شریعه در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۳۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۳۲

مقدمه

اصل آن شرع به معنای "به‌وجود آوردن راهی روشن" (مادی یا معنوی)، مثال مادی آن: مسیر ورود برای دسترسی به آب آشامیدن را "شریعة الماء" می‌گویند و نمونه معنوی دین است که به معنای ایجاد و ارائه برنامه‌ها و راه‌های روشن برای حیات انسانی است و به آن شریعت اطلاق می‌شود^[۱].

﴿ثُمَّ جَعَلْنَاكَ عَلَى شَرِيعَةٍ مِنَ الْأَمْرِ فَاتَّبِعْهَا﴾^[۲].

آیه شریفه ﴿شَرَعَ لَكُمْ مِنَ الدِّينِ﴾^[۳] اشاره به اصولی است که همه امت‌ها و دین‌ها در آن مشترک و مساوی هستند و نسخ و تغییر آنها امکان ندارد^[۴].

"شریعت" مجموعه احکامی است که خداوند بر بندگانش در قالب دین تشریع کرده است و این شریعت راه روشنی به سوی حق، سعادت و نجات در آخرت است؛ زیرا شامل اوامر و نواهی الهی، حدود و واجباتی است که به دلایل آشکار بر ما اثبات شده است و دلیل آن قرآن است؛ درحالی ‌که تورات و انجیل به دست کاتبان و علمای یهودی و مسیحی، تحریف و ضایع گشته است^[۵].

آیه شریفه ﴿لِكُلٍّ جَعَلْنَا مِنْكُمْ شِرْعَةً وَمِنْهَاجًا﴾^[۶] حاوی این نکته مهم است که عطایا و نعمت‌های الهی به نوع بشر (از جمله استعداد و آمادگی‌های آنها) در زمان‌های مختلف، متفاوت است. شریعت و سنن الهی که برای تکمیل سعادت دنیوی و اخروی انسان آمده است، ناگزیر به دلیل هماهنگی با استعدادها و آمادگی‌های انسان‌ها در هر عصر، باید مختلف باشند؛ لذا خداوند برای هر امتی شریعت و طریقه‌ای قرار داده است تا امتحان و ابتلای الهی را نسبت به نعمت‌ها و عطایای ارزانی‌شده به انسان تحقق بخشد^[۷].^[۸]

منابع

نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم

پانویس

↑ حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۶، ص۴۱.
↑ «سپس تو را بر آبشخوری از کار (دین) برگماشتیم، از همان پیروی کن و از هوس‌های کسانی که (چیزی) نمی‌دانند پیروی مکن» سوره جاثیه، آیه ۱۸.
↑ «از دین، همان را برای شما بیان داشت» سوره شوری، آیه ۱۳.
↑ حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۴۵۰.
↑ وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر، ج۲۵، ص۲۷۰.
↑ «ما به هر یک از شما شریعت و راهی داده‌ایم» سوره مائده، آیه ۴۸.
↑ سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۵، ص۳۵۳.
↑ نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص: ۳۶۴-۳۶۵.

[1] حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۶، ص۴۱.

[2] «سپس تو را بر آبشخوری از کار (دین) برگماشتیم، از همان پیروی کن و از هوس‌های کسانی که (چیزی) نمی‌دانند پیروی مکن» سوره جاثیه، آیه ۱۸.

[3] «از دین، همان را برای شما بیان داشت» سوره شوری، آیه ۱۳.

[4] حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۴۵۰.

[5] وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر، ج۲۵، ص۲۷۰.

[6] «ما به هر یک از شما شریعت و راهی داده‌ایم» سوره مائده، آیه ۴۸.

[7] سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۵، ص۳۵۳.

[8] نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص: ۳۶۴-۳۶۵.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-{{امامت}}
 {{مدخل مرتبط
 | موضوع مرتبط = شریعه
@@ خط ۱۲: / خط ۱۱: @@
 {{متن قرآن|ثُمَّ جَعَلْنَاكَ عَلَى شَرِيعَةٍ مِنَ الْأَمْرِ فَاتَّبِعْهَا}}<ref>«سپس تو را بر آبشخوری  از کار (دین) برگماشتیم، از همان پیروی کن و از هوس‌های کسانی که (چیزی) نمی‌دانند پیروی مکن» سوره جاثیه، آیه ۱۸.</ref>.
-[[آیه شریفه]] {{متن قرآن|شَرَعَ لَكُمْ مِنَ الدِّينِ}}<ref>«از دین، همان را برای شما بیان داشت » سوره شوری، آیه ۱۳.</ref> اشاره به اصولی است که همه [[امت‌ها]] و [[دین‌ها]] در آن مشترک و مساوی هستند و [[نسخ]] و [[تغییر]] آنها امکان ندارد<ref>حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۴۵۰.</ref>.
+[[آیه شریفه]] {{متن قرآن|شَرَعَ لَكُمْ مِنَ الدِّينِ}}<ref>«از دین، همان را برای شما بیان داشت» سوره شوری، آیه ۱۳.</ref> اشاره به اصولی است که همه [[امت‌ها]] و [[دین‌ها]] در آن مشترک و مساوی هستند و [[نسخ]] و [[تغییر]] آنها امکان ندارد<ref>حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۴۵۰.</ref>.
 "[[شریعت]]" مجموعه احکامی است که [[خداوند]] بر بندگانش در قالب [[دین]] [[تشریع]] کرده است و این [[شریعت]] [[راه]] روشنی به سوی [[حق]]، [[سعادت]] و [[نجات]] در [[آخرت]] است؛ زیرا شامل [[اوامر و نواهی الهی]]، حدود و واجباتی است که به [[دلایل]] آشکار بر ما [[اثبات]] شده است و [[دلیل]] آن [[قرآن]] است؛ درحالی ‌که [[تورات]] و [[انجیل]] به دست کاتبان و علمای [[یهودی]] و [[مسیحی]]، [[تحریف]] و ضایع گشته است<ref>وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر، ج۲۵، ص۲۷۰.</ref>.
-[[آیه شریفه]] {{متن قرآن|لِكُلٍّ جَعَلْنَا مِنْكُمْ شِرْعَةً وَمِنْهَاجًا}}<ref>«ما به هر یک از شما شریعت و راهی داده‌ایم » سوره مائده، آیه ۴۸.</ref> حاوی این نکته مهم است که [[عطایا]] و [[نعمت‌های الهی]] به نوع [[بشر]] (از جمله استعداد و آمادگی‌های آنها) در زمان‌های مختلف، متفاوت است. [[شریعت]] و [[سنن الهی]] که برای تکمیل [[سعادت دنیوی]] و [[اخروی]] [[انسان]] آمده است، ناگزیر به [[دلیل]] هماهنگی با استعدادها و آمادگی‌های [[انسان‌ها]] در هر عصر، باید مختلف باشند؛ لذا [[خداوند]] برای هر امتی [[شریعت]] و طریقه‌ای قرار داده است تا [[امتحان]] و [[ابتلای الهی]] را نسبت به [[نعمت‌ها]] و عطایای ارزانی‌شده به [[انسان]] تحقق بخشد<ref>سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۵، ص۳۵۳.</ref>.<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص: ۳۶۴-۳۶۵.</ref>
+[[آیه شریفه]] {{متن قرآن|لِكُلٍّ جَعَلْنَا مِنْكُمْ شِرْعَةً وَمِنْهَاجًا}}<ref>«ما به هر یک از شما شریعت و راهی داده‌ایم» سوره مائده، آیه ۴۸.</ref> حاوی این نکته مهم است که [[عطایا]] و [[نعمت‌های الهی]] به نوع [[بشر]] (از جمله استعداد و آمادگی‌های آنها) در زمان‌های مختلف، متفاوت است. [[شریعت]] و [[سنن الهی]] که برای تکمیل [[سعادت دنیوی]] و [[اخروی]] [[انسان]] آمده است، ناگزیر به [[دلیل]] هماهنگی با استعدادها و آمادگی‌های [[انسان‌ها]] در هر عصر، باید مختلف باشند؛ لذا [[خداوند]] برای هر امتی [[شریعت]] و طریقه‌ای قرار داده است تا [[امتحان]] و [[ابتلای الهی]] را نسبت به [[نعمت‌ها]] و عطایای ارزانی‌شده به [[انسان]] تحقق بخشد<ref>سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۵، ص۳۵۳.</ref>.<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص: ۳۶۴-۳۶۵.</ref>
 == منابع ==