سیر اعلام النبلاء ج۱۰ (کتاب)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

نسخه‌ای که می‌بینید نسخه‌ای قدیمی از صفحه‌است که توسط Heydari (بحث | مشارکت‌ها) در تاریخ ‏۲۱ آوریل ۲۰۲۱، ساعت ۲۳:۰۱ ویرایش شده است. این نسخه ممکن است تفاوت‌های عمده‌ای با نسخهٔ فعلی بدارد.

سیر اعلام النبلاء ج۱۰
زبانعربی
نویسندهشمس‌الدین ذهبی
تحقیق یا تدوینحسین اسد
زیر نظرشعیب ارناؤوط
موضوعتاریخ اسلام، منابع اهل‌سنت، پیامبر خاتم، طبقات راویان احادیث نبوی، رجال
مذهب[[سنی]][[رده:کتاب سنی]]
ناشر[[:رده:انتشارات مؤسسة الرسالة|انتشارات مؤسسة الرسالة]][[رده:انتشارات مؤسسة الرسالة]]
محل نشربیروت، لبنان
سال نشر۱۴۰۵ ق، ۱۳۶۳ ش، ۱۹۸۵ م، خطای عبارت: نویسه نقطه‌گذاری شناخته نشده «ق» ش
شابک(نامعلوم)
شماره ملیم‌۷۵-۲۳۹۷

این کتاب، جلد دهم از مجموعهٔ بیست و پنج جلدی سیر اعلام النبلاء است که با زبان عربی به سیره‌شناسی و شناخت رجال طبقات دهم، یازدهم و دوازدهم از راویان احادیث نبوی می‌پردازد. پدیدآورنده این اثر شمس‌الدین ذهبی است و انتشارات مؤسسة الرسالة انتشار آن را به عهده داشته است.[۱]

دربارهٔ کتاب

در این مورد اطلاعاتی در دست نیست.

فهرست کتاب

تابع: الطبقة العاشرة

۱. الإمام الشافعی محمد بن إدریس بن العباس
۲. الفضل بن سهل السرخسی
۳. ابن الکلبی أبو المنذر هشام بن محمد بن السائب
۴. الهیثم بن عدی بن عبد الرحمن بن زید بن أسید بن جابر الطائی
۵. محمد بن جعفر الصادق بن محمد الباقر العلوی
۶. نفیسة بنت الحسن بن زید بن الحسن بن علی العلویة
۷. طاهر بن الحسین بن مصعب بن رزیق الخزاعی
۸. الفضل بن الربیع بن یونس
۹. مؤمل بن إسماعیل العدوی
۱۰. شاذان أسود بن عامر الشامی
۱۱. الفریابی محمد بن یوسف بن واقد بن عثمان
۱۲. الفراء أبو زکریا یحیی بن زیاد الأسدی
۱۳. هوذة بن خلیفة بن عبد الله الثقفی
۱۴. مظفر بن مدرک البغدادی
۱۵. یحیی بن حسان بن حیان البکری
۱۶. قبیصة بن عقبة بن محمد بن سفیان السوائی
۱۷. سفیان بن عقبة السوائی
۱۸. موسی بن داود أبو عبد الله الضبی
۱۹. أبو حذیفة موسی بن مسعود النهدی
۲۰. یحیی بن حماد بن أبی زیاد الشیبانی
۲۱. أبو نعیم الفضل بن دکین التیمی الطلحی
۲۲. أحمد بن حفص أبو حفص البخاری الحنفی
۲۳. أبو عبد الله محمد بن أحمد بن حفص البخاری
۲۴. منبه بن عثمان الدمشقی اللخمی
۲۵. یحیی بن هاشم الغسانی السمسار
۲۶. أسد السنة أسد بن موسی الأموی
۲۷. خلاد بن یحیی بن صفوان السلمی
۲۸. إدریس بن یحیی أبو عمرو الأموی
۲۹. المقرئ عبد الله بن یزید الأهوازی
۳۰. یعقوب بن إسحاق بن زید الحضرمی
۳۱. أحمد بن إسحاق الحضرمی
۳۲. الأصمعی أبو سعید عبد الملک بن قریب
۳۴. أبو سلیمان الدارانی عبد الرحمن بن أحمد
۳۵. أبو سلیمان الدارانی الکبیر
۳۶. علیة بنت المهدی
۳۷. اللیث بن عاصم بن کلیب أبو زرارة القتبانی
۳۸. اللیث بن عاصم بن العلاء الخولانی
۳۹. المهلبی محمد بن عباد بن عباد بن حبیب
۴۰. محمد بن القاسم بن علی بن عمر العلوی الحسینی
۴۱. العکوک علی بن جبلة بن مسلم الخراسانی
۴۲. الجوزجانی موسی بن سلیمان الحنفی
۴۳. أبو العتاهیة إسماعیل بن قاسم بن سوید العنزی
۴۴. أبو عباد الکاتب ثابت بن یحیی بن یسار الرازی
۴۵. المریسی بشر بن غیاث بن أبی کریمة العدوی
۴۶. بشر بن المعتمر أبو سهل الکوفی ثم البغدادی
۴۷. ثمامة بن أشرس أبو معن النمیری البصری
۴۸. الأخفش سعید بن مسعدة البلخی

