آشنایی با قرآن ج۱۳ (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - 'پدیدآورنده\s\=\= \[\[پرونده\:(.*)\.jpg\|بندانگشتی\|right\|100px\|\[\[(.*)\]\]\]\] (.*)\n \=\=' به 'پدیدآورنده == {{:$2}} ==') |
جز (ربات: زیباسازی) |
||
| خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
</ref> | </ref> | ||
==دربارهٔ کتاب== | == دربارهٔ کتاب == | ||
در معرفی این کتاب آمده است: «مشتمل است بر تفسیر سوره‌های اعلی، غاشیه، فجر، بلد، شمس، لیل، ضحی، انشراح و تین است که ایشان در جلسات هفتگی در سال ۱۳۵۶ ایراد کرده است. شهید در این تفسیر موضوعات و مسائل اجتماعی یا علمی روز که مرتبط با فضای آیات است را مطرح می‌کند».<ref name=p1 | در معرفی این کتاب آمده است: «مشتمل است بر تفسیر سوره‌های اعلی، غاشیه، فجر، بلد، شمس، لیل، ضحی، انشراح و تین است که ایشان در جلسات هفتگی در سال ۱۳۵۶ ایراد کرده است. شهید در این تفسیر موضوعات و مسائل اجتماعی یا علمی روز که مرتبط با فضای آیات است را مطرح می‌کند».<ref name=p1/> | ||
== فهرست کتاب == | == فهرست کتاب == | ||
{{فهرست اثر}} | {{فهرست اثر}} | ||
*مقدمه؛ | * مقدمه؛ | ||
===تفسیر سوره اعلی=== | === تفسیر سوره اعلی === | ||
*تفسیر سوره اعلی ۱: | * تفسیر سوره اعلی ۱: | ||
#کلمه "اعلی"؛ | # کلمه "اعلی"؛ | ||
#اسم "ربّ"؛ | # اسم "ربّ"؛ | ||
#کلمه "اسم"؛ | # کلمه "اسم"؛ | ||
#کلمه "تسبیح"؛ | # کلمه "تسبیح"؛ | ||
#معنی آیه؛ | # معنی آیه؛ | ||
#مقصود آیه تسبیح اسماء لفظی است؛ | # مقصود آیه تسبیح اسماء لفظی است؛ | ||
#آغاز کار، فقط با نام خدا؛ | # آغاز کار، فقط با نام خدا؛ | ||
#ایجاد و تسویه؛ | # ایجاد و تسویه؛ | ||
#اندازه‌گیری؛ | # اندازه‌گیری؛ | ||
#هدایت؛ | # هدایت؛ | ||
#مرگ موجودات؛ | # مرگ موجودات؛ | ||
#برداشتن نسیان از [[پیامبر]] {{صل}}؛ | # برداشتن نسیان از [[پیامبر]] {{صل}}؛ | ||
*تفسیر سوره اعلی ۲: | * تفسیر سوره اعلی ۲: | ||
#مشیت الهی عام است؛ | # مشیت الهی عام است؛ | ||
#خدا آشکار و پنهان را می‌داند؛ | # خدا آشکار و پنهان را می‌داند؛ | ||
#دشواری تبلیغ و هدایت مردم؛ | # دشواری تبلیغ و هدایت مردم؛ | ||
#دو نمونه؛ | # دو نمونه؛ | ||
#فطرت انسانیت؛ | # فطرت انسانیت؛ | ||
#خشیت یا دلهره، از ویژگی‌های انسان؛ | # خشیت یا دلهره، از ویژگی‌های انسان؛ | ||
#صاحبْ خشیت‌ها و شقی‌ترین‌ها؛ | # صاحبْ خشیت‌ها و شقی‌ترین‌ها؛ | ||
#سه فراز سوره؛ | # سه فراز سوره؛ | ||
#دو عامل رستگاری؛ | # دو عامل رستگاری؛ | ||
#یک مصداق برای این آیات؛ | # یک مصداق برای این آیات؛ | ||
#زندگی پست‌تر. | # زندگی پست‌تر. | ||
===تفسیر سوره غاشیه=== | === تفسیر سوره غاشیه === | ||
*[[قیامت]]، حقیقتی در برگیرنده؛ | * [[قیامت]]، حقیقتی در برگیرنده؛ | ||
*قیامت، روز احاطه گناهان بر اهل عذاب؛ | * قیامت، روز احاطه گناهان بر اهل عذاب؛ | ||
*دو گروهْ مردم در قیامت؛ | * دو گروهْ مردم در قیامت؛ | ||
*اصل سعی و عمل؛ | * اصل سعی و عمل؛ | ||
*در بهشت، اشیاء تابع اراده انسان است؛ | * در بهشت، اشیاء تابع اراده انسان است؛ | ||
*نظام این عالم، دلیل آنچه که در آن عالم است؛ | * نظام این عالم، دلیل آنچه که در آن عالم است؛ | ||
