اثبات نقلی ضرورت امامت
معناشناسی
معنای لغوی
ضرورت در لغت به معنای نیاز، لزوم و انفکاک ناپذیری است[۱]. امامت نیز در لغت به معنای رهبری مسلمین یا رهبری عمومی بر مردم است[۲]. به همین جهت در بیان معنای لغوی امام گفته شده است: "امام هر کسی یا چیزی است که در کارها به او اقتدا می‌‌شود"[۳]. ترجمه فارسی امامت، پیشوایی و رهبری است[۴].
معنای اصطلاحی
در اصطلاح قرآن، برای معنای امام، مصادیق متعددی بیان شده است که علاوه بر کاربرد آن برای انسان، برای دیگر موجودات هم به کار رفته است. امامانِ انسانی، همچون حضرت ابراهیم (ع) و برخی ذریه او[۵]، حضرت اسحاق (ع) و یعقوب (ع)[۶]، برخی از پیامبران بنی اسرائیل[۷]، حضرت موسی (ع)[۸] و عبادالرحمن[۹] که به عنوان امام حق و فرعون و لشکریانش[۱۰] و گروهی از مشرکین[۱۱] به عنوان امام باطل به کار رفته است.
قرآن کریم در کاربردی دیگر از لوح محفوظ[۱۲]، راه آشکار[۱۳] و کتب آسمانی[۱۴] به عنوان امامان غیر انسانی یاد کرده است که همه این معانی را آیه ﴿يَوْمَ نَدْعُو كُلَّ أُنَاسٍ بِإِمَامِهِمْ﴾[۱۵] شامل می‌‌شود. از منظر قرآن، امامت مقامی بالاتر از نبوت و رسالت است که پس از امتحانات سخت به برخی برگزیدگان الهی عطا می‌‌شود[۱۶].
با توجه به آنچه گفته شد روشن می‌‌شود مراد از ضرورت امامت، لزوم وجود امام یا وجوبِ وجود امام است به گونه‌ا‌ی که معنای وجود و وجوب از امامت انفکاک ناپذیر باشد و هیچ زمانی جامعه خالی از امام نباشد.
در مجموع ضرورت امامت در قرآن، یعنی بررسی لزوم وجود امام یا وجوب وجود امام از منظر قرآن.
اثبات قرآنی ضرورت امامت
اثبات روایی ضرورت امامت
منابع
پانویس
- ↑ طریحی، فخر الدین، مجمع البحرین، ج۳ ص۳۷۳؛ حسینی زبیدی، محمد مرتضی، تاج العروس من جواهر القاموس، ج ۷ ص۱۲۴؛ مدنی شیرازی، علی خان بن أحمد، الطراز الأول و الکناز لما علیه من لغة العرب المعول، ج۸ ص۲۹۰.
- ↑ جمعی از نویسندگان، معجم الوسیط، ج۱، ص۲۷؛ شرتونی، سعید، اقرب الموارد، ج۱، ص۱۹.
- ↑ ابن فارس، احمد، معجم المقاییس فی اللغة، ص۴۸؛ ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج۱، ص۱۵۷.
- ↑ بندر ریگی، محمد، فرهنگ جدید عربی فارسی، ص۱۰؛ عمید، حسن، فرهنگ عمید یک جلدی ص۱۸.
- ↑ سوره بقره، آیه ۱۲۴.
- ↑ سوره انبیاء، آیه ۷۱ ـ ۷۳.
- ↑ سجده، آیه ۲۴.
- ↑ سوره قصص، آیه ۵.
- ↑ سوره فرقان، آیه ۷۴.
- ↑ سوره قصص، آیه ۴۱.
- ↑ سوره توبه، آیه ۱۲.
- ↑ سوره یس، آیه ۱۲.
- ↑ سوره حجر، آیه ۷۹.
- ↑ سوره هود، آیه ۱۷، سوره احقاف، آیه ۱۲.
- ↑ «روزی که هر دسته‌ای را با پیشوایشان فرا می‌خوانیم» سوره اسراء، آیه ۷۱.
- ↑ سوره بقره، آیه ۱۲۴.