سیر اعلام النبلاء ج۱۶ (کتاب)
متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.
این کتاب، جلد شانزدهم از مجموعهٔ بیست و پنج جلدی سیر اعلام النبلاء است که با زبان عربی به سیره‌شناسی و شناخت رجال طبقات بیستم و بیست و یکم از راویان احادیث نبوی می‌پردازد. پدیدآورنده این اثر شمس‌الدین ذهبی است و انتشارات مؤسسة الرسالة انتشار آن را به عهده داشته است.[۱]
| سیر اعلام النبلاء ج۱۶ | |
|---|---|
 | |
| زبان | عربی |
| نویسنده | شمس‌الدین ذهبی |
| تحقیق یا تدوین | حسین اسد |
| زیر نظر | شعیب ارناؤوط |
| موضوع | تاریخ اسلام، منابع اهل‌سنت، پیامبر خاتم، طبقات راویان احادیث نبوی، رجال |
| مذهب | [[سنی]][[رده:کتاب سنی]] |
| ناشر | [[:رده:انتشارات مؤسسة الرسالة|انتشارات مؤسسة الرسالة]][[رده:انتشارات مؤسسة الرسالة]] |
| محل نشر | بیروت، لبنان |
| سال نشر | ۱۴۰۵ ق، ۱۳۶۳ ش، ۱۹۸۵ م، خطای عبارت: نویسه نقطه‌گذاری شناخته نشده «ق» ش |
| شابک | (نامعلوم) |
| شماره ملی | م۷۵-۲۳۹۷ |
دربارهٔ کتاب
در این مورد اطلاعاتی در دست نیست.
فهرست کتاب
تابع: الطبقة العشرون
- ۱. ابن سعد أبو محمد عبد الله بن أحمد النیسابوری
- ۲. العسال محمد بن أحمد بن إبراهیم الأصبهانی
- ۳. ابن عبید أبو القاسم عبد الرحمن بن الحسن الأسدی
- ۴. الرفاء أبو علی حامد بن محمد بن عبد الله محمد
- ۵. والد تمام محمد بن عبد الله بن جعفر الرازی
- ۶. خالد بن سعد أبو القاسم الأندلسی القرطبی
- ۷. ابن علان أبو الحسن علی بن الحسن الحرانی
- ۸. ابن أبی هاشم عبد الواحد بن عمر البغدادی
- ۹. أبو الخیر التیناتی الأقطع
- ۱۰. الماسرجسی أبو بکر محمد بن المؤمل بن الحسن
- ۱۱. ابن جامع أبو العباس أحمد بن إبراهیم السکری
- ۱۲. ابن أبی الموت أحمد بن محمد بن أحمد المکی
- ۱۳. قاضی الحرمین أحمد بن محمد النیسابوری
- ۱۴. ابن بدر أبو بکر إسماعیل بن بدر القرطبی
- ۱۵. سلم بن الفضل بن سهل أبو قتیبة البغدادی
- ۱۶. فقیه قرطبة أبو بکر محمد بن أحمد اللؤلؤی
- ۱۷. یحیی بن منصور بن یحیی بن عبد الملک
- ۱۸. ابن أفرجه أحمد بن إبراهیم بن یوسف التیمی
- ۱۹. ابن الحیری أبو سعید أحمد بن محمد بن سعید
- ۲۰. ابن الحکم جعفر بن محمد بن أحمد الواسطی
- ۲۱. دعلج بن أحمد بن دعلج بن عبد الرحمن السجستانی
- ۲۲. البلاذری أبو محمد أحمد بن محمد بن إبراهیم
- ۲۳. ابن دحیم أبو جعفر محمد بن علی الشیبانی
- ۲۴. شجاع أبو الفوارس بن جعفر البغدادی الوراق
- ۲۵. ابن أبی العقب علی بن یعقوب الهمدانی الدمشقی
- ۲۶. ابن الورد عبد الله بن جعفر بن محمد البغدادی
- ۲۷. الشافعی محمد بن عبد الله بن إبراهیم بن عبدویه
- ۲۸. ابن بندار أبو محمد عبد الله بن الحسن المدینی
- ۲۹. الفاکهی أبو محمد عبد الله بن محمد بن العباس
- ۳۰. الرافقی أبو الفضل العباس بن محمد بن نصر
- ۳۱. القالی أبو علی إسماعیل بن القاسم بن هارون
- ۳۲. أبو السائب عتبة بن عبید الله بن موسی الهمذانی
- ۳۳. الحبیبی أبو أحمد علی بن محمد بن عبد الله
- ۳۴. ابن قاج أحمد بن قاج بن عبد الله البغدادی
- ۳۵. أبو عمرو الصغیر محمد بن أحمد النیسابوری
- ۳۶. الإسفرایینی الحسن بن محمد بن إسحاق بن أزهر
- ۳۷. ابن فحلون أبو عثمان سعید بن فحلون الأندلسی
- ۳۸. أبو علی النیسابوری الحسین بن علی بن یزید
- ۳۹. ابن مروان محمد بن إبراهیم القرشی الدمشقی
- ۴۰. النضری أبو العباس عبد الله بن الحسین بن الحسن
- ۴۱. ابن محرم محمد بن أحمد بن علی البغدادی
