ثابت بن حارث انصاری

آشنایی اجمالی

نام پدر وی افزون بر «حارث»، «حارثه» نیز گفته شده^[۱] که مورد دوم تصحیف است. وی از اصحاب رسول خدا(ص)^[۲] و از صحابه مصری به شمار آمده است^[۳]، ولی عجلی^[۴] وی را ثقه و تابعی (نه صحابی) دانسته که صحیح نیست؛ زیرا روایات بدون واسطه‌ای از رسول خدا(ص) نقل می‌کند. درباره شرکت او در مغازی رسول خدا(ص)، تنها به شرکت وی در غزوه بدر تصریح شده است^[۵]. هرچند حضور وی در غزوه بدر در منابع معتبر سیره، مانند سیره ابن هشام، مغازی واقدی و مغازی موسی بن عقبه (بازسازی شده) تأیید نشده است. ممکن است تقل روایتی از او درباره اهل بدر، منشأ بدری پنداشته شدن وی بوده باشد. او روایاتی به شرح ذیل از رسول خدا(ص) نقل کرده است: روایتی درباره سعادت و شقاوت فرزند در شکم مادر^[۶]؛ روایتی درباره اهل بدر و اینکه آمرزیده خواهند شد^[۷]؛ روایتی درباره اینکه پیامبر سهمی از غنایم خیبر را به سهله، دختر عاصم بن عدی و فرزند تازه تولد یافته‌اش داد^[۸].^[۹]

↑ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۵۰۱.
↑ طوسی، محمد بن حسن، رجال، ص۳۰.
↑ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۴۳۸؛ ابن حمزه، محمد بن علی، الإکمال فی ذکر من له روایة فی مسند الإمام أحمد، ص۵۹؛ ابن حجر، الاصابه، ج۱، ص۵۰۱؛ نسب او را از تاریخ ابن یونس مصری نقل کرده که چنین مطلبی در کتاب ابن یونس یافت نشد.
↑ عجلی، احمد بن عبدالله، معرفة الثقات، ج۱، ص۲۶۰.
↑ ابن حمزه، محمد بن علی، الإکمال فی ذکر من له روایة فی مسند الإمام أحمد، ص۵۷؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ج۱، ص۴۳۸؛ ابن حجر، تعجیل المنفعه، ص۶۱؛ شامی، سبل الهدی و الرشاد، ج۴، ص۹۱.
↑ طبرانی، المعجم الکبیر، ج۲، ص۸۲.
↑ ابن ابی حاتم، الجرح و التعدیل، ج۲، ص۴۵؛ ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۱، ص۲۸۲: این روایت از افراد دیگری نیز نقل شده است.
↑ ابن سعد، الطبقات الکبری، ج۲، ص۸۸.
↑ داداش‌نژاد، منصور، مقاله «ثابت بن حارث انصاری»، دانشنامه سیره نبوی ج۲، ص: ۲۹۵.