حدیث دوازده جانشین: تفاوت میان نسخهها
(←مقدمه) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۹: | خط ۹: | ||
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;"> | <div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;"> | ||
== | ==[[دوازده جانشین]]== | ||
*از جمله [[احادیث]] مهم درباره چارهاندیشی برای [[آینده]] [[امت اسلام]]، احادیثی هستند که تعداد [[جانشینان پیامبر]] [[خدا]]{{صل}} را مطرح میسازند. این [[احادیث]] که فراوان [[نقل]] شده و با طرق مختلف و در نقلهای گوناگون و صحیح آمدهاند نشان میدهند که [[خلفای پیامبر]] [[خدا]] [[دوازده]] نفرند<ref>برای نمونه، ر.ک: صحیح مسلم، ج ۳، ص ۱۴۵۱ باب ۳۳ (الناس تبع لقریش والخلافة فی قریش). نیز، ر.ک: المعجم الکبیر، ج ۲، ص ۱۹۵- ۱۹۹ و ۲۳۲، اهل بیت{{ع}} در قرآن و حدیث: بخش یکم/ فصل پنجم، إحقاق الحق، ج ۱۳، ص ۱- ۴۸.</ref>. | |||
*در این [[روایت]] [[پیامبر اکرم]]{{صل}} نه تنها [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} را به [[خلافت]] بعد از خود معرفی فرمود، بلکه در سخنان دیگری بر [[جانشینان]] [[دوازدهگانه]] خود اینگونه تصریح فرمودند: «همواره این [[دین]] تا [[روز رستاخیز]] پایدار است، تا آنکه [[دوازده خلیفه]] بر شما [[حکومت]] کنند که همه از قریشاند»<ref>{{متن حدیث|لا یزال الدّین قائما حتّی تقوم السّاعة أو یکون علیکم إثنی عشر خلیفة کلّهم من قریش}}؛ بحار الأنوار، ج ۳۶ ص ۲۳۹ ح ۳۸؛ صحیح مسلم، ج ۳، ص ۱۴۵۳، ح ۱۸۲۲؛ صحیح مسلم، ج۱۳، ص۲۰۳.</ref> و در [[روایت]] دیگری فرمودند: «[[جانشینان]] من به شماره [[نقبای بنیاسرائیل]] [[دوازده]] نفرند، همه آنها از [[قریش]] و از [[بنیهاشم]] هستند»<ref>{{متن حدیث|یَقُولُ یَکُونُ بَعْدِی مِنَ الْخُلَفَاءِ عِدَّةُ نُقَبَاءِ مُوسَی اثْنَا عَشَرَ خَلِیفَةً کُلُّهُمْ مِنْ قُرَیْش}}؛ بحار الأنوار ج ۳۶ ص ۲۹۸؛ صحیح مسلم، ج۶، ص۲.</ref> و یا در [[روایت]] دیگری فرمودند: پس از من [[دوازده امیر]] خواهد بود، همه از [[قریش]]»<ref>{{متن حدیث|یکون بعدی اثنی عشر امیرا کلّهم من قریش}}؛ بحار الأنوار، ج ۳۶ ص ۲۳۴ ح ۲۰ </ref> و در بعضی [[احادیث]] (همانند [[حدیث]] [[جابر بن عبدالله انصاری]]) [[پیامبر]] این [[دوازده نفر]] را ذکر فرموده است<ref>ر.ک: محمدی، رضا، امامشناسی، ص:۱۱۹-۱۲۰.</ref>. | |||
*این [[حدیث]]، با نقلهای بسیار و طرق گوناگونی که مورد [[تأیید]] [[محدثان]] [[اهل سنت]] نیز قرار گرفته است، هیچ پیامی جز گزارش [[ولایت علی]]{{ع}} و فرزندانش ندارد و تصریحی بر [[خلافت علی]]{{ع}} پس از [[پیامبر]] خداست و نیز تأکیدی بر [[سیاست]] [[عظیم]] و [[استوار]] [[پیامبر]]{{صل}} در [[تعیین]] آیندۀ [[حاکمیت]] و [[پیشوایی]] [[امت]]<ref>ر.ک: محمدی ریشهری، محمد، گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین، ص ۱۰۸.</ref>، همانگونه که گفته شده است: "[[جانشینان]] [[دوازدهگانه]] جز بر [[دوازده خلیفه]] از [[اهل بیت]] و [[عترت]] [[حضرت]] قابل [[تطبیق]] نیست چنانچه [[تاریخ]] نشان میدهد<ref>ر.ک: محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۲۱۰.</ref>؛ زیرا خلفای نخستین چهار نفر بیش نیستند و خلفای [[بنیامیه]] علاوه بر آنکه بیش از [[دوازده]] نفرند به جز [[عمر بن عبدالعزیز]] همگی [[ظالم]] بودند و از [[بنیهاشم]] نیز محسوب نمیشدند، همچنین بر خلفای [[بنیعباس]] قابل [[تطبیق]] نیست؛ زیرا تعداد آنها از [[دوازده]] افزون است. گذشته از این [[بنی عباس]] به [[آیه مودّت]] «قُلْ لَا أَسْأَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِی الْقُرْبَی»<ref>سوره شوری، آیه ۲۳.</ref> عمل نکردند و [[حدیث]] [[کسا]] را نادیده گرفتند؛ بنابراین، [[احادیث]] منحصراً بر [[دوازده امامی]] که از [[اهل بیت]] و [[عترت پیامبر]]{{صل}} بودهاند [[تطبیق]] میکند؛ زیرا آنها تمام [[فضایل]] [[نفسانی]]، [[علمی]] و [[خانوادگی]] را از جد خود به [[ارث]] برده بودند<ref>ینابیع الموده، ص۴۴۶.</ref>.<ref>ر.ک: محمدی، رضا، امامشناسی، ص:۱۱۹-۱۲۰.</ref> | |||
از جمله [[احادیث]] مهم | |||
== جستارهای وابسته == | == جستارهای وابسته == |
نسخهٔ ۶ ژوئیهٔ ۲۰۲۰، ساعت ۱۱:۵۲
- این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی میشود:
- در این باره، تعداد بسیاری از پرسشهای عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل حدیث دوازده جانشین (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.