*[[پیامبر]] تذکر دهنده است. | * [[پیامبر]] تذکر دهنده است. | ||
===تفسیر سوره فجر=== | === تفسیر سوره فجر === | ||
*تفسیر سوره فجر ۱: | * تفسیر سوره فجر ۱: | ||
#روح این سوره؛ | # روح این سوره؛ | ||
#سوگند به سپیده دم در قرآن؛ | # سوگند به سپیده دم در قرآن؛ | ||
#عنایت قرآن به بین الطلوعین؛ | # عنایت قرآن به بین الطلوعین؛ | ||
#دهه‌های با فضیلت در سال از نظر دستورهای اسلامی؛ | # دهه‌های با فضیلت در سال از نظر دستورهای اسلامی؛ | ||
#مقصود از "شفع و وتر" در آیه؛ | # مقصود از "شفع و وتر" در آیه؛ | ||
#ادامه آیات؛ | # ادامه آیات؛ | ||
#تنظیم اوقات در فرهنگ اسلامی؛ | # تنظیم اوقات در فرهنگ اسلامی؛ | ||
#روایتی از [[امام علی|امیرالمؤمنین]]؛ | # روایتی از [[امام علی|امیرالمؤمنین]]؛ | ||
#غرض از امتحان‌های بشری؛ | # غرض از امتحان‌های بشری؛ | ||
#امتحان الهی؛ | # امتحان الهی؛ | ||
#مثال؛ | # مثال؛ | ||
*تفسیر سوره فجر ۲: | * تفسیر سوره فجر ۲: | ||
#نعمت و نقمت، وسیله امتحان الهی است؛ | # نعمت و نقمت، وسیله امتحان الهی است؛ | ||
#تفاوت فقر و غنا از نظر امتحان الهی؛ | # تفاوت فقر و غنا از نظر امتحان الهی؛ | ||
#معنی اکرام یتیم؛ | # معنی اکرام یتیم؛ | ||
#سیره [[ائمه]] اطهار در نحوه صدقه دادن؛ | # سیره [[ائمه]] اطهار در نحوه صدقه دادن؛ | ||
#سه گونه تعبیر در [[قرآن]] در مورد اطعام مساکین؛ | # سه گونه تعبیر در [[قرآن]] در مورد اطعام مساکین؛ | ||
#انقلاب روحی حاج میرزا علی آقای شیرازی؛ | # انقلاب روحی حاج میرزا علی آقای شیرازی؛ | ||
#هنگام قرائت این آیات؛ | # هنگام قرائت این آیات؛ | ||
#داستان عقیل و [[امام علی|امیرالمؤمنین]]؛ | # داستان عقیل و [[امام علی|امیرالمؤمنین]]؛ | ||
#ادامه آیات؛ | # ادامه آیات؛ | ||
#بیان [[امام باقر]]{{ع}} در راضی بودن به مقدّرات الهی؛ | # بیان [[امام باقر]]{{ع}} در راضی بودن به مقدّرات الهی؛ | ||
#روایتی از [[امام صادق]]{{ع}} در مورد سوره فجر؛ | # روایتی از [[امام صادق]]{{ع}} در مورد سوره فجر؛ | ||
#حال [[امام حسین]]{{ع}} در صحرای کربلا. | # حال [[امام حسین]]{{ع}} در صحرای کربلا. | ||
===تفسیر سوره بلد=== | === تفسیر سوره بلد === | ||
*در قرآن گاهی یک جمله، مفید چند معناست؛ | * در قرآن گاهی یک جمله، مفید چند معناست؛ | ||
*معانی حِلّ؛ | * معانی حِلّ؛ | ||
*کدام وجه اولویت دارد؟ | * کدام وجه اولویت دارد؟ | ||
*مقصود از "والد" و "ما وَلَدَ" کیست؟ | * مقصود از "والد" و "ما وَلَدَ" کیست؟ | ||
*انسان در بطن زحمت و مشقت خلق شده است؛ | * انسان در بطن زحمت و مشقت خلق شده است؛ | ||
*چرا قرآن به راه خیر و راه شر "نجد" گفته؟ | * چرا قرآن به راه خیر و راه شر "نجد" گفته؟ | ||
*روایتی از [[پیامبر خاتم|رسول اکرم]]؛ | * روایتی از [[پیامبر خاتم|رسول اکرم]]؛ | ||
*تعبیرات قرآن در مورد گناه؛ | * تعبیرات قرآن در مورد گناه؛ | ||
*زحمت مسئولیت و تکلیف؛ | * زحمت مسئولیت و تکلیف؛ | ||
*موعظه [[امام علی|امیرالمؤمنین]]؛ | * موعظه [[امام علی|امیرالمؤمنین]]؛ | ||
*مقصود از عقبه؛ | * مقصود از عقبه؛ | ||
*مقصود از فکّ رقبه؛ | * مقصود از فکّ رقبه؛ | ||
*ادامه آیات؛ | * ادامه آیات؛ | ||
*یک فکر انحرافی؛ | * یک فکر انحرافی؛ | ||
