مهدویت و زبان دین (مقاله)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

نسخه‌ای که می‌بینید نسخه‌ای قدیمی از صفحه‌است که توسط Wasity (بحث | مشارکت‌ها) در تاریخ ‏۱۳ مارس ۲۰۲۲، ساعت ۲۲:۰۰ ویرایش شده است. این نسخه ممکن است تفاوت‌های عمده‌ای با نسخهٔ فعلی بدارد.

مهدویت و زبان دین
رتبه علمیعلمی پژوهشی
زبانفارسی
نویسندهحسین الهی‌نژاد
موضوعمهدویت
مذهبشیعه
منتشر شده درفصلنامه انتظار موعود
وابسته بهمرکز تخصصی مهدویت حوزه علمیه قم
محل نشرقم، ایران
تاریخ نشربهار ۱۳۸۶
شماره۲۰
شماره صفحاتاز صفحه ۱۱۱ تا ۱۵۶ مجله
ناشر الکترونیکپایگاه مجلات تخصصی نور

مهدویت و زبان دین عنوان مقاله‌ای است که با زبان فارسی به بررسی و اثبات قابل شناخت بودن قضایای مهدویت با دلایل خاص و بیان عوامل شکل‏‌گیری زبان دین در غرب و نفی آن از ساحت اسلام و مهدویت می‌پردازد. این مقالهٔ ۴۶ صفحه‌ای به قلم حسین الهی‌نژاد نگاشته شده و در فصلنامه انتظار موعود (شماره ۲۰، بهار ۱۳۸۶) منتشر گشته است.[۱]

چکیده مقاله

نویسنده در چکیده مقاله می‌نویسد: «نویسنده با هدف دفع اتهام از بی‌‏معنایی و غیرشناختاری بودن گزاره‏‌های دینی و مهدویت و مفاهیم همسو با آن، مانند گزاره‌‏ها و قضایای کلامی ناظر به آینده‏‌نگری مهدویت، به مفهوم‌‏شناسی موعودگرایی، مهدویت، فلسفه‏ی دین، زبان دین، مکتب پوزیتیویسم، نماد و سمبلیک و تمثیل‌‏گرایی در متون دینی پرداخته و رویکردهای مختلف درباره‏ زبان دین را بیان کرده است. وی نقش باورهای مهدویت مانند امید و امیدواری، اصلاح و اصلاح‏‌گری را تاثیرگذار می‏‌داند و قرآن و روایات را از نظر عقلی قابل شناخت معرفی می‌‏کند».[۱].

فهرست مقاله

  • چکیده
  • مقدمه
  • درآمدی بر سخن
  1. تبیین موضوع
  2. ضرورت بحث
  3. اهداف تحقیق

بخش اول: کلیات

  1. مفهوم‌شناسی
    1. موعودگرایی
    2. مهدویت
    3. فلسفه دین
    4. زبان دین و زبان دینی
    5. مکتب پوزیتیویسم
    6. نماد و سبملیک
    7. تحقیق پذیری و ابطال پذیری
    8. تمثیل‌گرایی
  • طرح مسأله

بخش دوم: زبان دین و شناختاری‌ بودن گزاره‌های مهدویت

  1. حوزه زبان دین
    1. تعارض علم و دین
    2. تعارض عقل و دین
    3. دوگانگی در مفهوم محمول‌ها
  2. نفی عوامل زبان دین، از ساحت مهدویت
  3. رویکردهای مختلف درباره زبان دین
    1. نظریه تمثیلی‌بودن زبان دین
    2. نظریه نمادگرایی یا زبان غیرمستقیم
    3. نظریه تجربه‌گرایی پوزیتیویسم
      1. مسأله معناداری زبانِ دین
      2. معیار معناداری
    4. نظریه کارکردی زبان دین
      1. ابراز احساسات
      2. کارکرد اخلاقی
  1. امید و امیدواری
  2. اصلاح و اصلاح‌گری
  3. دیدگاه‌های متفکران اسلامی
  • شناختاری‌بودن گزاره‌های مهدویت
  1. حکمت الهی و شناختاری‌بودن گزاره‌های مهدویت
  2. قرآن و شناختاری‌بودن مهدویت
    1. دلیل عقلی
    2. ادلّه نقلی
    3. حجیت قرآن
      1. حجیت صدوری قرآن
      2. حجیت دلالی قرآن
    4. آیات قرآن
      1. روایات و شناختاری‌بودن مهدویت
      2. روایات نص

دربارهٔ پدیدآورنده

حسین الهی‌نژاد

حجت الاسلام و المسلمین حسین الهی‌نژاد (متولد ۱۳۴۵ ش، سمنان)، تحصیلات حوزوی خود را نزد اساتیدی همچون حضرات آیات: جعفر سبحانی، عبدالله جوادی آملی و حسین وحید خراسانی پیگیری کرد. مسئول گروه مبانی مهدویت، مسئول پژوهشکده مهدویت و آینده‌پژوهی و هیئت تحریریه مجله پژوهش‌های مهدوی از جمله فعالیت‌های وی است. او علاوه بر تدریس دروس حوزوی تاکنون چندین جلد کتاب و مقاله به رشتهٔ تحریر درآورده است. «بررسی و تحلیل انتظار در اهل‌سنت»، «درآمدی بر فلسفه مهدویت‌پژوهی»، «انتظار الگوبخش سبک نوین زندگی امروزی»، «مردم و زمینه‌سازی ظهور»، «حج و مهدویت»، «تحلیل رویکرد شناختی انتظار از منظر اهل سنت»، «بررسی و تحلیل نقش ایرانیان در تحولات فرجام جامعه بشریت با تاکید بر مسأله ظهور و قیام»، «مهدویت‌پژوهی»، «اتحاد و همگرایی در پرتو مهدویت و موعودگرایی»، «روش‌شناسی مهدویت‌پژوهی»، «برهان لطف و غیبت»، «بازشناسی مفهوم انتظار با رویکرد عام و خاص از منظر شیعه و اهل سنت»، «اسرار غیبت امام زمان»، «استخلاف و مهدویت»، «انتظار عدالت و صلح جهانی»، «صفات منتظران حضرت مهدی»، «وظایف منتظران در عصر غیبت»، «مهدویت و مبانی کلام جدید»، «اتحاد و همگرایی»، «انتظار فعال و توانمندی عقلایی منتظران»، «آشنایی با امام زمان»، «ویژگی‌های منتظران و جامعه منتظر»، «نمادگرایی در نشانه‌های ظهور» و «مهدویت و زبان دین» برخی از این آثار است.[۲]


پانویس

دریافت متن مقاله

پیوند به بیرون