جاودانگی قرآن و حقیقت وحی (مقاله): تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
جز (ربات: جایگزینی ردهٔ مقاله‌شناسى دانشنامه مجازی امامت و ولایت به زبان فارسی با مقاله‌ فارسی)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۹: خط ۲۹:
| ناشر الکترونیک    = [[پایگاه مجلات تخصصی نور]]
| ناشر الکترونیک    = [[پایگاه مجلات تخصصی نور]]
}}
}}
'''[[جاودانگی قرآن]] و [[حقیقت وحی]]''' عنوان مقاله‌ای است که با زبان فارسی به بررسی ماندگاری قرآن و ماهیت پدیده [[وحی]] می‌پردازد. این مقالهٔ ۳۲ صفحه‌ای به قلم [[عبدالحمید عارفیان]] نگاشته شده و در [[پژوهش‌های قرآنی (نشریه)|فصلنامه پژوهش‌های قرآنی]] (شماره ۳۵ و ۳۶، پاییز و زمستان ۱۳۸۲) منتشر گشته است.<ref name=p1>[http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/7705/%D8%AC%D8%A7%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%86%DA%AF%DB%8C-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86%D8%8C-%D9%88-%D8%AD%D9%82%DB%8C%D9%82%D8%AA-%D9%88%D8%AD%DB%8C?q=%D9%88%D8%AD%DB%8C&score=6.5570645&rownumber=1127 پایگاه مجلات تخصصی نور]</ref>
'''[[جاودانگی قرآن]] و [[حقیقت وحی]]''' عنوان مقاله‌ای است که با [[زبان فارسی]] به بررسی ماندگاری [[قرآن]] و ماهیت پدیده [[وحی]] می‌پردازد. این مقالهٔ ۳۲ صفحه‌ای به قلم [[عبدالحمید عارفیان]] نگاشته شده و در [[پژوهش‌های قرآنی (نشریه)|فصلنامه پژوهش‌های قرآنی]] (شماره ۳۵ و ۳۶، پاییز و زمستان ۱۳۸۲) منتشر گشته است.<ref name=p1>[http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/7705/%D8%AC%D8%A7%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%86%DA%AF%DB%8C-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86%D8%8C-%D9%88-%D8%AD%D9%82%DB%8C%D9%82%D8%AA-%D9%88%D8%AD%DB%8C?q=%D9%88%D8%AD%DB%8C&score=6.5570645&rownumber=1127 پایگاه مجلات تخصصی نور]</ref>


==چکیده مقاله==
==چکیده مقاله==
* نویسنده در ابتدای چکیده مقاله می‌نویسد: «[[جاودانگی قرآن|جاودانگی]] و [[جامعیت قرآن]] به مفهوم فرازمانی و فرامکانی بودن وعدم تأثیرپذیری آن از فرهنگ زمانه یا منبع هم عرض دیگری "نفی [[پلورالیسم]]" در این نوشتار به یاری سه دسته از دلایل اثبات گردیده است. آیات بسیاری که عزت، پایداری و جهان‌شمولی بشارت‌ها و بیم‌ها و پیام‌های [[قرآن]] و پیراستگی آن از هرگونه اختلاف و کاستی سخن می‌گویند دلایل قرآنی این مدعا هستند. [[حدیث ثقلین]] و روایاتی که بر همواره تازه بودن قرآن، لزوم مراجعه بدان و عرضه احادیث بر آن دلالت دارند مستندات روایی این دعوی را تشکیل می‌دهند».
* نویسنده در ابتدای چکیده مقاله می‌نویسد: «[[جاودانگی قرآن|جاودانگی]] و [[جامعیت قرآن]] به مفهوم فرازمانی و فرامکانی بودن وعدم تأثیرپذیری آن از [[فرهنگ زمانه]] یا منبع هم عرض دیگری "نفی [[پلورالیسم]]" در این نوشتار به [[یاری]] سه دسته از [[دلایل]] اثبات گردیده است. [[آیات]] بسیاری که [[عزت]]، [[پایداری]] و جهان‌شمولی [[بشارت‌ها]] و بیم‌ها و پیام‌های [[قرآن]] و [[پیراستگی]] آن از هرگونه [[اختلاف]] و [[کاستی]] سخن می‌گویند [[دلایل قرآنی]] این مدعا هستند. [[حدیث ثقلین]] و روایاتی که بر همواره تازه بودن [[قرآن]]، [[لزوم]] مراجعه بدان و عرضه [[احادیث]] بر آن دلالت دارند مستندات [[روایی]] این دعوی را تشکیل می‌دهند».


