حدیث علی مع الحق
| حدیث علی مع الحق | |
|---|---|
 | |
| متن حدیث | |
| «علیّ مع الحقّ و الحقّ مع علیّ يَدُورُ مَعَهُ حَيْثُمَا دَار» | |
| ترجمه حدیث | |
| علی با حق است و حق با علی، هرجا که او باشد، حق هم همانجا و بر محور او می‌گردد | |
| مشخصات حدیث | |
| صادره از | پیامبر خاتم (ص) |
| راویان | |
| محتوای حدیث | |
| دلالت حدیث |
|
| منابع حدیث | |
| اعتبار سند | متواتر |
| منابع شیعه | |
مقدمه
امام علی (ع) از نخستین روزهای نزول وحی، در کنار پیامبر بود و آیات قرآن و صدای جبرئیل را می‌شنید و معارف قرآن را از پیامبر می‌آموخت و فکر و جانش، کلام و زندگی‌اش، گفتار و کردارش همه قرآنی بود. تعبیر معیّت دربارۀ علی و حق آمده است: «علیّ مع الحقّ و الحقّ مع علیّ»[۱].
حق و علی
حق، معیار سنجش اشخاص، احزاب، اعمال و اقوال است و میزانی است که با عرضه‌کردن هر سخن و هر عمل بر آن، حقانیت یا بطلانش روشن می‌شود. در احادیث متعدّد، امیر المؤمنین (ع) و حق، همراه و با هم و یکی دانسته شده است، این، هم عصمت امام علی (ع) را می‌رساند، هم بر حق بودن او را در همۀ جبهه‌ها و در تعارض با همۀ اشخاص[۲].
پیامبر اکرم (ص) فرمود: "علی با حق است و حق با علی است، هرجا که او باشد، حق هم همانجا و بر محور او می‌گردد"[۳]. همراهی علی (ع) با حق و این معیّت، روشن‌ترین دلیل بر حقانیّت او و گمراه بودن دشمنان اوست. این حقیقت، هم به صورت خبری نقل شده است، مثل حدیثی که گذشت، هم به صورت دعا و خواسته از درگاه، خدا، مثل این تعبیر: "خدایا هرجا که علی (ع) بود، حق را بر مدار او بگردان"[۴]. چنین سخنانی دربارۀ عمّار یاسر هم از زبان پیامبر خدا نقل شده است و این معیاری بود که برای افراد مردّد در جبهۀ صفین، طرف حق را نشان می‌داد.
حدیث «عَلِيٌّ مَعَ الْحَقِّ وَ الْحَقُّ مَعَ عَلِيٍّ يَدُورُ مَعَهُ حَيْثُمَا دَار» وسیله‌ای برای حق‌شناسی و باطل‌شناسی در صحنه‌های فتنه و موارد مشتبه است و دلیلی بر امامت آن حضرت است. این حدیث، علاوه بر منابع شیعی، در کتب اهل سنت هم آمده است[۵]. هماهنگی و با هم بودن علی (ع) و قرآن نیز که همین مفاهیم و نتایج را دربر دارد، در احادیث متعدّدی آمده است، از جمله حدیث پیامبر اکرم (ص): «عَلِيٌّ مَعَ الْقُرْآنِ وَ الْقُرْآنُ مَعَ عَلِيٍّ لَنْ يَفْتَرِقَا حَتَّى يَرِدَا عَلَيَّ الْحَوْض»[۶] در حدیث دیگری از قول پیامبر خدا، همراه بودن علی (ع) با حق و با قرآن یکجا بیان شده است: « عَلَيَّ مَعَ الْحَقِّ وَ الْقُرْآنِ وَ الْحَقِّ وَ الْقُرْآنِ مَعَهُ وَ لَنْ يَفْتَرِقَا حَتَّى يَرِدَا عَلَى الْحَوْضِ ».[۷] آنچه در فرهنگ عامیانه و زبان مردم رایج است (حق با علی است) با تکیه بر همین پشتوانه‌های حدیثی است[۸].
پرسش‌های وابسته
جستارهای وابسته
منابع
پانویس
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۴۲۱؛ علی‌پور وحید، حسن، مکتب در فرآیند نواندیشی، ص ۴۳.
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۴۱۷.
- ↑ «عَلِيٌّ مَعَ الْحَقِّ وَ الْحَقُّ مَعَ عَلِيٍّ يَدُورُ مَعَهُ حَيْثُمَا دَار»؛ موسوعة الامام علی بن ابی طالب ج ۲ ص ۲۳۷
- ↑ «اللَّهُمَّ أَدِرِ الْحَقَّ مَعَ عَلِيٍّ حَيْثُمَا دَار»؛ موسوعة الامام علی بن ابی طالب ج ۲ ص ۲۳۸
- ↑ کتاب حق با علی است از مهدی فقیه ایمانی
- ↑ کشف الغمه ج۱ ص ۱۴۸
- ↑ موسوعة الامام علی بن ابی طالب ج ۲ ص ۲۳۷
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۴۱۷.