آیا امام مهدی به کارهای خوب و بد ما آگاهی دارد؟ این منافی با ستارالعیوب بودن خداوند نیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
جز (جایگزینی متن - '{{عربی| {{متن قرآن' به '{{متن قرآن')
جز (جایگزینی متن - '}} }}' به '}}')
خط ۱۹: خط ۱۹:
::::::حجت الاسلام و المسلمین دکتر'''[[رحیم کارگر]]'''، در کتاب ''«[[مهدویت پیش از ظهور (کتاب)|مهدویت پیش از ظهور]]»'' در این‌باره گفته است:
::::::حجت الاسلام و المسلمین دکتر'''[[رحیم کارگر]]'''، در کتاب ''«[[مهدویت پیش از ظهور (کتاب)|مهدویت پیش از ظهور]]»'' در این‌باره گفته است:
::::::«در پاسخ این سؤال، بیان چند نکته ضروری است:
::::::«در پاسخ این سؤال، بیان چند نکته ضروری است:
:::::#گواه و شاهد بودن [[پیامبر]] {{صل}} و [[امامان]] [[معصوم]‏] بر رفتارهای مردم، در آیاتی از قرآن کریم بیان شده است؛ از جمله: {{متن قرآن|فَكَيْفَ إِذَا جِئْنَا مِن كُلِّ أُمَّةٍ بِشَهِيدٍ وَجِئْنَا بِكَ عَلَى هَؤُلاء شَهِيدًا}} }}<ref>«حال آنان چگونه است، در روزی که از هرامتی شاهد و گواهی بر اعمالشان می‌‏آوریم و تو را نیز بر آنان گواه خواهیم آورد» سوره نسا آیه ۴۱</ref> افزون بر فرشتگان (نویسندگان رفتارها)، اعضا و جوارح انسان، زمان و مکان، پیامبران و معصومین نیز از جمله گواهان یادشده در آیه شریفه می‌باشند<ref>طبرسی، مجمع البیان، ج ۳، ص ۸۹</ref> مراد از [[شهادت]] و گواهی یادشده در آیه، آگاهی از حقایق و ژرفای رفتارهای مردم در دنیا، از جهت نیل به نیک‌‏بختی یا تیره‏‌روزی، پذیرفته شدن یا رد شدن در پیشگاه الهی، امتحان فرمانبری یا سرپیچی از احکام الهی و سپس گواهی دادن بر آن در روز قیامت است. آن‏گاه که خداوند از بسیاری -از جمله [[پیامبر]] و [[معصومین]] {{عم}}- گواهی می‌‏طلبد<ref>علامه طباطبائی، المیزان، ج 1، ص 321.</ref>.
:::::#گواه و شاهد بودن [[پیامبر]] {{صل}} و [[امامان]] [[معصوم]‏] بر رفتارهای مردم، در آیاتی از قرآن کریم بیان شده است؛ از جمله: {{متن قرآن|فَكَيْفَ إِذَا جِئْنَا مِن كُلِّ أُمَّةٍ بِشَهِيدٍ وَجِئْنَا بِكَ عَلَى هَؤُلاء شَهِيدًا}}<ref>«حال آنان چگونه است، در روزی که از هرامتی شاهد و گواهی بر اعمالشان می‌‏آوریم و تو را نیز بر آنان گواه خواهیم آورد» سوره نسا آیه ۴۱</ref> افزون بر فرشتگان (نویسندگان رفتارها)، اعضا و جوارح انسان، زمان و مکان، پیامبران و معصومین نیز از جمله گواهان یادشده در آیه شریفه می‌باشند<ref>طبرسی، مجمع البیان، ج ۳، ص ۸۹</ref> مراد از [[شهادت]] و گواهی یادشده در آیه، آگاهی از حقایق و ژرفای رفتارهای مردم در دنیا، از جهت نیل به نیک‌‏بختی یا تیره‏‌روزی، پذیرفته شدن یا رد شدن در پیشگاه الهی، امتحان فرمانبری یا سرپیچی از احکام الهی و سپس گواهی دادن بر آن در روز قیامت است. آن‏گاه که خداوند از بسیاری -از جمله [[پیامبر]] و [[معصومین]] {{عم}}- گواهی می‌‏طلبد<ref>علامه طباطبائی، المیزان، ج 1، ص 321.</ref>.
:::::#با توجه به مطالب یادشده، مراد از گواه بودن [[امام مهدی|امام زمان]] بر رفتارهای ما، آگاهی از اعمال ما است و منظور از دیدن اعمال، دیدن با چشم دل است، نه چشم سر؛ همچنان‏که خداوند ناظر و آگاه بر اعمال است، بدون اینکه چشم مادی داشته باشد. امام زمان {{ع}} چشم خدا در میان انسان‌‏ها است {{عربی|السلام علیک یا عین الله فی خلقه}}<ref>مفاتیح الجنان، ص ۱۰۶ و ۹۹۲</ref> و بر کل هستی و همه جوامع انسانی، اشراف و نظارت کامل دارد {{عربی|و عینک الناظرة باذنک}}<ref>مفاتیح الجنان، ص ۱۰۶ و ۹۹۲</ref>.
:::::#با توجه به مطالب یادشده، مراد از گواه بودن [[امام مهدی|امام زمان]] بر رفتارهای ما، آگاهی از اعمال ما است و منظور از دیدن اعمال، دیدن با چشم دل است، نه چشم سر؛ همچنان‏که خداوند ناظر و آگاه بر اعمال است، بدون اینکه چشم مادی داشته باشد. امام زمان {{ع}} چشم خدا در میان انسان‌‏ها است {{عربی|السلام علیک یا عین الله فی خلقه}}<ref>مفاتیح الجنان، ص ۱۰۶ و ۹۹۲</ref> و بر کل هستی و همه جوامع انسانی، اشراف و نظارت کامل دارد {{عربی|و عینک الناظرة باذنک}}<ref>مفاتیح الجنان، ص ۱۰۶ و ۹۹۲</ref>.
:::::#براساس [[روایات]] مختلف و تفاسیر، اعمال و تقدیرات انسان‏‌ها هرسال -در [[شب قدر]] و توسط [[ملائکه]] و روح- بر [[امام مهدی|امام زمان]] {{ع}} عرضه می‌‏شود و او از همه آنها مطلع است. امام {{ع}}، همچون پدری مهربان، از شیعیان خود مراقبت می‌‏کند و در لحظات سرنوشت‏‌ساز، با شیوه‏‌های مختلف به یاری آنها می‌‏شتابد و چنان‏که در توقیع شریف آن حضرت به شیخ مفید آمده است: ما بر اخبار و احوال شما، آگاهیم و هیچ ‏چیز از اوضاع و احوال شما، بر ما پوشیده و مخفی نیست<ref>{{عربی|فانّا نحیط علما بانبائکم و لا یعزب عنّا شی‏ء من أخبارکم}}؛ احتجاج طبرسی، ج ۲، ص ۵۹۶.</ref> [[امام علی|حضرت علی]] {{ع}} در حدیثی در این‏باره می‌‏فرماید: {{عربی|لیس یغیب عنّا مؤمن فی شرق الارض و لا فی غربها}}<ref>«هیچ مؤمنی در شرق و غرب زمین، از نظر ما غایب نیست» یوم الخلاص، ج ۲، ص ۶۴۸</ref> [[امام صادق]] {{ع}} نیز فرموده است: آسمان و زمین در نزد امام، چون پاره گردویی حاضر و نمایان است<ref>{{عربی|انّ الدنیا لتمثّل للامام مثل خلقة الجوز فلا یعزب عنه شی‏ء}}؛ اختصاص، ص ۲۱۷</ref> در واقع براساس احادیثی که تفسیر سوره قدر و آیات آغازین سوره دخان ... وجود دارد؛ فهمیده می‌شود که فرشتگان در [[شب قدر]]، مقدّرات یکساله را به نزد ولی مطلق زمان می‌‏آورند و بر او عرضه می‌‏دارند و به او تسلیم می‌‏کنند. این واقعیت همواره بوده و خواهد بود. در روزگار [[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]] {{صل}} محل نزول فرشتگان شب قدر، [[پیامبر خاتم|حضرت محمد مصطفی]] {{صل}} بوده است. براساس دلایل معتبر و احادیث وارده از سوی [[اهل بیت]] {{عم}} و [[اهل سنت]]، پس از رحلت [[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]] {{صل}}، شب قدر هم‏چنان وجود دارد<ref>ر. ک: اصول کافی،( کتاب الحجه، باب فی شأن انا انزلناه ...)