*جایگاه ایمان؛ | * جایگاه ایمان؛ | ||
*مقصود از اصحاب المیمنه. | * مقصود از اصحاب المیمنه. | ||
===تفسیر سوره شمس=== | === تفسیر سوره شمس === | ||
*تفسیر سوره شمس ۱: | * تفسیر سوره شمس ۱: | ||
#تزکیه نفس، محور این سوره؛ | # تزکیه نفس، محور این سوره؛ | ||
#پاکیزگی و آلودگی روح؛ | # پاکیزگی و آلودگی روح؛ | ||
#مقصود از ضحی؛ | # مقصود از ضحی؛ | ||
#مقصود از آن وقتی که ماه خورشید را دنبال می‌کند؛ | # مقصود از آن وقتی که ماه خورشید را دنبال می‌کند؛ | ||
#مقصود از {{متن قرآن|إذا جَلّیها}}؛ | # مقصود از {{متن قرآن|إذا جَلّیها}}؛ | ||
#ادامه آیات؛ | # ادامه آیات؛ | ||
#معنی سماء در قرآن؛ | # معنی سماء در قرآن؛ | ||
#چرا در آیه تعبیر به "ما" شده است؟ | # چرا در آیه تعبیر به "ما" شده است؟ | ||
#معنی طَحوْ؛ | # معنی طَحوْ؛ | ||
#[[الهام]] عمومی؛ | # [[الهام]] عمومی؛ | ||
#روایتی از [[امام صادق]]{{ع}}؛ | # روایتی از [[امام صادق]]{{ع}}؛ | ||
#جواب قسم‌های متوالی این سوره؛ | # جواب قسم‌های متوالی این سوره؛ | ||
#انواع آزادی؛ | # انواع آزادی؛ | ||
#آزادی معنوی، شرط مفید بودن آزادی‌های دیگر؛ | # آزادی معنوی، شرط مفید بودن آزادی‌های دیگر؛ | ||
*تفسیر سوره شمس ۲: | * تفسیر سوره شمس ۲: | ||
#معنی فلاح؛ | # معنی فلاح؛ | ||
#معنی تزکیه نفس؛ | # معنی تزکیه نفس؛ | ||
#معنی خابَ؛ | # معنی خابَ؛ | ||
#معنی دَسّی؛ | # معنی دَسّی؛ | ||
#مثالی از دسّ در روایات منقول از [[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]]؛ | # مثالی از دسّ در روایات منقول از [[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]]؛ | ||
#دسّ در کتاب‌ها و تألیفات؛ | # دسّ در کتاب‌ها و تألیفات؛ | ||
#شکایت مرحوم حاج شیخ عباس قمی از نُسّاخ؛ | # شکایت مرحوم حاج شیخ عباس قمی از نُسّاخ؛ | ||
#آیا فرد جامعه را می‌سازد یا جامعه فرد را؟ | # آیا فرد جامعه را می‌سازد یا جامعه فرد را؟ | ||
#اصلاح جامعه به وسیله مصلحان؛ | # اصلاح جامعه به وسیله مصلحان؛ | ||
#فطرت؛ | # فطرت؛ | ||
#مصلح باید صالح باشد؛ | # مصلح باید صالح باشد؛ | ||
#اشاره‌ای به داستان قوم ثمود؛ | # اشاره‌ای به داستان قوم ثمود؛ | ||
#روایتی از [[امام علی|امیرالمؤمنین]]. | # روایتی از [[امام علی|امیرالمؤمنین]]. | ||
===تفسیر سوره لیل=== | === تفسیر سوره لیل === | ||
*تفسیر سوره لیل ۱: | * تفسیر سوره لیل ۱: | ||
#تفاوت انسان با موجودات دیگر در راه زندگی؛ | # تفاوت انسان با موجودات دیگر در راه زندگی؛ | ||
#انسان، موجود دو سرشتی؛ | # انسان، موجود دو سرشتی؛ | ||
#حدیثی از [[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]]؛ | # حدیثی از [[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]]؛ | ||
#سرشت ثانوی؛ | # سرشت ثانوی؛ | ||
#مقدمات [[راه حق]]؛ | # مقدمات [[راه حق]]؛ | ||
#ارائه [[صراط مستقیم]]؛ | # ارائه [[صراط مستقیم]]؛ | ||
*تفسیر سوره لیل ۲: | * تفسیر سوره لیل ۲: | ||
#توضیحی درباره آیه {{متن قرآن|إنّ سَعْیَکُمْ لَشَتّی}}؛ | # توضیحی درباره آیه {{متن قرآن|إنّ سَعْیَکُمْ لَشَتّی}}؛ | ||
#دنیای تخصص؛ | # دنیای تخصص؛ | ||
