مراسم و سنت‌های عزاداری
مقدمه
پیرامون حادثۀ عاشورا و عزاداری امام حسین (ع)، یک سری سنت‌ها و مراسم میان مردم معمول است که در طول سال و اغلب در دو ماه محرّم و صفر و به‌ویژه در دهۀ عاشورا عمل می‌شود. آداب و سنن در مناطق مختلف جهان و حتی در شهر‌های مختلف ایران نیز متفاوت و متنوّع است. برخی از مراسم، مثلا ویژه هند و پاکستان است، برخی خاصّ ایران، و بعضی مخصوص عراق و شام. سنت‌های رایج، گاهی پشتوانه‌های دینی دارد و متّکی به روایات و مستند به فقه و حدیث است، برخی هم از ابداعات و ساخته‌های مردم و تقلید‌های بی‌اساس است. برخی از این مراسم‌ها عبارت‌اند از:
عزاداری و گریه بر امام حسین (ع)، نوحه‌خوانی و مرثیه‌خوانی، تعزیه و شبیه‌خوانی، سینه‌زنی و زنجیر زنی و قمه‌زنی، برپایی مجالس در تکیه‌ها، حسینیّه‌ها، خانه‌ها و مساجد و تشکیل هیئت‌ها در ایام محرّم، نذر و احسان و صدقه و اطعام مردم برای سیدالشهدا، سقّایی و چای و آب و شربت دادن به مردم، ساختن حسینیّه و تکیه، ترک بعضی کار‌های مباح در ایّام عاشورا مثل: عروسی، ازدواج، آرایش، تمیز کردن و جارو کردن خانه، پرداختن به کسب و کار و دوخت و دوز و خانه تکانی و... ، یاد حسین هنگام نوشیدن آب، پوشیدن لباس سیاه، سیاهپوش کردن اماکن و گذرگاه‌ها و مساجد و حسینیّه‌ها، مالیدن گل بر پیشانی و سر، پاشیدن کاه و خاشاک بر سر، راه انداختن دسته‌های عزاداری در خیابان‌ها، بر پایی مراسم شام غریبان، برگزاری مجالس مقتل‌خوانی و زیارت عاشورا، نذر برای آوردن کودکان خردسال به یاد علی اصغر در دسته‌های عزاداری، طشت گردانی، تهیّه و آذین‌بندی توق‌ها و علامت‌ها و نخل‌ها، پختن آش نذری و سفره انداختن، زیارت رفتن، گرامیداشت اربعین امام حسین (ع)، سر برهنه و پای برهنه بودن در عزای حسینی به‌ویژه عاشورا و اربعین[۱].
منابع
پانویس
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ عاشورا، ص ۴۴۸.