سیر اعلام النبلاء ج۱۳ (کتاب)

سیر اعلام النبلاء ج۱۳
زبان	عربی
نویسنده	شمس‌الدین ذهبی
تحقیق یا تدوین	حسین اسد
زیر نظر	شعیب ارناؤوط
موضوع	تاریخ اسلام، منابع اهل‌سنت، پیامبر خاتم، طبقات راویان احادیث نبوی، رجال
مذهب	[[سنی]][[رده:کتاب سنی]]
ناشر	[[:رده:انتشارات مؤسسة الرسالة|انتشارات مؤسسة الرسالة]][[رده:انتشارات مؤسسة الرسالة]]
محل نشر	بیروت، لبنان
سال نشر	۱۴۰۵ ق، ۱۳۶۳ ش، ۱۹۸۵ م، ش
شابک	(نامعلوم)
شماره ملی	م‌۷۵-۲۳۹۷

این کتاب، جلد سیزدهم از مجموعهٔ بیست و پنج جلدی سیر اعلام النبلاء است که با زبان عربی به سیره‌شناسی و شناخت رجال طبقات چهاردهم، پانزدهم و شانزدهم از راویان احادیث نبوی می‌پردازد. پدیدآورنده این اثر شمس‌الدین ذهبی است و انتشارات مؤسسة الرسالة انتشار آن را به عهده داشته است.

دربارهٔ کتاب

در این مورد اطلاعاتی در دست نیست.

فهرست کتاب

تابع: الطبقة الرابعة عشرة

۱. عبد الله بن روح المدائنی أبو محمد

۲. ابن المواز أبو عبد الله محمد بن إبراهیم الإسکندرانی

۳. ابن أبی العوام محمد بن أحمد بن یزید

۴. الحسن بن مخلد بن الجراح أبو محمد البغدادی

۵. ابن خاقان أبو الحسن عبید الله بن یحیی الترکی

۶. سمویه أبو بشر إسماعیل بن عبد الله الأصبهانی

۷. الترقفی أبو محمد عباس بن عبد الله بن أبی عیسی

۸. یحیی بن معاذ الرازی الواعظ

۹. حماد بن إسحاق بن إسماعیل البغدادی

۱۰. إبراهیم بن هانیء النیسابوری أبو إسحاق

۱۱. إسحاق بن إبراهیم النیسابوری الفقیه

۱۲. محمد بن عیسی بن حیان أبو عبد الله المدائنی

۱۳. إبراهیم بن الحارث بن إسماعیل البغدادی

۱۴. معاویة بن صالح الأشعری

۱۵. ابن عفان أبو محمد الحسن بن علی الکوفی

۱۶. أبو جعفر محمد بن علی الکوفی

۱۷. ابن وارة محمد بن مسلم بن عثمان بن عبد الله الرازی

۱۸. سهل بن عمار أبو یحیی النیسابوری

۱۹. أبو البختری عبد الله بن محمد بن شاکر العنبری

۲۰. عمار بن رجاء أبو یاسر التغلبی الأستراباذی

۲۱. ابن السرماری إسحاق بن أحمد بن إسحاق

۲۲. أحمد بن إسحاق أبو إسحاق

۲۳. أحمد بن الفرج بن عبد الله أبو علی الجشمی

۲۴. أبو اللیث عبد الله بن سریج البخاری

۲۵. أحمد بن عصام أبو یحیی الأنصاری

۲۶. أحمد بن ملاعب أبو الفضل البغدادی

۲۷. إبراهیم بن عبد الله بن عمر بن أبی الخیبری الکوفی

۲۸. إبراهیم بن عبد الله بن یزید السعدی

۲۹. محمش أبو إسحاق إبراهیم بن محمد النیسابوری

۳۰. الخشک إسحاق بن عبد الله بن محمد النیسابوری

۳۱. أخطل بن الحکم أبو القاسم القرشی

۳۲. ابن البرقی محمد بن عبد الله الزهری

۳۳. أحمد بن عبد الله بن البرقی

۳۴. عبد الرحیم بن عبد الله بن عبد الرحیم بن سعید بن البرقی

۳۵. ابن قریش أبو عمران موسی البخاری

۳۶. حمدان الوراق محمد بن علی بن عبد الله

۳۷. حمدون القصار بن أحمد بن عمارة النیسابوری

۳۸. حنبل بن إسحاق بن حنبل بن هلال بن أسد الشیبانی

۳۹. ابن عطیة أبو بکر أحمد بن القاسم الرازی

۴۰. ابن أنس أبو العباس أحمد بن محمد القربیطی

۴۱. الجرجانی أبو إسحاق إسماعیل بن زید

۴۲. ابن سمیع أبو القاسم محمود بن إبراهیم الدمشقی

۴۳. العطاردی أبو عمر أحمد بن عبد الجبار

۴۴. الجوهری أبو عبد الله محمد بن یوسف

۴۵. ابن سحنون محمد بن عبد السلام التنوخی

۴۶. ابن عبدوس أبو عبد الله محمد بن إبراهیم

۴۷. أحمد بن بکر أبو سعید البالسی

۴۸. أبو زرعة الرازی عبید الله بن عبد الکریم

۴۹. أبو یزید البسطامی طیفور بن عیسی

۵۰. المیمونی أبو الحسن عبد الملک بن عبد الحمید

۵۱. الواسطی علی بن إبراهیم بن عبد المجید

۵۲. أبو أمیة محمد بن إبراهیم بن مسلم البغدادی

الطبقة الخامسة عشرة

۵۳. أحمد بن طولون الترکی أبو العباس

۵۴. أحمد الخجستانی

۵۵. داود بن علی بن خلف البغدادی الظاهری

۵۶. محمد بن داود بن علی الظاهری

۵۷. أبو إبراهیم الزهری أحمد بن سعد

۵۸. أبو یونس الجمحی محمد بن أحمد

۵۹. و محمد بن أحمد بن حسین بن مدویة القرشی

۶۰. المنتظر أبو القاسم محمد بن الحسن العسکری

۶۱. یوسف بن بحر أبو القاسم التمیمی

۶۲. الخصاف أبو بکر أحمد بن عمرو الشیبانی

۶۳. ابن المدبر أبو إسحاق إبراهیم بن محمد الضبی

۶۴. السکری أبو سعید الحسن بن الحسین بن عبد الله

۶۵. سلیمان بن وهب بن سعید بن عمرو بن حصین الحارثی

۶۶. الخبیث علی بن محمد بن عبد الرحمن العبدی

۶۷. الزیدی الحسن بن زید بن محمد بن إسماعیل

۶۸. خالد بن أحمد الأمیر أبو الهیثم الذهلی

۶۹. کربزان عبد الرحمن بن محمد بن منصور الحارثی

۷۰. محمد بن أحمد بن أبی المثنی یحیی التمیمی

۷۱. علان علی بن عبد الرحمن المخزومی

۷۲. النفیلی الصغیر علی بن عثمان بن محمد

۷۳. الکلاعی أبو موسی عمران بن بکار بن راشد

۷۴. القنطری أبو الحسن علی بن داود بن یزید

۷۵. الوراق البغدادی عیسی بن جعفر

۷۶. العطار أبو علی الحسن بن إسحاق بن یزید

۷۷. إبراهیم بن أورمة أبو إسحاق الأصبهانی

۷۹. محمد بن شداد بن عیسی أبو یعلی المسمعی

۸۰. موسی بن سهل بن کثیر أبو عمران البغدادی

۸۱. ابن منیب المروزی أبو الدرداء عبد العزیز

۸۲. ابن عبد الصمد یزید بن محمد الدمشقی

۸۳. الحوطی أحمد بن عبد الوهاب بن نجدة

۸۴. أحمد بن عبد الرحیم بن یزید بن فصیل الحوطی

۸۵. ابن الدورقی عبد الله بن أحمد بن إبراهیم بن کثیر

۸۶. أبو معین الحسین بن الحسن الرازی

۸۷. القومسی أبو عبد الله أحمد بن الخلیل بن حرب

۸۸. أبو الأحوص محمد بن الهیثم بن حماد الثقفی

۸۹. الصائغ أبو محمد القاسم بن الحسن الهمدانی

۹۰. القزوینی کثیر بن شهاب القزوینی

۹۱. ترنجة إسماعیل بن إسحاق بن إسماعیل القرشی

۹۳. ابن الطباع أبو بکر محمد بن یوسف بن عیسی

۹۴. أبو معشر المنجم جعفر بن محمد البلخی

۹۵. الصائغ أبو جعفر محمد بن إسماعیل بن سالم

۹۶. البلاذری أبو بکر أحمد بن یحیی بن جابر

۹۷. محمد بن الجهم أبو عبد الله السمری

۹۸. محمد بن عیسی بن یزید أبو بکر التمیمی

۹۹. أبو حمزة البغدادی محمد بن إبراهیم

۱۰۰. الموفق بن المتوکل علی الله جعفر بن المعتصم محمد

۱۰۱. أبو أحمد القلانسی مصعب بن أحمد

۱۰۲. صاحب الأندلس محمد بن عبد الرحمن بن الحکم

۱۰۳. المروذی أبو بکر أحمد بن محمد بن الحجاج

۱۰۴. أبو قلابة عبد الملک بن محمد الرقاشی

۱۰۵. رغیف التمیمی أحمد بن عبد الله بن القاسم

۱۰۶. الفسوی یعقوب بن سفیان بن جوان

۱۰۷. ابن دیزیل أبو إسحاق إبراهیم بن الحسین

۱۰۸. الحسن بن سلام أبو علی البغدادی السواق

۱۰۹. الحسن بن مکرم أبو علی البغدادی البزاز

۱۱۰. أبو عصیدة أحمد بن عبید بن ناصح الدیلمی

۱۱۱. إسحاق بن سیار بن محمد أبو یعقوب النصیبی

۱۱۲. جعفر بن محمد بن شاکر أبو محمد البغدادی

۱۱۳. ابن أبی العنبس إبراهیم بن إسحاق الزهری

۱۱۴. کردوس خلف بن محمد بن عیسی الواسطی

۱۱۵. ابن بلبل الشیبانی أبو الصقر إسماعیل

۱۱۶. أصبغ بن خلیل أبو القاسم الأندلسی المالکی

۱۱۷. أبو داود سلیمان بن الأشعث بن شداد

۱۱۸. أبو بکر عبد الله بن سلیمان بن الأشعث السجستانی

۱۱۹. عبید الله بن واصل بن عبد الشکور بن زین الزینی

۱۲۰. ابن أبی غرزة أحمد بن حازم بن محمد الغفاری

۱۲۱. ابن أبی الخناجر أحمد بن محمد بن یزید الأنصاری

۱۲۲. النرسی أبو بکر أحمد بن عبید بن إدریس

۱۲۳. محمد بن إسماعیل بن یوسف السلمی

۱۲۴. الحنینی أبو جعفر محمد بن الحسین بن موسی

۱۲۶. المقدسی أبو عبد الله أحمد بن مسعود