* نویسنده در ادامه می‌نویسد: «اصل لزوم هدایت دائمی انسان از سوی خدا و [[خاتمیت پیامبر]] نیز دو دلیل عقلی در این زمینه هستند. [[جاودانگی قرآن]] با فضاسازی برای جولان [[عقل]] و [[شرع]]، مشروعیت، معقولیت حقانیت و لزوم اطاعت از [[قرآن]] را ایجاب می‌نماید. نویسنده در ادامه، سخن کسانی را که تأثیرپذیری قرآن از فرهنگ زمان نزول را به معنای همراهی قرآن با فرهنگ مخاطبان عصر نزول پنداشته‌اند نادرست دانسته بر این تأکید می‌کند که جاودانگی قرآن به معنای بی‌توجهی به زبان فرهنگ مخاطبان الیه نیست، بلکه قرآن به منظور تعامل با عرب جاهلی زبان خود را عربی مبین قرار داده و در قالب زبان آنان سخن گفته و سطح افق فکری‌شان را رعایت کرده، در عین حال رفتارها و باورهای نادرست جاهلی را تأیید نکرده است، چرا که ابزارهای مفهومی [[قرآن]]، بالعرض در قالب‌های فرهنگی، جغرافیایی و تاریخی اعراب جاهلی، و بالذات برای انتقال اندیشه‌ها و آموزه‌های والای معنوی به کار رفته است».
* نویسنده در ادامه می‌نویسد: «اصل [[لزوم]] [[هدایت]] دائمی [[انسان]] از سوی [[خدا]] و [[خاتمیت پیامبر]] نیز دو [[دلیل عقلی]] در این زمینه هستند. [[جاودانگی قرآن]] با فضاسازی برای جولان [[عقل]] و [[شرع]]، [[مشروعیت]]، معقولیت [[حقانیت]] و [[لزوم اطاعت]] از [[قرآن]] را ایجاب می‌نماید. نویسنده در ادامه، سخن کسانی را که تأثیرپذیری [[قرآن]] از [[فرهنگ]] زمان [[نزول]] را به معنای [[همراهی]] [[قرآن]] با [[فرهنگ]] مخاطبان عصر [[نزول]] پنداشته‌اند [[نادرست]] دانسته بر این تأکید می‌کند که [[جاودانگی]] [[قرآن]] به معنای بی‌توجهی به زبان [[فرهنگ]] مخاطبان الیه نیست، بلکه [[قرآن]] به منظور تعامل با [[عرب جاهلی]] زبان خود را [[عربی]] مبین قرار داده و در قالب زبان آنان سخن گفته و سطح افق فکری‌شان را رعایت کرده، در عین حال رفتارها و [[باورهای نادرست]] [[جاهلی]] را تأیید نکرده است، چرا که ابزارهای مفهومی [[قرآن]]، بالعرض در قالب‌های [[فرهنگی]]، جغرافیایی و [[تاریخی]] [[اعراب]] [[جاهلی]]، و بالذات برای انتقال [[اندیشه‌ها]] و آموزه‌های والای [[معنوی]] به کار رفته است».


