لشکر شیطان
مقدمه
قرآن کریم با صراحت بیان کرده است که شیطان، لشکریانی دارد[۱] و او را در گمراه ساختن انسان یاری می‌دهند و همنشین کسانی‌اند که فریبشان را می‌خورند[۲]. لشکریان شیطان پیوسته فریب‌خوردگان را از راه خدا باز می‌دارند و این فریب‌خوردگان درک نمی‌کنند[۳]. همنشینی لشکریان شیطان با این کسان در قیامت نیز پابرجا است و یکی از کیفرهای گناهکاران در قیامت، همین همنشینی است. قرآن بیان می‌فرماید که گناهکاران در قیامت آرزو می‌کنند ای کاش میان آنها و همنشینانشان فاصله‌ای فراوان بود[۴]. لشکریان شیطان بنابر تعابیر قرآنی و روایی برخی سواره‌اند و برخی پیاده[۵]. مراد از لشکریان سواره این است که در کار خویش- یعنی فریب انسان‌ها- توانایی و شتاب بیش‌تری دارند و لشکریان پیاده آنان‌اند که نیروی فریبکاری آنها کم‌تر است[۶].
منابع دینی، برای لشکریان شیطان تعابیر و نام‌های متعددی دارند؛ همانند جنود، قرین[۷]، قبیله شیطان، ذریه شیطان، خیل و رَجل[۸]. در متون اسلامی در این باره که لشکریان شیطان از چه نوع موجوداتی هستند، اشاراتی آمده است. از جمله آمده است که برخی از ذریه و فرزندان شیطان‌اند[۹] و گروهی از نسل انسان‌اند[۱۰]، و گروهی دیگر از جنیان‌اند که معصیت خدا را در پیش گرفته‌اند[۱۱]. در برخی روایات نیز صفات ناپسند انسان، مانند خشم، از لشکریان شیطان شمرده شده‌اند[۱۲].[۱۳]
منابع
جستارهای وابسته
پانویس
- ↑ ﴿وَجُنُودُ إِبْلِيسَ أَجْمَعُونَ﴾؛ سوره شعراء، آیه ۹۵.
- ↑ ﴿ وَمَن يَعْشُ عَن ذِكْرِ الرَّحْمَنِ نُقَيِّضْ لَهُ شَيْطَانًا فَهُوَ لَهُ قَرِينٌ﴾؛ سوره زخرف، آیه ۳۶؛ المیزان، ۱۵/ ۲۹۰.
- ↑ ﴿وَإِنَّهُمْ لَيَصُدُّونَهُمْ عَنِ السَّبِيلِ وَيَحْسَبُونَ أَنَّهُم مُّهْتَدُونَ﴾؛ سوره زخرف، آیه ۳۷.
- ↑ المیزان، ۱۸/ ۱۰۳- ۱۰۱.
- ↑ ﴿وَاسْتَفْزِزْ مَنِ اسْتَطَعْتَ مِنْهُمْ بِصَوْتِكَ وَأَجْلِبْ عَلَيْهِم بِخَيْلِكَ وَرَجِلِكَ وَشَارِكْهُمْ فِي الأَمْوَالِ وَالأَوْلادِ وَعِدْهُمْ وَمَا يَعِدُهُمُ الشَّيْطَانُ إِلاَّ غُرُورًا﴾؛ سوره اسراء، آیه ۶۴؛ نهج البلاغه، خ ۱۹۲.
- ↑ المیزان، ۱۳/ ۱۴۶؛ تفسیر نمونه، ۱۲/ ۱۸۵- ۱۸۳.
- ↑ ﴿ وَجُنُودُ إِبْلِيسَ أَجْمَعُونَ﴾؛ سوره شعراء، آیه ۹۵؛ ﴿ وَمَن يَعْشُ عَن ذِكْرِ الرَّحْمَنِ نُقَيِّضْ لَهُ شَيْطَانًا فَهُوَ لَهُ قَرِينٌ﴾؛ سوره زخرف، آیه ۳۶.
- ↑ ﴿يَا بَنِي آدَمَ لاَ يَفْتِنَنَّكُمُ الشَّيْطَانُ كَمَا أَخْرَجَ أَبَوَيْكُم مِّنَ الْجَنَّةِ يَنزِعُ عَنْهُمَا لِبَاسَهُمَا لِيُرِيَهُمَا سَوْآتِهِمَا إِنَّهُ يَرَاكُمْ هُوَ وَقَبِيلُهُ مِنْ حَيْثُ لاَ تَرَوْنَهُمْ إِنَّا جَعَلْنَا الشَّيَاطِينَ أَوْلِيَاء لِلَّذِينَ لاَ يُؤْمِنُونَ﴾؛ سوره اعراف، آیه ۲۷؛ ﴿وَإِذْ قُلْنَا لِلْمَلائِكَةِ اسْجُدُوا لآدَمَ فَسَجَدُوا إِلاَّ إِبْلِيسَ كَانَ مِنَ الْجِنِّ فَفَسَقَ عَنْ أَمْرِ رَبِّهِ أَفَتَتَّخِذُونَهُ وَذُرِّيَّتَهُ أَوْلِيَاء مِن دُونِي وَهُمْ لَكُمْ عَدُوٌّ بِئْسَ لِلظَّالِمِينَ بَدَلا﴾؛ سوره کهف، آیه ۵۰؛ نهج البلاغه، خ ۱۹۲.
- ↑ تفسیر برهان، ۳/ ۱۸۵.
- ↑ جامع البیان، ۱۱/ ۸۸؛ التبیان، ۸/ ۳۳.
- ↑ ﴿ وَكَذَلِكَ جَعَلْنَا لِكُلِّ نَبِيٍّ عَدُوًّا شَيَاطِينَ الإِنسِ وَالْجِنِّ يُوحِي بَعْضُهُمْ إِلَى بَعْضٍ زُخْرُفَ الْقَوْلِ غُرُورًا وَلَوْ شَاء رَبُّكَ مَا فَعَلُوهُ فَذَرْهُمْ وَمَا يَفْتَرُونَ﴾؛ سوره انعام، آیه ۱۱۲؛ تفسیر مجمع البیان، ۵- ۶/ ۶۵۸؛ تفسیر فخر رازی، ۲۴/ ۱۵۲.
- ↑ نهج البلاغه، نامه ۶۹.
- ↑ فرهنگ شیعه، ص۳۹۲-۳۹۳.