الطبقة الحادیة عشرة

۴۹. عثمان بن الهیثم بن جهم بن عیسی العصری
۵۰. علی بن الحسین بن واقد أبو الحسن المروزی
۵۱. خلف بن تمیم التمیمی الکوفی
۵۲. عمرو بن أبی سلمة أبو حفص التنیسی
۵۳. معاویة بن عمرو بن المهلب بن عمرو الأزدی
۵۴. أبو أحمد المؤدب حسین بن محمد المروذی
۵۵. خالد بن مخلد أبو الهیثم البجلی
۵۶. سریج بن النعمان بن مروان الجوهری
۵۷. عبد الله بن عبد الحکم بن أعین بن لیث المصری
۵۸. أبو المغیرة عبد القدوس بن الحجاج الخولانی
۵۹. أسد بن الفرات أبو عبد الله الحرانی ثم المغربی
۶۰. أبو مسهر عبد الأعلی بن مسهر الغسانی
۶۱. زینب بنت الأمیر سلیمان عم المنصور العباسیة
۶۲. حبان بن هلال أبو حبیب الباهلی
۶۳. طلق بن غنام بن طلق بن معاویة النخعی
۶۴. زبیدة أم جعفر بنت جعفر بن المنصور
۶۵. عفان بن مسلم بن عبد الله البصری الصفار
۶۶. أحمد بن أبی خالد الأحول
۶۷. عمرو بن عاصم الکلابی القیسی البصری
۶۸. القعنبی عبد الله بن مسلمة بن قعنب
۶۹. إسماعیل بن مسلمة أبو بشر القعنبی
۷۰. عارم محمد بن الفضل السدوسی البصری
۷۱. عبدان عبد الله بن عثمان بن جبلة الأزدی
۷۲. المأمون عبد الله بن هارون الرشید
۷۳. المعتصم محمد بن هارون الرشید
۷۴. الواثق بالله هارون ابن المعتصم بالله
۷۵. مسلم بن إبراهیم أبو عمرو الأزدی
۷۶. البابلتی یحیی بن عبد الله بن الضحاک الأموی
۷۷. أبو الیمان الحکم بن نافع البهرانی الحمصی
۷۸. حجین بن المثنی الیمانی
۷۹. قالون أبو موسی عیسی بن مینا
۸۰. سعید بن أبی مریم أبو محمد الجمحی
۸۱. سلیمان بن حرب بن بجیل الواشحی
۸۲. آدم بن أبی إیاس أبو الحسن الخراسانی
۸۳. علی بن عیاش بن مسلم الألهانی
۸۴. أبو الولید الطیالسی هشام بن عبد الملک
۸۵. إسماعیل بن أبان الوراق الکوفی
۸۶. الغنوی إسماعیل بن أبان
۸۷. علی بن الحسن بن شقیق بن دینار بن مشعب العبدی
۸۸. حجاج بن منهال أبو محمد البصری
۸۹. الحوضی حفص بن عمر بن الحارث بن سخبرة
۹۰. الحسین بن حفص بن الفضل بن یحیی بن ذکوان الهمدانی
۹۱. عبد الله بن یوسف الکلاعی
۹۲. ابن الماجشون عبد الملک بن عبد العزیز التیمی
۹۳. التبوذکی أبو سلمة موسی بن إسماعیل
۹۴. موسی بن إسماعیل البجلی الجبلی
۹۵. معلی بن منصور الرازی أبو یعلی الحنفی
۹۶. عبد الله بن نافع الصائغ
۹۷. عبد الله بن نافع الزبیری
۹۸. دینار أبو مکیس الحبشی الأسود
۹۹. عبد الله بن رجاء أبو عمر الغدانی