، ح۵ و ۷</ref> و این مقام شایسته جانشینان واقعی [[پیامبر]] است. [[امام علی]] {{ع}} درباره این دو واقعیت بزرگ می‌‏فرماید: شب قدر هرسال هست. در این شب امور همه سال (تقدیرها و سرنوشت‌‏ها)، فرو فرستاده می‌‏شود. پس از درگذشت پیامبران، نیز این شب، صاحبانی دارد ...<ref>کافی، تناسب الحجة، ح ۲</ref>.
:::::#براساس [[روایات]] مختلف و تفاسیر، اعمال و تقدیرات انسان‏‌ها هرسال -در [[شب قدر]] و توسط [[ملائکه]] و روح- بر [[امام مهدی|امام زمان]] {{ع}} عرضه می‌‏شود و او از همه آنها مطلع است. امام {{ع}}، همچون پدری مهربان، از شیعیان خود مراقبت می‌‏کند و در لحظات سرنوشت‏‌ساز، با شیوه‏‌های مختلف به یاری آنها می‌‏شتابد و چنان‏که در توقیع شریف آن حضرت به شیخ مفید آمده است: ما بر اخبار و احوال شما، آگاهیم و هیچ ‏چیز از اوضاع و احوال شما، بر ما پوشیده و مخفی نیست<ref>{{عربی|فانّا نحیط علما بانبائکم و لا یعزب عنّا شی‏ء من أخبارکم}}؛ احتجاج طبرسی، ج ۲، ص ۵۹۶.</ref> [[امام علی|حضرت علی]] {{ع}} در حدیثی در این‏باره می‌‏فرماید: {{عربی|لیس یغیب عنّا مؤمن فی شرق الارض و لا فی غربها}}<ref>«هیچ مؤمنی در شرق و غرب زمین، از نظر ما غایب نیست» یوم الخلاص، ج ۲، ص ۶۴۸</ref> [[امام صادق]] {{ع}} نیز فرموده است: آسمان و زمین در نزد امام، چون پاره گردویی حاضر و نمایان است<ref>{{عربی|انّ الدنیا لتمثّل للامام مثل خلقة الجوز فلا یعزب عنه شی‏ء}}؛ اختصاص، ص ۲۱۷</ref> در واقع براساس احادیثی که تفسیر سوره قدر و آیات آغازین سوره دخان ... وجود دارد؛ فهمیده می‌شود که فرشتگان در [[شب قدر]]، مقدّرات یکساله را به نزد ولی مطلق زمان می‌‏آورند و بر او عرضه می‌‏دارند و به او تسلیم می‌‏کنند. این واقعیت همواره بوده و خواهد بود. در روزگار [[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]] {{صل}} محل نزول فرشتگان شب قدر، [[پیامبر خاتم|حضرت محمد مصطفی]] {{صل}} بوده است. براساس دلایل معتبر و احادیث وارده از سوی [[اهل بیت]] {{عم}} و [[اهل سنت]]، پس از رحلت [[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]] {{صل}}، شب قدر هم‏چنان وجود دارد<ref>ر. ک: اصول کافی،( کتاب الحجه، باب فی شأن انا انزلناه ...)، ح۵ و ۷</ref> و این مقام شایسته جانشینان واقعی [[پیامبر]] است. [[امام علی]] {{ع}} درباره این دو واقعیت بزرگ می‌‏فرماید: شب قدر هرسال هست. در این شب امور همه سال (تقدیرها و سرنوشت‌‏ها)، فرو فرستاده می‌‏شود. پس از درگذشت پیامبران، نیز این شب، صاحبانی دارد ...<ref>کافی، تناسب الحجة، ح ۲</ref>.

