جبار (اسم الهی): تفاوت میان نسخه‌ها

گروه یاد شده همچنین افزوده اند: هنگامی که خداوند وصف [[جبّار]] را از [[پیامبر گرامی]] خویش سلب کرده است حال دیگران معلوم است: {{متن قرآن|وَمَا أَنْتَ عَلَيْهِمْ بِجَبَّارٍ}}<ref>«ما به آنچه می‌گویند داناتریم و تو بر آنان چیره نیستی از این روی هر کس را که از وعده عذاب من می‌هراسد با قرآن پند بده!» سوره ق، آیه ۴۵.</ref>.<ref>التحقیق، ج ۲، ص۴۶، «جبر».</ref>، از این رو به‌کارگیری واژه جبار درباره [[انسان]]: {{متن قرآن|وَإِذَا بَطَشْتُمْ بَطَشْتُمْ جَبَّارِينَ}}<ref>«و چون خشم می‌آورید، چون گردنکشان خشم می‌آورید» سوره شعراء، آیه ۱۳۰.</ref> از باب [[مذمت]] اوست <ref>الفروق اللغویه، ص۱۵۴؛ مفردات، ص۱۸۴، «جبر».</ref> که می‌‌خواهد [[نقص]] خود را با ادعا کردن منزلتی از تعالی و [[برتری]] جبران کند که [[استحقاق]] آن را ندارد،<ref>بصائر ذوی التمییز، ج ۲، ص۳۶۱.</ref> از این رو در [[آیه]] {{متن قرآن|وَبَرًّا بِوَالِدَتِي وَلَمْ يَجْعَلْنِي جَبَّارًا شَقِيًّا}}<ref>«و (مرا) با مادرم نیکوکار کرده و مرا گردنکشی سنگدل نگردانیده است» سوره مریم، آیه ۳۲.</ref> از [[حضرت عیسی]] {{ع}} نقل کرده که خداوند هرگز مرا جبار [[شقی]] قرار نداده است: {{متن قرآن|وَلَمْ يَجْعَلْنِي جَبَّارًا شَقِيًّا}}<ref>الفروق اللغویه، ص۱۵۴.</ref> و در آیه {{متن قرآن|وَبَرًّا بِوَالِدَيْهِ وَلَمْ يَكُنْ جَبَّارًا عَصِيًّا}}<ref>«و با پدر و مادرش نکوکار بود و گردنکشی سرکش نبود» سوره مریم، آیه ۱۴.</ref> بر آن مهر [[تأیید]] زده است: {{متن قرآن|وَلَمْ يَكُنْ جَبَّارًا عَصِيًّا}}. برخی دیگر به ذکر هر دو احتمال در معنای اسم مورد بحث بسنده کرده و گفته‌اند: جبار [[مبالغه]] از جبرِ کسر (شکستگی) یا به معنای کسی است که [[اراده]] او نافذ است و بر هرچه بخواهد [[اجبار]] می‌‌کند،<ref>المیزان، ج ۱۹، ص۲۲۲.</ref> در هر صورت جباریت خداوند به اقتضای [[واجب]] الوجود بودن اوست؛ زیرا [[وجوب]] وجود مستلزم استناد هر چیزی (کمال و تکمیلی) به خداست<ref>الفروق اللغویه، ص۱۵۳؛ کشف المراد، ص۴۱۶.</ref>.<ref>[[سید رضا اسحاق‌نیا تربتی|اسحاق‌نیا تربتی، سید رضا]]، [[جبار - اسحاق‌نیا تربتی (مقاله)|مقاله «جبار»]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۹ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]، ج۹، ص۴۶۶-۴۶۸.</ref>