ابن بابویه: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-{{پانویس2}} +{{پانویس}}))
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
 
{{امامت}}
{{مهدویت}}
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">این مدخل مرتبط با مباحث پیرامون [[امام مهدی]]{{ع}} است. "'''امام مهدی'''" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[امام مهدی در قرآن]] - [[امام مهدی در حدیث]] - [[امام مهدی در کلام اسلامی]]</div>
: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[ابن بابویه در حدیث]] - [[ابن بابویه در تاریخ اسلامی]] - [[ابن بابویه در معارف و سیره رضوی]] - [[ابن بابویه در معارف مهدویت]]</div>
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[امام مهدی (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">


==مقدمه==
==مقدمه==
*در عرف علمای رجال، کنیه سه تن از فقهای بزرگ [[شیعه]] است: "[[علی بن حسین]]" و دو پسرش "[[ابو عبد الله حسین]] و [[ابو جعفر محمد صدوق]]". بابویه، نام جدّ اعلای ایشان، کلمه‌ای است فارسی، منسوب به "بابو" یعنی بابا، پدر، پیر و مرشد. محمد، فرزند "علی بن حسین بابویه"، همان [[شیخ صدوق]]، معروف به "ابن بابویه" است.
[[ابو جعفر محمد بن علی بن الحسین قمی]]، معروف به [[شیخ صدوق]] و ابن بابویه، از علمای بزرگ [[شیعه]] در [[قرن چهارم هجری]] می‌باشد. [[بابویه]]، نام جد اعلای ایشان بوده و کلمه‌ای [[فارسی]] منسوب به بابو به معنی [[پدر]] و پدر بزرگ می‌باشد<ref>الغیبة، ص۱۸۸.</ref>.
*"[[علی بن حسین بابویه]]" با دختر عموی خود (دختر [[محمد بن موسی بن بابویه]]) ازدواج کرد، اما از او فرزندی نیافت. نامه‌ای به "[[حسین بن روح]]" نوشت و به وسیله او از [[امام زمان]] {{ع}} تقاضا کرد که دعا بفرماید تا خدا فرزندانی فقیه به او عنایت کند. از ناحیه امام {{ع}} پاسخ آمد که از همسر فعلی خود فرزندی نخواهی داشت، ولی به زودی کنیزی دیلمی را مالک می‌شوی و دو پسر فقیه از او نصیب تو خواهد شد. ابن بابویه، سه پسر پیدا کرد (محمد، حسین و حسن). محمد و حسین، هر دو فقیه شدند و حسن، به عبادت و زهد مشغول شد<ref>غیبة طوسى، ص ۱۸۸</ref>.
*"ابن بابویه" از علمای بزرگ [[شیعه]] در قرن چهارم هجری و صاحب تألیفات بسیار و ارزشمندی است. مرحوم [[محدث قمی]] می‌نویسد: حدود سیصد تألیف دارد که این تألیفات عمدتا در ابواب فقه و اصول و تفسیر و سیره [[پیامبر خاتم|پیامبر]] {{صل}} و [[ائمه]] {{عم}} و احتجاج و اخبار فضائل [[اهل بیت]] و اخبار غیبت و علائم ظهور [[امام مهدی|امام غایب]] {{ع}} و آداب زیارت مشاهد مشرفه و پاسخ به سؤالات علمای سایر بلاد است. از جمله آن کتاب‌ها: "[[من لا یحضره الفقیه (کتاب)|من لا یحضره الفقیه]]"، "[[توحید صدوق (کتاب)|توحید صدوق]]"، "رساله اعتقادات"، "خصال"، "[[کمال الدین (کتاب)|کمال الدین]]"، "[[عیون اخبار الرضا (کتاب)|عیون اخبار الرضا]]" و... است. صدوق به اجماع علمای [[شیعه]] در وسعت دانش و قوت حافظه و نظم فکری و کثرت تألیفات و جمع احادیث و صحت اتقان فتاوی در میان سایر علمای [[شیعه]] ممتاز است.
*مرحوم صدوق در سال ۳۸۱ هجری، وفات و در شهر ری در گورستانی که هم‌اکنون معروف به "ابن بابویه" است مدفون است<ref>پیشواى دوازدهم، هیئت تحریریه مؤسسه در راه حق، پاورقى ص ۷۰</ref>. و مقبره پدرش (علی بن حسین بابویه) در قم است<ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۵۸.</ref>.


