ابوشمر بن ابرهه حمیری: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
جز (جایگزینی متن - 'رده:صحابه' به 'رده:صحابه پیامبر')
جز (جایگزینی متن - 'رده:صحابه پیامبر' به 'رده:اصحاب پیامبر')
خط ۲۹: خط ۲۹:
[[رده:مدخل]]
[[رده:مدخل]]
[[رده:اعلام]]
[[رده:اعلام]]
[[رده:صحابه پیامبر]]
[[رده:اصحاب پیامبر]]

نسخهٔ ‏۶ ژوئیهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۲:۰۴

این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

مقدمه

به وی ابوسمر[۱] و شمر هم گفته‌اند[۲]. در صحابی بودن او اختلاف است. به گزارش ابن عساکر[۳]، برخی او را مصری دانسته و گفته‌اند به حضور رسول خدا(ص) رسید. به گفته ابن منده، برخی او را از اصحاب دانسته‌اند و در خبرها از او یاد شده است. وی به حضور رسول خدا(ص) رسید[۴].

از زندگی وی در زمان رسول خدا(ص) هیچ اطلاعی در دست نیست؛ حتی در مورد زمان آمدنش به مدینه اختلاف است. به گفته ابن حجر، به جز ابن منده و همدانی، دیگران گفته‌اند او در زمان عمر به مدینه آمد و با دختر ابوموسی اشعری ازدواج کرد. ابن حجر احتمال داده که وی ابتدا به مدینه آمده و سپس بازگشته باشد و بعد هنگامی که عمر مردم را برای جهاد فراخواند، بار دیگر به مدینه آمده باشد[۵].

بنا بر گزارشی، ابو شمر از کسانی بود که در جنگ عبدالله بن سعد در اساوِد[۶]، در سال ۳۱ چشم خود را از دست دادند و از این رو به آنان رماة الحدق[۷] گفتند[۸]. البته اصطلاح "رماة الحدق" در زمان رسول خدا(ص) نیز در جنگ خندق به کار رفته است[۹] که به معنای "تیراندازان به چشم‌ها" بوده و با معنای مورد بحث تفاوت دارد.

بر مبنای روایتی، امام علی(ع) فرمود: "سه قبیله خود را عرب می‌دانند در حالی که کهن‌تر از عرب هستند؛ جرهم که باقی مانده عادند، ثقیف که بقیه ثمودند و قبیله ابو شمر بن أبرهه که باقی مانده تّبع هستند"[۱۰].

او با تعدادی از اهل شام، در جنگ صفین به امام علی(ع) پیوست[۱۱]، گفته‌اند معاویه ابوشمر را به همراه ابن ابی حذیفه دستگیر و زندانی کرد[۱۲]. همراهانش در زندان را شکستند و فرار کردند، ولی او گفت: "من به عنوان اسیر به زندان نیفتاده‌ام تا با فرار خارج شوم" و در زندان ماند[۱۳]. بر مبنای گزارشی، وی از شاهدان وصیت امام علی(ع) بود[۱۴].

در زمان درگذشت او اختلاف است. برخی گفته‌اند در صفین کنار امام علی(ع) کشته شد[۱۵] و به نظر برخی، در لشکر معاویه جان باخت[۱۶]. به گفته ابن حجر[۱۷] وی در همان زندان معاویه به قتل رسید.[۱۸]

منابع

پانویس

  1. کلینی، ج۷، ص۵۳.
  2. منقری، ص۲۲۲؛ ابن ابی الحدید، ج۵، ص۱۸۰.
  3. ابن عساکر، ج۶۶، ص۲۸۷.
  4. ابن حجر، ج۷، ص۱۷۵.
  5. الاصابه، ج۷، ص۱۷۵.
  6. از سرزمین نوبه؛ ر.ک: تففی، ج۲، ص۷۴۹.
  7. به خطا رمان الخندق؛ ر.ک: ابن حجر، ج۷، ص۱۷۵.
  8. ابن عساکر، ج۶۶، ص۲۸۸.
  9. ر.ک: بیهقی، ۳، ص۴۵۳.
  10. سمعانی، ج۱، ص۲۱.
  11. منقری، ص۲۲۲؛ طوسی، رجال، ص۸.
  12. ابن عساکر، ج۶۶، ص۲۸۸.
  13. ابن حجر، ج۷، ص۱۷۵.
  14. ابن شبه، ج۱، ص۲۲۸؛ طوسی، تهذیب الاحکام، ج۹ف ص۱۴۸.
  15. ابن حجر، ج۷، ص۱۷۵.
  16. منقری، ص۳۶۹؛ ابن عساکر، ج۶۶، ص۲۸۸.
  17. ابن حجر، ج۶، ص۱۰.
  18. خانجانی، قاسم، مقاله «ابوشمر بن ابرهه حمیری»، دانشنامه سیره نبوی ج۱، ص:۳۷۴.