راز نهان بودن زمان ظهور چیست؟ (پرسش)

راز نهان بودن زمان ظهور چیست؟
موضوع اصلی	بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت
مدخل اصلی	مهدویت

راز نهان بودن زمان ظهور چیست؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.

پاسخ نخست

مهدی علی‌پور

حجت الاسلام و المسلمین مهدی علی‌پور، در مقاله «ظهور» در این‌باره گفته است:

«ما از توان بازشناسی راز حقیقی پنهان ماندن زمان ظهور بی‌بهره‌ایم، اما می‌توانیم با توجه به آموزه‌های معصومان(ع)، پاره‌ای از حکمت‌ها و اسرار آن را دریابیم. شماری از حکمت‌های این پدیده عبارت است از:

1. سازندگی اخلاقی و روحی منتظران:. شاید حکمت نهان بودن زمان ظهور این باشه. که مومنان و پکنا پرستان همواره به امید درک ظهور آن مصلح بزرگ زندگی کنند و با پرداختن به سازندگی اخلاقی، عملی و عقیدتی از پاداش‌های فراوان معنوی پروردگار بهره‌مند شوند. پیامبر گرامی(ص) فرمود:" أَفْضَلُ أَعْمَالِ أُمَّتِي انْتِظَارُ الْفَرَجِ مِنَ اللَّهِ عَزَّ وَجَلَّ "
2. آزمون الهی: یکی از سنت‌های پایدار خداوند، آزمایش بندگان است. او بندگانش را به گونه‌های مختلف می‌آزماید. غیبت امام عصر(ع) و نهان بودن تاریخ ظهورش می‌تواند یکی از موارد آزمون الهی باشد. مؤمنان واقعی در مدت طولانی غیبت، که پایانش آشکار نیست، با ضعف ایمان روبه رو نمی‌شوند و بر باورهای الهی خویش استوار می‌مانند، اما نفاق پیشگان، برای استهزا و یاوه‌گویی علیه آموزه‌های معصومان(ع)، فرصتی مناسب می‌یابند و آیات و روایات مرتبط با مصلح واپسین را نادیده می‌گیرند. امام کاظم(ع) درباره غیبت امام عصر(ع) می‌فرماید: " إِنَّمَا هِيَ مِحْنَةٌ مِنَ اَللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ اِمْتَحَنَ بِهَا خَلْقَهُ "
3. آگاه شدن و ناکام ماندن دشمن در کسب آمادگی: اگر تاریخ ظهور به طور دقیق مشخص باشد، زمینه ای بسیار خوب پدید می‌آید تا دشمنان دین برای نابودی آن انقلاب جهانی آماده گردند، زیرا چنانچه دشمن از زمان ظهور آگاه شود، خود را برای از میان بردن آن حاکم عادل و پیروان راستینش آماده می‌سازد و از شکل گیری حکومت الهی امام عصر(ع) جلوگیری می‌کند؛ از این رو، ظهور ناگهان تحقق می‌یابد. ناگفته پیداست، این حکمت بر این باور که خداوند امور را، در حد امکان، از طریق علل و اسباب طبیعی به انجام می‌رساند، استوار است.
4. افشا نشدن زمان قیام: شاید دلیل عدم آگاهی مؤمنان از وقت ظهور، افشای زمان آغازین قیام حضرت مهدی (ع) به وسيله مسلمانان باشد. به گواهی پاره‌ای از روایات، در آغاز، زمان ظهور روشن بود، ولی به دلیل افشا شدن تغییر کرد. از این رو، اگر وقت ظهور تعیین می‌شد، باز هم مسلمانان افشا می‌کردند. بنابراین، مصلحت چنان اقتضا می‌کرد که تاریخ ظهور پنهان بماند.
5. رعایت نظام علت و معلول: از آن جا که سنت الهی بر جریان امور از طریق نظام علت و معلول استوار است، مشروط ساختن ظهور بر تحقق اسباب ویژه آن و عدم تعیین وقتی مشخص بسیار شایسته می‌نماید. وقتی زمان وقوع اسباب آشکار نباشد، به طور طبیعی هنگام رخ نمودن معلول نیز پنهان خواهد بود.

• حکمت‌های سوم و چهارم، که محقق ارجمند سید محمد صدر در کتاب "تاریخ ما بعد الظهور" به آن اشاره کرده است، از اشکال تهی نمی‌نماید. درباره حکمت سوم می‌توان گفت، اگر حکمت تعیین نکردن وقت ظهور، آگاه نشدن دشمنان از آن زمان باشد، باید از توقيت اجمالی نیز پرهیز گردد، زیرا توقيت اجمالی به صورت مستقیم (بیان پاره‌ای از زمان‌های نزدیک ظهور) یا غیر مستقیم (بیان نشانه‌های ظهور) نیز سبب آگاهی و سوء استفاده دشمنان می‌گردد. آنها با مشاهدة تحقق نشانه‌های ظهور یا پدید آمدن زمان‌های نزدیک به قيام مصلح الهی، خود را تجهیز و آماده می‌سازند و در جهت نابودی آن انقلاب مقدس گام بر می‌دارند. ممکن است در پاسخ گفته شود:

1. دشمنان به یاری خداوند تحقق این نشانه‌ها را در نمی‌یابند.
2. حتی اگر نشانه‌های ظهور را دریابند، از درک ارتباط آن‌ها با ظهور امام عصر(ع) ناتوانند..
3. این نشانه‌ها وقتی تحقق می‌یابند که دشمنان حتی اگر ارتباط آن‌ها را با ظهور امام(ع) دریابند، نمی‌توانند سوء استفاده کنند و کاری علیه انقلاب واپسین انجام دهند. این پاسخ‌ها، به ویژه پاسخ سوم که موجه به نظر می‌رسد، تفاوت تعیین وقت اجمالی (مستقیم یا غیر مستقیم) و تعیین وقت دقیق را آشکار می‌‎سازد. حکمت چهارم نیز بدون اشکال نیست، زیرا اگر دلیل عدم توقیت افشای آن توسط مسلمانان است، چرا چنان که پاره‌ای از روایات دلالت دارد، از ائمه(ع) نیز مخفی نگه داشته شده است؟! در هر حال، به نظر می‌رسد دو حکمت نخست، تحلیلی بهتر و مقبول‌تر از راز نهان بودن هنگام ظهور ارائه می‌دهد».

منبع‌شناسی جامع مهدویت

• کتاب‌شناسی مهدویت؛
• مقاله‌شناسی مهدویت؛
• پایان‌نامه‌شناسی مهدویت.

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید: