نعیم بن حماد مروزی

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

موضوع مرتبط ندارد - مدخل مرتبط ندارد - پرسش مرتبط ندارد

آشنایی اجمالی

ابوعبدالله نعیم بن حماد بن معاویه خزاعی فارض مروزی اهل مرو بود که برای آموختن حدیث به عراق و حجاز سفر کرد و سرانجام در مصر ساکن شد.[۱] او به گفته خودش، ابتدا جهمی مسلک بود، ولی آن را رها کرد.[۲] ابن حماد از افرادی چون سفیان بن عیینه، عبدالرزاق بن همام، ابن مبارک و رشدین بن سعد روایت کرده و کسانی چون بخاری، ابوزرعه دمشقی و ابوحاتم از او حدیث کرده‌اند. احمد بن حنبل گفته است: اولین شخصی که او را به کتاب‌های مسند می‌‌شناسیم، نعیم است.[۳]

رجالیون اهل سنت درباره جرح و تعدیل او اختلاف نظر دارند: گروهی او را موثق، و گروهی دیگر ضعیف و سازنده حدیث می‌‌دانند.[۴] گفته‌اند که وی کتابی به نام مسند و کتاب‌هایی در ردّ ابوحنیفه و جهمیه نوشته، [۵] اما آنچه امروزه از او در دست است، کتاب الفتن در موضوع فتنه‌های آخرالزمان و علایم ظهور است که بخشی از آن را ابن طاووس در کتاب الملاحم (التشریف بالمنن) آورده است.[۶] نعیم بن حماد را بایستی از بزرگان اهل حدیث و مخالفان معتزله به شمار آورد که در موضوع محنت از مصر به بغداد فرا خوانده شد و چون برخلاف نظر حکومت به قدیم بودن قرآن رأی داد، به زندان افتاد و در سال ۲۲۸ یا ۲۲۹هـ در زندان سامرا از دنیا رفت.[۷].[۸]

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. الطبقات الکبری، ج۷، ص۵۱۹.
  2. تاریخ بغداد، ج۱۳، ص۳۰۶.
  3. تهذیب الکمال، ج۲۹، ص۴۶۶ ـ ۴۶۸.
  4. تاریخ بغداد، ج۱۳، ص۳۰۶.
  5. هدیة العارفین، ج۲، ص۴۹۸.
  6. الذریعه، ج۴، ص۱۸۹.
  7. تاریخ بغداد، ج۱۳، ص۳۰۶.
  8. فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی، ج۱ ص۸۰۶.