بیعت عقبه دوم
متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.
- اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث بیعت است. "بیعت عقبه دوم" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
- در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل بیعت عقبه دوم (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.
مقدمه
- یک سال پس از بیعت عقبه اول، حدود هفتاد مرد و دو زن از مردم یثرب به مکه آمدند و در همان محل با رسول خدا(ص) ملاقات و با ایشان بیعت کردند. در این بیعت بود که زمینه هجرت آن حضرت به یثرب فراهم شد. مواد این بیعت با بیعت عقبه اول متفاوت بود. در اینجا مسئله دفاع و جهاد مطرح شد و پیغمبر اکرم(ص) فرمود: "با شما بیعت می‌کنم بر اینکه همان‌گونه که از زنان و فرزندان خود دفاع می‌کنید، از من نیز دفاع کنید"[۱][۲].
- عبادة بن صامت می‌گوید: "ما با رسول خدا(ص) بیعت کردیم تا در رکابش بجنگیم و در سختی و راحتی، نشاط و خستگی، فرمانبردارش باشیم و آنکه او را بر خود برگزینیم... و در راه خدا از سرزنش سرزنش کنندگان نترسیم"[۳]. در پایان، تمام مردان، دست در دست رسول خدا(ص) نهادند و بیعت کردند[۴] و زنان هم با همان شرط بیعت کردند، بدون اینکه حضرت با آنان مصافحه کند[۵][۶].
- در این بیعت، مسئله "دفاع" نیز مطرح شد. در واقع، این قبیل بیعت، گذشته نیز سابقه داشت و در زمان جنگ، افراد قبیله با "قائد" خود بیعت می‌کردند. نکته تازه اینکه این بار، مسئله، جنبه قبیله‌ای نداشت و افراد مسلمان شده از همه قبایل، یک جبهه واحد دینی - سیاسی را تشکیل می‌دادند [۷].
- نتیجه این بیعت و وفاداری، ایجاد انضباط و تشکل سیاسی و در نهایت حکومت نبوی(ص) بود[۸].
- البته بیعت‌ها و اعلام وفاداری‌هایی هم که به صورت انفرادی پس از بیعت عقبه گزارش شده است، بیشتر بر اساس پذیرش بر اسلام، هجرت و جهاد بود؛ اما پس از فتح مکه، فقط بر اساس پذیرش اسلام و جهاد بوده است[۹][۱۰].
منابع
فرخی، محمد رضا، فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم
مطهری‌فر، حمید رضا، بیعت، دائرةالمعارف قرآن کریم ج۶
شریعت‌جو، منیره، پیمان عقبه دوم، فرهنگنامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱
جستارهای وابسته
پانویس
با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:
- ↑ السیرة النبویه، ج ۱، ص ۴۴۲؛ اعلام الوری، ج ۱، ص ۱۴۲؛ دلائل النبوه، ج ۲، ص ۴۴۳ و عیون الاثر، ج ۱، ص ۱۹۱.
- ↑ فرخی، محمد رضا، فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم، ص۲۴۶.
- ↑ دلائل النبوه، ج ۲، ص ۴۵۲؛ احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج ۱، ص ۲۵۳ و السیرة النبویه، ج ۱، ص۴۵۴.
- ↑ الطبقات الکبری، ج ۱، ص ۱۷۲؛ حمیری کلاعی، الإکتفاء، ج ۱، ص ۲۶۸؛ انساب الاشراف، ج ۱، ص ۲۵۴؛ احمد ابی یعقوب یعقوبی، تاریخ الیعقوبی، ج ۲، ص ۳۶۴ و السیرة النبویه، ج ۱، ص ۴۴۷.
- ↑ الطبقات الکبری، ج ۸، ص ۷-۸.
- ↑ فرخی، محمد رضا، فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم، ص۲۴۷.
- ↑ تاریخ تحول دولت و خلافت، ص ۳۲.
- ↑ فرخی، محمد رضا، فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم، ص۲۴۷.
- ↑ البخاری، صحیح، ج ۵، ص ۹۷؛ مسلم نیشابوری، صحیح، ج ۶، ص ۲۷ و احمد بن حنبل، مسند احمد، ج ۳، ص ۴۶۹.
- ↑ فرخی، محمد رضا، فرهنگنامه سیره پیامبر اعظم، ص۲۴۷.