نسخهٔ ‏۲ ژوئن ۲۰۱۹، ساعت ۱۶:۲۹

الگو:پرسش غیرنهایی

آیا امام مهدی به کارهای خوب و بد ما آگاهی دارد؟ این منافی با ستارالعیوب بودن خداوند نیست؟
موضوع اصلیبانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت
مدخل اصلیمهدویت

آیا امام مهدی به کارهای خوب و بد ما آگاهی دارد؟ این منافی با ستارالعیوب بودن خداوند نیست؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.

عبارت‌های دیگری از این پرسش

پاسخ نخست

رحیم کارگر
حجت الاسلام و المسلمین دکتررحیم کارگر، در کتاب «مهدویت پیش از ظهور» در این‌باره گفته است:
«در پاسخ این سؤال، بیان چند نکته ضروری است:
  1. گواه و شاهد بودن پیامبر (ص) و امامان [[معصوم]‏] بر رفتارهای مردم، در آیاتی از قرآن کریم بیان شده است؛ از جمله: فَكَيْفَ إِذَا جِئْنَا مِن كُلِّ أُمَّةٍ بِشَهِيدٍ وَجِئْنَا بِكَ عَلَى هَؤُلاء شَهِيدًا[۱] افزون بر فرشتگان (نویسندگان رفتارها)، اعضا و جوارح انسان، زمان و مکان، پیامبران و معصومین نیز از جمله گواهان یادشده در آیه شریفه می‌باشند[۲] مراد از شهادت و گواهی یادشده در آیه، آگاهی از حقایق و ژرفای رفتارهای مردم در دنیا، از جهت نیل به نیک‌‏بختی یا تیره‏‌روزی، پذیرفته شدن یا رد شدن در پیشگاه الهی، امتحان فرمانبری یا سرپیچی از احکام الهی و سپس گواهی دادن بر آن در روز قیامت است. آن‏گاه که خداوند از بسیاری -از جمله پیامبر و معصومین (ع)- گواهی می‌‏طلبد[۳].
  2. با توجه به مطالب یادشده، مراد از گواه بودن امام زمان بر رفتارهای ما، آگاهی از اعمال ما است و منظور از دیدن اعمال، دیدن با چشم دل است، نه چشم سر؛ همچنان‏که خداوند ناظر و آگاه بر اعمال است، بدون اینکه چشم مادی داشته باشد. امام زمان (ع) چشم خدا در میان انسان‌‏ها است السلام علیک یا عین الله فی خلقه[۴] و بر کل هستی و همه جوامع انسانی، اشراف و نظارت کامل دارد و عینک الناظرة باذنک[۵].
  3. براساس روایات مختلف و تفاسیر، اعمال و تقدیرات انسان‏‌ها هرسال -در شب قدر و توسط ملائکه و روح- بر امام زمان (ع) عرضه می‌‏شود و او از همه آنها مطلع است. امام (ع)، همچون پدری مهربان، از شیعیان خود مراقبت می‌‏کند و در لحظات سرنوشت‏‌ساز، با شیوه‏‌های مختلف به یاری آنها می‌‏شتابد و چنان‏که در توقیع شریف آن حضرت به شیخ مفید آمده است: ما بر اخبار و احوال شما، آگاهیم و هیچ ‏چیز از اوضاع و احوال شما، بر ما پوشیده و مخفی نیست[۶] حضرت علی (ع) در حدیثی در این‏باره می‌‏فرماید: لیس یغیب عنّا مؤمن فی شرق الارض و لا فی غربها[۷] امام صادق (ع) نیز فرموده است: آسمان و زمین در نزد امام، چون پاره گردویی حاضر و نمایان است[۸] در واقع براساس احادیثی که تفسیر سوره قدر و آیات آغازین سوره دخان ... وجود دارد؛ فهمیده می‌شود که فرشتگان در شب قدر، مقدّرات یکساله را به نزد ولی مطلق زمان می‌‏آورند و بر او عرضه می‌‏دارند و به او تسلیم می‌‏کنند. این واقعیت همواره بوده و خواهد بود. در روزگار پیامبر اکرم (ص) محل نزول فرشتگان شب قدر، حضرت محمد مصطفی (ص) بوده است. براساس دلایل معتبر و احادیث وارده از سوی اهل بیت (ع) و اهل سنت، پس از رحلت پیامبر اکرم (ص)، شب قدر هم‏چنان وجود دارد[۹] و این مقام شایسته جانشینان واقعی پیامبر است. امام علی (ع) درباره این دو واقعیت بزرگ می‌‏فرماید: شب قدر هرسال هست. در این شب امور همه سال (تقدیرها و سرنوشت‌‏ها)، فرو فرستاده می‌‏شود. پس از درگذشت پیامبران، نیز این شب، صاحبانی دارد ...[۱۰].
  4. روایات عرض اعمال بر امام عصر (ع)، معتبر بوده و منافی با ستّاریت خداوند و معارض با دیگر روایات نیست؛ زیرا امام زمان، واسطه فیض الهی و رابط خلق و خالق است و تمام عنایات و الطاف الهی به جهان، به وساطت و به برکت وجود آن حضرت جاری می‌‏شود و لازمه اینکه به بهترین وجهی، این وساطت تحقق پذیرد و در مواقع لازم، فیوضات به بندگان برسد، این است که آن حضرت از قابلیت‏‌ها و افعال همگان باخبر باشد.
  5. میزان ستّار بودن پروردگار نسبت به هرکس، به تناسب لیاقت، شایستگی و درجات قرب او در پیشگاه الهی است. ازاین‏رو خداوند برای کافران و فسادگران، پرده‏‌پوشی ندارد و ستاریت او نسبت به مؤمنان نیز، به تناسب درجات ایمان آنها، متفاوت است. بنابراین چه‌‏بسا بعضی از اعمال مؤمنان مقرّب را از نظر امام زمان (ع) نیز مخفی بدارد و شاید در همین مرتبه است که در قیامت، برخی اعمال را از پیامبر اکرم نیز پوشیده می‌‏دارد.
  6. امامان معصوم (ع) از همه صفات الهی برخوردارند و همه کمالات حق در وجود پاک آنها تجلی یافته است. از جمله این صفات، صفت ستار بودن است. همان‏گونه که حق‏ تعالی ستار است و بندگان مؤمنش را رسوا نمی‌کند، ولی حق و حجت الهی نیز که مظهر ستاریت حق است، رازدار اسرار و اعمال مردم است و اعمال مؤمنان را برای دیگران فاش نمی‌‏سازد. در واقع ستار بودن ولی حق پرتوی از ستار بودن خداوند است و از آن جدا نیست، همانطوری که خود حجت الهی تجلی کمال (و جمال و جلال حق است) و ظهور کامل و تمام ‏عیار صفات حسنای ربوبی است. پس در اینجا دوگانگی وجود ندارد تا منافاتی لازم بیاید»[۱۱].

