خمس در لغت: تفاوت میان نسخهها
HeydariBot (بحث | مشارکتها) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مدخل مرتبط | {{مدخل مرتبط | ||
| موضوع مرتبط = خمس | | موضوع مرتبط = خمس | ||
| عنوان مدخل = | | عنوان مدخل = خمس | ||
| مداخل مرتبط = [[خمس در لغت]] - [[خمس در قرآن]] - [[خمس در حدیث]] - [[خمس در فقه اسلامی]] - [[خمس در فقه سیاسی]] - [[خمس در جامعهشناسی اسلامی]] - [[خمس در معارف و سیره نبوی]] - [[خمس در معارف و سیره علوی]] | | مداخل مرتبط = [[خمس در لغت]] - [[خمس در قرآن]] - [[خمس در حدیث]] - [[خمس در فقه اسلامی]] - [[خمس در فقه سیاسی]] - [[خمس در جامعهشناسی اسلامی]] - [[خمس در معارف و سیره نبوی]] - [[خمس در معارف و سیره علوی]] - [[خمس در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی]] | ||
| پرسش مرتبط = | | پرسش مرتبط = | ||
}} | }} |
نسخهٔ ۱۱ اکتبر ۲۰۲۳، ساعت ۰۸:۴۴
مقدمه
خمس در لغت به معنای یک سهم از پنج سهم، و در اصطلاح، یکی از درآمدهای عمومی است که در زمینههای معینی مانند غنایم جنگی، گنجها، معادن، درآمد مازاد بر مخارج، با نرخ بیست درصد و به منظور خاصی تشریع شده است. پیش از اسلام در سرزمین عربستان، مالیاتی به نام خمس وجود نداشت؛ ولی چنانکه از ادبیات عصر جاهلی[۱] به دست میآید، چیز دیگری به نام «مرباع» بود که شباهتهای بسیاری به خمس داشت. نرخ مرباع- همان طور که اسم آن نشان میدهد- ۲۵ درصد بود و از غنایم جنگی گرفته میشد و به رئیس قبیله اختصاص داشت. در برخی متون تاریخی نیز به مفهوم دیگری به نام خمس در عصر جاهلیت و پیش از تشریع خمس در اسلام اشاره شده است[۲].[۳]
منابع
پانویس
- ↑ ر. ک: ابن منظور، لسان العرب، ج۸ ص۱۰۱؛ ابن اثیر، النهایه، ج۲، ص۱۸۶؛ جواد علی، المفصل فی تاریخ العرب قبل الاسلام، ج۵، ص۲۶۵.
- ↑ ابن منظور، لسان العرب، ج۸ ص۱۰۱. ر. ک: شیخ صدوق کتاب من لا یحضره الفقیه، ج۴، ص۳۶۵، ح۵۷۶۲؛ ابن منظور، مختصر تاریخ دمشق، ج۱۸، ص۳۸؛ خوارزمی، موفق بن احمد، المناقب، ج۱، ص۳۲۲.
- ↑ حسینی، سید رضا، مقاله «بیت المال»، دانشنامه امام علی، ج۷، ص ۳۸۹.