معنای ظهور امام مهدی چیست؟ (پرسش)
معنای ظهور امام مهدی چیست؟ | |
---|---|
موضوع اصلی | بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت |
مدخل بالاتر | مهدویت / مقدمات ظهور امام مهدی |
مدخل اصلی | کلیات ظهور امام مهدی |
مدخل وابسته | ؟ |
معنای ظهور امام مهدی(ع) چیست؟ یکی از پرسشهای مرتبط به بحث مهدویت است که میتوان با عبارتهای متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤالهای مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.
عبارتهای دیگری از این پرسش
پاسخ نخست
- حجت الاسلام و المسلمین خدامراد سلیمیان، در کتاب «فرهنگنامه مهدویت» در اینباره گفته است:
- «ظهور از نظر لغت به معنای آشکار شدن چیز پنهان است[۱]. نکته مهم در ظهور، مسبوق بودن آن به غیبت است؛ امّا در اصطلاح مهدویت، مقصود، ظاهر شدن حضرت مهدی(ع) پس از پنهان زیستن طولانی، برای قیام و برپایی حکومت عدل جهانی است.
- دوران ظهور را میتوان به مراحل ذیل تقسیم کرد:
- مرحله نخست: ظهور و آشکار شدن که فقط در اراده و علم الهی است؛
- مرحله بعد: قیام و نهضت به امر الهی و خروج بر ستمگران و مبارزه با دشمنان؛
- مرحله پایانی: دوران تثبیت و حکومت جهانی است.
- روایات مرحله نخست: زراره میگوید از امام باقر(ع) شنیدم که فرمود: "همانا برای قائم غیبتی است پیش از ظهورش .... "[۲]. امام صادق(ع) نیز درباره ظهور آن حضرت فرمود: "پس چون خداوند سبحانه و تعالی اراده فرمود امر او حضرت مهدی(ع) را ظاهر سازد، به قلب او الهام نماید، پس ظاهر میشود و آنگاه به امر الهی قیام میکند"[۳]. گفتنی است که مرحله قیام متأخر بر مرحله ظهور است؛ به این بیان که ابتدا ظهور صورت میگیرد و پس از آن با جمع شدن یاران حضرت و آماده شدن دیگر شرایط، آن حضرت قیام میفرماید.
- روایات قیام آن حضرت: امام سجاد(ع) فرمود: "آن هنگام که قائم ما قیام کند، خداوند سبحانه و تعالی ترس را از دل شیعیان ما بردارد و .... "[۴]. امام صادق(ع) نیز فرمود: "قائم در حالی قیام خواهد کرد که بیعت احدی بر گردن او نیست"[۵]. آنچه گفته شد، بدین معنا نیست که تمام روایاتی که از کلمه قیام و مشتقات آن استفاده کرده، به گونهای دقیق ناظر به مرحله قیام است؛ بلکه در مواردی قیام بر مرحله ظهور حضرت مهدی(ع) نیز تطبیق شده است. اما به طور عمده روایاتی که قیام و مشتقات آن را در بر گرفته، سخن از مرحلهای پس از آغاز ظهور دارد.
- از رسول گرامی اسلام(ص) روایت شده است: "هرگز رستاخیز به پا نگردد، مگر اینکه پیش از آن قائم برای حق از خاندان ما قیام کند"[۶]. امام باقر(ع) فرمود: " هنگامی که قائم ما قیام کند، خداوند سبحانه و تعالی دستش را بر سر بندگان گذاشته، اندیشههای ایشان جمع میگردد"[۷].
- شاید بتوان اختلاف روایات زمان ظهور را نیز با این تقسمبندی رفع نمود؛ به این بیان که برخی روایات ناظر به زمان ظهور و برخی دیگر ناظر به زمان قیام باشد. گفتنی است در پارهای از روایات، از ظهور و قیام حضرت مهدی(ع) با عنوان خروج یاد شده است. از امام صادق(ع) نقل شده است که فرمود: "خروج قائم محتوم است"[۸]. آن حضرت همچنین فرمود: "دنیا به پایان نرسد تا اینکه مردی از خاندان من خروج کند که به حکومت آل داود حکم نماید .... "[۹][۱۰].
پاسخهای دیگر
۱. حجت الاسلام و المسلمین علیپور؛ |
---|
|
۲. آقای رضوانی (پژوهشگر حوزه علمیه قم)؛ |
---|
|
۳. آقای تونهای (پژوهشگر معارف مهدویت)؛ |
---|
|
پرسشهای وابسته
منبعشناسی جامع مهدویت
پانویس
- ↑ خلیل بن احمد، العین، ج ۴، ص ۳۷
- ↑ شیخ صدوق، علل الشرایع، ج ۱، ص ۲۴۶، ح ۹؛ شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۳۳۲، ح ۲۷۴
- ↑ نعمانی، الغیبة، ص ۱۸۷، ح ۴۰
- ↑ " إِذَا قَامَ قَائِمُنَا أَذْهَبَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَ عَنْ شِيعَتِنَا الْعَاهَةَ "، شیخ صدوق، الخصال، ج ۲، ص ۵۴۱، ح ۱۴
- ↑ نعمانی، الغیبة، ص ۱۹۱، ح ۴۵
- ↑ شیخ صدوق، عیون اخبار الرضا علیه السّلام، ج ۲، ص ۵۹، ح ۲۳۰
- ↑ " إِذَا قَامَ قَائِمُنَا، وَضَعَ اللَّهُ يَدَهُ عَلى رُؤُوسِ الْعِبَادِ، فَجَمَعَ بِهَا عُقُولَهُمْ "، محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۱، ص ۲۵، ح ۲۱
- ↑ شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۴۵۴، ح ۴۶۱
- ↑ محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۱، ص ۳۹۷، ح ۲
- ↑ سلیمیان، خدامراد،فرهنگنامه مهدویت، ص:۲۹۸ - ۳۰۱.
- ↑ محمد معین، فرهنگ فارسی، ذیل واژه ظهور.
- ↑ سید محمد صدر، تاریخ مابعدالظهور، ص ۲۷۰.
- ↑ سید محمد صدر، تاریخ مابعدالظهور، ص ۴۳.
- ↑ علیپور، مهدی، ظهور، ص: ۲۱۹-۲۲۰.
- ↑ موعودشناسی و پاسخ به شبهات، ص ۵۵۲.
- ↑ نشریه موعود، شماره ۱۱ و ۱۰، ص ۴۹.
- ↑ مجتبی تونهای، موعودنامه، ص:۴۷۵.