پرسش‌های وابسته

منبع‌شناسی جامع مهدویت

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:  

  1. «حال آنان چگونه است، در روزی که از هرامتی شاهد و گواهی بر اعمالشان می‌‏آوریم و تو را نیز بر آنان گواه خواهیم آورد» سوره نسا آیه ۴۱
  2. طبرسی، مجمع البیان، ج ۳، ص ۸۹
  3. علامه طباطبائی، المیزان، ج 1، ص 321.
  4. مفاتیح الجنان، ص ۱۰۶ و ۹۹۲
  5. مفاتیح الجنان، ص ۱۰۶ و ۹۹۲
  6. فانّا نحیط علما بانبائکم و لا یعزب عنّا شی‏ء من أخبارکم؛ احتجاج طبرسی، ج ۲، ص ۵۹۶.
  7. «هیچ مؤمنی در شرق و غرب زمین، از نظر ما غایب نیست» یوم الخلاص، ج ۲، ص ۶۴۸
  8. انّ الدنیا لتمثّل للامام مثل خلقة الجوز فلا یعزب عنه شی‏ء؛ اختصاص، ص ۲۱۷
  9. ر. ک: اصول کافی،( کتاب الحجه، باب فی شأن انا انزلناه ...)، ح۵ و ۷
  10. کافی، تناسب الحجة، ح ۲
  11. مهدویت پیش از ظهور، ص ۱۷۱، ۱۷۴.