علی بن عبدالله بن عباس بن عبدالمطلب

علی بن عبدالله بن عباس بن عبدالمطلب از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: علی بن عبدالله بن عباس بن عبدالمطلب در تاریخ اسلامی - علی بن عبدالله بن عباس بن عبدالمطلب در تراجم و رجال - پرسش مرتبط ندارد

مقدمه

• علی فرزند عبدالله بن عباس کنیه‌اش ابوالحسن، در زمان امیرالمؤمنین علی(ع) به دنیا آمد، عبدالله بن عباس پدرش قنداقه فرزندش را خدمت حضرت علی(ع) برد، امام(ع) با آب دهان و کمی خرما کام او را برداشت. علی بن عبدالله مردی شریف و بزرگوار و سید قوم و بسیار خوش چهره و بلند قامت بود، موی صورتش بسیار بلند بود و همواره رنگ مشکی می‌کرد، و در بلندی قامت به حدی بود که در حال طواف گویا او سواره و سایر مردم پیاده طواف می‌کنند. وی در ملاقاتی که با عبدالملک مروان داشت، عبدالملک به سبب عداوتی که با حضرت علی(ع) داشت به او گفت: دوست ندارم اسمت علی باشد و اسم و کنیه‌ات (ابوالحسن) را تغییر بده. علی گفت: اسمم را تغییر نمی‌دهم اما کنیه‌ام هم ابو محمد است چون نام پسر بزرگ او محمد بود، و بدین ترتیب خود را از اعتراض عبدالملک نجات داد.
• علی بن عبدالله از جمله کسانی است که در تاریخ به عنوان عبادت‌کنندگان روزگار شهرت یافته، او در هر شبی و به قولی در هر شبانه روزی یک هزار رکعت نماز می‌خواند.
• در نقل ابن ابی الحدید آمده: سه نفر بودند که به خاطر آن‌که پیشانی‌شان از کثرت سجده برآمده شده بود ذو الثّفنات نامیدند آن سه نفر عبارتند از: علی بن حسین(ع)، علی بن عبدالله بن عباس و عبدالله بن وهب راسبی رئیس خوارج نهروان.
• علی بن عبدالله این حدیث معروف را از پدرش عبد الله نقل کرده که گفت: من با عده‌ای کنار بستر وفات رسول خدا(ص) بودیم در ساعات آخر عمر مبارکش فرمود: "کاغذ و قلم بیاورید تا چیزی برای شما بنویسم که هرگز بعد از من گمراه نشوید". عمر بن خطاب در آن مجلس حاضر بود گفت: درد و بیماری بر رسول خدا(ص) غلبه کرده (و نعوذ بالله هذیان می‌گوید) و نیازی به نوشته او نیست، بلکه کتاب خدا ما را کافی است! (و اجازه نداد کاغذ و قلم بیاورند تا خواسته رسول خدا(ص) نوشته شود، معلوم است که حضرت می‌خواسته درباره جانشینی علی بن ابی طالب(ع) چیزی بنویسد، و عمر این موضوع را حس کرد و مانع آن شد) بعد از اعتراض عمر، بین حاضران اختلاف شد و رسول خدا(ص) فرمود: "برخیزید و بروید و سزاوار نیست نزد من اختلاف کنید، و چنین سخنان بر زبان آورید"، آنان رفتند (و تنها حضرت علی(ع) و جمع قلیلی از نزدیکان پیامبر باقی ماندند) و پیامبر(ص) در همان روز دار فانی را وداع و ندای حق را لبیک گفتند.
• ابن ابی الحدید در پایان می‌نویسد: این حدیث را تمامی راویان بر آن اتفاق دارند.
• علی بن عبدالله این فقیه بزرگوار به سال ۱۱۷ هجری با دلی مالامال از عشق امیرالمؤمنین(ع) دار فانی را وداع گفت.

منابع

• ناظم‌زاده، سید اصغر، اصحاب امام علی، ج۲