رفع
مقدمه
برافراشتن، برآوردن، بلند مرتبه ساختن[۱]، در مقابل وضع و خفض[۲].
﴿يَرْفَعِ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَالَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ دَرَجَاتٍ﴾[۳].
رفع در امور معنوی و مادی و نیز محسوس به کار رفته است[۴]؛ در امور معنوی مانند ﴿وَرَفَعَ بَعْضَكُمْ فَوْقَ بَعْضٍ دَرَجَاتٍ﴾[۵]، ﴿يَرْفَعِ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَالَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ دَرَجَاتٍ﴾[۶]، ﴿فِي بُيُوتٍ أَذِنَ اللَّهُ أَنْ تُرْفَعَ﴾[۷]؛ در امور محسوس و مادّی مانند ﴿لَا تَرْفَعُوا أَصْوَاتَكُمْ فَوْقَ صَوْتِ النَّبِيِّ﴾[۸].
رفعت معنوی به مفهوم شرافت بخشیدن است ﴿فِي بُيُوتٍ أَذِنَ اللَّهُ أَنْ تُرْفَعَ﴾[۹][۱۰].
از اصطلاحات کلیدی که برای اقتدار بخشی و منزلت دهی اجتماعی و سیاسی در قرآن کریم وارد شده است، رفع میباشد؛ چنان که در آیه شریفه ﴿وَرَفَعْنَا بَعْضَهُمْ فَوْقَ بَعْضٍ دَرَجَاتٍ لِيَتَّخِذَ بَعْضُهُمْ بَعْضًا سُخْرِيًّا﴾[۱۱] اراده الهی بر برتری بخشی برخی انسانها از لحاظ منزلت اجتماعی، قدرت و استعداد بر دیگران تعلق گرفته که خود رمز پایداری و تعادل جوامع انسانی است[۱۲].[۱۳]
منابع
پانویس
- ↑ بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژهنامه، ص۷۵۷.
- ↑ ابنفارس، معجم مقاییس اللغة، ج۲، ص۴۲۳.
- ↑ «برخیزید، برخیزید تا خداوند (پایگاه) مؤمنان از شما و فرهیختگان را چند پایه بالا برد و خداوند از آنچه انجام میدهید آگاه است» سوره مجادله، آیه ۱۱.
- ↑ حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۴، ص۱۸۳.
- ↑ «برخی را بر برخی دیگر به پایههایی برتری داد» سوره انعام، آیه ۱۶۵.
- ↑ «برخیزید، برخیزید تا خداوند (پایگاه) مؤمنان از شما و فرهیختگان را چند پایه بالا برد و خداوند از آنچه انجام میدهید آگاه است» سوره مجادله، آیه ۱۱.
- ↑ «(این چراغ) در خانههایی (است) که خداوند رخصت داده است تا والایی یابند و نامش در آنها برده شود» سوره نور، آیه ۳۶.
- ↑ «صدایتان را از صدای پیامبر فراتر نبرید» سوره حجرات، آیه ۲.
- ↑ «(این چراغ) در خانههایی (است) که خداوند رخصت داده است تا والایی یابند و نامش در آنها برده شود» سوره نور، آیه ۳۶.
- ↑ حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۳۶۰-۳۶۱.
- ↑ «برخی از آنان را بر دیگری به پایههایی برتری دادهایم تا برخی، برخی دیگر را به کار گیرند و بخشایش پروردگارت از آنچه آنان فراهم میآورند» سوره زخرف، آیه ۳۲.
- ↑ سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۱۸، ص۱۰۰.
- ↑ نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص: ۳۱۲.