بحث:بنی‌خزاعه در تاریخ اسلامی

بنی‌خزاعه در نقش قبایل یمنی در حمایت از اهل بیت

این قبیله در مرالظهران سکونت داشت[۱]. افراد آن قبیله با همکاری بنوبکر بن کنانه توانستند سلطه «جُرهم» بر مکه را از بین برند و حکومت بر شهر و تولیت خانه کعبه را به دست آورند. سرانجام قصی بن کلاب با همکاری قریش و کنانه و قُضاعه موفق شد خزاعه و بنی‌بکر را از مکه بیرون کند و فرمانروایی مکه و تصدی امور خانه کعبه را به دست آورد[۲].

روابط خزاعه و بنی‌هاشم در زمان عبدالمطلب به مسالمت‌ گرایید و پیمان استواری بین خزاعه و عبدالمطلب بسته شد تا در برابر دشمنان، پشتیبان و مددکار یکدیگر باشند[۳]. روابط خزاعه و بنی‌هاشم چنان صمیمی بود که عبدالمطلب از آنان همسر برگزید[۴][۵]

اسلام خزاعه

پس از هجرت رسول خدا(ص) به مدینه منوره، روابط همکاری و پشتیبانی خزاعه با رسول‌الله(ص) ابعاد وسیعی یافت به گونه‌ای که مسلمان و مشرک آنان، همگی پیامبر(ص) را دوست می‌داشتند و در مکه و تهامه هر اتفاقی می‌افتاد رسول خدا(ص) را از آن باخبر می‌ساختند و از هواداران آن حضرت، محسوب می‌شدند [۶]. همچنین مَعبد بن أبی‌مَعبد خزاعی پس از شکست احد نزد رسول خدا(ص) آمد و از مصیبت وارده به ایشان اظهار ناراحتی کرد و در روحاء ابوسفیان را که قصد بازگشت داشت ملاقات کرد و وی را از این کار برحذر داشت[۷]. همکاری خزاعه با پیامبر(ص) ادامه یافت تا هنگامی که قریش در سال پنجم هجری آهنگ مدینه کرد. گروهی از سواران خزاعه به مدینه آمدند و حرکت آنان را به آگاهی پیامبر(ص) رسانیدند[۸]. در هنگام بستن صلح حدیبیه نیز بنی‌خزاعه پیمان همکاری خود را با رسول خدا(ص) اعلام کردند[۹]. بدین ترتیب روابط صمیمی و همکاری بین خزاعه و رسول‌الله(ص) هر روز ابعاد بیشتری می‌یافت به گونه‌ای که وقتی أَنَس بن زُنَیم الدؤلی رسول خدا(ص) را هجو کرد، جوانی از خزاعه بر او حمله برد که به جنگ میان خزاعه و بنی‌بکر منجر شد. پس از این واقعه بُدَیل بن وَرقاء و عمرو بن سالم از بزرگان خزاعه به مدینه منوره آمدند و شکایت بنی‌بکر و قریش را به رسول‌الله(ص) بردند و همین، بهانه حمله پیامبر(ص) به مکه شد[۱۰].

از متن ابن هشام برمی‌آید قبل از جنگ احد، گروهی از خزاعه مسلمان بوده‌اند [۱۱]، از جمله: نافع بن بُدَیل بن وَرقاء که از قاریان قرآن بود و در حادثه بئر معونه کشته شد[۱۲].

قبل از فتح مکه نیز رسول‌الله(ص) نامه‌ای به بدیل بن ورقاء و بُسر بن سفیان خزاعی نوشت و آن دو را به اسلام دعوت کرد که آن دو دعوت پیامبر(ص) را پذیرفتند. بدیل در فتح مکه و غزوه حنین شرکت داشت[۱۳] و به دستور پیامبر(ص) سرپرستی غنایم حنین را بر عهده گرفت [۱۴]. وی در حجة الوداع همراه رسول‌الله(ص) بود[۱۵] و سرانجام قبل از رحلت رسول خدا(ص) از دنیا رفت[۱۶][۱۷]

پانویس

  1. ابن‌هشام، السیرة النبویه، القسم الأول، ص۹۲.
  2. ابن‌هشام، السیرة النبویه، ص۱۱۷ و ۱۲۳؛ عبدالقادر فیاض حرفوش، قبیلة خزاعه فی الجاهلیة و الاسلام، ص۴۴.
  3. محمد حمیدالله، نامه‌ها و پیمان‌های سیاسی حضرت محمد(ص)، ترجمه سید محمد حسینی، ص۳۲۹.
  4. یعقوبی، تاریخ، جلد اول، ص۳۲۶.
  5. منتظرالقائم، اصغر، نقش قبایل یمنی در حمایت از اهل بیت، ص:۹۱.
  6. ابن‌هشام، السیرة النبویه، القسم الثانی، ص۱۰۲.
  7. ابن‌هشام، السیرة النبویه، القسم الثانی، ص۱۰۲؛ واقدی، المغازی، المجلد الأول، ص۳۳۴.
  8. واقدی، المغازی، المجلد الأول، ص۴۴۵.
  9. ابن‌هشام، السیرة النبویه، القسم الثانی، ص۳۱۸.
  10. ابن‌هشام، السیرة النبویه، القسم الثانی، ص۳۹۰؛ واقدی، المغازی، المجلد الثانی، ص۷۸۴.
  11. ابن‌هشام، السیرة النبویه، القسم الثانی، ص۱۰۲.
  12. ابن‌سعد، الطبقات الکبری، المجلد الرابع، ص۲۹۴.
  13. ابن‌سعد، الطبقات الکبری، المجلد الرابع، ص۲۹۴.
  14. واقدی، المغازی، المجلد الثانی، ص۹۲۲.
  15. ابن‌سعد، الطبقات الکبری، المجلد الرابع، ص۲۹۴.
  16. ابن‌حجر عسقلانی، الاصابة فی تمییز الصحابه، الجزء الأول، ص۱۴۱.
  17. منتظرالقائم، اصغر، نقش قبایل یمنی در حمایت از اهل بیت، ص:۹۲-۹۳.
بازگشت به صفحهٔ «بنی‌خزاعه در تاریخ اسلامی».