- ۴۲. الشعار أبو عبد الله أحمد بن بندار بن إسحاق
- ۴۳. أبو علی الطبری الحسن بن القاسم
- ۴۴. الأنباری أبو بکر محمد بن جعفر بن محمد
- ۴۵. البروجردی أبو العباس أحمد بن محمد بن صالح
- ۴۶. الطوماری أبو علی عیسی بن محمد بن أحمد
- ۴۷. الرازی أبو محمد عبد الله بن محمد الحیری
- ۴۸. محمد بن الحسن بن الحسین بن منصور النیسابوری
- ۴۹. ابن الأحمر أبو بکر محمد بن معاویة الأموی
- ۵۱. الخیام أبو صالح خلف بن محمد بن إسماعیل
- ۵۲. ابن عمارة أبو الحارث أحمد بن محمد اللیثی
- ۵۳. الوضاحی أبو عبد الله محمد بن الحسن بن یحیی
- ۵۴. الطرازی أبو عمرو سعید بن القاسم بن العلاء
- ۵۵. الرامهرمزی الحسن بن عبد الرحمن بن خلاد
- ۵۶. الأسیوطی أبو علی الحسن بن الخضر بن عبد الله
- ۵۷. السلیطی أبو الحسن محمد بن عبد الله بن إبراهیم
- ۵۸. جمح بن القاسم بن عبد الوهاب الجمحی الدمشقی
- ۵۹. أبو نصر القاضی یوسف بن عمر الأزدی المالکی
- ۶۱. التجیبی أبو إبراهیم إسحاق بن إبراهیم بن مسرة
- ۶۲. ابن الحداد أحمد بن إبراهیم بن أحمد الأسدی
- ۶۳. ابن أبی روبا عبد الخالق بن الحسن البغدادی
- ۶۴. سنقة أبو عمرو عثمان بن محمد بن بشر السقطی
- ۶۵. ابن سلم أبو الفتح عمر بن جعفر الختلی
- ۶۶. أبو بکر أحمد بن جعفر بن محمد بن سلم الختلی
- ۶۷. محمد الأوسط بن جعفر بن محمد بن سلم الختلی
- ۶۸. أبو إسحاق ابن حمزة إبراهیم بن محمد الأصبهانی
- ۶۹. الجعابی أبو بکر محمد بن عمر بن محمد بن سلم
- ۷۰. ابن حبان محمد بن حبان بن أحمد التمیمی
- ۷۱. أبو عمر بن حزم أحمد بن سعید الصدفی
- ۷۲. ابن مقسم محمد بن الحسن بن یعقوب البغدادی
- ۷۳. بندار بن الحسین الشیرازی أبو الحسین
- ۷۴. علی بن بندار بن الحسین الصوفی العابد
- ۷۵. مسلمة بن القاسم بن إبراهیم أبو القاسم القرطبی
- ۷۶. أبو بشر الأسدی عمر بن أکثم بن أحمد
- ۷۷. الزاهی أبو القاسم علی بن إسحاق بن خلف
- ۷۸. القراریطی محمد بن أحمد بن عبد المؤمن
- ۷۹. الطبسی أبو الحسین أحمد بن محمد بن سهل
- ۸۰. ابن عتبة أحمد بن الحسن بن إسحاق الرازی
- ۸۱. اللکی أبو الحسن أحمد بن القاسم بن کثیر
- ۸۲. والد المخلص أبو القاسم عبد الرحمن بن العباس البغدادی
- ۸۳. المتقی لله
- ۸۴. ابن الداعی محمد بن الحسن بن القاسم العلوی
- ۸۵. ابن السکن سعید بن عثمان بن سعید المصری
- ۸۶. الطبرانی أبو القاسم سلیمان بن أحمد بن أیوب
- ۸۷. البلخی أبو جعفر محمد بن عبد الله بن محمد
- ۸۸. ابن هانی أبو الحسن محمد الأزدی المهلبی
- ۸۹. الصوناخی أبو الفضل صدیق بن سعید الترکی
- ۹۰. الفرغانی أبو محمد عبد الله بن أحمد بن جعفر
- ۹۱. الجابری أبو محمد عبد الله بن جعفر بن إسحاق
- ۹۲. الآجری أبو بکر محمد بن الحسین بن عبد الله
- ۹۳. ابن کیسان الحسن بن محمد بن أحمد الحربی
- ۹۴. القرمیسینی إبراهیم بن أحمد بن حسن
- ۹۵. ابن العمید محمد بن الحسین بن محمد الکاتب
- ۹۶. الدقی أبو بکر محمد بن داود الدینوری
- ۹۷. ابن أبی یعلی أبو القاسم الهاشمی الدمشقی
- ۹۸. الفرائضی أبو علی الحسین بن إبراهیم بن جابر
- ۹۹. فاروق بن عبد الکبیر بن عمر أبو حفص الخطابی
- ۱۰۰. النقوی محمد بن أحمد بن عبد الله الصنعانی
- ۱۰۱. البربهاری أبو بحر محمد بن الحسن بن کوثر
- ۱۰۲. غلام الخلال عبد العزیز بن جعفر بن أحمد البغدادی
- ۱۰۳. الشمشاطی أبو بکر محمد بن جعفر بن أحمد
- ۱۰۴. ابن نجید إسماعیل بن نجید بن أحمد السلمی
- ۱۰۵. الشهید محمد بن أحمد بن سهل الرملی
