ثار
مقدمه
خونخواهی، خون، قیام برای خونخواهی، “طلب ثار”. امام باقر (ع) ضمن بیان اینکه حسین بن علی و ما اهل بیت، همان مظلومی هستیم که در آیه قرآن آمده است: ﴿وَمَنْ قُتِلَ مَظْلُومًا فَقَدْ جَعَلْنَا لِوَلِيِّهِ سُلْطَانًا﴾[۱]، فرمود: «الْقَائِمُ مِنَّا إِذَا قَامَ طَلَبَ بِثَأْرِ الْحُسَيْنِ»[۲]. نامگذاری امام عصر (ع) به “منتقم” نیز به خاطر همین قیام برای خونخواهی است[۳]. در زیارت عاشورا هم این آرزو در دعا آمده است: «وَ أَنْ يَرْزُقَنِي طَلَبَ ثَارِي مَعَ إِمَامٍ مَهْدِيٍّ ظَاهِرٍ.... و أَنْ يَرْزُقَنِي طَلَبَ ثَارِكَ مَعَ إِمَامٍ مَنْصُورٍ...». و در دعای ندبه، از اوصاف حضرت مهدی (ع)، خونخواهی سید الشهدا بیان شده است: «أَيْنَ الطَّالِبُ بِدَمِ الْمَقْتُولِ بِكَرْبَلاَءَ»[۴]. فرهنگ خونخواهی در میان همه اقوام از جمله عربها بوده است. نسبت به شهید کربلا هم که خون عزیزش بر زمین ریخت، در سالهای بعد کسانی به خونخواهی برخاستند، از جمله نهضت توّابین به رهبری سلیمان بن صرد خزاعی و نیز قیام مختار در کوفه، به انگیزه “طلب ثار” بوده و شعارشان نیز در این نهضت يَا لَثَارَاتِ الْحُسَيْنِ، بوده است. شعار یاران حضرت مهدی نیز چنین خواهد بود (شعارهم: يَا لَثَارَاتِ الْحُسَيْنِ)[۵]. بالاتر از همه آنکه خود خداوند، خونخواه حسین (ع) است. آنگونه که میگوییم: «أَشْهَدُ أَنَّ الله تَعَالَى اَلطَّالِبُ بِثَأْرِكَ»[۶]. همه قیام کنندگان بر ضدّ جباران که الهام از عاشورا میگیرند، خونخواهان “ثار الله”اند[۷].
جستارهای وابسته
منابع
پانویس
- ↑ «و آنکه به ستم کشته شود برای وارث او حقّی نهادهایم» سوره اسراء، آیه ۳۳.
- ↑ بحار الأنوار، ج۴۴، ص۲۱۸.
- ↑ عوالم (امام حسین)، ص۴۷۴.
- ↑ مفاتیح الجنان.
- ↑ بحار الأنوار، ج۵۲، ص۳۰۸.
- ↑ مفاتیح الجنان، محدث قمی، ص۵۵۷ (صلوات بر حسن و حسین).
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ عاشورا، ص ۱۳۳.