== پرسش‌های وابسته ==
شیخ صدوق، در حدود ۳۰۰ تألیف دارد که عمدتا در [[ابواب فقه]] و اصول و [[تفسیر]] و [[سیره پیامبر]]{{صل}} و ائمه‌{{عم}} و [[اخبار]] [[فضائل]] [[اهل]] بیت‌{{عم}} و بسیاری از مسائل دیگر می‌باشد. از جمله مهمترین آثار ایشان می‌توان به من لا یحضره [[فقیه]]، [[توحید]]، [[کمال الدین]] و اتمام النعمه و [[عیون]] الاخبار [[الرضا]]{{ع}} اشاره کرد. شیخ که به مناسبت اقامتش در [[ری]]، با [[رکن الدوله]] دیلمی [[ارتباط]] داشته است، در [[رجب]] [[سال ۳۵۲ هجری]] قمری، از رکن الدوله جهت [[تشرف]] به [[خراسان]] و [[زیارت]] [[مرقد]] [[امام رضا]]{{ع}} اجازه می‌گیرد. [[امیر]] رکن الدوله از آنجایی که شیعه و از [[دوستداران]] [[اهل بیت]]{{عم}} بود، ضمن التماس [[دعا]] و [[نایب]] الزیاره نمودن وی، شیخ صدوق را روانه خراسان می‌کند و او چند ماهی را در خراسان و بخصوص در [[طوس]] و [[نیشابور]] اقامت می‌کند. شیخ در این باره می‌نویسد: «از امیر [[سعید]] رکن الدوله دیلمی برای زیارت [[مشهد]] امام رضا{{ع}} اجازه خواستم و او نیز اجازه فرمود و این در [[ماه رجب]] سال ۳۵۲ هجری قمری بود. همین که از پیشگاهش برگشتم که بروم، دوباره مرا بازگردانید و فرمود: این [[فرخنده]] زیارتگاهی است که من نیز آن را زیارت کرده‌ام و از [[خداوند تعالی]] نیازها و آرزوهایی که در [[دل]] داشتم مسئلت کرده‌ام و [[خداوند]] همه آن را برآورد! بنابراین، در آنجا برای من در دعا و زیارت نیابی، کوتاهی مکن. من هم دعا و زیارت جهت او را بر عهده گرفتم و به [[عهد]] خود نیز وفاکردم. وقتی که از مشهد که بر ساکنش [[درود]] و آفرین باد بازگشتم و بر رکن الدوله وارد شدم، فرمود: آیا برای ما [[دعا]]، و از طرف ما [[زیارت]] کردی؟ گفتم: [[بلی]]! فرمود: کار بسیار خوبی کردی، پیش من ثابت و نزد من درست است که دعا در آن [[مشهد]] [[مستجاب]] است»<ref>عیون اخبار الرضا{{ع}}، ج۲، ص۳۸۱. </ref>.
[[شیخ صدوق]] در [[سال ۳۸۱ هجری]] قمری [[وفات]] و در [[شهر]] [[ری]] به [[خاک]] سپرده شد<ref>پیشوای دوازدهم، هیئت تحریریه مؤسسه در راه حق، ص۷۰.</ref>.<ref>[[حسین محمدی|محمدی، حسین]]، [[رضانامه (کتاب)|رضانامه]] ص ۴۳.</ref>


