اعتکاف در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۷ دسامبر ۲۰۲۲
جز
جایگزینی متن - 'کوه طور' به 'کوه طور'
جز (جایگزینی متن - 'کوه طور' به 'کوه طور')
خط ۱۵: خط ۱۵:
شاید بتوان اقامت و عبادت [[مریم]] {{س}} در [[مسجدالاقصی]] را نیز از مصادیق [[اعتکاف]] برشمرد، زیرا مادر آن حضرت [[نذر]] کرد که مریم را [[وقف]] [[عبادت خدا]] کند: {{متن قرآن|إِذْ قَالَتِ امْرَأَتُ عِمْرَانَ رَبِّ إِنِّي نَذَرْتُ لَكَ مَا فِي بَطْنِي مُحَرَّرًا فَتَقَبَّلْ مِنِّي إِنَّكَ أَنْتَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ}}<ref>«(یاد کن) آنگاه را که همسر عمران گفت: پروردگارا! من نذر کرده‌ام آنچه در شکم دارم آزاد (از هر شرطی) تو را باشد پس (نذر مرا) از من بپذیر که تویی که شنوای دانایی» سوره آل عمران، آیه ۳۵.</ref><ref> جامع البیان، مج ۳، ج ۳، ص ۳۱۹ ـ ۳۲۰.</ref> و پس از [[بلوغ]]، [[سرپرست]] او ([[زکریا]] {{ع}}) برای وی جایگاهی در مسجدالاقصی آماده کرد، تا به [[عبادت]] بپردازد. سپس مریم در [[مسجد]] اقامت گزید و به عبادت پرداخت<ref> مجمع البیان، ج ۲، ص ۷۴۰؛ روض الجنان، ج ۴، ص ۲۹۷ ـ ۲۹۸.</ref> که از نزد [[خدا]] با طعام‌های بهشتی [[پذیرایی]] می‌شد: {{متن قرآن|كُلَّمَا دَخَلَ عَلَيْهَا زَكَرِيَّا الْمِحْرَابَ وَجَدَ عِنْدَهَا رِزْقًا قَالَ يَا مَرْيَمُ أَنَّى لَكِ هَذَا قَالَتْ هُوَ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ يَرْزُقُ مَنْ يَشَاءُ بِغَيْرِ حِسَابٍ}}<ref>«هرگاه زکریّا در محراب (عبادت) نزد وی می‌رفت کنار او، رزقی می‌یافت و می‌پرسید: ای مریم! این از کجا برای تو آمده است؟ و او می‌گفت: از نزد خداوند؛ (آری) خداوند به هر که بخواهد بی‌حساب (و شمار) روزی می‌دهد» سوره آل عمران، آیه ۳۷.</ref>.  
شاید بتوان اقامت و عبادت [[مریم]] {{س}} در [[مسجدالاقصی]] را نیز از مصادیق [[اعتکاف]] برشمرد، زیرا مادر آن حضرت [[نذر]] کرد که مریم را [[وقف]] [[عبادت خدا]] کند: {{متن قرآن|إِذْ قَالَتِ امْرَأَتُ عِمْرَانَ رَبِّ إِنِّي نَذَرْتُ لَكَ مَا فِي بَطْنِي مُحَرَّرًا فَتَقَبَّلْ مِنِّي إِنَّكَ أَنْتَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ}}<ref>«(یاد کن) آنگاه را که همسر عمران گفت: پروردگارا! من نذر کرده‌ام آنچه در شکم دارم آزاد (از هر شرطی) تو را باشد پس (نذر مرا) از من بپذیر که تویی که شنوای دانایی» سوره آل عمران، آیه ۳۵.</ref><ref> جامع البیان، مج ۳، ج ۳، ص ۳۱۹ ـ ۳۲۰.</ref> و پس از [[بلوغ]]، [[سرپرست]] او ([[زکریا]] {{ع}}) برای وی جایگاهی در مسجدالاقصی آماده کرد، تا به [[عبادت]] بپردازد. سپس مریم در [[مسجد]] اقامت گزید و به عبادت پرداخت<ref> مجمع البیان، ج ۲، ص ۷۴۰؛ روض الجنان، ج ۴، ص ۲۹۷ ـ ۲۹۸.</ref> که از نزد [[خدا]] با طعام‌های بهشتی [[پذیرایی]] می‌شد: {{متن قرآن|كُلَّمَا دَخَلَ عَلَيْهَا زَكَرِيَّا الْمِحْرَابَ وَجَدَ عِنْدَهَا رِزْقًا قَالَ يَا مَرْيَمُ أَنَّى لَكِ هَذَا قَالَتْ هُوَ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ يَرْزُقُ مَنْ يَشَاءُ بِغَيْرِ حِسَابٍ}}<ref>«هرگاه زکریّا در محراب (عبادت) نزد وی می‌رفت کنار او، رزقی می‌یافت و می‌پرسید: ای مریم! این از کجا برای تو آمده است؟ و او می‌گفت: از نزد خداوند؛ (آری) خداوند به هر که بخواهد بی‌حساب (و شمار) روزی می‌دهد» سوره آل عمران، آیه ۳۷.</ref>.  


