دبیر

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

نسخه‌ای که می‌بینید نسخه‌ای قدیمی از صفحه‌است که توسط Wasity (بحث | مشارکت‌ها) در تاریخ ‏۱۱ نوامبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۲:۳۵ ویرایش شده است. این نسخه ممکن است تفاوت‌های عمده‌ای با نسخهٔ فعلی بدارد.

متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.
اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل دبیر (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

مقدمه

دبیر، از دستیاران خلیفه و حاکم اسلامی بود. در صدر اسلام، چون بیشتر عرب‌ها از هنر خواندن و نوشتن محروم و تعداد افرادی که کار دبیری را برعهده داشته‌اند اندک بود، شمار معدودی از آنها همچون علی بن ابی طالب(ع)، زید بن ثابت، عمر بن خطاب و معاویة بن ابی سفیان، آیات قرآن و نامه‌های پیامبر(ص) را می‌نوشتند[۱]. هنگامی که ابوبکر به خلافت رسید، “عثمان بن عفان” را به دبیری خویش برگزید[۲]. با به قدرت رسیدن بنی امیه، به دلیل کثرت کارهای حکومتی، پنج دبیر دیگر برگزیده شدند؛ دبیر رسائل، خراج، سپاه، نگهبان و قضا که دبیر رسائل در میان این گروه‌ها، از همه مهم‌تر بود. به همین سبب، خلفا، اغلب این منصب را به نزدیکان خود می‌دادند[۳][۴].

منابع

پانویس

  1. تاریخ الاسلام، ج۱، ص۴۴۱.
  2. تجارب الامم، ج۱، ص۳۸۳.
  3. تاریخ التمدن الاسلامی، ج۱، ص۲۴۴-۲۴۳؛ کتاب العرب قبل الاسلام، ج۱، ص۸۱؛ مقدمه ابن خلدون، ص۲۰۶-۲۰۵؛ تاریخ الاسلام، ج۱، ص۴۴۲؛ النظم الاسلامیه، ص۱۴۲.
  4. فروتن، اباصلت، مرادی، علی اصغر، واژه‌نامه فقه سیاسی، ص ۱۰۵.