غار ثور

مقدمه

غار ثور در جنوب مکه و در مسیری خلاف مسیر یثرب قرار دارد و پیامبر به طرف این غار حرکت کرد تا با این کار مشرکان سرگردان شوند. ازاین رو، آنها بیشتر در راه یثرب به جست‌وجو می‌پرداختند. بیشتر تاریخ‌نگاران گفته‌اند پیامبر شب هجرت را با ابوبکر در غار ثور سپری کرد، ولی درباره چگونگی این همراهی، نقل‌های متفاوت و متعارضی در دست است.

بنابر نقلی از ابن اسحاق، پیامبر به خانه ابوبکر آمد و به همراه او از درِ پشتی خانه ابوبکر خارج شدند و به سوی غار ثور به راه افتادند^[۱]. بنابر نقلی دیگر، ابوبکر شبانگاهان نزد علی (ع) آمد و سراغ پیامبر را گرفت. حضرت او را راهنمایی کرد و وی در راه به پیامبر پیوست^[۲]. برخی دیگر معتقدند این همراهی کاملاً اتفاقی بوده است و ابوبکر، رسول خدا (ص) را به شکلی تصادفی در راه دید و او را همراه خود برد^[۳].^[۴]

پیامبر اعظم (ص) در غار ثور

پیامبر به همراه ابوبکر به غار رفت و شب را با او در غار ثور باقی ماند. مشرکان که نقشه خود را شکست‌خورده می‌دیدند، به اقدام‌های تازه‌ای دست زدند. آنان همه راه‌های خروجی مکه را کنترل کردند و در شهر اعلام کردند هرکس مخفیگاه محمد را اطلاع دهد، صد شتر جایزه خواهد گرفت. همچنین آنان با استخدام «بَلَدها» و قیافه‌شناسان ماهر، به تعقیب حضرت پرداختند. شخصی به نام ابوکرز که از قیافه‌شناسان معروف و ماهر مکه بود و با رد پای پیامبر آشنایی کامل داشت، رد پای پیامبر را تا نزدیکی غار تعقیب کرد، ولی اراده پروردگار بر حفظ جان پیامبر بود؛ زیرا تارهای عنکبوت تنیده شده بر در غار و وجود دو کبوتر در آنجا که همه از امدادهای الهی بود، سبب شد تا مشرکان از ورود به غار منصرف شوند و راه دیگری را در پیش گیرند. بیشتر سیره‌نویسان، این کرامت را نقل کرده‌اند و به نظر می‌آید تلاش برخی در تأویل و تحریف این کرامت به دور از واقعیت باشد.

پیامبر اکرم (ص) سه روز در غار ثور ماند و در این سه روز، پسر ابوبکر به نام عبدالله به دستور پدرش در میان قریش می‌گشت و شبانگاهان اخبار را برای حضرت می‌برد. اسماء دختر ابوبکر نیز برای آنان غذا می‌آورد^[۵].^[۶]

منابع

جمعی از نویسندگان، هجرت پیامبر اعظم

پانویس

↑ سیره ابن هشام، ج۲، ص۱۲۹-۱۳۰؛ سیره حلبی، ج۲، ص۱۲۸.
↑ تاریخ طبری، ج۲، ص۲۰۷؛ فصول المهمه، ص۴۷؛ سیره حلبی، ج۲، ص۱۲۹.
↑ اعلام الوری، ص۶۳؛ میرزا محمدتقی سپهر، ناسخ التواریخ، ج۱، ص۲۲؛ فروغ ابدیت، ج۱، ص۳۴۸.
↑ جمعی از نویسندگان، هجرت پیامبر اعظم ص ۹۴.
↑ سیره ابن هشام، ج۲، ص۱۲۹-۱۳۰؛ کامل ابن اثیر، ج۲، ص۷۳؛ انساب الاشراف، ج۲، ص۲۶۱.
↑ جمعی از نویسندگان، هجرت پیامبر اعظم ص ۹۴.

[1] سیره ابن هشام، ج۲، ص۱۲۹-۱۳۰؛ سیره حلبی، ج۲، ص۱۲۸.

[2] تاریخ طبری، ج۲، ص۲۰۷؛ فصول المهمه، ص۴۷؛ سیره حلبی، ج۲، ص۱۲۹.

[3] اعلام الوری، ص۶۳؛ میرزا محمدتقی سپهر، ناسخ التواریخ، ج۱، ص۲۲؛ فروغ ابدیت، ج۱، ص۳۴۸.

[4] جمعی از نویسندگان، هجرت پیامبر اعظم ص ۹۴.

[5] سیره ابن هشام، ج۲، ص۱۲۹-۱۳۰؛ کامل ابن اثیر، ج۲، ص۷۳؛ انساب الاشراف، ج۲، ص۲۶۱.

[6] جمعی از نویسندگان، هجرت پیامبر اعظم ص ۹۴.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]