استخلاف و مهدویت (مقاله)
استخلاف و مهدویت عنوان مقاله‌ای است که با زبان فارسی به بررسی دلایل توجیهی ارتباط استخلاف با مهدویت می‌پردازد. این مقاله ۴۰ صفحه‌ای به قلم حسین الهی‌نژاد نگاشته شده و در فصلنامه مشرق موعود (شماره ۲۷، پاییز ۱۳۹۲) منتشر گشته است.[۱]
| استخلاف و مهدویت | |
|---|---|
 | |
| رتبه علمی | علمی پژوهشی (حوزه علمیه) |
| زبان | فارسی |
| نویسنده | حسین الهی‌نژاد |
| موضوع | مهدویت |
| مذهب | شیعه |
| منتشر شده در | فصلنامه مشرق موعود |
| وابسته به | مؤسسه آینده روشن |
| محل نشر | قم، ایران |
| تاریخ نشر | پاییز ۱۳۹۲ |
| شماره | ۲۷ |
| شماره صفحات | از صفحه ۱۰۷ تا ۱۴۶ مجله |
| ناشر الکترونیک | پایگاه مجلات تخصصی نور |
چکیده مقاله
- نویسنده در ابتدای چکیده مقاله خود می‌نویسد: «نوشتار پیش رو، با بیان مقدمه و مفهوم‌شناسی واژگان کلیدی همچون سنت، استخلاف و مهدویت آغاز می‌‌شود. بیان شاخصه‌های سنت الهی مانند قطعیت، ابدیت و تخلف ناپذیری، بخش بعدی نوشتار را به خود اختصاص داده است. تقسیم‌بندی سنت‌های الهی به مطلق و مقید، اصلی و فرعی، و فردی و اجتماعی، بخش سوم بحث را تشکیل می‌‌دهد. در بخش چهارم به تبیین استخلاف و کیفیت رابطه آن با مهدویت پرداخته شده است و در ادامه به دلایل توجیهی ارتباط استخلاف با مهدویت که مهم ترین بحث این تحقیق است توجه شده و مستندات این ارتباط از سه منظر آیات، روایات و عقل توجیه می‌‌شود؛ یعنی در بیان دلایل توجیهی ارتباط استخلاف با مهدویت، علاوه بر آیات و روایات پر شماری که در منابع دینی آمده، عقل و دلایل عقلی نیز به این مسأله ورود پیدا کرده و از منظر حکمت الهی به اثبات استخلاف و رابطه آن با مهدویت پرداخته است»[۱]
فهرست مقاله
- چکیده
- مقدمه
- مفهوم‌شناسی
- شاخصه‌های سنت الهی
- تغییرناپذیر و تخلف‌ناپذیر
- عمومیت و فراگیری
- استخلاف، سنت مشروط الهی
- ارتباط استخلاف با مهدویت
- غیبت و استخلاف
- غیبت، بسترساز شرایط استخلاف
- وظیفه مهم منتظران
- فلسفۀ غیبت، توجیه‌گر استخلاف
- رابطه فلسفه غیبت با استخلاف
- حکمت و استخلاف
- نتیجه
- منابع
دربارهٔ پدیدآورنده
حجت الاسلام و المسلمین حسین الهی‌نژاد (متولد ۱۳۴۵ ش، سمنان)، تحصیلات حوزوی خود را نزد اساتیدی همچون حضرات آیات: جعفر سبحانی، عبدالله جوادی آملی و حسین وحید خراسانی پیگیری کرد. مسئول گروه مبانی مهدویت، مسئول پژوهشکده مهدویت و آینده‌پژوهی و هیئت تحریریه مجله پژوهش‌های مهدوی از جمله فعالیت‌های وی است. او علاوه بر تدریس دروس حوزوی تاکنون چندین جلد کتاب و مقاله به رشتهٔ تحریر درآورده است. «بررسی و تحلیل انتظار در اهل‌سنت»، «درآمدی بر فلسفه مهدویت‌پژوهی»، «انتظار الگوبخش سبک نوین زندگی امروزی»، «مردم و زمینه‌سازی ظهور»، «حج و مهدویت»، «تحلیل رویکرد شناختی انتظار از منظر اهل سنت»، «بررسی و تحلیل نقش ایرانیان در تحولات فرجام جامعه بشریت با تاکید بر مسأله ظهور و قیام»، «مهدویت‌پژوهی»، «اتحاد و همگرایی در پرتو مهدویت و موعودگرایی»، «روش‌شناسی مهدویت‌پژوهی»، «برهان لطف و غیبت»، «بازشناسی مفهوم انتظار با رویکرد عام و خاص از منظر شیعه و اهل سنت»، «اسرار غیبت امام زمان»، «استخلاف و مهدویت»، «انتظار عدالت و صلح جهانی»، «صفات منتظران حضرت مهدی»، «وظایف منتظران در عصر غیبت»، «مهدویت و مبانی کلام جدید»، «اتحاد و همگرایی»، «انتظار فعال و توانمندی عقلایی منتظران»، «آشنایی با امام زمان»، «ویژگی‌های منتظران و جامعه منتظر»، «نمادگرایی در نشانه‌های ظهور» و «مهدویت و زبان دین» برخی از این آثار است.[۲]