الغیبة ۱ (کتاب)
الغیبة کتابی است به زبان عربی که حاوی روایاتی از ائمه معصومین (ع)، درباره غیبت امام زمان(ع) و خصوصیات آن حضرت و عصر ظهور و ویژگیهای آن دوران میباشد. این کتاب اثر محمد بن ابراهیم نعمانی است و انتشارات دار الخلافة، انتشارات انوار الهدی، انتشارات صابری و انتشارات صدوق انتشار آن را به عهده داشته‌اند.[۱]
| الغیبة | |
|---|---|
 | |
| زبان | عربی |
| نویسنده | محمد بن ابراهیم نعمانی |
| موضوع | غیبت |
| مذهب | شیعه |
| ناشر | [[:رده:انتشارات * انتشارات دار الخلافة (تهران، ایران: ۱۳۱۸ ق، ۱۲۷۹ ش)
|
| تعداد صفحه | ۳۷۶ |
| شماره ملی | ۱۷۸۷۹ |
دربارهٔ کتاب
در معرفی این کتاب آمده است: «یکی از منابع بسیار مهم و دست اول حدیثی در باب احادیث مربوط به غیبت امام زمان (ع) است. این کتاب برای مقابله با اندیشه‌های انحرافی و پاسخ به شبهات مخالفان اهل بیت پیامبر (ع) درباره تفکر مهدویت نوشته شده است. مؤلف، درباره انگیزه نگارش این کتاب، میگویدبا مشاهده گمراهی برخی از فرقه‌های منسوب به تشیع در باب امام عصر (ع) و مسئله غیبت که گروهی در این باره کوتاهی کرده و گروهی مبالغه و افراط نموده‌اند و در نتیجه همه در حیرت و ضلالت گرفتار آمده‌اند، بر آن شدم که همه احادیث معتبر را در مسایل مربوط به این مسیله بسیار مهم در یک کتاب جمع‌آوری کنم. وی که در اوایل دوره غیبت کبری می‌زیست این کتاب را در شهر حلب برای شیعیان آن دیار نوشت، که شاگردش ابوالحسین محمد بن علی شجاعی آن را حفظ و روایت کرده و استنساخ نموده است.
نویسنده کتاب خود را در بیست و شش باب تنظیم کرده است که پس از نقل احادیث در هر یک از ابواب، توضیح مختصری هم درباره برخی از آنها ارائه کرده و عقاید شیعه را تبیین و تشریح نموده است. او در مجموع چهار صد و هفتاد و هشت حدیث را به صورت مستند روایت کرده است. البته بسیاری از احادیث دیگر را نیز در ذیل مطالب و لابلای روایات هر باب به صورت مرسل یا مستند نقل کرده که به بیش از یکصد حدیث می‌رسد»[۱].
فهرست کتاب
- مقدمه نویسنده
- گفتار ١: روایاتی که در جهت محافظت از سر آل محمد (ع) نسبت به اغیار، و نهی نمودن از انتشار این مطالب و اطلاع اغیار از آنها وارد شده اند.
- گفتار ٢: در تبیین ریسمان الهی، که به پناه بردن به آن و عدم متفرق گردیدن از آن مأموریم.
- گفتار ٣: آنچه که در خصوص امامت و وصایت آمده است، و اینکه این امور از جانب خداوند متعال و توسط ایشان انتخاب می‌شود، که هر امامی به عنوان امانت آن را به امام بعد از خود منتقل می نماید.
- گفتار ٤: بررسی روایاتی که امامان معصوم (ع) را دوازده تن معرفی نموده، و انتخاب ایشان را از جانب خداوند متعال و توسط او می دانند.
- گفتار ٥: روایاتی که در خصوص مدعیان امامت وارد گردیده، و هر پرچمی که قبل از قیام حضرت قائم (ع) پرافراشته شود را از طاغوت می دانند.
- گفتار ٦: حدیث روایت شده از مسیرهای روائی اهل تسنن.
- گفتار ٧: روایات وارد شده در خصوص شک کننده نسبت به یکی از امامان معصوم (ع)، یا فردی که یک شب را به صبح کند در حالی که امام خود را نشناسد، یا اینکه خداوند متعال فردی که امام نداشته باشد خوار می شمارد.
- گفتار ٨: روایاتی که می فرمایند خداوند متعال زمین خود را از حجت خالی نمی کند.
- گفتار ٩: روایاتی که می فرمایند اگر بر روی زمین جز دو نفر باقی نماند حتما یکی از آنها حجت خداوند متعال بر روی زمین است.
- گفتار ١٠: روایاتی که در باب غیبت امام دوازدهم (ع) وارد شده اند که حضرت امیر المؤمنین علی (ع) و امامان معصوم دیگر (ع) این امر را ذکر نموده اند.
- گفتار ١١: روایاتی که در خصوص دستوراتی که به شیعیان -از صبر و آرامش و انتظار فرج و جلوگیری از عجله نمودن در کار و تدبیر خداوند متعال- وارد شده است.
- گفتار ١٢: آنچه که به شیعیان از آزمایش سخت و اختلاف و تشتت در زمان غیبت می رسد، تا جایی که جز اندکی از ایشان-همانطور که امامان معصوم (ع) فرموده اند- باقی نمی مانند.
- گفتار ١٣: روایاتی که در رابطه به صفات، رفتار و روش او وارد شده است، و آنچه از آیات قرآن کریم که در خصوص ایشان (ع) نازل گردیده است.
- گفتار ١٤: روایاتی که در رابطه با نشانه های قبل از قیام حضرت قائم (ع) وارد شده اند، که بر ظهور ایشان پس از ظاهر گردیدن این نشانه ها -همانطور که امامان معصوم (ع) می فرمایند- دلالت دارند.
- گفتار ١٥: روایاتی که در خصوص سختی و فشار به وجود آمده قبل از ظهور امام زمان (ع) حکایت دارند.
- گفتار ١٦: روایاتی که تعیین زمان برای ظهور و هم چنین ذکر نام حضرت قائم (ع) را ممنوع دانسته اند.
- گفتار ١٧: روایاتی که به مواجهه حضرت قائم (ع) با جاهلیت مردم حکایت دارند، و به آنچه به مردم از اهل بیت عصمت و طهارت (ع) رسیده است اشاره دارند.
- گفتار ١٨: روایاتی که به سفیانی اشاره می نمایند، و ظهور او را حتمی دانسته، و اینکه او قبل از قیام قائم (ع) ظهور می کند.
- گفتار ١٩: آنچه که از پرچم رسول الله (ص) سخن رانده اند، واینکه این پرچم پس از واقعه و جنگ جمل برافراشته نمی گردد مگر به دست حضرت قائم (ع).
- گفتار ٢٠: آنچه که روایات از لشکر خشم سخن رانده اند، که آن لشکر همان یاران حضرت قائم (ع) هستند، تعداد و صفات آنان، و آنچه از مشکلات که دچار آن می شوند و کیفیت جنگ ایشان.
- گفتار ٢١: آنچه که روایات در خصوص احوال شیعیان هنگام قیام حضرت حجت (ع) و قبل و بعد از آن می فرمایند.
- گفتار ٢٢: آنچه که روایات در خصوص دعوت حضرت قائم (ع) به دین جدید خبر می دهند، و اینکه اسلام کاملا به گونه ای دیگر توسط پیامبر (ص) شروع شد که توسط حضرت قائم (ع) به همان شکل اول خود باز می گردد.
- گفتار ٢٣: روایاتی که از سن و سال امام زمان (ع) سخن می گویند؛ وآنچه که از روایت آن زمان که امر امامت به ایشان سپرده می‌شود، به دست می آید.
- گفتار ٢٤: بحثی در خصوص اسماعیل بن أبی عبد الله (ع)، و هدایت مردم توسط ایشان به سمت برادر خود حضرت موسی بن جعفر (ع)
- گفتار ٢٥: روایاتی که بر این امر دلالت دارند؛ کسی که امام زمان خود را شناخت ضرری به او نمی رسد خواه ظهور مقدم شود یا تأخیر یابد.
- گفتار ٢٦: آنچه که روایات بر مدت حکومت امام زمان (ع) پس از امر ظهور، دلالت دارند.
دربارهٔ پدیدآورنده
محمد بن ابراهیم نعمانی (متوفای ٣٦٠ ق/ ٩٧١ م) تحصیلات خود را نزد اساتیدی همچون: احمد بن نصر بن هوذه باهلی، احمد بن محمد بن یعقوب بن عمار کوفی، حسین بن محمد باوری، سلامه ابن محمد بن اسماعیل ارزنی، عبدالعزیز بن عبدالله بن یونس موصلی و عبدالواحد بن عبدالله بن یونس موصلی فرا گرفت.
او به تألیف مقالات و کتب علمی و دینی پرداخته است.«الفرائض»، «الرد علی الإسماعیلیة»، «التفسیر» و «التسلی» برخی از این آثار است.