الگو:صفحهٔ اصلی/مدخل برگزیده
اربعین امام حسین (ع) که مصادف با روز بیستم صفر است، روز تجدید غم و عزای اهل بیت(ع) و شیعه است و گرامیداشت این روز و زیارت امام حسین (ع) بسیار ثواب دارد. در اولین اربعین سیدالشهداء جابر بن عبدالله انصاری و عطیّه به زیارت قبر آن حضرت رفتند.
در فرهنگ اسلامی و در معارف عرفانی، عدد چهل (اربعین) جایگاه خاصی دارد. از جمله مواردی که اربعین در فرهنگ دینی، اسلامی، عرفانی به کار رفته است مواردی همچون کمال عقل انسان در چهل سالگی؛ مبعوث شدن پیامبر (ص) در چهل سالگی و... است اما مهمترین موردی که اربعین در مورد آن به کار می‌‌رود چهلمین روز شهادت حسین بن علی (ع) است که مصادف با روز بیستم ماه صفر است، روز تجدید غم و عزای اهل بیت و شیعه است و گرامیداشت این روز و زیارت امام حسین (ع) و پیاده روی آن بسیار ثواب دارد. امام حسن عسکری (ع) در حدیثی علامت‌های مؤمن را پنج چیز شمرده است: "نماز پنجاه و یک رکعت، زیارت اربعین، انگشتر کردن در دست راست، پیشانی بر خاک نهادن و "بسم الله" را در نماز، آشکارا گفتن".
از جلوه‌های بسیار زیبای اربعین حسینی حرکت پیادۀ خیل مشتاقان آن حضرت است که حماسه‌ای وصف ناشدنی را می‌آفریند، دشمنانی که زیارت چند هزار نفره سابق را در اربعین حسینی تحمل نکردند، امروز نظاره‌گر حرکت سیل‌گونه و میلیونی زائران آن حضرت هستند که به صورت خودجوش و کاملاً مردمی چشمان جهانیان را مات و مبهوت خود ساخته است. امام صادق (ع) فرمودند: «هرکس از خانه خویش به قصد زیارت حسین بن علی بن ابی طالب (ع) خارج گردد، پس اگر پیاده باشد خداوند به ازای هر گامی که بر می‌‌دارد برای او یک کار نیک نوشته و یک کار بد او را پاک می‌کند تا آنگاه که به حائر (قبر امام حسین (ع) در کربلا) رسد، خداوند او را در صالحان و نیکان قرار دهد و وقتی زیارت را به پایان رساند او را از نجات یافتگان قرار داده و به هنگام بازگشت فرشته‌ای به نزد وی آمده و می‌گوید: من فرستادۀ خدایت هستم، خدایت سلامت می‌رساند و می‌گوید: کارهای خود را از نو سرگیر، که گناهان گذشته ات مورد بخشش قرار گرفت».
یکی از مباحث مهم تاریخ عاشورا حضور اهل بیت (ع) در کربلا در اولین اربعین شهادت امام حسین (ع) است. مشهور میان شیعه، اربعین روزی است که جابر بن عبدالله انصاری، صحابی بزرگ رسول خدا(ص) به زیارت قبر امام حسین (ع) نائل شد و همانجا بود که اهل بیت (ع) هنگام بازگشت از شام نیز به زیارت مزار امام آمده و جابر را ملاقات کردند.
اربعین روزی است که برافراشته شدن پرچم پیام شهادت کربلا در آن روز آغاز شد و روز بازماندگان شهداست. حالا چه در اربعین اول، خانوادۀ امام حسین (ع) به کربلا آمده باشند و چه نیامده باشند.