بحث:قدرت الهی

مقدمه

• قدرت از صفات ذات خداوند است و در اصطلاح، صدور فعل از فاعل را گویند که از روی علم باشد.
• "قادر" موجودی است که فعل و ترک برای او برابر است؛ بدین معنا که اگر خواهد، می‌کند و اگر خواهد، نمی‌کند.
• قرآن کریم در آیات بسیاری، از قدرت خداوند سخن گفته است؛ مثلًا: قدرت و سلطه مطلق او در رستاخیز ظهور می‌کند و آسمان‌ها و زمین به دست قدرت اویند و او پیوسته با قدرت خویش، آسمان‌ها را می‌گستراند و قدرت‌ها، همه، از قدرت او سرچشمه می‌گیرند و او بر همه چیز قادر است.
• قدرت بی‌پایان الهی ریشه در علم الهی دارد و از مهم‌ترین صفات ثبوتیه و سرچشمه‌ بسیاری دیگر از صفات است. جهان آفرینش، با آن هماهنگی و بزرگی شگفتش، نشانه قدرت خداوند است. نظام تشریع و نظام آخرت نیز از دیگر نمودهای قدرت بی‌پایان خداوندند.

معمای قدرت

• از دیرباز پرسش‌هایی معماگونه در باره قدرت خداوند مطرح کرده‌اند. پرسش‌ها را به گونه‌ای ساخته‌اند که هرگونه پاسخ مثبت و منفی به آنها، موجب انکار قدرت مطلق خداوند شود؛ مثلًا اینکه آیا خدا می‌تواند سنگی بیافریند که نتواند آن را بردارد، یا آیا می‌تواند موجودی بیافریند که نتواند نابودش کند.
• اما پاسخی که متکلمان به این معماها داده‌اند، این است که قدرت خدا محدودیت ندارد؛ ولی آن فرض‌ها نیز محال عقلی‌اند و شدنی نیستند. تحقق چنین فرض‌هایی مستلزم اجتماع نقیضین است؛ مثلًا تحقق اینکه خالق نتواند مخلوق را از میان بردارد، مستلزم این است که هم خالق باشد و هم نباشد؛ زیرا علت بر همه شئون معلول سلطه دارد. در روایتی آمده است که کسی از امام علی (ع) پرسید: "آیا پروردگار تو می‌تواند جهان را در تخم مرغی جای دهد بی آنکه جهان کوچک شود یا تخم مرغ فراخ گردد؟" امام پاسخ داد: "خداوند عجز و ناتوانی ندارد؛ ولی آنچه تو خواستی، شدنی نیست".

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید: