توحید در اخلاق اسلامی

متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.

اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث توحید است. "توحید" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل توحید (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

مقدمه

توحید در شمار برترین فضیلت‌ها قرار دارد، و می‌‌توان آن را پایه و اساس ادیان الهی و بویژه اسلام به شمار آورد. از همین روست که در قرآن کریم، به صورت‌های گوناگون، یک‌هزار آیه درباره آن نازل شده است.

توحید به چهار قسم تقسیم می‌‌شود^[۱]:

توحید ذاتی: مراد از "توحید ذاتی"، آن است که هیچ موجود واجب جز از خداوند یگانه، وجود ندارد؛ و هرچه جز اوست بوئی از وجوب نبرده است. از همین روست که بعضی از فرزانگان، توحید ذاتی را همان معنای عبارت شریف ﴿لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ﴾^[۲] دانسته‌اند^[۳].
توحید صفاتی: مراد از "توحید صفاتی" نیز، آن است که صفات حضرت حق جل و علا عین ذات اوست و از این‌رو ذات او مرکب نبوده بسیط صرف است؛ بلکه او وجود یگانه و یگانه وجودِ عالم است^[۴].
توحید عبادی: منظور از "توحید عبادی"، آنست که هیچ موجودی جز از حضرت حق، شایستگی پرستیده شدن را ندارد. این سخن همان معنی عبارت مشهور ﴿لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ﴾^[۵] است^[۶].
توحید افعالی: مراد از "توحید افعالی" آن ست که هیچ چیزی بجز از او در عالم وجود مؤثّر نیست، و تمامی تأثیرها تنها و تنها از آن اوست و بس. عبارت شریف ﴿لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ﴾^[۷] را، بدین معنی نیز می‌‌توان دانست^[۸].

با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید: