ضحاک بن قیس فهری

این مدخل زیرشاخهٔ بحث مخالفان امام علی است. مدخل مرتبط ندارد - پرسش مرتبط ندارد

مقدمه

• ضحاک بن قیس: از چهره‌های غارتگر و مفسد و دستیار معاویه و از فرماندهان سپاه دمشق که در ایجاد بلوا و فتنه در قلمرو حکومت امیر المؤمنین (ع) کوشا بود. وی همراه چند هزار نفر در مرز غربی عراق، در منطقۀ حکومت حضرت علی (ع) به تاخت‌وتاز و حمله به مردم و حاجیان و غارت اموالشان پرداخت و عمرو بن قیس (والی منصوب از سوی آن حضرت) را کشت. پس از این واقعه، امیر مؤمنان (ع) سخنرانی کرد و مردم را به مقابله فراخواند، امّا پاسخ سرد مردم سبب شد که حضرت خطبه‌ای انتقادی و گلایه‌آمیز از سستی و بی‌حالی یارانش ایراد کند. وی مدتی هم پس از مرگ زیاد بن ابیه والی کوفه بود و بر جنازۀ معاویه نیز نماز خواند. در جنگ صفین و قیام حجر بن عدی و بسیاری از حوادث آن روزگار، در خط امویان بود و بر ضدّ جبهۀ حق می‌کوشید.

ضحاک بن قیس فهری

وی از سرداران و افراد مورد اعتماد معاویه بود که قبلاً از هجوم و غارت وی بر قلمرو امیرالمؤمنین علی(ع) سخن به میان آمد. ضحاک پس از استقرار در کوفه، همچون زیاد بن ابیه به تهدید و ارعاب کوفیان پرداخت و خطاب به آنان گفت: در میان شما کسانی هستند که گذشتگان صالح ما (عثمان) را سب و شتم می‌کنند؛ اگر از این رفتار خویش دست برندارند، همان شمشیر زیاد را به روی شما خواهم کشید؛ چراکه من همان غارتگر سرزمین‌های شما بر ساحل رود فرات هستم!. وی که از صحابه و محدثان به شمار می‌آمد، در زمان امارت بر کوفه مانند زیاد بن ابیه بدعت‌ها گذاشت؛ که امام جماعت قرار دادن کودکی نابالغ به اعتبار حافظ قرآن بودن او، و سجده کردن در میان خطبه‌های نماز جمعه از جمله آنهاست. ضحاک تا سال ۵۸ فرمانروای کوفه بود.

منابع

1. محدثی، جواد، فرهنگ غدیر
2. رجبی دوانی، محمد حسین، کوفه و نقش آن در قرون نخستین اسلامی