مکر و فریبکاری در فقه سیاسی

معناشناسی

خدع به معنای مخفی ‌کردنِ آنچه در شأن او ظهور است، به قصد اضرار و منع خیر[۱] و نیز به معنای حیله‌گری، نیرنگ ‌بازی است[۲].

در قرآن کریم آمده است: ﴿وَإِنْ يُرِيدُوا أَنْ يَخْدَعُوكَ فَإِنَّ حَسْبَكَ اللَّهُ[۳].

خدعه، نیرنگ و دورویی از ویژگی‌های بارز منافقان در مواجهه با پیامبر اکرم (ص) و مسلمانان بوده است.

خدعه در فرهنگ سیاسی

در فرهنگ سیاسی به فریب‌کاری و تقلّب یا به‌ اصطلاح "با یک روی در دو محراب بودن" (که صفت نفاق است) خدعه و دودوزه بازی اطلاق می‌شود[۴].[۵]

منابع

پانویس

  1. حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۳، ص۲۸.
  2. بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۸۱۰.
  3. «و اگر بخواهند تو را فریب دهند بی‌گمان خداوند تو را بسنده است» سوره انفال، آیه ۶۲.
  4. علی‌اکبر آقابخشی و مینو افشاری‌راد، فرهنگ علوم سیاسی، ص۱۲۷.
  5. نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص:۲۴۹.