#ایمان، عامل تمرکز نیروهای انسان و اجتماع؛ | # ایمان، عامل تمرکز نیروهای انسان و اجتماع؛ | ||
#آسانی، نتیجه ایمان و اعطاء و تقوا؛ | # آسانی، نتیجه ایمان و اعطاء و تقوا؛ | ||
#سختی، نتیجه بخل و احساس بی‌نیازی از خدا و بی‌ایمانی؛ | # سختی، نتیجه بخل و احساس بی‌نیازی از خدا و بی‌ایمانی؛ | ||
#هدایت الهی؛ | # هدایت الهی؛ | ||
#بخشش خالص؛ | # بخشش خالص؛ | ||
#داستان انفاق [[امام علی|امیرالمؤمنین]] و [[فاطمه زهرا|حضرت زهرا]] و حسنین در سوره انسان. | # داستان انفاق [[امام علی|امیرالمؤمنین]] و [[فاطمه زهرا|حضرت زهرا]] و حسنین در سوره انسان. | ||
===تفسیر سوره ضحی=== | === تفسیر سوره ضحی === | ||
*شأن نزول سوره؛ | * شأن نزول سوره؛ | ||
*یک نکته روان‌شناسی؛ | * یک نکته روان‌شناسی؛ | ||
*پیغمبر اکرم چه آرزویی داشته‌اند؟ | * پیغمبر اکرم چه آرزویی داشته‌اند؟ | ||
*قرآن و آرزوهای پیغمبر؛ | * قرآن و آرزوهای پیغمبر؛ | ||
*امیدوار کننده‌ترین آیه قرآن؛ | * امیدوار کننده‌ترین آیه قرآن؛ | ||
*ادامه آیات؛ | * ادامه آیات؛ | ||
*کودکی [[پیامبر خاتم|پیغمبر اکرم]]؛ | * کودکی [[پیامبر خاتم|پیغمبر اکرم]]؛ | ||
*مراتب هدایت و ضلالت؛ | * مراتب هدایت و ضلالت؛ | ||
*هدایت‌هایی که [[پیامبر]] قبل از [[وحی]] از آنها برخوردار بود؛ | * هدایت‌هایی که [[پیامبر]] قبل از [[وحی]] از آنها برخوردار بود؛ | ||
*تشبیه؛ | * تشبیه؛ | ||
*سه دستور برای امت. | * سه دستور برای امت. | ||
===تفسیر سوره انشراح=== | === تفسیر سوره انشراح === | ||
*احتمال یکی بودن این سوره و سوره ضحی؛ | * احتمال یکی بودن این سوره و سوره ضحی؛ | ||
*کلمه شرح صدر در دیگر آیات قرآن؛ | * کلمه شرح صدر در دیگر آیات قرآن؛ | ||
*مقصود از کلمه صدر در تعبیر شرح صدر؛ | * مقصود از کلمه صدر در تعبیر شرح صدر؛ | ||
*مقصود از کلمه شرح در تعبیر شرح صدر؛ | * مقصود از کلمه شرح در تعبیر شرح صدر؛ | ||
*آیا هر شرح صدری سعادت است؟ | * آیا هر شرح صدری سعادت است؟ | ||
*حدیثی در شأن نزول این سوره؛ | * حدیثی در شأن نزول این سوره؛ | ||
*ادامه آیات؛ | * ادامه آیات؛ | ||
*[[حدیث منزلت]]؛ | * [[حدیث منزلت]]؛ | ||
*ارزش سختی؛ | * ارزش سختی؛ | ||
*خطبه [[امام علی|امیرالمؤمنین]] در [[نهج البلاغه]]. | * خطبه [[امام علی|امیرالمؤمنین]] در [[نهج البلاغه]]. | ||
===تفسیر سوره تین=== | === تفسیر سوره تین === | ||
*احتمال دیگر در مورد مقصود از تین و زیتون؛ | * احتمال دیگر در مورد مقصود از تین و زیتون؛ | ||
*خلقت انسان در نیکوترین قوام‌هاست؛ | * خلقت انسان در نیکوترین قوام‌هاست؛ | ||
*معنی تقویم الهی؛ | * معنی تقویم الهی؛ | ||
*انسان، کامل‌ترین مخلوقات؛ | * انسان، کامل‌ترین مخلوقات؛ | ||
*انسان از نظر جسمانی و روحانی در احسن تقویم؛ | * انسان از نظر جسمانی و روحانی در احسن تقویم؛ | ||
*چرا دو سوگند به امور مادی و دو سوگند به امور معنوی؟ | * چرا دو سوگند به امور مادی و دو سوگند به امور معنوی؟ | ||
*عالیترین قوام روحی در چیست؟ | * عالیترین قوام روحی در چیست؟ | ||
*انسان با اختیار و اراده می‌تواند مظهر تام [[حق]] شود؛ | * انسان با اختیار و اراده می‌تواند مظهر تام [[حق]] شود؛ | ||
*اسفل سافلین در این آیه حال است؛ | * اسفل سافلین در این آیه حال است؛ | ||
