِ الْوَسِيلَةَ وَجَاهِدُوا فِي سَبِيلِهِ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ﴾[۷] ما هستیم [۸] و ماییم «ابواب» خداوند [۹] و ماییم اسماء حسنای الهی که خداوند به بندگانش امر کرده ﴿وَلِلَّهِ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَى فَادْعُوهُ بِهَا وَذَرُوا الَّذِينَ يُلْحِدُونَ فِي أَسْمَائِهِ سَيُجْزَوْنَ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ﴾[۱۰]، ﴿قُلِ ادْعُوا اللَّهَ أَوِ ادْعُوا الرَّحْمَنَ أَيًّا مَا تَدْعُوا فَلَهُ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَى وَلَا تَجْهَرْ بِصَلَاتِكَ وَلَا تُخَافِتْ بِهَا وَابْتَغِ بَيْنَ ذَلِكَ سَبِيلًا﴾[۱۱] او را بدان‌ها بخوانند. [۱۲].[۱۳]
منابع
پانویس
- ↑ «ای مؤمنان! از خداوند پروا کنید و به سوی او راه جویید و در راه او جهاد کنید باشد که رستگار گردید» سوره مائده، آیه ۳۵.
- ↑ « به خانه‌ها از در درآیید» سوره بقره، آیه ۱۸۹.
- ↑ تفسیر الصافی ۲/ ۳۳
- ↑ کشف الغطاء ۳/ ۵۰۰
- ↑ «ای مؤمنان! از خداوند پروا کنید و به سوی او راه جویید و در راه او جهاد کنید باشد که رستگار گردید» سوره مائده، آیه ۳۵.
- ↑ «بر شما گناهی نیست که (در ایام حج) بخششی از پروردگار خود بخواهید پس چون از عرفات رهسپار شدید در مشعر الحرام خداوند را یاد کنید و او را همان‌گونه که رهنمودتان داده است فرا یاد آورید و بی‌گمان پیش از آن از گمراهان بودید» سوره بقره، آیه ۱۹۸.
- ↑ «ای مؤمنان! از خداوند پروا کنید و به سوی او راه جویید و در راه او جهاد کنید باشد که رستگار گردید» سوره مائده، آیه ۳۵.
- ↑ دلائل الإمامة/ ۱۱۴
- ↑ تفسیر عیاشی ۱/ ۸۶
- ↑ «و خداوند را نام‌های نیکوتر است، او را بدان‌ها بخوانید! و آنان را که در نام‌های خداوند کژاندیشی می‌کنند وانهید، به زودی بدانچه می‌کرده‌اند کیفر می‌بینند» سوره اعراف، آیه ۱۸۰.
- ↑ «بگو: چه «الله» را بخوانید و چه «رحمان» را؛ هر چه بخوانید، نام‌های نیکوتر او راست و به نمازت نه بانگ بردار و نه آن را بی‌آوا بخوان و میان آن (دو)، راهی (میانه) بگزین!» سوره اسراء، آیه ۱۱۰.
- ↑ تفسیر عیاشی ۲/ ۴۲.
- ↑ هاشمی شاهرودی، سید محمود، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت ج۲، صفحه ۶۶۳-۶۶۴.