بحث:انتظار پویا به چه معناست؟ (پرسش)
نویسنده: آقای سالاری
پاسخ اجمالی
چیستی انتظار پویا
- مفهوم انتظار به معنای چشم انتظاری نیست، بلکه مفهومی گسترده و فراتر دارد، انسانی که منتظر موعود است، در حقیقت به شرایط آرمانی و آیندۀ زیبا چشم دوخته است و از این رو باید تلاش کند تا زمینهها و شرایط ظهور امام(ع) فراهم گردد[۱].
- برخی انتظار را از حد شعار فراتر نمیدانند؛ زیرا قیام و برنامههای امام زمان(ع) را از کارکرد جامعه جدا میدانند. روشن است این نگرش عافیتطلبانه و تکلیف گریزانه، پیامدی جز فرسایش و رکود ندارد[۲]. کسی که به انتظاری تهی از رزمآوری و مجاهده دل خوش میدارد و گمان میکند بدون آمادگی برای جهاد و شهادت میتوان منتظر موعود موجود بود، خیالی باطل دارد و انتظارش به سامان نخواهد رسید[۳].
- اما انتظار واقعی، مثبت، سازنده، پویا و تحولآفرین است. اعتقاد به ظهور حضرت مهدی(ع) در این دیدگاه، تنها ادعا و باور نیست، بلکه راهِ زندگی فرد معتقد به ظهور را نیز مشخص میکند. این نگاه راهبردیِ شیعه به آیندۀ روشن و امیدبخش، جامعۀ مرده و بیتحرک را به جامعهای زنده و پویا میتواند بدل کند[۴]. شخص منتظر مسئول، حالتی سازنده، فعال، پویا و تأثیرگذار دارد؛ وضعیت موجود را برنمیتابد و تلاش میکند تا زمینههای اجتماعی و فرهنگی برای ظهور امام را آماده کند. او نه تنها از منظر ویژگیهای فردی، خود را شخصی آماده برای عصر ظهور تربیت میکند، بلکه از منظر دانش و مهارتهای اداری، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی نیز آمادگی کامل ورود فرد و جامعه به عصر ظهور و توانایی اداره جامعه مهدوی را دارد[۵]. ادراک صحیح و روشن معنای انتظار اقتضا میکند انسانِ منتظر حرکتی دائمی و تلاشی پویا داشته باشد، تا بر اثر آن خود و جامعۀ خویش را مهیای ظهور امام منتظَر(ع) سازد. فرمایش وجود مبارک امام صادق(ع) که «هریک از شما باید خود را برای خروج قائم آماده کند هرچند فراهم آوردن تیری باشد»[۶] چراغ روشناییبخش این راه خجسته است. لحظۀ میمون ظهور ناپیداست و این خود سبب میشود تا هر لحظه بیصبرانه در انتظار طلوع مبارکش باشیم. این انتظار عاقلانه در پرتو کلام نورانی صادق آل محمد(ع) ما را بر آن میدارد که خویش را با حرکت و تلاش در راه استعدادیابی و زمینهسازی ظهور حضرتش و فراخور خود حتی به اندازه مهیا کردن تیری، آماده حضورش سازیم[۷].
عناصر انتظار پویا
- مفهوم انتظار پویا به معنای تلاش و حرکت برای فراهم سازی زمینههای ظهور امام(ع) است که این تلاش و فراهم سازی شرایط برای ظهور آن حضرت جنبهها و عناصر گوناگونی دارد مانند[۸]:
انتظار پویا؛ اعتقاد به ولایت
- انتظار پویا، ترکیبی از ایمان و اعتقاد قلبی به ولایت و ظهور قطب عالم امکان است که آرزوی آمدن منجی و حاکم گردانیدن عدل مطلق را بر پهنای گیتی در قلبهای عاشق میپروراند و به جایگزین شدن حکومت عدل و عدالت به جای حکومتهای جور، امید میآفریند[۹].