- ۱۰۶. النعمان أبو حنیفة بن محمد بن منصور المغربی
- ۱۰۷. ابن الخشاب أبو الفرج أحمد بن القاسم
- ۱۰۸. الأبزاری إبراهیم بن أحمد بن محمد بن رجاء
- ۱۰۹. عبد الجبار بن عبد الصمد بن إسماعیل السلمی
- ۱۱۰. القهندزی عبد الرحمن بن محمد بن إدریس
- ۱۱۱. ابن عدی عبد الله بن عدی بن عبد الله الجرجانی
- ۱۱۲. ابن میکال إسماعیل بن عبد الله بن محمد
- ۱۱۳. ابن فضالة أبو عمر محمد بن موسی الأموی
- ۱۱۴. ابن القطان أحمد بن محمد بن أحمد البغدادی
- ۱۱۵. ابن حیویه محمد بن عبد الله النیسابوری
- ۱۱۶. السراج أبو الحسن محمد بن الحسن بن أحمد
- ۱۱۷. ابن مطر محمد بن جعفر بن محمد النیسابوری
- ۱۱۸. المزکی أبو إسحاق إبراهیم بن محمد بن یحیی
- ۱۱۹. ابن برزة محمد بن عبد الله الروذراوری
- ۱۲۰. ابن حارث محمد بن حارث بن أسد الخشنی
- ۱۲۱. المروروذی أبو حامد أحمد بن بشر بن عامر
- ۱۲۲. السقطی عبد الملک بن الحسن بن یوسف المعدل
- ۱۲۳. ابن علک عبد الله بن عمر بن أحمد الجوهری
- ۱۲۴. ابن رمیح أبو سعید أحمد بن محمد النخعی
- ۱۲۵. ابن النجم أبو عبد الله أحمد بن طاهر المیانجی
- ۱۲۶. عمر البصری أبو حفص بن جعفر بن عبد الله
- ۱۲۷. منذر بن سعید البلوطی أبو الحکم الأندلسی
- ۱۲۸. حمزة بن محمد بن علی بن العباس الکنانی
- ۱۲۹. المغفلی أبو محمد أحمد بن عبد الله بن محمد
- ۱۳۰. ابن الصواف أبو علی محمد بن أحمد البغدادی
- ۱۳۱. ناصر الدولة الحسن بن عبد الله بن حمدان التغلبی
- ۱۳۲. سیف الدولة أبو الحسن علی بن عبد الله بن حمدان
- ۱۳۳. معز الدولة أبو الحسین أحمد بن بویه الدیلمی
- ۱۳۴. کافور أبو المسک الإخشیذی الأسود
- ۱۳۵. ابن حمدان محمد بن أحمد بن حمدان الحیری
- ۱۳۶. أبو فراس الحارث بن سعید بن حمدان التغلبی
- ۱۳۷. المهلبی أبو محمد الحسن بن محمد بن عبد الله
- ۱۳۸. المهلبی أبو منصور نصر بن جعفر بن علی
- ۱۳۹. المتنبی أبو الطیب أحمد بن حسین بن حسن
- ۱۴۰. صاحب "الأغانی" أبو الفرج علی الأصبهانی
- ۱۴۱. رکن الدولة أبو علی الحسن بن بویه الدیلمی
- ۱۴۲. الذهلی أبو الطاهر محمد بن أحمد بن عبد الله
- ۱۴۳. القطیعی أبو بکر أحمد بن جعفر بن حمدان
- ۱۴۴. القصاب أبو أحمد محمد بن علی بن محمد
- ۱۴۵. غندر محمد بن جعفر بن الحسین البغدادی الوراق
- ۱۴۶. غندر أبو الطیب محمد بن جعفر بن دران البغدادی
- ۱۴۷. غندر أبو بکر محمد بن جعفر بن العباس النجار
- ۱۴۸. غندر محمد بن جعفر أبو بکر البغدادی مولی فاتن
- ۱۴۹. غندر محمد بن جعفر أبو الحسین الرازی
- ۱۵۰. الغزال محمد بن عبد الرحمن بن سهل الأصبهانی
- ۱۵۱. الرفاء أبو الحسن السری بن أحمد الکندی
- ۱۵۲. المصیصی أبو الحسن علی بن أحمد بن علی
- ۱۵۳. ابن القوطیة أبو بکر محمد بن عمر الأندلسی
- ۱۵۴. ابن بقیة أبو الطاهر محمد بن محمد العراقی
- ۱۵۵. الناشئ الصغیر علی بن عبد الله بن وصیف الحلاء
- ۱۵۶. الشیرازی أبو الفضل العباس بن الحسین
- ۱۵۷. ابن الإخشیذ الحسن بن عبید الله بن طغج الترکی
- ۱۵۸. الجعل أبو عبد الله الحسین بن علی البصری
- ۱۵۹. ابن أخت ولید عبد الله بن أحمد البغدادی
- ۱۶۰. ابن أم شیبان محمد بن صالح بن علی الهاشمی
- ۱۶۱. الروذباری أبو عبد الله أحمد بن عطاء
- ۱۶۲. الإسفرایینی أبو سهل بشر بن أحمد بن بشر
- ۱۶۳. المستنصر بالله الحکم بن عبد الرحمن الأموی
- ۱۶۴. عز الدولة بختیار بن أحمد بن بویه الدیلمی
- ۱۶۵. الصکوکی أبو بکر محمد بن زکریا بن حسین
- ۱۶۶. ابن حرارة محمد بن أحمد بن علی الأسدی
- ۱۶۷. التنیسی أبو بکر محمد بن علی بن حسن
- ۱۶۸. الصعلوکی محمد بن سلیمان بن محمد
- ۱۶۹. الحجاجی محمد بن محمد بن یعقوب
- ۱۷۰. ابن السلیم محمد بن إسحاق بن إبراهیم الأموی
- ۱۷۱. یحیی بن مجاهد بن عوانة أبو بکر الفزاری
- ۱۷۲. شیخ الشافعیة أبو الحسن علی بن أحمد بن المرزبان البغدادی
- ۱۷۳. الجرجانی علی بن أحمد بن عبد العزیز
- ۱۷۴. السیرافی الحسن بن عبد الله بن المرزبان
- ۱۷۵. عضد الدولة فناخسرو بن حسن بن بویه الدیلمی
- ۱۷۶. ابن ماسی عبد الله بن إبراهیم بن أیوب البغدادی
- ۱۷۷. الباقرحی أبو علی مخلد بن جعفر بن مخلد
- ۱۷۸. ابن السنی أحمد بن محمد بن إسحاق الهاشمی
- ۱۷۹. القباب عبد الله بن محمد بن محمد الأصبهانی
- ۱۸۰. الزبیبی أبو الحسین عبد الله بن إبراهیم بن جعفر
- ۱۸۱. النجیرمی أبو یعقوب یوسف بن یعقوب البصری
- ۱۸۲. المطوعی أبو العباس الحسن بن سعید بن جعفر
- ۱۸۳. المیمذی أبو إسحاق إبراهیم بن أحمد بن محمد
- ۱۸۴. الآبندونی عبد الله بن إبراهیم بن یوسف
- ۱۸۵. ابن بهتة أبو حفص عمر بن محمد البغدادی
- ۱۸۶. النصراباذی إبراهیم بن محمد بن أحمد
- ۱۸۷. عمران بن شاهین ملک البطائح
- ۱۸۸. اللیثی أبو عیسی یحیی بن عبد الله بن یحیی
- ۱۸۹. عمر بن بشران بن محمد بن بشر بن مهران البغدادی
- ۱۹۰. المفید محمد بن أحمد بن محمد الجرجرائی
- ۱۹۱. بصلة محمد بن محمد بن عبید الله الجرجانی
- ۱۹۲. ظالم بن مرهوب العقیلی
- ۱۹۳. ابن سالم محمد بن أحمد بن محمد البصری
- ۱۹۴. ابن شارک أبو حامد أحمد بن محمد الهروی
- ۱۹۵. القرمطی أبو علی الحسن بن أحمد بن حسن
- ۱۹۶. أبو الشیخ عبد الله بن محمد بن جعفر بن حیان
- ۱۹۷. الحسن بن رشیق أبو محمد العسکری المصری
- ۱۹۸. والد أبی نعیم عبد الله بن أحمد الأصبهانی
- ۱۹۹. ابن الناصح عبد الله بن محمد الدمشقی
- ۲۰۰. القفال الشاشی محمد بن علی بن إسماعیل
- ۲۰۱. کشاجم أبو نصر محمود بن حسین
- ۲۰۲. الشرمقانی أحمد بن محمد بن حمدون بن بندار
- ۲۰۳. الماسرجسی أبو علی الحسین بن محمد بن أحمد
- ۲۰۴. الرازی أبو غالب أحمد بن محمد بن سلیمان
- ۲۰۵. عبد الصمد بن محمد بن عبد الله بن حیویه البخاری
- ۲۰۶. ابن حسنویه أبو حامد أحمد بن محمد الهروی
- ۲۰۷. ابن شاقلا إبراهیم بن أحمد بن عمر البغدادی
- ۲۰۸. الإسماعیلی أحمد بن إبراهیم بن إسماعیل
- ۲۰۹. السبیعی أبو محمد الحسن بن أحمد بن صالح
- ۲۱۰. الآبری أبو الحسن محمد بن الحسین بن إبراهیم
- ۲۱۱. الجلودی أبو أحمد النیسابوری
- ۲۱۲. ابن بابویه محمد بن علی بن الحسین القمی
- ۲۱۳. الباهلی أبو الحسن البصری
- ۲۱۴. ابن مجاهد محمد بن أحمد بن محمد الطائی
- ۲۱۵. الغضنفر أبو تغلب بن الحسن بن عبد الله التغلبی
- ۲۱۶. هفتکین الترکی
- ۲۱۷. الشیرازی محمد بن العباس بن فسانجس
- ۲۱۸. البکائی علی بن عبد الرحمن بن عبد الله
- ۲۱۹. ابن خمیرویه محمد بن عبد الله بن محمد الهروی
- ۲۲۰. الأحدب الکاتب
الطبقة الحادیة والعشرون
- ۲۲۱. أبو زید المروزی محمد بن أحمد بن عبد الله
- ۲۲۲. الأزهری أبو منصور محمد بن أحمد بن الأزهر
- ۲۲۳. الخیاش أبو عبد الله أحمد بن محمد بن سلمة
- ۲۲۴. العسکری الحسین بن محمد بن عبید بن أحمد
- ۲۲۵. الفهری أبیض بن محمد بن أبیض بن أسود بن نافع
- ۲۲۶. والد ابن جمیع أحمد بن محمد بن أحمد الغسانی
- ۲۲۷. ابن التبان أبو محمد عبد الله بن إسحاق المغربی
- ۲۲۸. أبو عثمان المغربی سعید بن سلام القیروانی
- ۲۲۹. ابن نباتة أبو یحیی عبد الرحیم بن محمد الفارقی
- ۲۳۰. أبو اللیث نصر بن محمد بن إبراهیم السمرقندی