۱۰۰. عبد الله بن رجاء أبو عمران البصری
۱۰۱. محمد بن کثیر بن أبی عطاء الصنعانی
۱۰۲. محمد بن کثیر أبو عبد الله العبدی
۱۰۳. محمد بن کثیر بن مروان الفهری
۱۰۴. العوقی محمد بن سنان الباهلی
۱۰۵. ابن الطباع محمد بن عیسی بن نجیح
۱۰۶. الأویسی عبد العزیز بن عبد الله بن یحیی
۱۰۷. الصوری محمد بن المبارک بن یعلی
۱۰۸. إسماعیل بن أبی أویس عبد الله الأصبحی
۱۰۹. الهیثم بن جمیل أبو سهل الأنطاکی
۱۱۰. السورینی أبو إسحاق إبراهیم بن نصر
۱۱۱. بکار بن محمد بن عبد الله البصری
۱۱۲. الحسن بن الربیع أبو علی البجلی
۱۱۳. المدائنی أبو الحسن علی بن محمد بن عبد الله
۱۱۴. عبد الله بن صالح بن مسلم بن صالح العجلی
۱۱۵. عبد الله بن صالح بن محمد بن مسلم الجهنی
۱۱۶. حماد بن مالک بن بسطام بن درهم الأشجعی
۱۱۷. عمرو بن مرزوق الباهلی
۱۱۸. عمرو بن مرزوق الواشحی البصری
۱۱۹. محمد بن الرومی البصری
۱۲۰. عبد الله الرومی
۱۲۱. عمر بن الرومی
۱۲۲. سهل بن بکار أبو بشر البصری
۱۲۳. سهل بن تمام بن بزیع أبو عمرو الطفاوی
۱۲۴. عبد الله بن أبی بکر السکن بن الفضل العتکی
۱۲۵. عبد الله بن خیران أبو محمد الکوفی
۱۲۶. یحیی بن عبدویه البغدادی
۱۲۷. عبد العزیز بن الخطاب أبو الحسن الکوفی
۱۲۸. قرة بن حبیب أبو علی البصری الرماح
۱۲۹. الصلت بن محمد بن محمد الخارکی
۱۳۰. عمرو بن خالد بن فروخ التمیمی
۱۳۱. عبد الملک بن هشام بن أیوب أبو محمد الذهلی
۱۳۲. أبو غسان مالک بن إسماعیل بن درهم النهدی
۱۳۳. شاذ بن فیاض أبو عبیدة الیشکری
۱۳۴. شاذ بن یحیی الواسطی
۱۳۵. عبد الله بن سوار بن عبد الله بن قدامة العنبری
۱۳۶. إسماعیل بن عمرو بن نجیح البجلی
۱۳۷. عبد السلام بن مطهر بن حسام الأزدی
۱۳۸. عبد الغفار بن عبید الله بن عبد الأعلی القرشی
۱۳۹. عبد الغفار بن داود بن مهران بن زیاد البکری
۱۴۰. عیسی بن دینار أبو محمد الغافقی القرطبی
۱۴۱. عیسی بن أبان
۱۴۲. عون بن سلام أبو جعفر الکوفی
۱۴۳. زکریا بن عدی التیمی
۱۴۴. عبد الملک بن مسلمة أبو مروان الأموی
۱۴۵. هشام بن عبید الله الرازی
۱۴۶. أبو الجماهر محمد بن عثمان التنوخی
۱۴۷. أبو همام الدلال محمد بن محبب
۱۴۸. عمرو بن عون بن أوس بن الجعد السلمی
۱۴۹. الربیع بن یحیی بن مقسم الأشنانی
۱۵۰. الوحاظی أبو زکریا یحیی بن صالح
۱۵۱. أحمد بن یونس التمیمی الیربوعی الکوفی
۱۵۲. علی بن الجعد بن عبید البغدادی

