جهاد دفاعی: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
جز (جایگزینی متن - 'فرد' به 'فرد') |
||
| خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
==مقدمه== | ==مقدمه== | ||
هرگاه ملتی، مورد [[هجوم]] و [[تجاوز]] حساب شده و غافلگیرانه [[دشمن]] قرار گیرد، تمامی [[قوانین]] آسمانی و بشری؛ از جمله [[اسلام]]، به | هرگاه ملتی، مورد [[هجوم]] و [[تجاوز]] حساب شده و غافلگیرانه [[دشمن]] قرار گیرد، تمامی [[قوانین]] آسمانی و بشری؛ از جمله [[اسلام]]، به فرد یا گروه مورد [[هجوم]]، [[حق]] می‌دهند تا از موجودیت و تمامیت [[اراضی]] خود [[دفاع]] کند. این نوع از [[جنگ]] را اصطلاحاً جهاد دفاعی می‌گویند<ref>شرح لمعه، ج۲، ص۳۷۹؛ شرایع الاسلام، ج۱، ص۳۰۷؛ ریاض المسائل، ج۷، ص۴۴۱؛ مسالک الافهام، ج۳، ص۹؛ المحلّی، ج۷، ص۲۹۱؛ صحیح مسلم، ج۲، ص۱۰۴.</ref>؛ مانند: [[جنگ احزاب]]، [[احد]]، [[موته]]، [[تبوک]]، [[حنین]] و.... جهاد دفاعی به طور کلّی به دو معنا آمده است<ref>شرح لمعه، ج۲، ص۳۷۹؛ ریاض المسائل، ج۷، ص۴۴۱.</ref>: | ||
#جمعی: [[جهاد]] با کفاری است که به [[کشور اسلامی]] [[هجوم]] آورده باشند، به گونه‌ای که [[مال]]، [[جان]] و [[ناموس]] [[مسلمانان]] به مخاطره افتد؛ | #جمعی: [[جهاد]] با کفاری است که به [[کشور اسلامی]] [[هجوم]] آورده باشند، به گونه‌ای که [[مال]]، [[جان]] و [[ناموس]] [[مسلمانان]] به مخاطره افتد؛ | ||
#فردی: [[جهاد]] با شخص معینی که درصدد [[تجاوز]] به [[جان]]، [[مال]] و [[ناموس]] [[مسلمانی]] باشد. | #فردی: [[جهاد]] با شخص معینی که درصدد [[تجاوز]] به [[جان]]، [[مال]] و [[ناموس]] [[مسلمانی]] باشد. | ||
نسخهٔ ۲۷ دسامبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۰:۵۸
متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.
- اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
- در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل جهاد دفاعی (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.
مقدمه
هرگاه ملتی، مورد هجوم و تجاوز حساب شده و غافلگیرانه دشمن قرار گیرد، تمامی قوانین آسمانی و بشری؛ از جمله اسلام، به فرد یا گروه مورد هجوم، حق می‌دهند تا از موجودیت و تمامیت اراضی خود دفاع کند. این نوع از جنگ را اصطلاحاً جهاد دفاعی می‌گویند[۱]؛ مانند: جنگ احزاب، احد، موته، تبوک، حنین و.... جهاد دفاعی به طور کلّی به دو معنا آمده است[۲]:
- جمعی: جهاد با کفاری است که به کشور اسلامی هجوم آورده باشند، به گونه‌ای که مال، جان و ناموس مسلمانان به مخاطره افتد؛
- فردی: جهاد با شخص معینی که درصدد تجاوز به جان، مال و ناموس مسلمانی باشد.
جهاد دفاعی با جهاد ابتدایی از دو جهت تفاوت دارد[۳]:
- در جهاد دفاعی، اجازۀ امام معصومS و یا نائب او شرط نمی‌باشد؛ امّا جهاد ابتدایی، مخصوص زمان پیامبر و یا امام معصومS و مشروط به اذن ایشان است؛
- جهاد دفاعی به محض احساس خطر برای اسلام و کشور اسلامی، بر هر مکلفی (اعم از زن و مرد) واجب است، ولی جهاد ابتدایی بر زنان واجب نیست[۴].
منابع
پانویس
- ↑ شرح لمعه، ج۲، ص۳۷۹؛ شرایع الاسلام، ج۱، ص۳۰۷؛ ریاض المسائل، ج۷، ص۴۴۱؛ مسالک الافهام، ج۳، ص۹؛ المحلّی، ج۷، ص۲۹۱؛ صحیح مسلم، ج۲، ص۱۰۴.
- ↑ شرح لمعه، ج۲، ص۳۷۹؛ ریاض المسائل، ج۷، ص۴۴۱.
- ↑ شرح لمعه، ج۲، ص۳۸۳-۳۸۱؛ قواعد الاحکام، ج۱، ص۴۷۸؛ السرائر، ج۲، ص۶؛ غنیة النزوع، ج۱، ص۲۰۰؛ الکافی فی الفقه، ص۲۵؛ ریاض المسائل، ج۷، ص۴۴۱.
- ↑ فروتن، اباصلت، مرادی، علی اصغر، واژه‌نامه فقه سیاسی، ص ۷۵.