- ۲۳۱. ابن محمویه عبد الملک بن عبد الواحد السمرقندی
- ۲۳۲. ابن الزیات عمر بن محمد بن علی البغدادی
- ۲۳۳. ابن السمسار محمد بن موسی الدمشقی
- ۲۳۴. ابن قریعة محمد بن عبد الرحمن البغدادی
- ۲۳۵. ابن لؤلؤ علی بن محمد بن أحمد البغدادی
- ۲۳۶. ابن صابر أبو عمرو محمد بن محمد البخاری
- ۲۳۷. ابن یاسین بشر بن محمد بن محمد الباهلی
- ۲۳۸. ابن کیسان علی بن محمد بن أحمد الحربی
- ۲۳۹. محمد بن المؤمل أبو بکر بن حیویه بن المؤمل الکرجی
- ۲۴۰. النضروی العباس بن الفضل بن زکریا
- ۲۴۱. الأبهری أبو بکر محمد بن عبد الله بن محمد
- ۲۴۲. ابن بخیت محمد بن عبد الله بن خلف العکبری
- ۲۴۳. ابن مهران عبد الرحمن بن محمد البغدادی
- ۲۴۴. الفضل بن جعفر بن محمد بن أبی عاصم التمیمی
- ۲۴۵. الربعی أبو بکر محمد بن سلیمان بن یوسف
- ۲۴۶. هلال بن محمد بن محمد أبو بکر البصری
- ۲۴۷. أبو بکر الرازی أحمد بن علی الحنفی
- ۲۴۸. ابن وصیف أبو بکر محمد بن العباس الغزی
- ۲۴۹. ابن خفیف محمد بن خفیف الضبی
- ۲۵۰. أبو الفتح الأزدی محمد بن الحسین بن أحمد
- ۲۵۱. ابن السقاء محمد بن علی بن حسین الإسفرایینی
- ۲۵۲. ابن السقاء عبد الله بن محمد الواسطی
- ۲۵۳. الغطریفی أبو أحمد محمد بن أحمد بن حسین
- ۲۵۴. أبو عمرو بن حمدان محمد بن أحمد الحیری
- ۲۵۵. الصفار أبو بکر محمد بن إسحاق بن إبراهیم
- ۲۵۶. ابن جیان محمد بن خلف بن محمد البغدادی
- ۲۵۷. الشماخی الحسین بن أحمد بن محمد
- ۲۵۸. المیانجی أبو بکر یوسف بن القاسم بن یوسف
- ۲۵۹. قسام الجبلی التلفیتی
- ۲۶۰. الرازی محمد بن عبد الله بن عبد العزیز
- ۲۶۱. إسحاق بن سعد ابن الحافظ الحسن النسوی
- ۲۶۲. البحیری أبو الحسین أحمد بن محمد بن جعفر
- ۲۶۳. قاضی مصر أبو الحسن علی بن النعمان بن محمد المغربی
- ۲۶۴. ابن النحاس أحمد بن محمد بن عیسی المصری
- ۲۶۵. الحرفی أبو سعید الحسن بن جعفر بن محمد
- ۲۶۶. ابن البواب عبید الله بن أحمد البغدادی
- ۲۶۷. أبو أحمد الحاکم محمد بن محمد النیسابوری
- ۲۶۸. ابن الباجی عبد الله بن محمد بن علی اللخمی
- ۲۶۹. ابن سبنک عمر بن محمد بن إبراهیم البجلی
- ۲۷۰. الأموی أبو عبد الله محمد بن العباس بن یحیی
- ۲۷۱. أبو علی الفارسی الحسن بن أحمد بن عبد الغفار
- ۲۷۲. ابن أبی ذهل محمد بن محمد العصمی
- ۲۷۳. الوکیل أحمد بن موسی بن عیسی الجرجانی
- ۲۷۴. المیغی عبد الکریم بن محمد بن موسی البخاری
- ۲۷۵. الجلاب أبو القاسم
- ۲۷۶. السلطان شیرویه بن عضد الدولة بن بویه الدیلمی
- ۲۷۷. الخالدیان:أبو بکر محمد وأبو عثمان سعید
- ۲۷۸. شافع بن محمد ابن الحافظ أبی عوانة یعقوب بن إسحاق الإسفرایینی
- ۲۷۹. الوراق أبو بکر محمد بن إسماعیل بن العباس
- ۲۸۰. ابن عون الله أحمد بن عون الله بن حدیر القرطبی
- ۲۸۱. ابن مفرج محمد بن أحمد بن محمد الأموی
- ۲۸۲. الزهری عبید الله بن عبد الرحمن بن محمد
- ۲۸۳. المروانی أبو نصر أحمد بن الحسین بن أحمد
- ۲۸۴. الصندوقی أبو العباس أحمد بن محمد بن أحمد
- ۲۸۵. النسفی أبو عمرو بکر بن محمد بن جعفر
- ۲۸۶. طلحة بن محمد بن جعفر أبو القاسم البغدادی
- ۲۸۷. محمد بن إبراهیم بن حمدان أبو بکر البغدادی
- ۲۸۸. ابن المقرئ محمد بن إبراهیم بن علی الأصبهانی
- ۲۸۹. ابن محمویه محمد بن الحسین النیسابوری
- ۲۹۰. ابن شیرویه محمد بن عبد الله النیسابوری
- ۲۹۱. القطان أبو محمد عبد الله بن محمد بن أیوب
- ۲۹۲. البلوطی أبو الفرج محمد بن الطیب بن محمد
- ۲۹۳. الدارکی عبد العزیز بن عبد الله بن محمد