الطبقة الثانیة عشرة

۱۵۳. بشر بن الحارث بن عبد الرحمن بن عطاء المروزی
۱۵۴. الهیثم بن خارجة المروذی البغدادی
۱۵۵. أبو خالد الفراء یزید بن صالح النیسابوری
۱۵۶. الفراء سعد بن یزید النیسابوری
۱۵۷. سعدویه سعید بن سلیمان الضبی
۱۵۸. سعید بن سلیمان النشیطی
۱۵۹. فتح الموصلی أبو نصر بن سعید
۱۶۰. یوسف بن عدی بن زریق بن إسماعیل التیمی
۱۶۱. أحمد بن عاصم أبو عبد الله الأنطاکی
۱۶۲. خالد بن خداش بن عجلان المهلبی
۱۶۳. صدقة بن الفضل أبو الفضل المروزی
۱۶۴. أبو عبید القاسم بن سلام بن عبد الله
۱۶۵. دار أم سلمة أحمد بن حمید الطریثیثی
۱۶۶. الرمادی إبراهیم بن بشار
۱۶۷. یحیی بن یحیی بن بکر بن عبد الرحمن التمیمی
۱۶۸. یحیی بن یحیی بن کثیر بن وسلاس بن شملال بن منغایا اللیثی
۱۶۹. أبو الجهم العلاء بن موسی بن عطیة الباهلی
۱۷۰. یحیی بن عبد الحمید بن عبد الرحمن بن میمون بن عبد الرحمن الحمانی
۱۷۱. فأما والده فهو: أبو یحیی الحمانی
۱۷۲. النظام أبو إسحاق إبراهیم بن سیار
۱۷۳. أبو الهذیل العلاف محمد بن الهذیل البصری
۱۷۴. هشام بن الحکم الکوفی الرافضی
۱۷۵. ضرار بن عمرو
۱۷۶. أبو المعتمر معمر بن عمرو
۱۷۷. هشام بن عمرو أبو محمد الفوطی
۱۷۸. أبو موسی عیسی بن صبیح
۱۷۹. الولید بن أبان الکرابیسی
۱۸۱. أبو الفضل جعفر بن حرب الهمذانی
۱۸۲. الإسکافی محمد بن عبد الله
۱۸۳. أبو سهل عباد بن سلمان البصری
۱۸۴. أبو موسی عیسی بن الهیثم الصوفی
۱۸۵. أبو یعقوب یوسف بن عبید الله الشحام
۱۸۶. أبو مخالد أحمد بن الحسین الضریر
۱۸۷. الأستاذ أبو جعفر محمد بن النعمان الأحول
۱۸۸. أبو عبد الله الحسین بن محمد
۱۸۹. برغوث محمد بن عیسی الجهمی
۱۹۰. أبو عبد الرحمن الشافعی
۱۹۱. إبراهیم بن مهدی المصیصی
۱۹۲. إبراهیم بن المهدی
۱۹۳. الجرمی أبو عمر صالح بن إسحاق
۱۹۴. أبو دلف القاسم بن عیسی العجلی
۱۹۵. العیشی عبید الله بن محمد بن حفص
۱۹۶. النضر بن عبد الجبار بن نضیر المرادی
۱۹۷. اللاحقی علی بن عثمان بن عبد الحمید
۱۹۸. علی بن عثام بن علی أبو الحسن الکلابی
۱۹۹. أبو نصر التمار عبد الملک بن عبد العزیز
۲۰۰. أبو المغیث الرافقی موسی بن سابق
۲۰۱. الوکیعی أبو عبد الرحمن أحمد بن جعفر
۲۰۲. أحمد بن إشکاب أبو عبد الله الحضرمی
۲۰۳. خلف بن هشام بن ثعلب البغدادی
۲۰۴. بشار بن موسی أبو عثمان العجلی
۲۰۵. أبو بلال الأشعری
۲۰۶. سعید بن کثیر بن عفیر بن مسلم بن یزید المصری