انتظار پویا؛ برائت از شرک
- انتظار پویا، انزجار و تنفر از همۀ مفاسد و تباهیهایی است که ظهور آن امام را به تأخیر میاندازد و تلاش و کوششی است در جهت مهیا کردن خود و جامعه برای درک و تحمل ظهور آخرین سفیر الهی[۱۰].
انتظار پویا؛ تلاش همراه با امید و تعهد
- انتظار پویا انتظاری است که انسان میتواند آن را نزدیک گرداند و طلب کند؛ مانند بهبود یافتن از بیماری، اجرای طرحی عمرانی، علمی و تجاری، پیروزی بر دشمن و رهایی از فقر، همۀ اینها ریشه در انتظار دارند و امر سرعت بخشیدن یا تأخیر انداختن آنها به دست خود انسان است. پس این امکان برای انسان وجود دارد که در بهبود یافتن و شفا تعجیل کند، یا آن را به تعویق اندازد و یا حتی منتفی گرداند[۱۱]. این نوع انتظار، شخص را متعهد و مسئول میسازد که برای تحقق هدفهای اسلام و عملی شدن برنامههای دینی بدون هیچ گونه یأس و ناامیدی و ضعف و سستی، شب و روز کوشش و تلاش نماید[۱۲].
انتظار پویا؛ مقاومت و مبارزه
- انتظار پویا از بزرگترین عوامل مقاومت و پایداری است؛ زیرا مسلمانان و جوامع اسلامی را در برابر ظلمها، فسادها و... ثابت و پا بر جا نگاه داشته است و به آنان دل و جرئت بخشیده تا در برابر دشمنان اسلام ایستادگی کنند. در پرتو اعتقاد به انتظارِ پویاست که مجاهدان جهان اسلام در برابر تمام انحرافات و فشارهایی که از سوی دنیای استکبار وارد میشود، مقاومت و مبارزه میکنند و کوچکترین تزلزلی در ارادۀ خود راه نمیدهند و برای زمینهسازی دولت حق، سر از پا نمیشناسند[۱۳].
پانویس
- ↑ ر.ک. کرمی، رضا علی، خانواده منتظر امام زمان، ص ۱۴.
- ↑ ر.ک. صمدی، قنبر علی، مقاله نقش مردم در تعجیل ظهور، ماهنامه موعود، ش۲۸.
- ↑ ر.ک. جوادی آملی، عبدالله، امام مهدی موجود موعود، ص ۱۸۹-۱۹۳.
- ↑ ر.ک. صمدی، قنبر علی، نقش مردم در تعجیل ظهور، ماهنامه موعود، ش۲۸.
- ↑ ر.ک. خاتمی، سید احمد، انتظار مسؤولانه، ص؟؟؟
- ↑ «لَیُعِدَّنَ أَحَدُکُمْ لِخُرُوجِ الْقَائِمِ وَ لَوْ سَهْما»؛ الغیبه، نعمانی، ص۳۲۰.
- ↑ ر.ک. جوادی آملی، عبدالله، امام مهدی موجود موعود، ص ۱۸۹-۱۹۳.
- ↑ ر.ک. کرمی، رضا علی، خانواده منتظر امام زمان، ص ۱۴.
- ↑ ر.ک. دانش، اسماعیل، نقش آموزه انتظار در پایداری جنبشهای اسلامی، ص؟؟.
- ↑ ر.ک. دانش، اسماعیل، نقش آموزه انتظار در پایداری جنبشهای اسلامی، ص؟؟.
- ↑ ر.ک. آصفی، محمد مهدی، انتظار پویا، ص ۲۳.
- ↑ ر.ک. دانش، اسماعیل، نقش آموزه انتظار در پایداری جنبشهای اسلامی، ص؟؟.
- ↑ ر.ک. دانش، اسماعیل، نقش آموزه انتظار در پایداری جنبشهای اسلامی، ص؟؟.