*آیا همه انسان‌ها بازمی‌گردند در حالی که اسفل سافلین‌اند؟ | * آیا همه انسان‌ها بازمی‌گردند در حالی که اسفل سافلین‌اند؟ | ||
*امکان ندارد انسان فقط برای دنیا آفریده شده باشد؛ | * امکان ندارد انسان فقط برای دنیا آفریده شده باشد؛ | ||
*معنی دین در قرآن؛ | * معنی دین در قرآن؛ | ||
*معنی دین در آیه مورد بحث؛ | * معنی دین در آیه مورد بحث؛ | ||
*مقصود از احکم حاکمین بودن خدا؛ | * مقصود از احکم حاکمین بودن خدا؛ | ||
*چرا خداوند به انجیر و زیتون قسم خورده؟ | * چرا خداوند به انجیر و زیتون قسم خورده؟ | ||
*کلامی از [[امام علی|امیرالمؤمنین]]؛ | * کلامی از [[امام علی|امیرالمؤمنین]]؛ | ||
*تساوی خلقت از نظر خدا، غیر از تساوی مخلوقات از نظر کمالات است.<ref name=p1 | * تساوی خلقت از نظر خدا، غیر از تساوی مخلوقات از نظر کمالات است.<ref name=p1/>. | ||
{{پایان فهرست اثر}} | {{پایان فهرست اثر}} | ||
| خط ۲۱۳: | خط ۲۱۳: | ||
== کتاب‌های وابسته == | == کتاب‌های وابسته == | ||
{{آثار وابسته}} | {{آثار وابسته}} | ||
*[[آشنایی با قرآن (کتاب)|اصل مجموعه]]؛ | * [[آشنایی با قرآن (کتاب)|اصل مجموعه]]؛ | ||
*[[آشنایی با قرآن ج۱ (کتاب)]]؛ | * [[آشنایی با قرآن ج۱ (کتاب)]]؛ | ||
*[[آشنایی با قرآن ج۲ (کتاب)]]؛ | * [[آشنایی با قرآن ج۲ (کتاب)]]؛ | ||
*[[آشنایی با قرآن ج۳ (کتاب)]]؛ | * [[آشنایی با قرآن ج۳ (کتاب)]]؛ | ||
*[[آشنایی با قرآن ج۴ (کتاب)]]؛ | * [[آشنایی با قرآن ج۴ (کتاب)]]؛ | ||
*[[آشنایی با قرآن ج۵ (کتاب)]]؛ | * [[آشنایی با قرآن ج۵ (کتاب)]]؛ | ||
*[[آشنایی با قرآن ج۶ (کتاب)]]؛ | * [[آشنایی با قرآن ج۶ (کتاب)]]؛ | ||
*[[آشنایی با قرآن ج۷ (کتاب)]]؛ | * [[آشنایی با قرآن ج۷ (کتاب)]]؛ | ||
*[[آشنایی با قرآن ج۸ (کتاب)]]؛ | * [[آشنایی با قرآن ج۸ (کتاب)]]؛ | ||
*[[آشنایی با قرآن ج۹ (کتاب)]]؛ | * [[آشنایی با قرآن ج۹ (کتاب)]]؛ | ||
*[[آشنایی با قرآن ج۱۰ (کتاب)]]؛ | * [[آشنایی با قرآن ج۱۰ (کتاب)]]؛ | ||
*[[آشنایی با قرآن ج۱۱ (کتاب)]]؛ | * [[آشنایی با قرآن ج۱۱ (کتاب)]]؛ | ||
*[[آشنایی با قرآن ج۱۲ (کتاب)]]؛ | * [[آشنایی با قرآن ج۱۲ (کتاب)]]؛ | ||
*[[آشنایی با قرآن ج۱۴ (کتاب)]]. | * [[آشنایی با قرآن ج۱۴ (کتاب)]]. | ||
{{پایان آثار وابسته}} | {{پایان آثار وابسته}} | ||
| خط ۲۳۳: | خط ۲۳۳: | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
== دریافت متن == | == دریافت متن == | ||
*[http://mortezamotahari.com/fa/BookView.html?BookId=9563&BookArticleID=132636 متن دیجیتال کتاب در پایگاه جامع شهید مطهری] | * [http://mortezamotahari.com/fa/BookView.html?BookId=9563&BookArticleID=132636 متن دیجیتال کتاب در پایگاه جامع شهید مطهری] | ||
*[https://alefbalib.com/Metadata/10805/%D8%A2%D8%B4%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C%20%D8%A8%D8%A7%20%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86%20%D8%AC%D9%84%D8%AF%2013 متن دیجیتال و PDF کتاب در وبگاه کتابخانه مجازی الفبا] | * [https://alefbalib.com/Metadata/10805/%D8%A2%D8%B4%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C%20%D8%A8%D8%A7%20%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86%20%D8%AC%D9%84%D8%AF%2013 متن دیجیتال و PDF کتاب در وبگاه کتابخانه مجازی الفبا] | ||