- ۲۹۴. ابن مهران أبو بکر أحمد بن الحسین الأصبهانی
- ۲۹۵. حسینک الحسین بن علی بن محمد التمیمی
- ۲۹۶. ابن حیویه محمد بن العباس بن محمد البغدادی
- ۲۹۷. القزوینی أبو الحسن علی بن أحمد بن صالح
- ۲۹۸. ابن یبقی محمد بن یبقی بن زرب القرطبی
- ۲۹۹. النسائی أبو القاسم عبد الله بن أحمد بن محمد
- ۳۰۰. السرخسی عبید الله بن عبد الله بن محمد
- ۳۰۱. العسکری الحسن بن عبد الله بن سعید
- ۳۰۲. الحسن بن عبد الله بن سعید أبو علی الکندی
- ۳۰۳. الکرابیسی أبو سعید محمد بن بشر بن العباس
- ۳۰۴. نقاش الفضة محمد بن أحمد بن العباس السلمی
- ۳۰۵. الزبیدی أبو بکر محمد بن الحسن بن عبید الله
- ۳۰۶. ابن المظفر محمد بن المظفر بن موسی البغدادی
- ۳۰۷. یحیی بن مالک بن عائذ أبو زکریا الأندلسی
- ۳۰۸. ابن مسرور عبد الواحد بن محمد البلخی
- ۳۰۹. ابن شبویه أبو علی محمد بن عمر الشبوی
- ۳۱۰. ابن حسکویه أحمد بن حسین النیسابوری
- ۳۱۱. ابن ناقب أبو بکر محمد بن حم البخاری
- ۳۱۲. ابن کنانة أبو عمر أحمد بن عبد الله اللخمی
- ۳۱۳. الشافعی أبو عبد الله محمد بن القاسم
- ۳۱۴. ابن معقل إبراهیم بن محمد النیسابوری
- ۳۱۵. ابن معروف عبید الله بن أحمد البغدادی
- ۳۱۶. الرازی عبد الله بن محمد بن عبد الوهاب
- ۳۱۷. ابن شاذان أحمد بن إبراهیم بن الحسن البغدادی
- ۳۱۸. الجوری أبو سعید أحمد بن محمد بن إبراهیم
- ۳۱۹. الفناکی أبو القاسم جعفر بن عبد الله بن یعقوب
- ۳۲۰. ابن شاهین عمر بن أحمد بن عثمان البغدادی
- ۳۲۱. الجوهری عبد الرحمن بن عبد الله بن محمد
- ۳۲۲. الزهری أبو محمد الحسن بن علی بن عمرو
- ۳۲۳. الخلیل بن أحمد بن محمد بن الخلیل السجزی
- ۳۲۴. ابن حماد أبو الحسن محمد بن أحمد الکوفی
- ۳۲۵. ابن غریب أبو بکر محمد بن غریب البغدادی
- ۳۲۶. ابن زبر محمد بن عبد الله بن أحمد الربعی
- ۳۲۷. ابن کلس أبو الفرج یعقوب بن یوسف البغدادی
- ۳۲۸. القلعی أبو محمد عبد الله بن محمد بن القاسم
- ۳۲۹. أحمد بن سهل بن إبراهیم أبو حامد الأنصاری
- ۳۳۰. الماسرجسی أبو الحسن محمد بن علی بن سهل
- ۳۳۱. المرزبانی محمد بن عمران بن موسی بن عبید
- ۳۳۲. الدارقطنی أبو الحسن علی بن عمر بن أحمد
- ۳۳۳. ابن الثلاج عبد الله بن محمد البغدادی
- ۳۳۴. ابن المهندس أحمد بن محمد بن إسماعیل البناء
- ۳۳۵. ابن زولاق أبو محمد الحسن بن إبراهیم المصری
- ۳۳۶. الریحانی أبو عبد الله الحسین بن أحمد البصری
- ۳۳۷. الکاتب أبو عبد الله الحسین بن محمد بن سلیمان
- ۳۳۸. الأذنی أبو الحسن علی بن الحسین بن بندار
- ۳۳۹. الکسائی أبو بکر محمد بن إبراهیم بن یحیی
- ۳۴۰. الأودنی أبو بکر محمد بن عبد الله بن محمد
- ۳۴۱. الطرازی محمد بن محمد بن أحمد بن عثمان
- ۳۴۲. جوهر أبو الحسن الرومی المعزی
- ۳۴۳. ابن مزدین أبو علی أحمد بن محمد الصوفی
- ۳۴۴. الأسدی إبراهیم بن محمد بن إبراهیم
- ۳۴۵. الحدادی محمد بن الحسین بن محمد بن مهران
- ۳۴۶. ابن الرومی عبد الله بن محمد النیسابوری
- ۳۴۷. البوزجانی أبو الوفاء محمد بن محمد بن یحیی
- ۳۴۸. أحمد بن منصور بن ثابت أبو العباس الشیرازی
- ۳۴۹. الرقی أبو بکر محمد بن یوسف بن یعقوب
- ۳۵۰. الدممی أبو الحسن علی بن حسان بن القاسم
- ۳۵۱. القواس أبو الفتح یوسف بن عمر بن مسرور
- ۳۵۲. زاهر بن أحمد بن محمد بن عیسی السرخسی
- ۳۵۳. المخلص محمد بن عبد الرحمن بن العباس
- ۳۵۴. الکشانی أبو علی إسماعیل بن محمد بن أحمد
- ۳۵۵. الخفاف أبو الحسین أحمد بن محمد بن أحمد