* در پایان چکیده مقاله آمده است: «از این رو با توجه به ثابت بودن نیازهای اولیه بشر و تطور نیازهای ثانوی وی که تابع شرایط زمانی، مکانی و فرهنگی است، می‌توان با [[تدبر در قرآن]] و یاری جستن از [[تعالیم اهل‌بیت]] {{عم}} و با توجه به اصولی همچون: هماهنگی دین با [[فطرت]]، انعطاف‌پذیری احکام در پرتو [[اجتهاد]] و [[حجیت عقل]]، همواره بشریت را در گشودن راهی دین پسند و حکیمانه در هنگام بروز نیازها و تحولات جدید و دگردیسی شرایط، یاری داد».<ref name=p1></ref>
* در پایان چکیده مقاله آمده است: «از این رو با توجه به ثابت بودن نیازهای اولیه [[بشر]] و تطور نیازهای ثانوی وی که تابع شرایط زمانی، مکانی و [[فرهنگی]] است، می‌توان با [[تدبر در قرآن]] و [[یاری]] جستن از [[تعالیم اهل‌بیت]]{{عم}} و با توجه به اصولی همچون: هماهنگی [[دین]] با [[فطرت]]، انعطاف‌پذیری [[احکام]] در پرتو [[اجتهاد]] و [[حجیت عقل]]، همواره [[بشریت]] را در گشودن راهی [[دین]] پسند و حکیمانه در هنگام بروز نیازها و تحولات [[جدید]] و دگردیسی شرایط، [[یاری]] داد».<ref name=p1></ref>


== فهرست مقاله ==
== فهرست مقاله ==
{{ستون-شروع|3}}
{{فهرست اثر}}
====چکیده====
{{ستون-شروع|۳}}
====عناصر جاودانگی====
*'''چکیده'''
===دلایل جاودانگی===
*'''عناصر [[جاودانگی]]'''
====الف) دلایل قرآنی====
*'''[[دلایل]] [[جاودانگی]]'''
* [[آیه من بلغ]]؛
*'''الف) [[دلایل قرآنی]]'''
* [[آیه بعثت]]؛
* [[آیه من بلغ]]
* [[آیه تدبر]]؛
* [[آیه بعثت]]
* [[آیه عزت]] و [[آیه شكست‌ناپذیری|شكست‌ناپذیری]]؛
* [[آیه تدبر]]
* [[آیه حفظ]]؛
* [[آیه عزت]] و [[آیه شکست‌ناپذیری|شکست‌ناپذیری]]
* [[پایداری]] و [[جهان‌شمولی]] [[بشارت‌ها]]، [[انذارها]] و [[پیام‌های قرآن]]؛
* [[آیه حفظ]]
* [[توصیفات قرآن]]؛
* [[پایداری]] و [[جهان‌شمولی]] [[بشارت‌ها]]، [[انذارها]] و [[پیام‌های قرآن]]
* [[آیه پیراستگی قرآن از هر كاستی]].
* [[توصیفات قرآن]]
 