== پیوند به بیرون == | == پیوند به بیرون == | ||
*[https://www.gisoom.com/book/11418910/ شبکه جامع کتاب گیسوم] | * [https://www.gisoom.com/book/11418910/ شبکه جامع کتاب گیسوم] | ||
*[https://bookroom.ir/book/11371 وبگاه پاتوق کتاب فردا] | * [https://bookroom.ir/book/11371 وبگاه پاتوق کتاب فردا] | ||
*[http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/532962 سازمان اسناد و کتابخانه ملی] | * [http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/532962 سازمان اسناد و کتابخانه ملی] | ||
[[رده: | [[رده:منبع‌شناسی دانشنامه مجازی امامت و ولایت به زبان فارسی]] | ||
[[رده:کتاب]] | [[رده:کتاب]] | ||
[[رده:کتاب‌شناسی دانشنامه مجازی امامت و ولایت به زبان فارسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی دانشنامه مجازی امامت و ولایت به زبان فارسی]] | ||
نسخهٔ ۳ فوریهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۲۱:۱۵
| آشنایی با قرآن، ج۱۳ | |
|---|---|
 | |
| از مجموعه | [[آشنایی با قرآن (کتاب)|آشنایی با قرآن]][[رده:مجموعه کتاب آشنایی با قرآن]] |
| زبان | فارسی |
| نویسنده | مرتضی مطهری |
| موضوع | قرآن |
| مذهب | [[شیعه]][[رده:کتاب شیعه]] |
| ناشر | [[:رده:انتشارات انتشارات صدرا|انتشارات انتشارات صدرا]][[رده:انتشارات انتشارات صدرا]] |
| محل نشر | تهران، ایران |
| سال نشر |
|
| شابک | 964-5600-32-4&bibliographicLimitQueryBuilder.biblioDocType=BF&simpleSearch.indexFieldId=221091&nliHolding=&command=I&simpleSearch.tokenized=true&classType=0&pageStatus=0&bibliographicLimitQueryBuilder.useDateRange=null&bibliographicLimitQueryBuilder.year=&documentType=&attributes.locale=fa ۹۶۴-۵۶۰۰-۳۲-۴ |
| شماره ملی | م۶۸-۳۸۹۸ |
این کتاب، جلد چهاردهم از مجموعهٔ چهارده جلدی آشنایی با قرآن است و با زبان فارسی به بررسی زبان قرآن، مخاطب‌های قرآن، عقل از دیدگاه قرآن و... می‌پردازد. این مجموعه اثر مرتضی مطهری است و انتشارات صدرا انتشار آن را به عهده داشته است.[۱]
دربارهٔ کتاب
در معرفی این کتاب آمده است: «مشتمل است بر تفسیر سوره‌های اعلی، غاشیه، فجر، بلد، شمس، لیل، ضحی، انشراح و تین است که ایشان در جلسات هفتگی در سال ۱۳۵۶ ایراد کرده است. شهید در این تفسیر موضوعات و مسائل اجتماعی یا علمی روز که مرتبط با فضای آیات است را مطرح می‌کند».[۱]
فهرست کتاب
- مقدمه؛
تفسیر سوره اعلی
- تفسیر سوره اعلی ۱:
- کلمه "اعلی"؛
- اسم "ربّ"؛
- کلمه "اسم"؛
- کلمه "تسبیح"؛
- معنی آیه؛
- مقصود آیه تسبیح اسماء لفظی است؛
- آغاز کار، فقط با نام خدا؛
- ایجاد و تسویه؛
- اندازه‌گیری؛
- هدایت؛
- مرگ موجودات؛
- برداشتن نسیان از پیامبر (ص)؛
- تفسیر سوره اعلی ۲:
- مشیت الهی عام است؛
- خدا آشکار و پنهان را می‌داند؛
- دشواری تبلیغ و هدایت مردم؛
- دو نمونه؛
- فطرت انسانیت؛
- خشیت یا دلهره، از ویژگی‌های انسان؛
- صاحبْ خشیت‌ها و شقی‌ترین‌ها؛
- سه فراز سوره؛
- دو عامل رستگاری؛
- یک مصداق برای این آیات؛
- زندگی پست‌تر.
