اولوالعزم
اولوالعزم از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: اولوالعزم در قرآن - اولوالعزم در کلام اسلامی - پرسش مرتبط نداردمقدمه
اولوالعزم] به معنای صاحبان عزم و اراده و اصطلاحاً به پنج تن از پیامبران بزرگ گفته می‌شود که دین و دعوتشان جهانی بود و برای هدایت مردم شرق و غرب و جنّ و انس، مبعوث شده بودند. این پیامبران، صاحب شریعت و کتاب آسمانی بودند. [[[پیامبران اولوالعزم]]]] عبارت‌اند از: حضرت نوح (ع)، حضرت ابراهیم (ع)، حضرت موسی (ع)، حضرت عیسی (ع) و حضرت محمد (ص)؛ در قرآن نیز از آنان یاد شده است[۱].[۲]
ویژگی‌های انبیای اولوالعزم
در قرآن کریم از برخی انبیا الهی به عنوان اولوالعزم] یاد شده است[۳]. درباره اینکه مقصود از اولوالعزم] چیست و انبیای اولوالعزم] چه کسانی هستند سه نظریه مطرح شده است:
- برخی عزم را به معنای صبر دانسته‌اند و پیامبران اولوالعزم را به پیامبران دارای صبر و تحمل در مقابل سختی‌ها و مشکلات تبلیغ احکام الهی تفسیر نموده‌اند[۴].
- بعضی از مفسرین با استناد به برخی از روایات، عزم در کلمه اولوالعزم] را به معنای عهد دانسته‌اند.[۵]. مطابق این تفسیر منظور از اولوالعزم] پیامبرانی هستند که خداوند از آنها بر عبودیت و اطاعت تامه خویش[۶] یا بر ولایت پیامبر خاتم (ص) و اهل بیت (ع) ایشان[۷] پیمان گرفته است.
- عده دیگری از مفسرین با توجه به پاره‌ای از روایات دیگر، انبیای اولوالعزم] را به انبیاء دارای کتاب و شریعت تفسیر نموده‌اند[۸].
از پاره‌ای مفسرین نقل شده است که تمام رسولان الهی را اولوالعزم] دانسته‌اند و برخی اولوالعزم] را هیجده رسولی دانسته‌اند و برخی بر اساس بعضی روایات، انبیای اولوالعزم] را نه نفر دانسته و برخی دیگر آنها را هفت یا شش نفر دانسته‌اند[۹].
علامه طباطبایی و بعضی دیگر از مفسران، اولوالعزم] را پنج پیامبر صاحب شریعت، یعنی حضرت نوح (ع)، حضرت ابراهیم (ع)، حضرت موسی (ع)، حضرت عیسی (ع) و محمد (ص) دانسته‌اند[۱۰]. گفته شده است روایات دال بر این مطلب در حد مستفیض است[۱۱].
- رسالت انبیای اولوالعزم] رسالت جهانی بوده است[۱۲]. البته توضیح داده شده که انبیای اولوالعزم] و صاحب کتاب دوگونه دعوت داشته‌اند یکی دعوت به خداپرستی، توحید و نفی شرک، و دیگری دعوت به احکام و شرایع خاص. دعوت نخست جهانی بوده است بر خلاف دعوت دوم که به قوم خاصی اختصاص داشته است و آنان مکلف می‌‌شدند به آن احکام عمل کنند.
- رسالت انبیای اولوالعزم] رسالت جهانی نبوده است. برای مثال حضرت موسی (ع) و حضرت عیسی (ع) به سوی بنی اسرائیل برانگیخته شدند و دعوت آنان به این قوم اختصاص داشت. ظاهر برخی آیات نیز مؤید این مدعاست[۱۳] و نیز مفاد ظاهر آیات دیگری[۱۴] این است که رسالت این پیامبران جهانی نبوده است. بنابراین، بین اینکه پیامبری صاحب کتاب آسمانی (اولوالعزم]) باشد و رسالتش رسالتی جهانی باشد تلازمی نیست[۱۵].
منابع
پانویس
- ↑ سوره احقاف، آیه ۳۵.
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ‌نامه دینی، ص۳۷.
- ↑ سوره احقاف، آیه۳۵.
- ↑ تفسیر عاملی، ج۷، ص ۵۳۳؛ تفسیر آیات الاحکام، ص ۶۸۰.
- ↑ تفسیر القرآن العظیم، ج۶، ص ۳۴۲ و کنزالدقائق، ج۸، ص ۳۶۰.
- ↑ بحارالانوار، ج۱۱، ص ۳۵ و تفسیر القرآن الکریم، ج۶، ص ۳۴۲.
- ↑ بحارالانوار، ج۱۱، ص ۳۵؛ المیزان، ج۲، ص ۲۱۳؛ تفسیر قمی، ج۲، ص ۶۶.
- ↑ المیزان، ج۲، ص ۲۱۳؛ جوامع الجامع، ج۶، ص ۲۷ و ۲۹؛ روح البیان، ج۸، ص ۴۹۵؛ کنزالدقائق، ج۱۲، ص ۲۰۳ و تفسیر المبین، ص ۵۵۰.
- ↑ المیزان، ج۱۸، ص ۳۳۳؛ روح المعانی، ج۲۶۶، ص ۳۴و ۳۵.
- ↑ المیزان، ج۲، ص ۲۱۳؛ البرهان، ج۳، ص ۷۷۶؛ تفسیر مراغی، ج۲۱، ص ۱۳۲ و ج۲۶، ص ۲۹.
- ↑ المیزان، ج۲، ص ۱۴۵ و ۱۴۶ و ج۱۸ ص ۲۲۰.
- ↑ المیزان، ج۲، ص ۱۴۱ و ۱۴۲.
- ↑ سوره آل عمران، آیه۴۹.
- ↑ سوره صف، آیه۶؛ سوره اسراء، آیه۱۰۱؛ سوره طه، آیه۴۷؛ سوره شعراء، آیه۱۷؛ سوره غافر، آیه۵۳.
- ↑ اصغری، محمد جواد، مقاله «اولوالعزم»، دانشنامه کلام اسلامی ج۱، ص۵۳۶.