۱۲۷. حرب أبو محمد بن إسماعیل الکرمانی

۱۲۸. السری بن خزیمة بن معاویة الأبیوردی

۱۲۹. أبو حاتم الرازی محمد بن إدریس بن المنذر بن داود بن مهران

۱۲۹-عبد الرحمن أبو محمد بن محمد بن إدریس

۱۳۰. البرجلانی أبو جعفر أحمد بن الخلیل بن ثابت

۱۳۱. هاشم بن مرثد أبو سعید الطبرانی الطیالسی

۱۳۲. الترمذی محمد بن عیسی بن سورة بن موسی بن الضحاک

۱۳۳. ابن ماجه محمد بن یزید

۱۳۴. محمد بن جابر بن حماد أبو عبد الله المروزی

۱۳۵. المنجم أبو الحسن علی بن یحیی بن أبی منصور

۱۳۶. غلام خلیل أحمد بن محمد بن غالب الباهلی

۱۳۷. بقی بن مخلد بن یزید أبو عبد الرحمن الأندلسی

۱۳۸. ابن قتیبة أبو محمد عبد الله بن مسلم الدینوری

۱۳۹. الکدیمی محمد بن یونس بن موسی

۱۴۰. العسکری أبو إسحاق إبراهیم بن حرب

۱۴۱. المصیصی أبو محمد عبد الله بن الحسین بن جابر

۱۴۲. أبو العیناء محمد بن القاسم بن خلاد البصری

۱۴۳. هلال بن العلاء بن هلال بن عمر الباهلی

۱۴۴. ومات أخوه: أحمد بن العلاء بن هلال الباهلی

۱۴۵. الأنطاکی أبو الولید محمد بن أحمد بن الولید

۱۴۶. أبو زرعة الدمشقی عبد الرحمن بن عمرو

۱۴۷. الشعرانی الفضل بن محمد بن المسیب

۱۴۸. الدارمی عثمان بن سعید بن خالد بن سعید

۱۴۹. صاعد بن مخلد أبو العلاء الکاتب

۱۵۰. البیانی أبو محمد القاسم بن محمد بن القاسم

۱۵۱. سهل بن عبد الله بن یونس أبو محمد التستری

۱۵۲. أبو طاهر سهل بن عبد الله بن الفرخان الأصبهانی

۱۵۳. ابن أبی عمران أحمد بن موسی البغدادی

۱۵۴. الدیرعاقولی عبد الکریم بن الهیثم بن زیاد

۱۵۵. المغامی أبو عمرو یوسف بن یحیی الأزدی

۱۵۶. ابن أخت غزال محمد بن علی بن داود البغدادی

۱۵۷. إسماعیل القاضی أبو إسحاق بن إسحاق الأزدی

۱۵۸. الختلی إسحاق بن إبراهیم بن محمد بن خازم

۱۵۹. الجبلی أبو القاسم إسحاق بن إبراهیم

۱۶۰. إسماعیل بن قتیبة بن عبد الرحمن السلمی

۱۶۱. مقدام بن داود بن عیسی بن تلید الرعینی المصری

۱۶۲. جعفر بن محمد بن أبی عثمان الطیالسی البغدادی

۱۶۳. أبو الموجه محمد بن عمرو الفزاری

۱۶۴. علی بن عبد العزیز بن المرزبان بن سابور البغوی

۱۶۵. الکشوری أبو محمد عبد الله بن محمد

۱۶۶. ابن رزین العلاء بن أیوب الموصلی

۱۶۷. البوسی الحسن بن عبد الأعلی بن إبراهیم

۱۶۸. ابن برة إبراهیم بن محمد بن برة الصنعانی

۱۶۹. الشبامی إبراهیم بن محمد بن عبد الله بن سوید

۱۷۰. بشر بن موسی بن صالح بن شیخ بن عمیرة الأسدی

۱۷۲. إبراهیم بن نصر بن عبد العزیز الرازی

۱۷۳. إبراهیم الحربی أبو إسحاق بن إسحاق البغدادی

۱۷۴. أحمد بن سلمة بن عبد الله أبو الفضل النیسابوری

۱۷۵. المستملی أبو عمرو أحمد بن المبارک

۱۷۶. ابن عاصم أبو العباس أحمد بن محمد الرازی

۱۷۷. الحمار أبو جعفر أحمد بن موسی بن إسحاق

۱۷۸. العنبری أبو إسحاق إبراهیم بن إسماعیل

۱۷۹. الجلاجلی أبو السری موسی بن الحسن بن عباد

۱۸۰. عثمان بن خرزاذ أبو عمرو بن أبی أحمد

۱۸۱. عمرو بن منصور أبو سعید النسائی

۱۸۲. عبد العزیز بن معاویة بن عبد العزیز بن محمد بن أمیة القرشی

۱۸۳. محمد بن المغیرة بن سنان الضبی الهمذانی

۱۸۴. أحمد بن أصرم بن خزیمة بن عباد بن عبد الله المزنی

۱۸۵. عبید بن عبد الواحد بن شریک البغدادی البزار

۱۸۶. الباغندی أبو بکر محمد بن سلیمان بن الحارث

۱۸۷. الحارث بن محمد بن أبی أسامة التمیمی

۱۸۸. تمتام أبو جعفر محمد بن غالب الضبی البصری

۱۸۹. البرلسی أبو إسحاق إبراهیم بن أبی داود

۱۹۰. الأزرق أبو بکر محمد بن الفرج بن محمود

۱۹۱. محمد بن مسلمة بن الولید أبو جعفر الواسطی

۱۹۲. ابن أبی الدنیا عبد الله بن محمد بن عبید

۱۹۳. المنجم أبو عبد الله هارون بن علی بن یحیی

۱۹۴. أبو أحمد یحیی بن علی بن یحیی المنجم

۱۹۵. سنجة أبو عمر حفص بن عمر بن الصباح الرقی

۱۹۶. رافع بن هرثمة

۱۹۷. البرتی أبو العباس أحمد بن محمد بن عیسی

۱۹۸. الحربی أبو یعقوب إسحاق بن الحسن بن میمون

۱۹۹. البلدی أبو إسحاق إبراهیم بن الهیثم

۲۰۰. علی بن محمد بن عبد الملک بن أبی الشوارب الأموی

۲۰۱. خیر بن عرفة أبو طاهر المصری

۲۰۲. الحسین بن الفضل بن عمیر أبو علی البجلی

۲۰۳. الدبری أبو یعقوب إسحاق بن إبراهیم بن عباد

۲۰۴. محمد بن یحیی بن المنذر أبو سلیمان البصری

۲۰۵. الخزاز أبو جعفر أحمد بن علی البغدادی

۲۰۶. أحمد بن علی الدمشقی الخراز

۲۰۷. الخراز أبو سعید أحمد بن عیسی البغدادی

۲۰۸. أبو حنیفة أحمد بن داود الدینوری

الطبقة السادسة عشرة

۲۰۹. الکجی أبو مسلم إبراهیم بن عبد الله

۲۱۰. بکر بن سهل الهاشمی

۲۱۱. الحسین بن فهم أبو علی البغدادی

۲۱۲. الصائغ أبو عبد الله محمد بن علی المکی

۲۱۳. ماغمه أبو الحسن علی بن عبد الصمد الطیالسی

۲۱۴. ابن بشار أبو القاسم عثمان بن سعید البغدادی

۲۱۵. ابن أبی عاصم أحمد بن عمرو أبو بکر الشیبانی

۲۱۶. الحکیم أبو عبد الله محمد بن علی الترمذی

۲۱۷. الصوری أبو علی الحسن بن جریر

۲۱۸. الأبار أبو العباس أحمد بن علی

۲۱۹. ابن وضاح أبو عبد الله محمد بن وضاح المروانی

۲۲۰. خمارویه بن أحمد بن طولون الترکی

۲۲۱. السرخسی أبو العباس أحمد بن الطیب

۲۲۲. ابن الضریس أبو عبد الله محمد بن أیوب الرازی

۲۲۳. العلاف أبو زکریا یحیی بن أیوب المصری

۲۲۴. الحکانی أبو الحسن علی بن محمد بن عیسی الخزاعی

۲۲۵. القراطیسی أبو یزید یوسف بن یزید المصری

۲۲۷. الخشنی أبو الحسن محمد بن عبد السلام

۲۲۸. أبو عبد الله محمد بن عبد السلام بن بشار النیسابوری

۲۲۹. یحیی بن عمر بن یوسف أبو زکریا الأندلسی

۲۳۰. المعتضد بالله أحمد بن الموفق بالله الخلیفة

۲۳۱. المکتفی بالله الخلیفة علی ابن المعتضد بالله

۲۳۲. ثابت بن قرة الصابیء

۲۳۳. البحتری أبو عبادة الولید بن عبید

۲۳۴. ابن الأغلب أبو إسحاق إبراهیم بن أحمد التمیمی

۲۳۵. أحمد بن خلید أبو عبد الله الکندی الحلبی

۲۳۶. أخو السراج إبراهیم بن إسحاق بن إبراهیم الثقفی

۲۳۷. أبو محمد إسماعیل بن إسحاق الثقفی السراج

۲۳۸. المغازلی أبو بکر بن المنذر البغدادی

۲۳۹. أبو قبیصة محمد بن عبد الرحمن الکوفی

۲۴۰. محمد بن محمد بن رجاء بن السندی الإسفرایینی

۲۴۱. إبراهیم بن معقل بن الحجاج النسفی

۲۴۲. الغسیلی إبراهیم بن إسحاق الأنصاری

۲۴۳. ابن مسروق أحمد بن محمد البغدادی

۲۴۴. ابن الرومی أبو الحسن علی بن العباس

۲۴۵. تمیم بن محمد بن طمغاج الطوسی

۲۴۶. عبید الله بن سلیمان بن وهب أبو القاسم

۲۴۷. القبانی أبو علی الحسین بن محمد

۲۴۸. عبد الله بن أبی الخوارزمی

۲۴۹. ابن الرواس عبد الرحمن بن القاسم الهاشمی

۲۵۰. الخزاعی أبو العباس أحمد بن محمد

۲۵۱. القطرانی أبو بکر أحمد بن عمرو بن حفص

۲۵۲. خیاط السنة زکریا بن یحیی السجزی

۲۵۳. ابن خراش عبد الرحمن بن یوسف المروزی

۲۵۴. المعمری أبو علی الحسن بن علی بن شبیب

۲۵۵. ابن سهل أبو العباس أحمد بن سهل النیسابوری

۲۵۶. ابن سهل محمد بن علی بن سهل الأنصاری

۲۵۷. عبد الله بن أحمد بن محمد بن حنبل بن هلال الشیبانی

۲۵۸. الحسن بن المثنی بن معاذ بن معاذ العنبری

۲۵۹. معاذ بن المثنی أبو المثنی

۲۶۰. المروزی أبو بکر أحمد بن علی بن سعید

۲۶۱. البلخی أبو علی عبد الله بن محمد

۲۶۲. ابن سلم عبد الرحمن بن محمد الرازی

۲۶۳. ابن عبدوس أبو أحمد محمد بن عبدوس السلمی

۲۶۴. عبید الله بن یحیی بن یحیی بن کثیر بن وسلاس اللیثی

۲۶۵. زغبة أبو جعفر أحمد بن حماد التجیبی

۲۶۶. ابن ملحان أبو عبد الله أحمد بن إبراهیم البلخی

۲۶۷. ابن أسد أبو عبد الله محمد بن أسد المدینی

۲۶۸. بهلول بن إسحاق بن بهلول بن حسان التنوخی

۲۶۹. دران أبو بکر محمد بن معاذ بن سفیان البصری

۲۷۰. أبو شعیب الحرانی عبد الله بن الحسن

۲۷۱. نصرک أبو محمد نصر بن أحمد الکندی

۲۷۲. القاضی أبو خازم عبد الحمید بن عبد العزیز السکونی

۲۷۳. الجارودی أبو بکر محمد بن النضر

۲۷۴. القاسم بن خالد بن قطن أبو سهل المروزی

۲۷۵. محمد بن إسحاق بن راهویه أبو الحسن الحنظلی

۲۷۶. أبو جعفر الترمذی محمد بن أحمد بن نصر

۲۷۷. إبراهیم بن أبی طالب أبو إسحاق النیسابوری

۲۷۸. ابن مساور أبو جعفر أحمد بن القاسم الجوهری

۲۷۹. بحشل أسلم بن سهل بن سلم الواسطی

۲۸۰. أبو علاثة محمد بن أحمد بن عیاض بن أبی طیبة

۲۸۱. البزار أبو بکر أحمد بن عمرو البصری

۲۸۲. عبید بن غنام ابن القاضی حفص بن غیاث الکوفی

۲۸۳. ابن علویه أبو محمد الحسن بن علی البغدادی

۲۸۴. أبو عمرو الخفاف أحمد بن نصر بن إبراهیم

۲۸۵. أحمد بن النضر بن عبد الوهاب النیسابوری

۲۸۶. الأخفش هارون بن موسی بن شریک التغلبی

۲۸۷. محمد بن جعفر بن أعین أبو بکر البغدادی

۲۸۸. القتات أبو عمر محمد بن جعفر الکوفی

۲۸۹. أبو عبد الله محمد بن الحسن بن سماعة الحضرمی

۲۹۰. ابن الإمام محمد بن جعفر بن محمد الربعی

۲۹۱. الوادعی محمد بن الحسین بن حبیب الکوفی

۲۹۲. المازنی أبو العباس محمد بن حیان

۲۹۳. یحیی بن منصور بن حسن السلمی

۲۹۴. أحمد بن نجدة بن العریان أبو الفضل الهروی

۲۹۵. الطهمانی أبو العباس عیسی بن محمد

۲۹۶. عیسی بن مسکین أبو محمد الإفریقی

۲۹۷. القاضی أبو نعیم الفضل بن عبد الله التمیمی

۲۹۸. جعفر بن محمد بن سوار أبو محمد النیسابوری

۲۹۹. المبرد أبو العباس محمد بن یزید بن عبد الأکبر

۳۰۰. العکبری أبو محمد خلف بن عمرو

۳۰۱. البیهقی أبو سلیمان داود بن الحسین بن عقیل

۳۰۲. موسی بن إسحاق بن موسی بن عبد الله بن موسی

دربارهٔ پدیدآورنده

موضوع مرتبط ندارد - مدخل مرتبط ندارد - پرسش مرتبط ندارد

مقدمه