۲۰۷. سعید بن منصور بن شعبة الخراسانی
۲۰۸. مسدد بن مسرهد بن مسربل الأسدی
۲۰۹. نعیم بن حماد بن معاویة الخزاعی
۲۱۰. یحیی بن عبد الله بن بکیر المخزومی
۲۱۱. أبو الینبغی
۲۱۲. الحمیدی عبد الله بن الزبیر بن عیسی
۲۱۳. یحیی بن أبی الخصیب زیاد الرازی
۲۱۴. المقعد المنقری عبد الله بن عمرو بن أبی الحجاج
۲۱۵. سلیمان بن داود الهاشمی العباسی
۲۱۶. معلی بن أسد أبو الهیثم العمی
۲۱۷. سنید أبو علی حسین بن داود المصیصی
۲۱۸. محمد بن سلام بن الفرج السلمی
۲۱۹. علی بن معبد بن شداد العبدی الرقی
۲۲۰. علی بن معبد بن نوح أبو الحسن البغدادی
۲۲۱. النفیلی عبد الله بن محمد بن علی بن نفیل بن زراع بن علی
۲۲۲. الجرمی سعید بن محمد بن سعید
۲۲۳. عمر بن حفص بن غیاث أبو حفص
۲۲۴. خالد بن خلی أبو القاسم الکلاعی الحمصی
۲۲۵. محمد بن خالد بن خلی الحمصی
۲۲۶. محمد بن المنهال الضریر التمیمی
۲۲۷. محمد بن المنهال البصری العطار
۲۲۸. ابن سماعة أبو عبد الله محمد بن سماعة التیمی
۲۲۹. یحیی بن بشر بن کثیر أبو زکریا الأسدی
۲۳۰. ابن أبی الأسود عبد الله بن محمد البصری
۲۳۱. الفروی أبو یعقوب إسحاق بن محمد
۲۳۲. عبد الرحمن بن سلام بن عبید الله الجمحی
۲۳۳. محمد بن سلام الجمحی
۲۳۴. أحمد بن شبیب بن سعید الحبطی
۲۳۵. أبو توبة الحلبی الربیع بن نافع
۲۳۶. الخوشی أبو عبد الله محمد بن أسد
۲۳۷. أصبغ بن الفرج بن سعید بن نافع الأموی
۲۳۸. المسندی أبو جعفر عبد الله بن محمد
۲۳۹. المقدمی أبو عبد الله محمد بن أبی بکر
۲۴۰. أحمد بن عبد الله بن أبی شعیب الأموی
۲۴۱. أحمد بن عبد الملک بن واقد الأسدی
۲۴۲. محمد بن سعد بن منیع أبو عبد الله البغدادی
۲۴۳. یزید بن عبد ربه الجرجسی
۲۴۴. حوثرة بن أشرس بن عون بن مجشر بن حجین العدوی
۲۴۵. حیوة بن شریح بن یزید الحضرمی
۲۴۶. محمد بن وهب بن عطیة السلمی
۲۴۷. محمد بن الصباح الدولابی
۲۴۸. محمد بن الصباح بن سفیان الجرجرائی
۲۴۹. بشر بن الولید بن خالد أبو الولید الکندی
۲۵۰. الزهرانی أبو الربیع سلیمان بن داود
۲۵۱. الشاذکونی أبو أیوب سلیمان بن داود
۲۵۲. عبد الله بن طاهر بن الحسین بن مصعب
۲۵۳. عبد الله بن محمد بن أسماء الضبعی
۲۵۴. ابن الأعرابی أبو عبد الله محمد بن زیاد الهاشمی
۲۵۵. إبراهیم بن المنذر بن عبد الله الأسدی
۲۵۶. سهل بن زنجلة أبو عمرو الرازی
۲۵۷. ابن أبی سمینة محمد بن إسماعیل الهاشمی