- ۳۵۶. الکتانی أبو حفص عمر بن إبراهیم بن أحمد
- ۳۵۷. ابن حنزابة جعفر بن الفضل بن جعفر البغدادی
- ۳۵۸. النعیمی أبو حامد أحمد بن عبد الله بن نعیم
- ۳۵۹. ابن عبدان أحمد بن عبدان بن محمد الشیرازی
- ۳۶۰. حفید ابن خزیمة محمد بن الفضل السلمی
- ۳۶۱. الکشمیهنی أبو الهیثم محمد بن مکی بن محمد
- ۳۶۲. المستملی إبراهیم بن أحمد بن إبراهیم بن أحمد
- ۳۶۳. ابن حمویه أبو محمد عبد الله بن أحمد
- ۳۶۴. الجوزقی أبو بکر محمد بن عبد الله بن محمد
- ۳۶۵. ابن الفرات محمد بن العباس البغدادی
- ۳۶۶. ابن المزکی أحمد بن إبراهیم النیسابوری
- ۳۶۷. عبد الرحمن بن إبراهیم المزکی
- ۳۶۸. ابن حمشاذ محمد بن عبد الله النیسابوری
- ۳۶۹. الحاتمی أبو علی محمد بن الحسین بن المظفر
- ۳۷۰. الملک سبکتکین
- ۳۷۱. المأمونی أبو طالب عبد السلام بن الحسین
- ۳۷۲. ابن الطحان إسماعیل بن إسحاق القیسی
- ۳۷۳. جبریل بن محمد بن إسماعیل بن سندول الخرقی
- ۳۷۴. الدمیاطی أبو بکر محمد بن یحیی بن عمار
- ۳۷۵. العبدویی أحمد بن إبراهیم بن عبدویه الهذلی
- ۳۷۶. ابن سمعون محمد بن أحمد البغدادی
- ۳۷۷. الصاحب إسماعیل بن عباد بن عباس الطالقانی
- ۳۷۸. السامانی أبو القاسم نوح بن منصور بن نوح
- ۳۷۹. السامری عبد الله بن الحسین بن حسنون
- ۳۸۰. الزعفرانی أبو سعید الحسین بن محمد بن علی
- ۳۸۱. صالح بن أحمد بن محمد بن أحمد التمیمی
- أبو الحسین البزاز
- ۳۸۲. الإشتیخنی أبو بکر محمد بن أحمد بن مت
- ۳۸۳. ابن سکرة محمد بن عبد الله بن محمد الهاشمی
- ۳۸۴. ابن أبی غالب عبید الله بن محمد المصری
- ۳۸۵. الصابئ أبو إسحاق إبراهیم بن هلال الحرانی
- ۳۸۶. التنوخی أبو علی المحسن بن علی بن محمد
- ۳۸۷. الطبرخزی أبو بکر محمد بن العباس الخوارزمی
- ۳۸۸. ابن أبی شریح عبد الرحمن بن أحمد الأنصاری
- ۳۸۹. ابن بطة عبید الله بن محمد بن محمد العکبری
- ۳۹۰. الرمانی أبو الحسن علی بن عیسی النحوی
- ۳۹۱. ابن جمیل عبید الله بن یعقوب الأصبهانی
- ۳۹۲. ابن ماهان عبد الوهاب بن عیسی الفارسی
- ۳۹۳. صاحب القوت محمد بن علی بن عطیة الحارثی
- ۳۹۴. السکری أبو الحسن علی بن عمر بن محمد
- ۳۹۵. المخلدی أبو محمد الحسن بن أحمد بن محمد
- ۳۹۶. الضراب الحسن بن إسماعیل بن محمد المصری
- ۳۹۷. الحربی أبو زکریا یحیی بن إسماعیل بن یحیی
- ۳۹۸. المعافی بن زکریا بن یحیی بن حمید النهروانی
- ۳۹۹. ابن النعمان محمد بن النعمان بن محمد المغربی
- ۴۰۰. ابن حبابة عبید الله بن محمد البغدادی
- ۴۰۲. ابن واضح أحمد بن یوسف بن أحمد الثقفی
- ۴۰۳. ابن رزیق أحمد بن عبد الله بن حمید البغدادی
- ۴۰۴. الحلبی أبو الحسن علی بن محمد بن إسحاق
- ۴۰۵. ابن زنبور محمد بن عمر بن علی البغدادی
- ۴۰۶. الأبهری أبو جعفر أحمد بن محمد بن المرزبان
- ۴۰۷. ابن الجندی أحمد بن محمد بن عمران النهشلی
- ۴۰۸. المؤمل بن أحمد بن محمد أبو القاسم الشیبانی
- ۴۰۹. الکلابی عبد الوهاب بن الحسن بن الولید
- ۴۱۰. ابن درستویه الحسن بن محمد الدمشقی
- ۴۱۱. أبو مسلم الکاتب محمد بن أحمد بن علی
- ۴۱۲. الأصیلی أبو محمد عبد الله بن إبراهیم
- ۴۱۳. النصیبی أبو العباس أحمد بن نصر بن محمد
- ۴۱۴. ابن خرشیذ قوله أحمد بن عمر الأصبهانی
- ۴۱۵. الختن محمد بن الحسن بن إبراهیم الإستراباذی
- ۴۱۶. ابن أخی میمی محمد بن عبد الله البغدادی
دربارهٔ پدیدآورنده
موضوع مرتبط ندارد - مدخل مرتبط ندارد - پرسش مرتبط ندارد
مقدمه
