سید کاظم رشتی (پدیدآورنده)

سید کاظم رشتی
سید کاظم رشتی
تاریخ درگذشت	۱۲۵۹ق
آرامگاه	کربلا
محل زندگی	کربلا
ملیت	اهل احساء
تابعیت	عربستان
زبان	عربی
دین	اسلام
مذهب	شیعه
اطلاعات علمی
استادان	احمد بن زین‌الدین احسایی
آثار	«اسرار اسماء المعصومین»; «اصول العقاید»; «دلیل المتحیرین»; «رسالة السلوک فی الاخلاق و الاعمال»; «شرح الخطبه التطنجیه»; «کشف الحق فی مسائل المعراج»
	v; t; e;

سید کاظم رشتی، فرزند سید قاسم بن احمد، از اشراف و سادات حسینی که اهل مدینه بود، اما جدش سید احمد به رشت مهاجرت کرد و سید کاظم، در سال ۱۲۱۲ ق. در رشت به دنیا آمد و در همان‌جا تحصیل خود را آغاز کرد و به مقام بالایی رسید.
او در جوانی در یزد به شیخ احمد احسائی ملحق شد و از محضر او استفاده کرد و نزد شیخ، به مقامی رسید که تا او در مجلس درس حاضر نمی‌شد، شیخ درس را شروع نمی‌کرد و شیخ در حق او فرمود: ولدی کاظم یفهم و غیره لا یفهم^[۱].
شیخ احمد احسایی پیش از وفات خود، سید کاظم رشتی را که کمتر از سی سال سن داشت، جانشین خود ساخت. پیروان وی نیز بی‏‌هیچ اختلاف، سید را نایب مناسب او و لایق پیشوایی خویش پذیرفتند. از آن پس، حوزۀ درس و ریاست شرعی سید قوت گرفت و او به سبب نطق و قلم و تصنیف و تألیف کتاب، عهده‏‌دار انتشار افکار استاد خود شد. از این رو طایفۀ شیخیه در همه‌جا از روی تعلیمات شیخ احمد و سید کاظم معالم دین خود را به جای می‌‌آوردند و خود را از دیگر فرقه‌های شیعه ممتاز می‌دانستند. سید در تمام مدت ۱۶ ساله پیشوایی خود، به ایران سفر نکرد و مرکز خود را همان عتبات عالیات قرار داد و از آنجا، با هند و ممالک عثمانی و حجاز، رابطه داشت^[۲].
در سال ۱۲۵۸ که کربلا مورد هجوم دولت عثمانی قرار گرفت و به قتل و غارت قوای دولتی و کشته شدن جماعتی از مؤمنین و اطفال منجر شد، منزل او مأمن و ملجأ اهالی بود. ولی سید از این واقعه صدمه زیادی دید. بعد از یک سال از این واقعه، در سال ۱۲۵۹ سید توسط نجیب پاشا عثمانی، والی بغداد مسموم شد و در سال ۱۲۵۹ وفات نمود و در حرم اباعبدالله (ع) دفن شد^[۳].
کتاب‌ها و رسائلی که سید تصنیف و تألیف کرده بش از یکصد جلد متجاوز است که برخی از آنها عبارتند از:اسرار اسماء المعصومین، اصول العقاید، دلیل المتحیرین، رسالة السلوک فی الاخلاق و الاعمال، شرح الخطبه التطنجیه، کشف الحق فی مسائل المعراج که معروف‌ترین این آثار دلیل المتحیرین است^[۴].
یکی از شاگردان وی، حاج محمد کریم خان قاجار مؤسس فرقه شیخیه کرمانیه است. سید علی محمد شیرازی، معروف به "باب" نیز از شاگردان سید کاظم رشتی است. برخی علمای آذربایجان نیز نزد شیخ احمد احسایی و سید کاظم رشتی شاگردی کرده و شیخیه آذربایجان را تأسیس کردند^[۵].

جستارهای وابسته

همه آثار معرفی‌شده سید کاظم رشتی

پانویس

↑ ر. ک: سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص۲۷۶ ـ ۲۸۰؛ محمدی، مسلم، فرهنگ اصطلاحات علم کلام، ص ۳۰۷.
↑ ر. ک: سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص۲۷۶ ـ ۲۸۰؛ درسنامه مهدویت ج۲، ص۱۸۷، ۱۸۸؛ محمدی، مسلم، فرهنگ اصطلاحات علم کلام، ص ۳۰۷.
↑ ر. ک: سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص۲۷۶ ـ ۲۸۰؛ درسنامه مهدویت ج۲، ص۱۸۷، ۱۸۸؛ محمدی، مسلم، فرهنگ اصطلاحات علم کلام، ص ۳۰۷.
↑ ر. ک: سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص۲۷۶ ـ ۲۸۰؛ درسنامه مهدویت ج۲، ص۱۸۷، ۱۸۸؛ محمدی، مسلم، فرهنگ اصطلاحات علم کلام، ص ۳۰۷.
↑ ر. ک: سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص۲۷۶ ـ ۲۸۰؛ درسنامه مهدویت ج۲، ص۱۸۷، ۱۸۸.

[1] ر. ک: سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص۲۷۶ ـ ۲۸۰؛ محمدی، مسلم، فرهنگ اصطلاحات علم کلام، ص ۳۰۷.

[2] ر. ک: سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص۲۷۶ ـ ۲۸۰؛ درسنامه مهدویت ج۲، ص۱۸۷، ۱۸۸؛ محمدی، مسلم، فرهنگ اصطلاحات علم کلام، ص ۳۰۷.

[3] ر. ک: سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص۲۷۶ ـ ۲۸۰؛ درسنامه مهدویت ج۲، ص۱۸۷، ۱۸۸؛ محمدی، مسلم، فرهنگ اصطلاحات علم کلام، ص ۳۰۷.

[4] ر. ک: سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص۲۷۶ ـ ۲۸۰؛ درسنامه مهدویت ج۲، ص۱۸۷، ۱۸۸؛ محمدی، مسلم، فرهنگ اصطلاحات علم کلام، ص ۳۰۷.

[5] ر. ک: سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص۲۷۶ ـ ۲۸۰؛ درسنامه مهدویت ج۲، ص۱۸۷، ۱۸۸.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]