تفسیر سوره غاشیه
- قیامت، حقیقتی در برگیرنده؛
- قیامت، روز احاطه گناهان بر اهل عذاب؛
- دو گروهْ مردم در قیامت؛
- اصل سعی و عمل؛
- در بهشت، اشیاء تابع اراده انسان است؛
- نظام این عالم، دلیل آنچه که در آن عالم است؛
- پیامبر تذکر دهنده است.
تفسیر سوره فجر
- تفسیر سوره فجر ۱:
- روح این سوره؛
- سوگند به سپیده دم در قرآن؛
- عنایت قرآن به بین الطلوعین؛
- دهه‌های با فضیلت در سال از نظر دستورهای اسلامی؛
- مقصود از "شفع و وتر" در آیه؛
- ادامه آیات؛
- تنظیم اوقات در فرهنگ اسلامی؛
- روایتی از امیرالمؤمنین؛
- غرض از امتحان‌های بشری؛
- امتحان الهی؛
- مثال؛
- تفسیر سوره فجر ۲:
- نعمت و نقمت، وسیله امتحان الهی است؛
- تفاوت فقر و غنا از نظر امتحان الهی؛
- معنی اکرام یتیم؛
- سیره ائمه اطهار در نحوه صدقه دادن؛
- سه گونه تعبیر در قرآن در مورد اطعام مساکین؛
- انقلاب روحی حاج میرزا علی آقای شیرازی؛
- هنگام قرائت این آیات؛
- داستان عقیل و امیرالمؤمنین؛
- ادامه آیات؛
- بیان امام باقر(ع) در راضی بودن به مقدّرات الهی؛
- روایتی از امام صادق(ع) در مورد سوره فجر؛
- حال امام حسین(ع) در صحرای کربلا.
تفسیر سوره بلد
- در قرآن گاهی یک جمله، مفید چند معناست؛
- معانی حِلّ؛
- کدام وجه اولویت دارد؟
- مقصود از "والد" و "ما وَلَدَ" کیست؟
- انسان در بطن زحمت و مشقت خلق شده است؛
- چرا قرآن به راه خیر و راه شر "نجد" گفته؟
- روایتی از رسول اکرم؛
- تعبیرات قرآن در مورد گناه؛
- زحمت مسئولیت و تکلیف؛
- موعظه امیرالمؤمنین؛
- مقصود از عقبه؛
- مقصود از فکّ رقبه؛
- ادامه آیات؛
- یک فکر انحرافی؛
- جایگاه ایمان؛
- مقصود از اصحاب المیمنه.
تفسیر سوره شمس
- تفسیر سوره شمس ۱:
- تزکیه نفس، محور این سوره؛
- پاکیزگی و آلودگی روح؛
- مقصود از ضحی؛
- مقصود از آن وقتی که ماه خورشید را دنبال می‌کند؛
- مقصود از ﴿إذا جَلّیها﴾؛
- ادامه آیات؛
- معنی سماء در قرآن؛
- چرا در آیه تعبیر به "ما" شده است؟
- معنی طَحوْ؛
- الهام عمومی؛
- روایتی از امام صادق(ع)؛
- جواب قسم‌های متوالی این سوره؛
- انواع آزادی؛
- آزادی معنوی، شرط مفید بودن آزادی‌های دیگر؛
- تفسیر سوره شمس ۲:
- معنی فلاح؛
- معنی تزکیه نفس؛
- معنی خابَ؛
- معنی دَسّی؛
- مثالی از دسّ در روایات منقول از پیامبر اکرم؛
- دسّ در کتاب‌ها و تألیفات؛
- شکایت مرحوم حاج شیخ عباس قمی از نُسّاخ؛
- آیا فرد جامعه را می‌سازد یا جامعه فرد را؟
- اصلاح جامعه به وسیله مصلحان؛
- فطرت؛
- مصلح باید صالح باشد؛
- اشاره‌ای به داستان قوم ثمود؛
- روایتی از امیرالمؤمنین.
تفسیر سوره لیل
- تفسیر سوره لیل ۱:
- تفاوت انسان با موجودات دیگر در راه زندگی؛
- انسان، موجود دو سرشتی؛
- حدیثی از پیامبر اکرم؛
- سرشت ثانوی؛
- مقدمات راه حق؛
- ارائه صراط مستقیم؛
- تفسیر سوره لیل ۲:
- توضیحی درباره آیه ﴿إنّ سَعْیَکُمْ لَشَتّی﴾؛
- دنیای تخصص؛
- ایمان، عامل تمرکز نیروهای انسان و اجتماع؛
- آسانی، نتیجه ایمان و اعطاء و تقوا؛
- سختی، نتیجه بخل و احساس بی‌نیازی از خدا و بی‌ایمانی؛
- هدایت الهی؛
- بخشش خالص؛
- داستان انفاق امیرالمؤمنین و حضرت زهرا و حسنین در سوره انسان.