(متوفای سال ۷۴۸) او تألیفات زیادی در حدیث و رجال و تاریخ دارد، از جمله: میزان الاعتدال، الکاشف، المغنی فی الضعفاء، سیر اعلام النبلاء و تاریخ الاسلام. ذهبی معاصر ابن تیمیه و شاگرد او بوده. هر چند در برخی مسائل با ابن تیمیه مخالفت کرده است. ذهبی شاگردان بزرگی داشته، حافظ سبکی مؤلف طبقات الشافعیة در مورد وی می‌گوید: هر چند ذهبی استاد من است و احترامش بر من لازم می‌باشد، اما گفتن حق سزاوارتر است. آن گاه به بی‌انصافی و تعصب ذهبی تصریح می‌کند، و از حافظ علائی نیز کلامی می‌آورد[۲]. و واقع مطلب همین است؛ زیرا وقتی به کتاب میزان الاعتدال فی نقد الرجال مراجعه می‌کنیم، آثار تعصب وی نسبت به راویان مناقب اهل بیت(ع) را می‌بینیم، و همچنین در کتاب سیر أعلام النبلاء -که در احوالات علما نوشته-تعصب او به مخالفین خود در اعتقاد، کاملا هویداست؛ لذا در تشیید المراجعات در این رابطه آمده است: فمن کان هذا حاله مع علماء مذاهب السنة من الحنفیة والحنابلة ومع غیرهم من المخالفین له فی العقیدة او الفروع، کیف یرتجی منه أن یترجم للشیخ أبی جعفر الکلینی الامامی-مثلا-بأکثر من ثلاثة أسطر؟![۳].
پس کسی که در رفتارش با عالمان مذاهب دیگر اهل تسنن از حنفی و حنبلی و غیر آنها که در عقیده یا در فروعات احکام با او مخالفند، چنین باشد چطور می‌توان انتظار داشت که مثلا در شرح حال مرحوم ابوجعفر کلینی که شیعۀ امامی است بیش از سه سطر بنویسد؟! ذهبی در مدح و ثنای هم مسلکان خویش از هیچ تعریفی فروگذار نکرده و گاهی دربارۀ یکی از عالمان مکتب خود بیش از بیست و پنج صفحه تمجید و تعریف کرده در حالی که فقط سه سطر در مورد مرحوم کلینی نوشته و ترجمۀ شیخ صدوق رحمه الله هم دو سطر است. او در عالمان شیعه هیچ نقطه ضعفی نیافته که اگر کمترین بهانه‌ای می‌یافت، از تبلیغات منفی و نسبت‌های ناروا دریغ نمی‌کرد. اما چون کمترین گردی از ضعف بر دامان پاک عالمان شیعی ننشسته است از این‌رو نه ذهبی و نه هیچ یک از علمای جرح و تعدیل اهل سنت نتوانسته‌اند عالمان شیعه را به چیزی که موجب قدح باشد متهم تا چه رسد به این که به کبائر رمی کنند. فقط ایشان را با عنوان «شیعی» یا «رافضی» به خیال خود تضعیف کرده‌اند! ذهبی به قدری متعصب است که در شرح حال عالم شیعی خدا را بر این که کتاب‌های او را ندیده شکر می‌کند. وی در مورد شیخ مفید رحمه الله می‌گوید: وقیل: بلغت توالیفه مأتین، لم أقف علی شیء منها ولله الحمد[۴]. تعصب شدید ذهبی بر ضد شیعه و تشیع باعث شده که تألیفات وی مورد اعتماد وهابی‌ها قرار گیرد. تا آنجا که فقط به آراء و نظرات او و یا شاگردان مکتبش استناد می‌کنند.[۵]
منابع
پانویس
- ↑ وبگاه کتابخانه ملی
- ↑ طبقات الشافعیة الکبری، ج۲، ص۱۳-۱۴.
- ↑ تشیید المراجعات، ج۳، ص۱۲۱.
- ↑ سیر اعلام النبلاء، ج۱۷، ص۳۴۴.
- ↑ حسینی میلانی، سید علی، جواهر الکلام فی معرفة الامامة و الامام، ج۱، ص ۱۳۳.
کتاب‌های وابسته
- اصل مجموعه؛
- جلد یکم؛
- جلد دوم؛
- جلد سوم؛
- جلد چهارم؛
- جلد پنجم؛
- جلد ششم؛
- جلد هفتم؛
- جلد هشتم؛
- جلد نهم؛
- جلد دهم؛
- جلد یازدهم؛
- جلد دوازدهم؛
- جلد سیزدهم؛
- جلد چهاردهم؛
- جلد پانزدهم؛
- جلد هفدهم؛
- جلد هجدهم؛
- جلد نوزدهم؛
- جلد بیستم؛
- جلد بیست و یکم؛
- جلد بیست و دوم؛
- جلد بیست و سوم؛
- جلد بیست و چهارم؛
- جلد بیست و پنجم.
پانویس
دریافت متن
- متن PDF و دیجیتال کتاب در کتابخانه دیجیتال نور
- متن دیجیتال کتاب در وبگاه مدرسه فقاهت
- متن دیجیتال کتاب در وبگاه نداء الایمان