دربارهٔ پدیدآورنده

موضوع مرتبط ندارد - مدخل مرتبط ندارد - پرسش مرتبط ندارد

مقدمه

(متوفای سال ۷۴۸) او تألیفات زیادی در حدیث و رجال و تاریخ دارد، از جمله: میزان الاعتدال، الکاشف، المغنی فی الضعفاء، سیر اعلام النبلاء و تاریخ الاسلام. ذهبی معاصر ابن تیمیه و شاگرد او بوده. هر چند در برخی مسائل با ابن تیمیه مخالفت کرده است. ذهبی شاگردان بزرگی داشته، حافظ سبکی مؤلف طبقات الشافعیة در مورد وی می‌گوید: هر چند ذهبی استاد من است و احترامش بر من لازم می‌باشد، اما گفتن حق سزاوارتر است. آن گاه به بی‌انصافی و تعصب ذهبی تصریح می‌کند، و از حافظ علائی نیز کلامی می‌آورد[۲]. و واقع مطلب همین است؛ زیرا وقتی به کتاب میزان الاعتدال فی نقد الرجال مراجعه می‌کنیم، آثار تعصب وی نسبت به راویان مناقب اهل بیت(ع) را می‌بینیم، و همچنین در کتاب سیر أعلام النبلاء -که در احوالات علما نوشته-تعصب او به مخالفین خود در اعتقاد، کاملا هویداست؛ لذا در تشیید المراجعات در این رابطه آمده است: فمن کان هذا حاله مع علماء مذاهب السنة من الحنفیة والحنابلة ومع غیرهم من المخالفین له فی العقیدة او الفروع، کیف یرتجی منه أن یترجم للشیخ أبی جعفر الکلینی الامامی-مثلا-بأکثر من ثلاثة أسطر؟![۳].

پس کسی که در رفتارش با عالمان مذاهب دیگر اهل تسنن از حنفی و حنبلی و غیر آنها که در عقیده یا در فروعات احکام با او مخالفند، چنین باشد چطور می‌توان انتظار داشت که مثلا در شرح حال مرحوم ابوجعفر کلینی که شیعۀ امامی است بیش از سه سطر بنویسد؟! ذهبی در مدح و ثنای هم مسلکان خویش از هیچ تعریفی فروگذار نکرده و گاهی دربارۀ یکی از عالمان مکتب خود بیش از بیست و پنج صفحه تمجید و تعریف کرده در حالی که فقط سه سطر در مورد مرحوم کلینی نوشته و ترجمۀ شیخ صدوق رحمه الله هم دو سطر است. او در عالمان شیعه هیچ نقطه ضعفی نیافته که اگر کمترین بهانه‌ای می‌یافت، از تبلیغات منفی و نسبت‌های ناروا دریغ نمی‌کرد. اما چون کمترین گردی از ضعف بر دامان پاک عالمان شیعی ننشسته است از این‌رو نه ذهبی و نه هیچ یک از علمای جرح و تعدیل اهل سنت نتوانسته‌اند عالمان شیعه را به چیزی که موجب قدح باشد متهم تا چه رسد به این که به کبائر رمی کنند. فقط ایشان را با عنوان «شیعی» یا «رافضی» به خیال خود تضعیف کرده‌اند! ذهبی به قدری متعصب است که در شرح حال عالم شیعی خدا را بر این که کتاب‌های او را ندیده شکر می‌کند. وی در مورد شیخ مفید رحمه الله می‌گوید: وقیل: بلغت توالیفه مأتین، لم أقف علی شیء منها ولله الحمد[۴]. تعصب شدید ذهبی بر ضد شیعه و تشیع باعث شده که تألیفات وی مورد اعتماد وهابی‌ها قرار گیرد. تا آنجا که فقط به آراء و نظرات او و یا شاگردان مکتبش استناد می‌کنند.[۵]

منابع

پانویس

  1. وبگاه کتابخانه ملی
  2. طبقات الشافعیة الکبری، ج۲، ص۱۳-۱۴.
  3. تشیید المراجعات، ج۳، ص۱۲۱.
  4. سیر اعلام النبلاء، ج۱۷، ص۳۴۴.
  5. حسینی میلانی، سید علی، جواهر الکلام فی معرفة الامامة و الامام، ج۱، ص ۱۳۳.

کتاب‌های وابسته

پانویس

دریافت متن

پیوند به بیرون