عبدالله بن عقبه غنوی: تفاوت میان نسخه‌ها
(←مقدمه) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> | <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> | ||
'''عبدالله بن عُقبه غَنَوی،''' از [[طایفه]] [[غنی]] و از [[سپاهیان]] [[عمر بن سعد]] در [[کربلا]] بود. | '''[[عبدالله بن]] عُقبه غَنَوی،''' از [[طایفه]] [[غنی]] و از [[سپاهیان]] [[عمر بن سعد]] در [[کربلا]] بود. | ||
==مقدمه== | ==مقدمه== | ||
عبدالله | عبدالله بن عقبه، [[قاتل]] [[عبدالله بن حسن بن علی]]، فرزند [[امام حسن]]{{ع}} بود. پسر [[امام حسن]]{{ع}} توسط عبدالله بن [[عقبه]] غنوی [[هدف]] تیر قرار گرفت و به [[شهادت]] رسید.<ref>وقعه الطف، ابومخنف لوط بن یحیی، چاپ محمد هادی یوسفی غروی.، ص۲۴۸؛ نصوص من تاریخ ابی‌مخنف، ج۱، ص۵۰۴؛ انساب الاشراف، بلاذری، احمدبن یحیی، چاپ محمود فردوس العظم، دمشق: ۱۹۹۶ – ۲۰۰۰ میلادی.، ج۲، ص۴۹۸؛ تاریخ طبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمدبن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: ۱۳۸۲ – ۱۳۸۷ قمری / ۱۹۶۲ – ۱۹۶۷ میلادی.، ج۵، ص۴۶۸؛ الارشاد فی معرفة حجج‌الله علی‌العباد، شیخ مفید، محمدبن محمدبن نعمان، بیروت: ۱۴۱۴ قمری.، ج۲، ص۲۴۰؛ تسمیه من قتل مع الحسین من اهل بیته و شیعته، اسدی کوفی، فضیل‌بن زبیر، به کوشش محمدرضا حسینی جلالی، مجله تراثنا، سال اول شماره ۲، ۱۴۰۵ قمری.ص۱۵۰؛ مقاتل الطالبین، اصفهانی، ابوالفرج علی بن حسین، چاپ احمد صفر، قاهره: ۱۳۶۸ قمری/ ۱۹۴۱ میلادی.، ص۹۲.</ref> | ||
[[شیخ مفید]] و [[ابوالفرج اصفهانی]] این [[روایت]] را به نقل از [[امام سجاد]]{{ع}} آوردهاند.<ref>الارشاد فی معرفة حجج‌الله علی‌العباد، شیخ مفید، محمد بن محمد بن نعمان، بیروت: ۱۴۱۴ قمری.، ج۲، ص۲۴۰؛ مقاتل الطالبین، اصفهانی، ابوالفرج علی بن حسین، چاپ احمد صفر، قاهره: ۱۳۶۸ قمری/ ۱۹۴۱ میلادی.، ص۹۲.</ref> اما [[امام محمد باقر]]{{ع}} او را | [[شیخ مفید]] و [[ابوالفرج اصفهانی]] این [[روایت]] را به نقل از [[امام سجاد]]{{ع}} آوردهاند.<ref>الارشاد فی معرفة حجج‌الله علی‌العباد، شیخ مفید، محمد بن محمد بن نعمان، بیروت: ۱۴۱۴ قمری.، ج۲، ص۲۴۰؛ مقاتل الطالبین، اصفهانی، ابوالفرج علی بن حسین، چاپ احمد صفر، قاهره: ۱۳۶۸ قمری/ ۱۹۴۱ میلادی.، ص۹۲.</ref> اما [[امام محمد باقر]]{{ع}} او را «[[عقبه]] غنوی» نامیده است.<ref>انصار الحسین، محمدمهدی شمس‌الدین، ترجمه سیدناصر هاشم‌زاده، تهران: شرکت چاپ و نشر بین‌الملل، ۱۳۸۷ شمسی.{{ع}}، ص۱۴۸.</ref> برخی از این منابع در [[اثبات]] [[روایت]] خود نوشتهاند که منظور [[سلیمان بن قته]] در [[شعر]] زیر، [[ابوبکر بن حسن]]{{ع}} است که توسط [[عبدالله بن عقبه غنوی]] کشته شد: | ||
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
{{ب|''وَعِنْدَ غَنيٍّ قَطْرَةٌ مِنْ دِمائنا''|2=''وَفِي اسدٍ اخْرى تُعَدُّ وَتُذْكَرُ''}} | {{ب|''وَعِنْدَ غَنيٍّ قَطْرَةٌ مِنْ دِمائنا''|2=''وَفِي اسدٍ اخْرى تُعَدُّ وَتُذْكَرُ''}} | ||
{{پایان شعر}} | {{پایان شعر}} | ||
:در طایفه غنی (که عقبه غنوی از آنهاست) قطره‌ای از [[خون]] ما است و همچنین در [[اسد]] (که [[حرمله بن کاهل اسدی]] از آنهاست) قطره دیگری از [[خون]] ماست که فراموش نخواهد شد.<ref>نصوص من تاریخ ابی‌مخنف، ج۱، ص۴۸۷؛ انساب الاشراف، بلاذری، احمدبن یحیی، چاپ محمود فردوس العظم، دمشق: ۱۹۹۶ – ۲۰۰۰ میلادی.، ج۳، ص۴۰۶؛ مقاتل الطالبین، اصفهانی، ابوالفرج علی بن حسین، چاپ احمد صفر، قاهره: ۱۳۶۸ قمری/ ۱۹۴۱ میلادی.، ص۹۲.</ref> | :در [[طایفه]] [[غنی]] (که [[عقبه]] غنوی از آنهاست) قطره‌ای از [[خون]] ما است و همچنین در [[اسد]] (که [[حرمله بن کاهل اسدی]] از آنهاست) قطره دیگری از [[خون]] ماست که فراموش نخواهد شد.<ref>نصوص من تاریخ ابی‌مخنف، ج۱، ص۴۸۷؛ انساب الاشراف، بلاذری، احمدبن یحیی، چاپ محمود فردوس العظم، دمشق: ۱۹۹۶ – ۲۰۰۰ میلادی.، ج۳، ص۴۰۶؛ مقاتل الطالبین، اصفهانی، ابوالفرج علی بن حسین، چاپ احمد صفر، قاهره: ۱۳۶۸ قمری/ ۱۹۴۱ میلادی.، ص۹۲.</ref> | ||
در [[زیارت ناحیه مقدسه]] نیز نام | در [[زیارت ناحیه مقدسه]] نیز نام «[[عبدالله]] بن [[عقبه]] غنوی» به عنوان [[قاتل]] [[عبدالله]] ذکر شده و به او [[لعنت]] فرستاده شده‌است. | ||
همچنین بنا به نقل [[دینوری]]، او قاتل [[ابوبکر بن علی بن ابی‌طالب]]{{ع}} | همچنین بنا به نقل [[دینوری]]، او [[قاتل]] [[ابوبکر بن علی بن ابی‌طالب]]{{ع}} ملقب به «[[محمد اصغر]]» و مکنّی به «[[ابوبکر]]» بود و با تیر [[عبدالله]] بن [[عقبه]] غنوی به [[شهادت]] رسید.<ref>الارشاد فی معرفة حجج‌الله علی‌العباد، شیخ مفید، محمدبن محمدبن نعمان، بیروت: ۱۴۱۴ قمری.، ج۲، ص۱۹۸.</ref> | ||
در زمان [[قیام مختار|قیام مختار بن ابی عبید الثقفی]]، او به [[بصره]] فرار کرد و به [[دستور]] مختار خانهاش را ویران کردند و اموالش را [[مصادره]] نمودند.<ref>الکامل فی التاریخ، ابن اثیر، عزّالدین | در [[زمان]] [[قیام مختار|قیام مختار بن ابی عبید الثقفی]]، او به [[بصره]] فرار کرد و به [[دستور]] مختار خانهاش را ویران کردند و اموالش را [[مصادره]] نمودند.<ref>الکامل فی التاریخ، ابن اثیر، عزّالدین علی بن احمد بن ابی الکرم، تحقیق مکتبه التراث، بیروت: ۱۳۸۵-۱۳۸۶ قمری.، ج۴، ص۲۴۳. </ref>.<ref>[[مرضیه محمدزاده|محمدزاده، مرضیه]]، [[دوزخیان جاوید (کتاب)|دوزخیان جاوید]]، ص۲۰۶-۲۰۷.</ref> | ||
==جستارهای وابسته== | ==جستارهای وابسته== | ||
نسخهٔ ۶ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۳:۳۵
- این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
عبدالله بن عُقبه غَنَوی، از طایفه غنی و از سپاهیان عمر بن سعد در کربلا بود.