تفسیر سوره ضحی
- شأن نزول سوره؛
- یک نکته روان‌شناسی؛
- پیغمبر اکرم چه آرزویی داشته‌اند؟
- قرآن و آرزوهای پیغمبر؛
- امیدوار کننده‌ترین آیه قرآن؛
- ادامه آیات؛
- کودکی پیغمبر اکرم؛
- مراتب هدایت و ضلالت؛
- هدایت‌هایی که پیامبر قبل از وحی از آنها برخوردار بود؛
- تشبیه؛
- سه دستور برای امت.
تفسیر سوره انشراح
- احتمال یکی بودن این سوره و سوره ضحی؛
- کلمه شرح صدر در دیگر آیات قرآن؛
- مقصود از کلمه صدر در تعبیر شرح صدر؛
- مقصود از کلمه شرح در تعبیر شرح صدر؛
- آیا هر شرح صدری سعادت است؟
- حدیثی در شأن نزول این سوره؛
- ادامه آیات؛
- حدیث منزلت؛
- ارزش سختی؛
- خطبه امیرالمؤمنین در نهج البلاغه.
تفسیر سوره تین
- احتمال دیگر در مورد مقصود از تین و زیتون؛
- خلقت انسان در نیکوترین قوام‌هاست؛
- معنی تقویم الهی؛
- انسان، کامل‌ترین مخلوقات؛
- انسان از نظر جسمانی و روحانی در احسن تقویم؛
- چرا دو سوگند به امور مادی و دو سوگند به امور معنوی؟
- عالیترین قوام روحی در چیست؟
- انسان با اختیار و اراده می‌تواند مظهر تام حق شود؛
- اسفل سافلین در این آیه حال است؛
- آیا همه انسان‌ها بازمی‌گردند در حالی که اسفل سافلین‌اند؟
- امکان ندارد انسان فقط برای دنیا آفریده شده باشد؛
- معنی دین در قرآن؛
- معنی دین در آیه مورد بحث؛
- مقصود از احکم حاکمین بودن خدا؛
- چرا خداوند به انجیر و زیتون قسم خورده؟
- کلامی از امیرالمؤمنین؛
- تساوی خلقت از نظر خدا، غیر از تساوی مخلوقات از نظر کمالات است.[۱].
دربارهٔ پدیدآورنده
آیت‌الله شهید مرتضی مطهری (متولد سال ۱۲۹۸ ش، مشهد)، تحصیلات حوزوی را نزد اساتیدی همچون حضرات آیات: سید محمد حجت کوه کمره‌ای، سید صدرالدین صدر، سید احمد خوانساری، سید محمد داماد، سید حسین طباطبایی بروجردی، امام خمینی و علامه طباطبایی به اتمام رساند. مبارزه با رژیم پهلوی از جمله فعالیت‌های وی است.[۲] او علاوه بر تدریس در حوزههاى علمیه و دانشگاه، به تألیف مقالات و کتب علمی و دینی پرداخته است.«مقدمه‌ای بر جهان‌بینی اسلامی»، «آشنایی با قرآن»، «انسان کامل»، «حماسه حسینی»، «انسان و ایمان»، «ماهیت و محتوای انتظار بزرگ»، «در معنای انتظار»، «جاذبه و دافعه علی»، «عدل الهی»، «ولاءها و ولایت‌ها»، «مشخصات انتظار بزرگ»، «وحی و نبوت»، «آشنایی با قرآن»، «امامت و رهبری»، «سیری در سیره ائمه اطهار»، «فرهنگ مطهر»، «قیام و انقلاب مهدی از دیدگاه فلسفه تاریخ» و «خدمات متقابل ایران و اسلام» برخی از این آثار است.[۳]
کتاب‌های وابسته
- اصل مجموعه؛
- آشنایی با قرآن ج۱ (کتاب)؛
- آشنایی با قرآن ج۲ (کتاب)؛
- آشنایی با قرآن ج۳ (کتاب)؛
- آشنایی با قرآن ج۴ (کتاب)؛
- آشنایی با قرآن ج۵ (کتاب)؛
- آشنایی با قرآن ج۶ (کتاب)؛
- آشنایی با قرآن ج۷ (کتاب)؛
- آشنایی با قرآن ج۸ (کتاب)؛
- آشنایی با قرآن ج۹ (کتاب)؛
- آشنایی با قرآن ج۱۰ (کتاب)؛
- آشنایی با قرآن ج۱۱ (کتاب)؛
- آشنایی با قرآن ج۱۲ (کتاب)؛
- آشنایی با قرآن ج۱۴ (کتاب).