لشکر شیطان: تفاوت میان نسخه‌ها

نمایش تاریخچه به صورت تعاملی

نسخهٔ ‏۲۵ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۱۴

مقدمه

قرآن کریم با صراحت بیان کرده است که شیطان، لشکریانی دارد^[۱] و او را در گمراه ساختن انسان یاری می‌دهند و همنشین کسانی‌اند که فریبشان را می‌خورند^[۲]. لشکریان شیطان پیوسته فریب‌خوردگان را از راه خدا باز می‌دارند و این فریب‌خوردگان درک نمی‌کنند^[۳]. همنشینی لشکریان شیطان با این کسان در قیامت نیز پابرجا است و یکی از کیفرهای گناهکاران در قیامت، همین همنشینی است. قرآن بیان می‌فرماید که گناهکاران در قیامت آرزو می‌کنند ای کاش میان آنها و همنشینانشان فاصله‌ای فراوان بود^[۴]. لشکریان شیطان بنابر تعابیر قرآنی و روایی برخی سواره‌اند و برخی پیاده^[۵]. مراد از لشکریان سواره این است که در کار خویش- یعنی فریب انسان‌ها- توانایی و شتاب بیش‌تری دارند و لشکریان پیاده آنان‌اند که نیروی فریبکاری آنها کم‌تر است^[۶]^[۷].
منابع دینی، برای لشکریان شیطان تعابیر و نام‌های متعددی دارند؛ همانند جنود، قرین^[۸]، قبیله شیطان، ذریه شیطان، خیل و رَجل^[۹]. در متون اسلامی در این باره که لشکریان شیطان از چه نوع موجوداتی هستند، اشاراتی آمده است. از جمله آمده است که برخی از ذریه و فرزندان شیطان‌اند^[۱۰] و گروهی از نسل انسان‌اند^[۱۱]، و گروهی دیگر از جنیان‌اند که معصیت خدا را در پیش گرفته‌اند^[۱۲]. در برخی روایات نیز صفات ناپسند انسان، مانند خشم، از لشکریان شیطان شمرده شده‌اند^[۱۳]^[۱۴].

منابع

فرهنگ شیعه

جستارهای وابسته

پانویس

↑ ﴿وَجُنُودُ إِبْلِيسَ أَجْمَعُونَ﴾؛ سوره شعراء، آیه ۹۵.
↑ ﴿ وَمَن يَعْشُ عَن ذِكْرِ الرَّحْمَنِ نُقَيِّضْ لَهُ شَيْطَانًا فَهُوَ لَهُ قَرِينٌ ﴾؛ سوره زخرف، آیه ۳۶؛ المیزان، ۱۵/ ۲۹۰.
↑ ﴿وَإِنَّهُمْ لَيَصُدُّونَهُمْ عَنِ السَّبِيلِ وَيَحْسَبُونَ أَنَّهُم مُّهْتَدُونَ ﴾؛ سوره زخرف، آیه ۳۷.
↑ المیزان‌، ۱۸/ ۱۰۳- ۱۰۱.
↑ ﴿وَاسْتَفْزِزْ مَنِ اسْتَطَعْتَ مِنْهُمْ بِصَوْتِكَ وَأَجْلِبْ عَلَيْهِم بِخَيْلِكَ وَرَجِلِكَ وَشَارِكْهُمْ فِي الأَمْوَالِ وَالأَوْلادِ وَعِدْهُمْ وَمَا يَعِدُهُمُ الشَّيْطَانُ إِلاَّ غُرُورًا ﴾؛ سوره اسراء، آیه ۶۴؛ نهج البلاغه‌، خ ۱۹۲.
↑ المیزان‌، ۱۳/ ۱۴۶؛ تفسیر نمونه‌، ۱۲/ ۱۸۵- ۱۸۳.
↑ فرهنگ شیعه، ص 392.
↑ ﴿ وَجُنُودُ إِبْلِيسَ أَجْمَعُونَ﴾؛ سوره شعراء، آیه ۹۵؛ ﴿ وَمَن يَعْشُ عَن ذِكْرِ الرَّحْمَنِ نُقَيِّضْ لَهُ شَيْطَانًا فَهُوَ لَهُ قَرِينٌ ﴾؛ سوره زخرف، آیه ۳۶.
↑ ﴿يَا بَنِي آدَمَ لاَ يَفْتِنَنَّكُمُ الشَّيْطَانُ كَمَا أَخْرَجَ أَبَوَيْكُم مِّنَ الْجَنَّةِ يَنزِعُ عَنْهُمَا لِبَاسَهُمَا لِيُرِيَهُمَا سَوْآتِهِمَا إِنَّهُ يَرَاكُمْ هُوَ وَقَبِيلُهُ مِنْ حَيْثُ لاَ تَرَوْنَهُمْ إِنَّا جَعَلْنَا الشَّيَاطِينَ أَوْلِيَاء لِلَّذِينَ لاَ يُؤْمِنُونَ﴾؛ سوره اعراف، آیه ۲۷؛ ﴿وَإِذْ قُلْنَا لِلْمَلائِكَةِ اسْجُدُوا لآدَمَ فَسَجَدُوا إِلاَّ إِبْلِيسَ كَانَ مِنَ الْجِنِّ فَفَسَقَ عَنْ أَمْرِ رَبِّهِ أَفَتَتَّخِذُونَهُ وَذُرِّيَّتَهُ أَوْلِيَاء مِن دُونِي وَهُمْ لَكُمْ عَدُوٌّ بِئْسَ لِلظَّالِمِينَ بَدَلا ﴾؛ سوره کهف، آیه ۵۰؛ نهج البلاغه‌، خ ۱۹۲.
↑ تفسیر برهان‌، ۳/ ۱۸۵.
↑ جامع البیان‌، ۱۱/ ۸۸؛ التبیان‌، ۸/ ۳۳.
↑ ﴿ وَكَذَلِكَ جَعَلْنَا لِكُلِّ نَبِيٍّ عَدُوًّا شَيَاطِينَ الإِنسِ وَالْجِنِّ يُوحِي بَعْضُهُمْ إِلَى بَعْضٍ زُخْرُفَ الْقَوْلِ غُرُورًا وَلَوْ شَاء رَبُّكَ مَا فَعَلُوهُ فَذَرْهُمْ وَمَا يَفْتَرُونَ﴾؛ سوره انعام، آیه ۱۱۲؛ تفسیر مجمع البیان‌، ۵- ۶/ ۶۵۸؛ تفسیر فخر رازی‌، ۲۴/ ۱۵۲.
↑ نهج البلاغه‌، نامه ۶۹.
↑ فرهنگ شیعه، ص 392-393.

[1] ﴿وَجُنُودُ إِبْلِيسَ أَجْمَعُونَ﴾؛ سوره شعراء، آیه ۹۵.

[2] ﴿ وَمَن يَعْشُ عَن ذِكْرِ الرَّحْمَنِ نُقَيِّضْ لَهُ شَيْطَانًا فَهُوَ لَهُ قَرِينٌ ﴾؛ سوره زخرف، آیه ۳۶؛ المیزان، ۱۵/ ۲۹۰.

[3] ﴿وَإِنَّهُمْ لَيَصُدُّونَهُمْ عَنِ السَّبِيلِ وَيَحْسَبُونَ أَنَّهُم مُّهْتَدُونَ ﴾؛ سوره زخرف، آیه ۳۷.

[4] المیزان‌، ۱۸/ ۱۰۳- ۱۰۱.

[5] ﴿وَاسْتَفْزِزْ مَنِ اسْتَطَعْتَ مِنْهُمْ بِصَوْتِكَ وَأَجْلِبْ عَلَيْهِم بِخَيْلِكَ وَرَجِلِكَ وَشَارِكْهُمْ فِي الأَمْوَالِ وَالأَوْلادِ وَعِدْهُمْ وَمَا يَعِدُهُمُ الشَّيْطَانُ إِلاَّ غُرُورًا ﴾؛ سوره اسراء، آیه ۶۴؛ نهج البلاغه‌، خ ۱۹۲.

[6] المیزان‌، ۱۳/ ۱۴۶؛ تفسیر نمونه‌، ۱۲/ ۱۸۵- ۱۸۳.

[7] فرهنگ شیعه، ص 392.

[8] ﴿ وَجُنُودُ إِبْلِيسَ أَجْمَعُونَ﴾؛ سوره شعراء، آیه ۹۵؛ ﴿ وَمَن يَعْشُ عَن ذِكْرِ الرَّحْمَنِ نُقَيِّضْ لَهُ شَيْطَانًا فَهُوَ لَهُ قَرِينٌ ﴾؛ سوره زخرف، آیه ۳۶.

[9] ﴿يَا بَنِي آدَمَ لاَ يَفْتِنَنَّكُمُ الشَّيْطَانُ كَمَا أَخْرَجَ أَبَوَيْكُم مِّنَ الْجَنَّةِ يَنزِعُ عَنْهُمَا لِبَاسَهُمَا لِيُرِيَهُمَا سَوْآتِهِمَا إِنَّهُ يَرَاكُمْ هُوَ وَقَبِيلُهُ مِنْ حَيْثُ لاَ تَرَوْنَهُمْ إِنَّا جَعَلْنَا الشَّيَاطِينَ أَوْلِيَاء لِلَّذِينَ لاَ يُؤْمِنُونَ﴾؛ سوره اعراف، آیه ۲۷؛ ﴿وَإِذْ قُلْنَا لِلْمَلائِكَةِ اسْجُدُوا لآدَمَ فَسَجَدُوا إِلاَّ إِبْلِيسَ كَانَ مِنَ الْجِنِّ فَفَسَقَ عَنْ أَمْرِ رَبِّهِ أَفَتَتَّخِذُونَهُ وَذُرِّيَّتَهُ أَوْلِيَاء مِن دُونِي وَهُمْ لَكُمْ عَدُوٌّ بِئْسَ لِلظَّالِمِينَ بَدَلا ﴾؛ سوره کهف، آیه ۵۰؛ نهج البلاغه‌، خ ۱۹۲.

[10] تفسیر برهان‌، ۳/ ۱۸۵.

[11] جامع البیان‌، ۱۱/ ۸۸؛ التبیان‌، ۸/ ۳۳.

[12] ﴿ وَكَذَلِكَ جَعَلْنَا لِكُلِّ نَبِيٍّ عَدُوًّا شَيَاطِينَ الإِنسِ وَالْجِنِّ يُوحِي بَعْضُهُمْ إِلَى بَعْضٍ زُخْرُفَ الْقَوْلِ غُرُورًا وَلَوْ شَاء رَبُّكَ مَا فَعَلُوهُ فَذَرْهُمْ وَمَا يَفْتَرُونَ﴾؛ سوره انعام، آیه ۱۱۲؛ تفسیر مجمع البیان‌، ۵- ۶/ ۶۵۸؛ تفسیر فخر رازی‌، ۲۴/ ۱۵۲.

[13] نهج البلاغه‌، نامه ۶۹.

[14] فرهنگ شیعه، ص 392-393.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

[۱۲]

[۱۳]

[۱۴]

@@ خط ۲: / خط ۲: @@
 {{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[لشکر شیطان در قرآن]] - [[لشکر شیطان در حدیث]] - [[لشکر شیطان در نهج البلاغه]] - [[لشکر شیطان در کلام اسلامی]] - [[لشکر شیطان در عرفان اسلامی]]| پرسش مرتبط  = لشکر شیطان (پرسش)}}
-==مقدمه==
+== مقدمه ==
 * [[قرآن کریم]] با صراحت بیان کرده است که [[شیطان]]، لشکریانی دارد<ref>{{متن قرآن|وَجُنُودُ إِبْلِيسَ أَجْمَعُونَ}}؛
 سوره شعراء، آیه ۹۵.</ref> و او را در [[گمراه]] ساختن [[انسان]] [[یاری]] می‌دهند و همنشین کسانی‌اند که فریبشان را می‌خورند<ref>{{متن قرآن| وَمَن يَعْشُ عَن ذِكْرِ الرَّحْمَنِ نُقَيِّضْ لَهُ شَيْطَانًا فَهُوَ لَهُ قَرِينٌ }}؛ سوره زخرف، آیه ۳۶؛ المیزان، ۱۵/ ۲۹۰.</ref>. [[لشکریان]] [[شیطان]] پیوسته فریب‌خوردگان را از [[راه خدا]] باز می‌دارند و این فریب‌خوردگان [[درک]] نمی‌کنند<ref>{{متن قرآن|وَإِنَّهُمْ لَيَصُدُّونَهُمْ عَنِ السَّبِيلِ وَيَحْسَبُونَ أَنَّهُم مُّهْتَدُونَ }}؛ سوره زخرف، آیه ۳۷.</ref>. همنشینی [[لشکریان]] [[شیطان]] با این کسان در [[قیامت]] نیز پابرجا است و یکی از کیفرهای [[گناهکاران]] در [[قیامت]]، همین همنشینی است. [[قرآن]] بیان می‌فرماید که [[گناهکاران]] در [[قیامت]] [[آرزو]] می‌کنند ای کاش میان آنها و همنشینانشان فاصله‌ای فراوان بود<ref>المیزان‌، ۱۸/ ۱۰۳- ۱۰۱.</ref>. [[لشکریان]] [[شیطان]] بنابر تعابیر [[قرآنی]] و [[روایی]] برخی سواره‌اند و برخی پیاده<ref>{{متن قرآن|وَاسْتَفْزِزْ مَنِ اسْتَطَعْتَ مِنْهُمْ بِصَوْتِكَ وَأَجْلِبْ عَلَيْهِم بِخَيْلِكَ وَرَجِلِكَ وَشَارِكْهُمْ فِي الأَمْوَالِ وَالأَوْلادِ وَعِدْهُمْ وَمَا يَعِدُهُمُ الشَّيْطَانُ إِلاَّ غُرُورًا }}؛ سوره اسراء، آیه ۶۴؛ نهج البلاغه‌، خ ۱۹۲.</ref>. مراد از [[لشکریان]] سواره این است که در کار خویش- یعنی [[فریب]] [[انسان‌ها]]- [[توانایی]] و شتاب بیش‌تری دارند و [[لشکریان]] پیاده آنان‌اند که نیروی فریبکاری آنها کم‌تر است<ref>المیزان‌، ۱۳/ ۱۴۶؛ تفسیر نمونه‌، ۱۲/ ۱۸۵- ۱۸۳.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 392.</ref>.
-*منابع [[دینی]]، برای [[لشکریان]] [[شیطان]] تعابیر و نام‌های متعددی دارند؛ همانند جنود، قرین<ref>{{متن قرآن| وَجُنُودُ إِبْلِيسَ أَجْمَعُونَ}}؛ سوره شعراء، آیه ۹۵؛ {{متن قرآن| وَمَن يَعْشُ عَن ذِكْرِ الرَّحْمَنِ نُقَيِّضْ لَهُ شَيْطَانًا فَهُوَ لَهُ قَرِينٌ }}؛
+* منابع [[دینی]]، برای [[لشکریان]] [[شیطان]] تعابیر و نام‌های متعددی دارند؛ همانند جنود، قرین<ref>{{متن قرآن| وَجُنُودُ إِبْلِيسَ أَجْمَعُونَ}}؛ سوره شعراء، آیه ۹۵؛ {{متن قرآن| وَمَن يَعْشُ عَن ذِكْرِ الرَّحْمَنِ نُقَيِّضْ لَهُ شَيْطَانًا فَهُوَ لَهُ قَرِينٌ }}؛
 سوره زخرف، آیه ۳۶.</ref>، [[قبیله]] [[شیطان]]، ذریه [[شیطان]]، خیل و رَجل<ref>{{متن قرآن|يَا بَنِي آدَمَ لاَ يَفْتِنَنَّكُمُ الشَّيْطَانُ كَمَا أَخْرَجَ أَبَوَيْكُم مِّنَ الْجَنَّةِ يَنزِعُ عَنْهُمَا لِبَاسَهُمَا لِيُرِيَهُمَا سَوْآتِهِمَا إِنَّهُ يَرَاكُمْ هُوَ وَقَبِيلُهُ مِنْ حَيْثُ لاَ تَرَوْنَهُمْ إِنَّا جَعَلْنَا الشَّيَاطِينَ أَوْلِيَاء لِلَّذِينَ لاَ يُؤْمِنُونَ}}؛ سوره اعراف، آیه ۲۷؛ {{متن قرآن|وَإِذْ قُلْنَا لِلْمَلائِكَةِ اسْجُدُوا لآدَمَ فَسَجَدُوا إِلاَّ إِبْلِيسَ كَانَ مِنَ الْجِنِّ فَفَسَقَ عَنْ أَمْرِ رَبِّهِ أَفَتَتَّخِذُونَهُ وَذُرِّيَّتَهُ أَوْلِيَاء مِن دُونِي وَهُمْ لَكُمْ عَدُوٌّ بِئْسَ لِلظَّالِمِينَ بَدَلا }}؛ سوره کهف، آیه ۵۰؛ نهج البلاغه‌، خ ۱۹۲.</ref>. در متون [[اسلامی]] در این باره که [[لشکریان]] [[شیطان]] از چه نوع موجوداتی هستند، اشاراتی آمده است. از جمله آمده است که برخی از ذریه و [[فرزندان]] شیطان‌اند<ref>تفسیر برهان‌، ۳/ ۱۸۵.</ref> و گروهی از [[نسل]] انسان‌اند<ref>جامع البیان‌، ۱۱/ ۸۸؛ التبیان‌، ۸/ ۳۳.</ref>، و گروهی دیگر از جنیان‌اند که [[معصیت خدا]] را در پیش گرفته‌اند<ref>{{متن قرآن| وَكَذَلِكَ جَعَلْنَا لِكُلِّ نَبِيٍّ عَدُوًّا شَيَاطِينَ الإِنسِ وَالْجِنِّ يُوحِي بَعْضُهُمْ إِلَى بَعْضٍ زُخْرُفَ الْقَوْلِ غُرُورًا وَلَوْ شَاء رَبُّكَ مَا فَعَلُوهُ فَذَرْهُمْ وَمَا يَفْتَرُونَ}}؛ سوره انعام، آیه ۱۱۲؛ تفسیر مجمع البیان‌، ۵- ۶/ ۶۵۸؛ تفسیر فخر رازی‌، ۲۴/ ۱۵۲.</ref>. در برخی [[روایات]] نیز [[صفات ناپسند]] [[انسان]]، مانند [[خشم]]، از [[لشکریان]] [[شیطان]] شمرده شده‌اند<ref>نهج البلاغه‌، نامه ۶۹.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 392-393.</ref>.