ساحت در فقه سیاسی
مقدمه
حیاط خانه[۱]، مکان وسیع[۲]، فضای وسیع مقابل خانه که به آن متصل است[۳]، قلمرو و محدوده منزل، سرا[۴].
﴿فَإِذَا نَزَلَ بِسَاحَتِهِمْ فَسَاءَ صَبَاحُ الْمُنْذَرِينَ﴾[۵]
این آیه شریفه فرود عذاب را در قلمرو شخصی یا خانه افرادی که مشمول عذاب هستند، اثبات می‌کند و به این نکته اشعار دارد که زمان فرا رسیدن عذاب الهی هیچ کس در هیچ ساحتی، در قلمرو شخصی و در داخل خانه و سرای خود ایمنی نخواهد داشت.
معمولاً ساحت در عربی با قوم استفاده می‌شود و "ساحتِ قوم" یعنی قلمرو سرزمینی که محترم است[۶] و کسی حق تجاوز و تعدی به آن را ندارد. در آیه ﴿فَإِذَا نَزَلَ بِسَاحَتِهِمْ فَسَاءَ صَبَاحُ الْمُنْذَرِينَ﴾[۷]، ساحت به افراد نسبت داده شده و قلمرو شخصی افراد را بیان می‌کند که به‌رغم محدوده شخصی و احترام آن، از عذاب الهی ایمن نخواهد بود.
در قرآن کریم ساحت افراد و قلمرو شخصی، همچون حوزه خصوصی مورد احترام و تأکید بوده و آیات چندی درباره اجازه خواستن برای ورود به منزل افراد وارد شده است: ﴿لَا تَدْخُلُوا بُيُوتَ النَّبِيِّ إِلَّا أَنْ يُؤْذَنَ لَكُمْ﴾[۸] و ﴿فَإِنْ لَمْ تَجِدُوا فِيهَا أَحَدًا فَلَا تَدْخُلُوهَا حَتَّى يُؤْذَنَ لَكُمْ﴾[۹].[۱۰]
منابع
پانویس
- ↑ ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۳، ص۱۱۳.
- ↑ حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۴۳۱.
- ↑ حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن، ج۵، ص۲۵۳.
- ↑ بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۶۰.
- ↑ «و آنگاه که (عذاب) به درگاه آنان فرود آید، بامداد بیم‌یافتگان بد بامدادی خواهد بود» سوره صافات، آیه ۱۷۷.
- ↑ وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر، ج۲۳، ص۱۵۶.
- ↑ «و آنگاه که (عذاب) به درگاه آنان فرود آید، بامداد بیم‌یافتگان بد بامدادی خواهد بود» سوره صافات، آیه ۱۷۷.
- ↑ «به خانه‌های پیامبر وارد نشوید مگر به شما برای (خوردن) خوراک، اجازه دهند» سوره احزاب، آیه ۵۳.
- ↑ «پس اگر در آن (خانه) ها کسی را نیابید درون آنها در نیایید تا به شما اجازه داده شود » سوره نور، آیه ۲۸.
- ↑ نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص: ۳۲۷-۳۲۸.