ابوعبدالرحمان خطمی
- این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
مقدمه
از تیره‌ای از انصار، منسوب به خطمة بن جشم بن مالک[۱] به گفته ابن حجر[۲]، بخاری، طبرانی و برخی دیگر، او را در شمار صحابه آورده‌اند. وی از رسول خدا(ص) نقل کرده که آن حضرت، بازی کننده با نرد را، همچون کسی دانست که با خون وضو می‌سازد[۳].
نیز از وی نقل شده است که آن حضرت، کسی را که با میسر (قمار) بازی می‌کند و سپس نماز می‌خواند، همچون کسی دانست که با خون خوک وضو می‌سازد[۴]. ابن اثیر، این حدیث را ذیل دو مدخل عبدالرحمان خطمی[۵] و ابو عبدالرحمان خطمی آورده است[۶]، که به نظر می‌رسد آن دو را یکی می‌دانسته است. برخی، ابوعبدالرحمان را جد موسی بن عبدالرحمان دانسته‌اند که این حدیث از طریق موسی نقل شده است[۷]. اگر چنین باشد، ممکن است در برخی روایات، کلمه "اباه" که حاکی از پدر عبدالرحمان است، افتاده باشد و این حدیث را به خود عبدالرحمان نسبت داده باشند. ابن اثیر[۸] در اینکه وی با عبدالرحمان بن حبیب خطمی یکی باشد نیز تردید کرده، اما به نظر می‌رسد یکی نبودن آن دو را ترجیح داده است. البته این روایات از برخی دیگر از صحابه نیز نقل شده و در بحث نهی از بازی با نرد و قمار، مورد استناد فقها و محدثان قرار گرفته است[۹].[۱۰]
منابع
پانویس
- ↑ سمعانی، ج۲، ص۳۸۲.
- ↑ ابن حجر، ج۷، ص۲۱۹.
- ↑ ابن حجر، ج۷، ص۲۱۹.
- ↑ احمدبن حنبل، ج۵، ص۳۷۰؛ ابونعیم، ج۵، ص۲۹۵۶؛ ابن حجر، ج۷، ص۲۱۹.
- ↑ ابن اثیر، ج۳، ص۴۳۸.
- ↑ ابن اثیر، ج۶، ص۱۹۵.
- ↑ ابونعیم، ج۵، ص۵۲۹۲؛ ذهبی، ج۲، ص۱۸۳.
- ↑ ابن اثیر، ج۳، ص۴۳۹.
- ↑ ابن حزم، ج۹، ص۶۱؛ نوری، ج۲۰، ص۲۴۰؛ بیهقی، ج۱۰، ص۲۵۰؛ هیثمی، ج۸، ص۱۱۳.
- ↑ خانجانی، قاسم، مقاله «ابوعبدالرحمان خطمی»، دانشنامه سیره نبوی ج۱، ص:۴۲۱-۴۲۲.