== جستارهای وابسته ==


==منابع==
==منابع==
* [[پرونده:29873800.jpg|22px]] [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|'''موعودنامه''']]
{{منابع}}
# [[پرونده:13681348.jpg|22px]]، [[حسین محمدی|محمدی، حسین]]، [[رضانامه (کتاب)|'''رضانامه''']]
{{پایان منابع}}


==پانویس==
==پانویس==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
{{امام مهدی}}


[[رده:امام مهدی]]
[[رده:ابن بابویه]]
[[رده:ابن بابویه]]
[[رده:مدخل موعودنامه]]
[[رده:مدخل]]
[[رده:اعلام]]
[[رده:در معرض حذف]]
[[رده:نیاز به تامل برای عنوان صفحه]]

نسخهٔ ‏۱۹ اوت ۲۰۲۱، ساعت ۰۹:۵۸

اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

مقدمه

ابو جعفر محمد بن علی بن الحسین قمی، معروف به شیخ صدوق و ابن بابویه، از علمای بزرگ شیعه در قرن چهارم هجری می‌باشد. بابویه، نام جد اعلای ایشان بوده و کلمه‌ای فارسی منسوب به بابو به معنی پدر و پدر بزرگ می‌باشد[۱].

شیخ صدوق، در حدود ۳۰۰ تألیف دارد که عمدتا در ابواب فقه و اصول و تفسیر و سیره پیامبر(ص) و ائمه‌(ع) و اخبار فضائل اهل بیت‌(ع) و بسیاری از مسائل دیگر می‌باشد. از جمله مهمترین آثار ایشان می‌توان به من لا یحضره فقیه، توحید، کمال الدین و اتمام النعمه و عیون الاخبار الرضا(ع) اشاره کرد. شیخ که به مناسبت اقامتش در ری، با رکن الدوله دیلمی ارتباط داشته است، در رجب سال ۳۵۲ هجری قمری، از رکن الدوله جهت تشرف به خراسان و زیارت مرقد امام رضا(ع) اجازه می‌گیرد. امیر رکن الدوله از آنجایی که شیعه و از دوستداران اهل بیت(ع) بود، ضمن التماس دعا و نایب الزیاره نمودن وی، شیخ صدوق را روانه خراسان می‌کند و او چند ماهی را در خراسان و بخصوص در طوس و نیشابور اقامت می‌کند. شیخ در این باره می‌نویسد: «از امیر سعید رکن الدوله دیلمی برای زیارت مشهد امام رضا(ع) اجازه خواستم و او نیز اجازه فرمود و این در ماه رجب سال ۳۵۲ هجری قمری بود. همین که از پیشگاهش برگشتم که بروم، دوباره مرا بازگردانید و فرمود: این فرخنده زیارتگاهی است که من نیز آن را زیارت کرده‌ام و از خداوند تعالی نیازها و آرزوهایی که در دل داشتم مسئلت کرده‌ام و خداوند همه آن را برآورد! بنابراین، در آنجا برای من در دعا و زیارت نیابی، کوتاهی مکن. من هم دعا و زیارت جهت او را بر عهده گرفتم و به عهد خود نیز وفاکردم. وقتی که از مشهد که بر ساکنش درود و آفرین باد بازگشتم و بر رکن الدوله وارد شدم، فرمود: آیا برای ما دعا، و از طرف ما زیارت کردی؟ گفتم: بلی! فرمود: کار بسیار خوبی کردی، پیش من ثابت و نزد من درست است که دعا در آن مشهد مستجاب است»[۲]. شیخ صدوق در سال ۳۸۱ هجری قمری وفات و در شهر ری به خاک سپرده شد[۳].[۴]

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. الغیبة، ص۱۸۸.
  2. عیون اخبار الرضا(ع)، ج۲، ص۳۸۱.
  3. پیشوای دوازدهم، هیئت تحریریه مؤسسه در راه حق، ص۷۰.
  4. محمدی، حسین، رضانامه ص ۴۳.