از برخی [[آیات]] استفاده می‌شود که توقف نزد بت‌ها و عبادت آنها، در آیین‌های [[بت پرستی]] نیز رواج داشته است. در [[آیه]] {{متن قرآن|إِذْ قَالَ لِأَبِيهِ وَقَوْمِهِ مَا هَذِهِ التَّمَاثِيلُ الَّتِي أَنْتُمْ لَهَا عَاكِفُونَ}}<ref>«هنگامی که به پدر و قوم خویش، گفت: این تندیس‌ها چیست که شما به (خدمت) آنها ماندگارید؟» سوره انبیاء، آیه ۵۲.</ref> [[حضرت ابراهیم]]، [[آزر]] و قومش را به سبب عبادت بت‌ها و ملازمت با آنها [[نکوهش]] کرده است. در معنای {{متن قرآن|عَاكِفُونَ}} گفته‌اند که [[بت پرستان]] در بتکده‌ها ملازم بت‌ها بودند و آنها را عبادت می‌کردند<ref>الکشاف، ج۳، ص۱۲۱؛ مجمع البیان، ج ۷، ص ۸۳؛ التفسیر الکبیر، ج ۲۲، ص ۱۸۱.</ref>. آیه {{متن قرآن|وَجَاوَزْنَا بِبَنِي إِسْرَائِيلَ الْبَحْرَ فَأَتَوْا عَلَى قَوْمٍ يَعْكُفُونَ عَلَى أَصْنَامٍ لَهُمْ قَالُوا يَا مُوسَى اجْعَلْ لَنَا إِلَهًا كَمَا لَهُمْ آلِهَةٌ قَالَ إِنَّكُمْ قَوْمٌ تَجْهَلُونَ}}<ref>«و بنی اسرائیل را از دریا گذراندیم آنگاه آنان به قومی رسیدند که به پرستش بت‌هایی که داشتند رو آورده بودند، گفتند: ای موسی! برای ما خدایی بگمار چنان که آنان خدایانی دارند، (موسی) گفت: به راستی که شما قومی نادانید» سوره اعراف، آیه ۱۳۸.</ref> گزارش کرده که [[بنی‌اسرائیل]] پس از عبور از دریا با بت پرستانی مواجه شدند که سر بر آستان بتان خود داشتند. همچنین در آیه {{متن قرآن|قَالُوا لَنْ نَبْرَحَ عَلَيْهِ عَاكِفِينَ حَتَّى يَرْجِعَ إِلَيْنَا مُوسَى}}<ref>«گفتند: یکسره در خدمت آن (گوساله) خواهیم بود تا موسی نزد ما باز گردد» سوره طه، آیه ۹۱.</ref> داستان بنی‌اسرائیل آمده است که پس از رفتن [[موسی]] {{ع}} به [[کوه]] طور، در اطراف گوساله [[سامری]] وقوف کرده و به [[پرستش]] پرداختند<ref>[[فتاح آقازاده|آقازاده، فتاح]]، [[اعتکاف - آقازاده (مقاله)|مقاله «اعتکاف»]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۳ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]، ج۳.</ref>.
از برخی [[آیات]] استفاده می‌شود که توقف نزد بت‌ها و عبادت آنها، در آیین‌های [[بت پرستی]] نیز رواج داشته است. در [[آیه]] {{متن قرآن|إِذْ قَالَ لِأَبِيهِ وَقَوْمِهِ مَا هَذِهِ التَّمَاثِيلُ الَّتِي أَنْتُمْ لَهَا عَاكِفُونَ}}<ref>«هنگامی که به پدر و قوم خویش، گفت: این تندیس‌ها چیست که شما به (خدمت) آنها ماندگارید؟» سوره انبیاء، آیه ۵۲.</ref> [[حضرت ابراهیم]]، [[آزر]] و قومش را به سبب عبادت بت‌ها و ملازمت با آنها [[نکوهش]] کرده است. در معنای {{متن قرآن|عَاكِفُونَ}} گفته‌اند که [[بت پرستان]] در بتکده‌ها ملازم بت‌ها بودند و آنها را عبادت می‌کردند<ref>الکشاف، ج۳، ص۱۲۱؛ مجمع البیان، ج ۷، ص ۸۳؛ التفسیر الکبیر، ج ۲۲، ص ۱۸۱.</ref>. آیه {{متن قرآن|وَجَاوَزْنَا بِبَنِي إِسْرَائِيلَ الْبَحْرَ فَأَتَوْا عَلَى قَوْمٍ يَعْكُفُونَ عَلَى أَصْنَامٍ لَهُمْ قَالُوا يَا مُوسَى اجْعَلْ لَنَا إِلَهًا كَمَا لَهُمْ آلِهَةٌ قَالَ إِنَّكُمْ قَوْمٌ تَجْهَلُونَ}}<ref>«و بنی اسرائیل را از دریا گذراندیم آنگاه آنان به قومی رسیدند که به پرستش بت‌هایی که داشتند رو آورده بودند، گفتند: ای موسی! برای ما خدایی بگمار چنان که آنان خدایانی دارند، (موسی) گفت: به راستی که شما قومی نادانید» سوره اعراف، آیه ۱۳۸.</ref> گزارش کرده که [[بنی‌اسرائیل]] پس از عبور از دریا با بت پرستانی مواجه شدند که سر بر آستان بتان خود داشتند. همچنین در آیه {{متن قرآن|قَالُوا لَنْ نَبْرَحَ عَلَيْهِ عَاكِفِينَ حَتَّى يَرْجِعَ إِلَيْنَا مُوسَى}}<ref>«گفتند: یکسره در خدمت آن (گوساله) خواهیم بود تا موسی نزد ما باز گردد» سوره طه، آیه ۹۱.</ref> داستان بنی‌اسرائیل آمده است که پس از رفتن [[موسی]] {{ع}} به [[کوه طور]]، در اطراف گوساله [[سامری]] وقوف کرده و به [[پرستش]] پرداختند<ref>[[فتاح آقازاده|آقازاده، فتاح]]، [[اعتکاف - آقازاده (مقاله)|مقاله «اعتکاف»]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۳ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]، ج۳.</ref>.


== اعتکاف در [[اسلام]] ==
== اعتکاف در [[اسلام]] ==
۲۱۸٬۸۳۴

ویرایش