* [[آیه پیراستگی قرآن از هر کاستی]]
====ب) [[دلائل روایی]]====
*'''ب) [[دلائل روایی]]'''
* [[نوبودن قرآن]] در همیشه زمان؛
* [[نوبودن قرآن]] در همیشه زمان
* [[جاودانگی قرآن]]؛
* [[جاودانگی قرآن]]
* [[حدیث ثقلین]]؛
* [[حدیث ثقلین]]
* [[روایت مراجعه به قرآن]]؛
* [[روایت مراجعه به قرآن]]
* [[احادیث عرضه به قرآن]]؛
* [[احادیث عرضه به قرآن]]
====ج) [[دلیل عقلی]] بر [[جاودانگی قرآن|جاودانگی]]====
*'''ج) [[دلیل عقلی]] بر [[جاودانگی قرآن|جاودانگی]]'''
* [[دلیل هدایت دائمی]]؛
* [[دلیل هدایت دائمی]]
* [[خاتمیت]]، دلیل بر [[جاودانگی قرآن|جاودانگی]]؛
* [[خاتمیت]]، [[دلیل]] بر [[جاودانگی قرآن|جاودانگی]]
===لوازم [[جاودانگی قرآن]]===
*'''لوازم [[جاودانگی قرآن]]'''
* الف) [[جامعیت دین|جامعیت]] و [[كمال دین]]؛
*'''الف) [[جامعیت دین|جامعیت]] و [[کمال دین]]'''
====ب) فراتر از حكایت گذشتگان ([[قصص]]) ([[فراتاریخی بودن قرآن|عنصر فراتاریخی]])====
*'''ب) فراتر از حکایت گذشتگان ([[قصص]]) ([[فراتاریخی بودن قرآن|عنصر فراتاریخی]])'''
* [[پیام‌رسانی]] در پرتو [[بیان سرگذشت‌ها]]؛
* [[پیام‌رسانی]] در پرتو [[بیان سرگذشت‌ها]]
* [[اثبات وحی]] و [[اثبات رسالت|رسالت]] (وجود [[سرچشمه غیبی]])؛
* [[اثبات وحی]] و [[اثبات رسالت|رسالت]] (وجود [[سرچشمه غیبی]])
* [[وحدت پیام انبیا]]؛
* [[وحدت پیام انبیا]]
* [[پیروزی]] نهایی راه [[انبیا]]؛
* [[پیروزی]] نهایی راه [[انبیا]]
* [[ارائه الگوهای عینی]]؛
* [[ارائه الگوهای عینی]]
====ج) [[فرازمانی قرآن|فراتر از زمان نزول]]====
*'''ج) [[فرازمانی قرآن|فراتر از زمان نزول]]'''
* [[فرهنگ زمان نزول قرآن|فرهنگ زمان نزول]]؛
* [[فرهنگ زمان نزول قرآن|فرهنگ زمان نزول]]
* [[زبان قرآن|زبان قوم]] و نسبت آن با [[جاودانگی وحی]]؛
* [[زبان قرآن|زبان قوم]] و نسبت آن با [[جاودانگی وحی]]
* [[شأن نزول]] و متناسبات آن با [[جاودانگی قرآن|جاودانگی]]؛
* [[شأن نزول]] و متناسبات آن با [[جاودانگی قرآن|جاودانگی]]
* '''[[جاودانگی قرآن]] و [[سنت]] و [[اقتضائات زمان]]:'''
*'''[[جاودانگی قرآن]] و [[سنت]] و [[اقتضائات زمان]]'''
* الف) مفهوم [[اقتضائات زمان]]؛
*'''الف) مفهوم [[اقتضائات زمان]]'''
* '''ب) عوامل تغییر اقتضائات:'''
*'''ب) عوامل تغییر اقتضائات'''
* [[سنت]] در كنار [[قرآن]]؛
* [[سنت]] در کنار [[قرآن]]
* [[هماهنگی دین با فطرت]]؛
* [[هماهنگی دین با فطرت]]
* [[انعطاف‌پذیری احكام]] در پرتو [[اجتهاد]]؛
* [[انعطاف‌پذیری احکام]] در پرتو [[اجتهاد]]
* پی‌نوشت‌ها.
* پی‌نوشت‌ها
{{پایان}}
{{پایان}}
{{پایان}}



نسخهٔ ‏۲۹ سپتامبر ۲۰۱۹، ساعت ۱۳:۲۴

متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.
جاودانگی قرآن و حقیقت وحی
زبانفارسی
نویسندهعبدالحمید عارفیان
موضوعجاودانگی قرآن، وحی، حقیقت وحی
مذهبشیعه
منتشر شده درفصلنامه پژوهش‌های قرآنی
وابسته بهدفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم
محل نشرمشهد، ایران
تاریخ نشرپاییز و زمستان ۱۳۸۲
شماره۳۵ و ۳۶
ناشر الکترونیکپایگاه مجلات تخصصی نور

جاودانگی قرآن و حقیقت وحی عنوان مقاله‌ای است که با زبان فارسی به بررسی ماندگاری قرآن و ماهیت پدیده وحی می‌پردازد. این مقالهٔ ۳۲ صفحه‌ای به قلم عبدالحمید عارفیان نگاشته شده و در فصلنامه پژوهش‌های قرآنی (شماره ۳۵ و ۳۶، پاییز و زمستان ۱۳۸۲) منتشر گشته است.[۱]

چکیده مقاله

فهرست مقاله

درباره پدیدآورنده

عبدالحمید عارفیان

حجت الاسلام و المسلمین دکتر عبدالحمید عارفیان علاوه بر تدریس دروس دانشگاهی تا کنون چندین مقاله به رشته تحریر در آورده است. «از شور عاشورا تا پیام‌های حسینی» و «ماندگاری قرآن و حقیقت وحی» برخی از این آثار است.[۲]







پانویس

دریافت متن