(متوفای سال ۷۴۸) او تألیفات زیادی در حدیث و رجال و تاریخ دارد، از جمله: میزان الاعتدال، الکاشف، المغنی فی الضعفاء، سیر اعلام النبلاء و تاریخ الاسلام. ذهبی معاصر ابن تیمیه و شاگرد او بوده. هر چند در برخی مسائل با ابن تیمیه مخالفت کرده است. ذهبی شاگردان بزرگی داشته، حافظ سبکی مؤلف طبقات الشافعیة در مورد وی می‌گوید: هر چند ذهبی استاد من است و احترامش بر من لازم می‌باشد، اما گفتن حق سزاوارتر است. آن گاه به بی‌انصافی و تعصب ذهبی تصریح می‌کند، و از حافظ علائی نیز کلامی می‌آورد. و واقع مطلب همین است؛ زیرا وقتی به کتاب میزان الاعتدال فی نقد الرجال مراجعه می‌کنیم، آثار تعصب وی نسبت به راویان مناقب اهل بیت(ع) را می‌بینیم، و همچنین در کتاب سیر أعلام النبلاء -که در احوالات علما نوشته-تعصب او به مخالفین خود در اعتقاد، کاملا هویداست؛ لذا در تشیید المراجعات در این رابطه آمده است: فمن کان هذا حاله مع علماء مذاهب السنة من الحنفیة والحنابلة ومع غیرهم من المخالفین له فی العقیدة او الفروع، کیف یرتجی منه أن یترجم للشیخ أبی جعفر الکلینی الامامی-مثلا-بأکثر من ثلاثة أسطر؟!.

پس کسی که در رفتارش با عالمان مذاهب دیگر اهل تسنن از حنفی و حنبلی و غیر آنها که در عقیده یا در فروعات احکام با او مخالفند، چنین باشد چطور می‌توان انتظار داشت که مثلا در شرح حال مرحوم ابوجعفر کلینی که شیعۀ امامی است بیش از سه سطر بنویسد؟! ذهبی در مدح و ثنای هم مسلکان خویش از هیچ تعریفی فروگذار نکرده و گاهی دربارۀ یکی از عالمان مکتب خود بیش از بیست و پنج صفحه تمجید و تعریف کرده در حالی که فقط سه سطر در مورد مرحوم کلینی نوشته و ترجمۀ شیخ صدوق رحمه الله هم دو سطر است. او در عالمان شیعه هیچ نقطه ضعفی نیافته که اگر کمترین بهانه‌ای می‌یافت، از تبلیغات منفی و نسبت‌های ناروا دریغ نمی‌کرد. اما چون کمترین گردی از ضعف بر دامان پاک عالمان شیعی ننشسته است از این‌رو نه ذهبی و نه هیچ یک از علمای جرح و تعدیل اهل سنت نتوانسته‌اند عالمان شیعه را به چیزی که موجب قدح باشد متهم تا چه رسد به این که به کبائر رمی کنند. فقط ایشان را با عنوان «شیعی» یا «رافضی» به خیال خود تضعیف کرده‌اند! ذهبی به قدری متعصب است که در شرح حال عالم شیعی خدا را بر این که کتاب‌های او را ندیده شکر می‌کند. وی در مورد شیخ مفید رحمه الله می‌گوید: وقیل: بلغت توالیفه مأتین، لم أقف علی شیء منها ولله الحمد. تعصب شدید ذهبی بر ضد شیعه و تشیع باعث شده که تألیفات وی مورد اعتماد وهابی‌ها قرار گیرد. تا آنجا که فقط به آراء و نظرات او و یا شاگردان مکتبش استناد می‌کنند.

منابع

1. حسینی میلانی، سید علی، جواهر الکلام فی معرفة الامامة و الامام ج۱

کتاب‌های وابسته

• اصل مجموعه؛
• جلد یکم؛
• جلد دوم؛
• جلد سوم؛
• جلد چهارم؛
• جلد پنجم؛
• جلد ششم؛
• جلد هفتم؛
• جلد هشتم؛
• جلد نهم؛
• جلد دهم؛
• جلد یازدهم؛
• جلد دوازدهم؛
• جلد چهاردهم؛
• جلد پانزدهم؛
• جلد شانزدهم؛
• جلد هفدهم؛
• جلد هجدهم؛
• جلد نوزدهم؛
• جلد بیستم؛
• جلد بیست و یکم؛
• جلد بیست و دوم؛
• جلد بیست و سوم؛
• جلد بیست و چهارم؛
• جلد بیست و پنجم.

دریافت متن

• متن PDF و دیجیتال کتاب در کتابخانه دیجیتال نور
• متن دیجیتال کتاب در وبگاه مدرسه فقاهت
• متن دیجیتال کتاب در وبگاه نداء الایمان

پیوند به بیرون

• پایگاه اطلاع‌رسانی پارسا
• وبگاه بنیاد محقق طباطبائی