مقدمه
عبدالله بن عقبه، قاتل عبدالله بن حسن بن علی، فرزند امام حسن(ع) بود. پسر امام حسن(ع) توسط عبدالله بن عقبه غنوی هدف تیر قرار گرفت و به شهادت رسید.[۱]
شیخ مفید و ابوالفرج اصفهانی این روایت را به نقل از امام سجاد(ع) آوردهاند.[۲] اما امام محمد باقر(ع) او را «عقبه غنوی» نامیده است.[۳] برخی از این منابع در اثبات روایت خود نوشتهاند که منظور سلیمان بن قته در شعر زیر، ابوبکر بن حسن(ع) است که توسط عبدالله بن عقبه غنوی کشته شد:
| وَعِنْدَ غَنيٍّ قَطْرَةٌ مِنْ دِمائنا | وَفِي اسدٍ اخْرى تُعَدُّ وَتُذْكَرُ |
- در طایفه غنی (که عقبه غنوی از آنهاست) قطره‌ای از خون ما است و همچنین در اسد (که حرمله بن کاهل اسدی از آنهاست) قطره دیگری از خون ماست که فراموش نخواهد شد.[۴]
در زیارت ناحیه مقدسه نیز نام «عبدالله بن عقبه غنوی» به عنوان قاتل عبدالله ذکر شده و به او لعنت فرستاده شده‌است.
همچنین بنا به نقل دینوری، او قاتل ابوبکر بن علی بن ابی‌طالب(ع) ملقب به «محمد اصغر» و مکنّی به «ابوبکر» بود و با تیر عبدالله بن عقبه غنوی به شهادت رسید.[۵]
در زمان قیام مختار بن ابی عبید الثقفی، او به بصره فرار کرد و به دستور مختار خانهاش را ویران کردند و اموالش را مصادره نمودند.[۶].[۷]
جستارهای وابسته
- عبدالله بن حسن بن علی (شهید)
- ابوبکر بن علی بن ابی‌طالب (شهید)
منابع
پانویس
- ↑ وقعه الطف، ابومخنف لوط بن یحیی، چاپ محمد هادی یوسفی غروی.، ص۲۴۸؛ نصوص من تاریخ ابی‌مخنف، ج۱، ص۵۰۴؛ انساب الاشراف، بلاذری، احمدبن یحیی، چاپ محمود فردوس العظم، دمشق: ۱۹۹۶ – ۲۰۰۰ میلادی.، ج۲، ص۴۹۸؛ تاریخ طبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمدبن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: ۱۳۸۲ – ۱۳۸۷ قمری / ۱۹۶۲ – ۱۹۶۷ میلادی.، ج۵، ص۴۶۸؛ الارشاد فی معرفة حجج‌الله علی‌العباد، شیخ مفید، محمدبن محمدبن نعمان، بیروت: ۱۴۱۴ قمری.، ج۲، ص۲۴۰؛ تسمیه من قتل مع الحسین من اهل بیته و شیعته، اسدی کوفی، فضیل‌بن زبیر، به کوشش محمدرضا حسینی جلالی، مجله تراثنا، سال اول شماره ۲، ۱۴۰۵ قمری.ص۱۵۰؛ مقاتل الطالبین، اصفهانی، ابوالفرج علی بن حسین، چاپ احمد صفر، قاهره: ۱۳۶۸ قمری/ ۱۹۴۱ میلادی.، ص۹۲.
- ↑ الارشاد فی معرفة حجج‌الله علی‌العباد، شیخ مفید، محمد بن محمد بن نعمان، بیروت: ۱۴۱۴ قمری.، ج۲، ص۲۴۰؛ مقاتل الطالبین، اصفهانی، ابوالفرج علی بن حسین، چاپ احمد صفر، قاهره: ۱۳۶۸ قمری/ ۱۹۴۱ میلادی.، ص۹۲.
- ↑ انصار الحسین، محمدمهدی شمس‌الدین، ترجمه سیدناصر هاشم‌زاده، تهران: شرکت چاپ و نشر بین‌الملل، ۱۳۸۷ شمسی.(ع)، ص۱۴۸.
- ↑ نصوص من تاریخ ابی‌مخنف، ج۱، ص۴۸۷؛ انساب الاشراف، بلاذری، احمدبن یحیی، چاپ محمود فردوس العظم، دمشق: ۱۹۹۶ – ۲۰۰۰ میلادی.، ج۳، ص۴۰۶؛ مقاتل الطالبین، اصفهانی، ابوالفرج علی بن حسین، چاپ احمد صفر، قاهره: ۱۳۶۸ قمری/ ۱۹۴۱ میلادی.، ص۹۲.
- ↑ الارشاد فی معرفة حجج‌الله علی‌العباد، شیخ مفید، محمدبن محمدبن نعمان، بیروت: ۱۴۱۴ قمری.، ج۲، ص۱۹۸.
- ↑ الکامل فی التاریخ، ابن اثیر، عزّالدین علی بن احمد بن ابی الکرم، تحقیق مکتبه التراث، بیروت: ۱۳۸۵-۱۳۸۶ قمری.، ج۴، ص۲۴۳.
- ↑ محمدزاده، مرضیه، دوزخیان جاوید، ص۲۰۶-۲۰۷.