دوازده جانشین
- از جمله احادیث مهم درباره چارهاندیشی برای آینده امت اسلام، احادیثی هستند که تعداد جانشینان پیامبر خدا(ص) را مطرح میسازند. این احادیث که فراوان نقل شده و با طرق مختلف و در نقلهای گوناگون و صحیح آمدهاند نشان میدهند که خلفای پیامبر خدا دوازده نفرند[۱].
- در این روایت پیامبر اکرم(ص) نه تنها امیرالمؤمنین(ع) را به خلافت بعد از خود معرفی فرمود، بلکه در سخنان دیگری بر جانشینان دوازدهگانه خود اینگونه تصریح فرمودند: «همواره این دین تا روز رستاخیز پایدار است، تا آنکه دوازده خلیفه بر شما حکومت کنند که همه از قریشاند»[۲] و در روایت دیگری فرمودند: «جانشینان من به شماره نقبای بنیاسرائیل دوازده نفرند، همه آنها از قریش و از بنیهاشم هستند»[۳] و یا در روایت دیگری فرمودند: پس از من دوازده امیر خواهد بود، همه از قریش»[۴] و در بعضی احادیث (همانند حدیث جابر بن عبدالله انصاری) پیامبر این دوازده نفر را ذکر فرموده است[۵].
- این حدیث، با نقلهای بسیار و طرق گوناگونی که مورد تأیید محدثان اهل سنت نیز قرار گرفته است، هیچ پیامی جز گزارش ولایت علی(ع) و فرزندانش ندارد و تصریحی بر خلافت علی(ع) پس از پیامبر خداست و نیز تأکیدی بر سیاست عظیم و استوار پیامبر(ص) در تعیین آیندۀ حاکمیت و پیشوایی امت[۶]، همانگونه که گفته شده است: "جانشینان دوازدهگانه جز بر دوازده خلیفه از اهل بیت و عترت حضرت قابل تطبیق نیست چنانچه تاریخ نشان میدهد[۷]؛ زیرا خلفای نخستین چهار نفر بیش نیستند و خلفای بنیامیه علاوه بر آنکه بیش از دوازده نفرند به جز عمر بن عبدالعزیز همگی ظالم بودند و از بنیهاشم نیز محسوب نمیشدند، همچنین بر خلفای بنیعباس قابل تطبیق نیست؛ زیرا تعداد آنها از دوازده افزون است. گذشته از این بنی عباس به آیه مودّت «قُلْ لَا أَسْأَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِی الْقُرْبَی»[۸] عمل نکردند و حدیث کسا را نادیده گرفتند؛ بنابراین، احادیث منحصراً بر دوازده امامی که از اهل بیت و عترت پیامبر(ص) بودهاند تطبیق میکند؛ زیرا آنها تمام فضایل نفسانی، علمی و خانوادگی را از جد خود به ارث برده بودند[۹].[۱۰]
جستارهای وابسته
منابع
پانویس
- ↑ برای نمونه، ر.ک: صحیح مسلم، ج ۳، ص ۱۴۵۱ باب ۳۳ (الناس تبع لقریش والخلافة فی قریش). نیز، ر.ک: المعجم الکبیر، ج ۲، ص ۱۹۵- ۱۹۹ و ۲۳۲، اهل بیت(ع) در قرآن و حدیث: بخش یکم/ فصل پنجم، إحقاق الحق، ج ۱۳، ص ۱- ۴۸.
- ↑ «لا یزال الدّین قائما حتّی تقوم السّاعة أو یکون علیکم إثنی عشر خلیفة کلّهم من قریش»؛ بحار الأنوار، ج ۳۶ ص ۲۳۹ ح ۳۸؛ صحیح مسلم، ج ۳، ص ۱۴۵۳، ح ۱۸۲۲؛ صحیح مسلم، ج۱۳، ص۲۰۳.
- ↑ «یَقُولُ یَکُونُ بَعْدِی مِنَ الْخُلَفَاءِ عِدَّةُ نُقَبَاءِ مُوسَی اثْنَا عَشَرَ خَلِیفَةً کُلُّهُمْ مِنْ قُرَیْش»؛ بحار الأنوار ج ۳۶ ص ۲۹۸؛ صحیح مسلم، ج۶، ص۲.
- ↑ «یکون بعدی اثنی عشر امیرا کلّهم من قریش»؛ بحار الأنوار، ج ۳۶ ص ۲۳۴ ح ۲۰
- ↑ ر.ک: محمدی، رضا، امامشناسی، ص:۱۱۹-۱۲۰.
- ↑ ر.ک: محمدی ریشهری، محمد، گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین، ص ۱۰۸.
- ↑ ر.ک: محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۲۱۰.
- ↑ سوره شوری، آیه ۲۳.
- ↑ ینابیع الموده، ص۴۴۶.
- ↑ ر.ک: محمدی، رضا، امامشناسی، ص:۱۱۹-۱۲۰.